Katalog

Politik Bilim Aykut Goker 2004 Türkiye Iktisat Kongresi (3) 2004 Turkıye Iktisat Kongresi hazırlık çalışmaları çerçevesınde kurulan Bılım ve Teknolo/ı Polıtıkaları Çalışma Crubu'nun hazırladığı rapordu, "sınaî uretımde rekabet ustunluğunun sağlanması" ıçın oncelık verılmesı ıstenen teknolo/ık faalıyet konulanndan bazılarına değınmıştım Bılım ve teknolo/ı polıtıkalarında nıhai hedef, sâdece, urunlerımıze dunya pazarlarında rekâbet ustunluğu kazandırmaktan ıbâret değıl elbette Bu ustunluk, başka toplumsal amaçlara da hızmet edeceğı ıçın onemlı ve âdeta bır olmazsa olmaz koşul Rekâbet ustunluğu sağlamak, dunya pazarlarına daha çok mal ve hızmet ıhraç edebılmek, dolayısıyla da, daha çok uretım ve daha çok sınaî yatırım yapmak ve daha çok ış ımkanı yaratabılmek, toplumun refah sevıyesını yukseltebılmek ıçın daha çok kaynak ayırabılmek demek Onun ıçın raporda buna bırına oncelık venlmış, ardından da, ınsanlarımızın yaşam kalıtesının yukseltılmesı ıçın oncelık venlmesı gereken teknolo/ık faalıyet konularına ılışkın ongoruler sıralanmış Bır fıkır verebılmek ıçın, "Sağlık ve Yaşam Bılımlen" ıle ılgılı olanlarından bazılarını aşağıya kaydedıyarum • Insan sağlığını korumak ve tedavı amacıyla, 'rekombınant DNA teknolojisı' kullanılarak yenı molekuller gelıştırılmesı ve bu molekullerı temel alan aşı ve ılâçların uretımı • Ilâçların hedeflenen etkıyı hedeflenen noktada (orneğın, sadece hedef alınan kanserlı hucrelerde) yaratabılmesı ıçın, yenı, 'kontrollu ılâç salım sıstemlerı' ıle 'ılâç taşıyıa sıstemler' gelıştırılmesı • Yenı molekuler sımulâsyon modellerı ve bılgısayar desteklı ılâç tasarım [CADD] teknıklerı kullanılarak ozgun bıleşıkler tasarlanması, ve 'kombınatoryal kımya' ıle 'HTS [hıgh throughput screenıng]' teknıklerı gıbı yenı teknıkler kullanılarak, çok daha hızlı ve ucuza, ılâç adaylarının belırlenerek yenı ılâçların gelıştırılmesı • Hucre ve gen tedavısı yontemlen ıle de/eneratıf hastalıkların tedavısı • Hekımlerın, omeklerı lâboratuvarlara yollamadan, hasta başında gereklı testlerı yapmalarını ve suratle hastalarına mudahale etmelerını sağlayacak tanı kıtlerının gelıştırılmesı • Vucut parametrelerının dolaştıkları damardan takıbıne ve mıkro mudahalelerle arterıoskleroz gıbı patolo/ık durumların duzeltılmesıne ımkân saglayan mıkro cıhazlann gelıştırılmesı • Duşunce kontrollu, oğrenen ve kendını uyarlayan yapay uzuv ve eklemlerın ve bıyouyumlu yapay duyu organlarının (goz, kulak, burun) gelıştırılmesı ve uretılmesı • Uzaktan sağlık hızmetlen venlebılmesıne ımkân sağlayacak, uzaktan hasta ızleme cıhaz ve sıstemlerınm gelıştırılerek uretılmesı (bu kapsamda, kalp ve akcığer fonksıyonlarını uzaktan ve gerçek zamanlı olarak ızlemeye ve mudahale etmeye yarayan vstemlerın gelıştırılmesı ıle kronık hastalıklara ılışkın verı lerın ıletışım ağları uzerınden uzman merkezlere gondenlmesını ve gerektığınde en yakın sağlık bırımının devreye gırmesını sağlayan bır sıstemın kurulması) Sağlığımızın korunması ve etkın tedavı yontemlerının gelıştırılmesı ıle ılgılı olarak oncelık venlmesı gereklı gorulen dığer faalıyet konularını ya da "Sağlıklı ve Çağdaş Kentleşme" gıbı başka toplumsal hedeflerı erışılebılır kılmaya yonelık dığer ongorulerı oğrenmek ıçın okuyucularımız http //vızyon2023 tubıtak gov tr ve www ttgv org tr adreslerınde yer alan rapora goz atabılırler Pekı ama, toplum olarak sayılan alanlarda varlık gosterebılme becerısını nasıl kazanacağız7 Rapor bu konuda da, çeşıtlı polıtıka onerılerı ortaya koymaktadır Bu bağlamda altı çızılen bır onerı, bu koşede uzerınde çok durulan, kamu satın almalan (ozellıkle de savunma amaçlı alımlar) yoluyla, ulkenın bılım ve teknolo/ı yeteneğını yukseltmeye yonelık bır kamu tedarık polıtıkası ızlenmesıdır Dığer pek çok polıtıka onerısı arasında altı en çok çızılen konu ıse, Turkıye'nın genç nufusu ve bu nufusun çağın teknolo/ılerıyle donatılarak uretken hâle getırılmesı gereğıdır Bunu başaramayan bır Turkıye ıçın, bu buyuk fırsatın muazzam bır tehdıde donuşeceğı de madalyonun dığer yuzu olarak, Raporda onemle ortaya konmuştur 59 Mayıs tarıhlen arasına ertelenen Turkıye Iktisat Kongresı'nde, bu rapora kımlerın ne olçude sahıp çıkacaklannı merakla beklıyoruz http //www ınovasyon org 88276 " Bilimsel beslenmenin yenı reçetesi Harvard Universitesi'nden bilim adamlarının önerdiği yeni bir beslenme şekli, şimdiye dek bu konuda yapılmış en kapsamlı ve en uzun araştırmalardan birine dayanıyor. Willett diyeti olarak bilinen bu beslenme şekli, bol miktarda meyve, sebze, tam tahıl, bitkisel yağ, balık ve tavuk tüketimini ongörüyor. Akdeniz diyetiyle brtüşen bu rejim, kendinden önceki tüm diyetlerin papucunu dama atacağa benziyor. S on yılldidd Atkins, Beverly Hills, Dean Ornish gıbı her gurı yeııı bu dıyct tatzı ortaya çıkıyoı Bu rejımleı bd/en bırbırıyle ortuşse de genellıkle bı ı ııuıı soyledığını dığerı yalanlıyoı Sozgelımı Robort Athns ın et ağırlıklı lejırnı Dean Ornish ın vejetaryen rejı mıne tumuyle ters duşuyoı Bu aıada on yü once 10 mılyonu bulan obez rıufu nın son yılkrda 44 mılyona ürmarıdığı ABDde ınsanla ı ın unlu yazar Mark Twain ın şu oğudune kulak verdık leıı ızlenıyoı Canınız ne ıstıyoibd yıyın Bıtakın yıyecek ler ıçınızde hesaplaşsm Ancak 'lVvaın gıbı duşunmeyen bılını adamldn yülardır optımum bır beslenme taızınm na.sü olması gerektığını araştırıyor Bu konuda şıddetlı taıtışmaldi suıedursun son yıUdida akademık çevreler bır plan çevresmde uzlasmaya karar verdıler Bu plan bılımın ustunluğu kuralma dayanıyor Adı henuy konul maydrı bu dıyet bılım adamlan aıasında VVıllett dıyetı olaıak anılıyuı Çunkıı Haıvaıd Haik Sağlığı lakultcsı Beslenme Bolumu Başkdnı VValter Willett bu planın en huyuk destekçılerınden dılar Bu arada katılanlaıdan buı cıddı bır ha ,tdlıya ya kalandığı zaman karii.eı veya kalp yetmezügı gıbı araş tırmayı yuıutenler katılımrırun doktoıundan ayııntılı bıl gı talep etme hakkınd sahıptı Araştırmada ozellıkle uze rınde durulan ıkı nokta vardı Bu ı eşıt sayıda kadın ve eı kek katılımrının buluıuna.sı ıkınrısı ıkı jenerasyonu ku şağı kapsdmaijiydı Bu koşuilaııgdidiıtı altma alnıakıçm VVıllett ve çalışma arkadaşlan Sağlık Uzmanları Izleme çalışması adı dltmda S? bın kışmın kdtıldığı bır çalışma dahd gerçekleştırdıleı Bunu 116 bın genı, kddının katıl dığı Hemşueler Sağlık Çalışması II ddıru verdıklerı baş ka bır çalışma ızledı Geçmıste beslenme konusundakı çalışmalar ge nelükle hayvanlaı veya kuçuk ınsan gıuplaıı uzeıınde gerçekleştuıüyoıdu dolayısıyla uibdn metabolızmasm ddkı sapmalan yansıtımyordu Yaklaşık 125 buı ku?ınm katılımını sağlayarak Çrüışmanırı guverulırlığını nnksı murrı duzeye çıkartan VVıllett gerıış kap.'.unlı çdlışmasıru şoyle savunuyor Hayvan metabolık ve epıdemıyolojık çalışmaları bırleşürdığımz zarndn hepsmm benzeı doğ rıılan gosteıdığıru fark edıyoısunuz Dolayısıyla sonuç laıdan emın olmanız kolaylasıyoı Akdeniz diyeti Bol mıktuıda meyve tebze tam tahıl bitkisel yağ balık votdvukogunlerı ıçeıen VVıllett planı kalpknzms kını azaltftğı f oylcnen Akdeniz dıyetıne bcnzıyoı Ne vaı h VVıllett bu ıkısının karşılaştu ümd&ına karşı çıkıyor Ak deruz dıyetı kendıne ozgu bır ıklım ve kulturun ururıu duı Oysa bızun gplıştudıgımız lejun bpesıfık yemekleı den çok sağlıklı besuı rnaddelerıne dayalıdıı Dolayısıyla herkes bu lejırrn kendı damak tadına uygun bır şekıl de uyarlayabütf Bunun bonucunda kan şekerı duzeyı ba bıtlenıı kılo norrnal sınulaı ıçrnde kontrol altma alınabı kı damarların tıkanma ııskı azalır kısaca daha saglıklı bır yaşama kavu^nıa olasılığı artaı Bu rejımde soz konusu olan saf bıJımdır kısıye ozel goruşleıe yeı veıılmez VVıllett plaru bugurıe dek bofalenrne konusunda geı çekleştır ılııııs en kapsamlı ve en uzun araçürmdldiddn bırıne dayanıyor 1976 yümda Haı Vdrd Uruversıtesı Tıp Fakultebi nden profesor Frank Speizer taidfından bdşlatılan aıaştmndya 121 /00 kışı katıldı VVıllett 1980 yılındansonıaHemsıreler Sağlık Çalışması adı verılen bu araştırmanm danışmanlıgını yurut tu Bu çalışrnanın en buyuk ozellığı yalnızca genıs kap samlı otad^ı degıldı çok akıllıca tasaılanmıs bır araştır nıa olduğu ıçın beslenme uzmanlan herhangı bu gıda maddesı hdkkında ıstedıklerı anda îbtedıklen bılgıyı el de etme şansma saluptıleı Çdlışmaya katılaıJar kan ve tırnak oıneklerı vererek bestnlerın vucutldiını nasıl eüa ledığı konusunda ddha ayııntılı bılgı edmılmesını sağla Farklı bir besin piramidi VVıllett m Sağlıklı Besın Puamıdı Ameııkdn Tarım Bakanlığı nın (USDA) Beblenme Kehberı Puamıdı nden tumuyle farklı VVıllett USDA pıramıdınm sdkıncalarını şoyle açıklıyor lyımser bu bakısla USÜA pıramıdı bı lımsel doğrulaıa ddydiımayan oneımeleı ıçenyor Anrak kotunıser bıı bakış açısıyla bu puarnıt aşıı ı kıloyd ve erken olumlere neden olabılıyor Istatıstıkler de VVıllett ı de hdklı çıkartıyor VVıllett ın Sağlıklı Beslenme Puamıdı ne uygun şekılde beslenen kadın ve erkek katılımrılann kıonık kalp hastalıklaıınd yakalanma rıskı yuzde 20(erkekler) ıle 11 (kddınlaı) ora nında azaldı Bu bulgulaı Amencdn Journal of Clınıcal Nutrıtıon ısımlı bılım deıgısının Araük 2002 sayısında yeı aldı Makalede VVıllett ın şu sozlerıne yer veıüıyor du ' Beslenme onceden dın gıbıydı Herkes Erı doğnısunu ben bılıyorum Dığeılerı buyuk bır yantlgı ıçmde dıye duşunuyordu Ne yazık kı bu goruşu yalanlayacak