Katalog

lendirme »ayesinde güçlendirilebilir mi? Yoksa memnuniyet ve takdirin içten mi gelmesi gerekiyor? • Egeı bıı golf topuııu ıkı yuz metre kadaı uzaga fiılatrnayı ba.sardbuii.semz bu durumdd ıçmızde oluşan bcişaıı sevıncı en ıyı motı vasyonduı Oysa dıştan gelen bıı motıvasyon ancdk bır quç gostensı olarak değeılendırılır Okul, kışının kendı kdiaılaıuıa uygun uğıaslan teşvık etmelı Burılar kışılıgı ıfdde ettıklen ıçın daha fazla keyıl veru Pa rayla odullendırme, ıçtekı motıvasyon durtuleıuii zedeleyebılıı Çunku bu şekılde kışının kendı çabasıyla bır şeyler basaıdıgını gostermek yerıne başkdldnnın ıstegını yerıne getırdıgını gostermış oluısunuz Buradan da şoyle bır algılama bıçımı oıtaya çı kabuır Ben Ingüızlerle konuşabilmek ıçrn değıl, düemden para aldığım ıçın Ingılızce oğremyorum • Bu açıklama not sistemini de eleştiriyor gibi. Notlar motivasyonu zayıflatıyor mu? Büım yetmıslı yılloıda bunu soyluyordu Aıııa bugun olaya daha farkh bdiayoıuz Eger notlar sadece oğrencının kışısel başansım gostermek ıçın venlıyoısa motıvasyon açısınddn zaıarlı degıl hatta yararlı bıle • Notlarla takdir edildikleri için mi? • Notlaı oğrpnılenlerm kdlıcılıgım sagladıgı gıbı kabtesını de yukseltır Fakdt bu sadece ıçte memnuniyet veıen edımler ıçın qeçeılıdır Yanı odul aynı zamanda (motivasyonu) guçlendıncı kdvıayıslar ıçındır • Bu açıdan değerlendirecek olursak öğrenmeyi, keyfi artırmak ve acıyı azaltmak şeklinde tanunlayabiliriz. Ayrıca znotivasyon korku ve stresle de güçlendirüebiliyor. • Stres bazı durumlarda, bellekte guçlu duygulan uyandudığı ıçın ogıenmeyı teşvık edebüır Tabıı, duygular uyqun bağlantılarla kenetlendıgı takdude Bır otomobü kazası sayesınde otomobıl sumculu gu hakkında çok şey ogremyorsunuz. Çunku bu deneyımle yaşanan strps kalıcıdır Fakat srıos ote yandan da dıkkatı dağıtmaktd Tamam uısan ogrenıyor ama bıı tıu tunel balaşı ıçınde • Bu ne anlama geliyor? •Algılama yelpazesı sınırlanmakta, karmaşık olaylar ogrenılempmpkte Aynca stres hormonunun salgısı bellek fonksıyonldiım da etkıleyebuır Korkudan uzaklaşıp huzur ıçınde çalıstıgımız zaman ogrendıklerımız daha kahcı olur • Fakat "ben bunu hiçblr zaman başaramayacağım" duygusu bazılarını ilginç bir biçimde başarıya götürebiliyor. • Başansızlık koıkusu engelleyıcı olabüecegı gıbı teşvık edıcı de olabüır Aüelen tarafindan baskı goren çocuklar bu kdimaşık hıssı bılırler "Sen yapdmazsın buakben halledeyım" turunden mesa]lar genelde çocuklanna guvenmeyen aıleler tarafindan verümekte Bu mesaj ancak, çocuk gerçekten de yapmak ıstedıgı ugraş hakkında kaıar verebüırse motıve edın olabılır • Fakat bir de eğitim politikasına bağlı koşüllar var. Motivasyon yapay olarak da oluşturulabilir mi? • Hayır Fakat kışının kendı kendını moüve edebılecek teşvıkleı ydidtılmab Gunumuzde çocukları kendı kararldrma qore motıve ptmpyı ıhmal edıyoıuz Amenkalı çocuklaı bunu henuz yuvadayken oglenıyorlar Çocuklar kendıleıını bır lokomotıf olaidk duşunerek "ben bunu yapabüınm" dıyebüıyorlar Bu tur e<gıüm stratejılerı bızım egıtım sıstemımızde neıcdeyse hıç uygulanmıyoı • tç piyasası gibi cesaret kırıcı dış faktörler de motivasyonu zorlaştınyor mu? • Eger bır çocuk basannrn kendı çabalanna baglı olmadıgı du şuncesme kapuusa, motivasyonu olumsuz yonde etkılemekte Fakat bu konuda sadece motivasyonu korelten ış pıyasası dpgü, çocugun her turlu çabasını engelleyen anne babalar da sorurnludur Dıe Zeıt 48/2002 Çeviren' Nilgun Ozbaşaran Dede 625 yıllık ve 100 yıllık eczaneler Türk Eczaalar Bırliği'nin (TEB) haberi üginçti: "1902 yılında Adana'da Mustafa Rıfat Bey tarahndan açüan ilk Türk eczanesi Türk Eczacılan Birliği'nin çahşmalarıyla 100 yıl sonra, 14 Haziran'da yeniden hizmete açıldı". Rıfat Bey'in oğullan eczaneyi TEB'ye hibe etmişler. TEB de bir restorasyon çalışması sonucunda, kuruma müzeeczane olarak yeniden hayatiyet kazandırmış. TEB diyor ki, "Mustafa Rıfat Eczanesi, geçmişle gelecek arasmda bir koprü olacak. Tarihten günümüze uzanan eczane, sadece seyredılmeyecek, sağlıkh nesiller yetişmesine katkıda da bulunacak". Tebrikederim. Geçen yıl Prag'a yaptığım bir gezi sırasmda, bu güzelim kentteki en eski eczaneyi ammsadım hemen. Eski kent merkezinde, Golden Crown'da "Prag'daki En Eski Eczane" 1378 yılında kurulmuştu. Yani 625yılhk. Bu bma şehrin en eski binası. Ortaçağ evlermden birinin altmda, adı "U Zlate koruny", yani "Altm Taç". Çok çekici bir bina (İki kartalh arması var yanılmıyorsam). Tabiı eczaneye girdik hemen. Çok sevımlı, eski düzenini olduğu gibi korumuş. însanlar özellikle içeri girip seyretmek için bahane uyduruyor. Biz de aspirin almak içm gırdık. Içerden çektiğim fotoğrafları bu sayfada gorüyorsunuz. Prag'm eski kentı bir muze gibi. Bir Ortaçağ kenti. Bazen sürprizlerle karşılaşıyorsunuz. Örneğin bir binanm uzerinde Johannes Kepler'in (1571 1630) admı görünce duruyorsunuz (Fotoğrafa bakm). Ünlü astronom, 1607 1612 yüları arasmda, bu "Rönesans bması"nda kalmış. Evinyakınmda bulunan gözlem kulesinde gözlemler (hâlâ orada) yapmış ve bu kentte mo| dern astronomi ve optiğin temelleri sayılan "Astronomia Nova" ve "Astronomiae pars optica" eserleriniyazmış. Kepler'i Prag'a davet eden, imparator Rudolf II. împarator, çokmeraklı bir tip. Zamanmm ünlü filozoflarını, astronomlannı, fizikçilerini ve bu arada simyacılan ve iddia sahibi şarlatanlan da Prag'a davet ediyor, saraymda tartıştırıyormuş. Kralm metalleri altma çevırmek ve gizli güçlere ulaşmak gibi bir merakı varmış; sarayı ve Prag'ı yüksek bir kültur merkezine dönüştürmüş; o zamanlar kentin adı da zaten Büyülü Prag'a çıkmış. Zaten önceki imparator Rudolf 1 de, Danimarkah büyük gökbilimci Tycho Brahe'yi (1546 1601) davet etmişti. Brahe de orada gökcisimlerinin hareketleri konusunda önemli bulgulara ulaşmıştı. Kepler'in araştırmalannda, kuramlarmı oluşturmasmda, Brahe'nin gözlemlerinden geniş bir şekilde yararlandığı da bilinir. Biliyorsunuz, Nevvton da Kepler'i "kullandı". Prag'ı gezenler, bu kentle adı özdeşleşmiş Kafka'yı anarlar. Prag'ı Pragyapan tabii ki yalnızca Kafka değil. Ondan önceki müthiş ve ilginç tarihi. §P" Her neyse, amacım tarihi bilgiler aktarmak değil, tarihin bugün aramızda bizlerle birlikte, kentle, insanlarla, çocuklarla beraber nefes ahp vermesinin öneminin altını çizmek. Bir tarihi eczane, bina, duvar... bütün biryaşamı etkileyebilir. O, geçmişten geleceğe uzanan hayatkültürzincirinin bir halkası. Tarihin kendisiyle başladığım sananlar, uygarhğm en büyük düşmanları, uygarhğm yıkıcılan, vandallar. Geçmişi anlamlandırmalıyız, hiçbir şeyi kaybetmemeliyiz. Geçen haftaki yazımda, Siimerbank, Etibank vb ne oldu diye sormuştum. Onlar, tarihi kendileriyle başlatan toplumun aslmda süprüntüleri olan hoyratlar tarafindan nasü da yok edildiler!.. Yok edildiler mi acaba? Belki de birileri bu tarihi kimliklere sahip çıkacaktır.. Nerede o iş dünyasındaki bugünun yaşayan tarihsel kahramanları? Onları bekliyoruz, Sümerbank'a, Etibank'a yeni ileri geleceğe yönelik işlevler yüklesmler diye!... Gelecek cumartesiye kadar mutlu bir hafta dilerim. obursah@cumhurıyet com tr CBT lnternet adresı www,cumhurıyet com tr *** QfJL. Cumhuıiyet BİLİMTEKNİK • No: 861 12 Temmuz 2003 lmtiyaz aahıbı: Yedi Mayıs Haber Ajansı Basın ve Yayıncüık A.Ş. adına tlhan Selçuk . Yayın Daıuşmanı: Oıhan Bursalı • Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu Gorsel Yonetmen: Tüles Hasdenüz • Baskı: Merkez Gazete Dergı Basım Yayıncıhk San. ve Tıc. A.Ş. Matbaası Esenboğa Yolu 13. km Pursaklar/Ankara tdaze Meıkezi ve Yazışma adzesi: Türk Ocağı Cad. No: 39/41 Cağaloğlu, 34334 lstanbul. Tel: (212) 512 05 05 • Faks: 0212513 85 95. Reklam: Publi Media 851/3