Katalog

Aday ülkelerde bilime ilgi düşük Kasım 2002 doneminde Avrupa Birliği'ne 13 Aday Ülkede, 12.247 yurttaşın katılımıyla (Türkiye'den 1.000 kişi) Avrupa Komisyonu Araştırma Cenel Müdürlüğü adına yapılan görüşmeler sonucu elde edilen istatistikler, Eurobarometer Raporunda yer aldı. Bu anketin sonuçlan 3 Mart 2003 tarihinde Brüksel'de yapılan bir toplantıyla basına açıklandı. pa çapmda ezıcı çogurüuk (Aday Ülkelerde %71 ve AB'de %80) büım adamlannın çakşmalannın e t k standartlarla denetlenmesı ve kamu mercüennın daha etkın bır rol ustlenmesı gerekügını kabul edıyor • Aday Ulkelerdekı nufusun yaıısmdan fazlası (%63) ın sanlann saghk sorunlannın çozumune yardım ettıgı takdude hayvanlar uzerınde deney yapılmasını destekhyor Bu, anke te cevap verenlerden sadece %22'sının ınsan sağlıgı amacıy la hayvanlar uzerınde deney yapümasını haklı gordugu 2001 AB bulgulanndan belırgın bıçımde farklı Bu destegın en fazla oldugu ulkeleı Bulga nstan (%74) ve Guney Kıbrıs (%73), ama Mdltd (%43) ve Slovenyada (%41)da karşı çıkanldi oldukça fazla Aday Ul kelerde hayvanlar uzerınde deneylen destekleyenler, kadınlardan (%58) çok erkekler (%68) Tablo 1: Blllm ve teknolofl hakkmda bll gllendlrme düzeyl (ülkelere göre bllgllenme yüzdesl) • EU: 15: Üye Ulkeler # CC 13: Aday Ulkeler 2003 aday ülkeler Eurobarometreler anketi: A day Ulkeler'de gerçekleştırüen kapsamlı bır kamuoyu ardşürması, genışlemıs bır Avrupa'da bılımm gelecegıne yonehk onenüı sorulan gunde me getırdı Goruşlenne başvurulan kısüenn yandan fazlası büım ve teknolojıye çok az ügı duyduklannı belırürken, en fazld ügıyı Guney Kıbns ve Macdnstdn'dakı genç lenn, en az ügıyı ıse Türkiye ve Bulgaristan'dakı yaşlı kadınlann gosterdıgı ortaya çıktı Gençlerın, ucretlerın duşuk oldugu gerekçesıyle büım meslegıne sırt çevırdıgı ortaya çıktı Yıne de 10 kışıden 8'ı büırrıın yaşam kalıtesını yukselteceğıne ınandıgını belırttı Avrupa Komısyonu Araştırma Genel Muduru Philippe Busquin Eurobarometeı sonuçlaıını açıklarken şoyle konuştu "Aday Ulkelerın büım bakısı Uye Ulkelere gore daha ıyımser Bu ulkeler daha ıyı bır gelecek ıçın büıme guveruyor Ne var kı bu ulkelerdekı gençler, meslekı gelecek kayqısı ve kaynak yeteısızlıgı nedenıyle bı kmsel araştarmalara uzak durmayı tercıh edıyoı Aıtık genışlemış bır Avrupdnın parçası olarak bu ülkelerde bıhme daha fazla yaüııın yapına zamanı geldı Şundan emmız kı yapfıgımız bu yatırırn Avrupa'nm bılımsel mııasını gelecek nesıllere taşıya cak Euıobarometer Raporu'nun ortaya çıkarttıgı onemlı bulgular şunlaı çımde onde ve ınsanlann %47'sı bu konuda ıyı bılgılendınlmış olduklannı ılerı suruyor • Aday Ulke yurttaşlan bılım ve teknolojı hakkmdakı bılgılen en çok televizyon seyrederek edınıyorlar (%71) Bu, AB ortalaması olan %60'ın oldukça uzerınde Aday ulkelerın yurttaşlan radyo gıbı dıger "pasıf" kanallan tercıh edıyorlar (ABdekı %27'ye kıyasla %41) Ancak yazüı basın soz konusu oldugunda bu ecjilım tersıne donuyor ve AB yurttaşldnmn %37'sıne kar şılık, Aday Ulke yurftaşlannın %27'sı bılım ve teknolojı üe ügüı haberlen ogrenmek ıçın gazete okuyor Aday Ülkelerde bilünsel bilgi kaynaklan (AB rakamlan pdrantezın ıçındej TV %71 (%60) Radyo %41 (%27) Basın %27 (%37) Okul %19 (%22) Büımdergüer %18 (%20( lnteınet %14(%17) • Bıyolojı fızık, matematık ve astronomı pek çok kışı tarafından büım olarak değerlendırüırken Aday Ülkelerde 10 kışıden 3 u sosyal büımlen ve psıkolojıyı çok az bılımsel buluyor En şaşırtıcı olan da go ruşme yapüan genç neslın %54'unun astrolojiyı bır bılım olarak gormesı ve aynı oıanda kışının belırlı rakamlann bazüan na şans geürdıgme' ınanması llllllllı ı ıı... J« 38 J7 Tablo 3: Mesleklerin saygmlığı Doktor Bll. adamı MUhendh Haklm Sporcu Sanatçı Cazetecl tf adamı Hukukçu Polltlkaa 13 aday Ulke B C C 1 3 15 Uye Ulke UEU15zannın guçlendırılmesı amacıyla sınırlann yabancı büım ddamldnna açüması konu sunda ıse farklı goruşler var Aday Ulkeleıdekı yuıttaşların %59 u araşürmacüann ha reketlüıgmın artrnasını bır zorurüuk olarak goruyor ve genışlemeyı araştınna alanında ışbırbgını daha dd guçlendırmek ıçın fusdt olarak degerlendırıyor Ote yandan %62 bu gelışmenın ulusal araştırmdldiı tehhke ye atacagından korkuyor Araştırma polıtıkasının orantısız bıçımde, yuıttdşldi veya uluslardan çok ozel sektore fayda sagladıgı goıiisu gerek Aday Ulkeler gerek AB yurt taşlan taranndan eşıt olçude benımsenıyor (Sırasıyld%61 ve %68) • Aday Ulke yurttaşlaıının %79'u Ameııka'nın büım ve teknolojıdekı ustunlu gune karşı durabümek ıçın Avı upa dd drdştırma alanında daha fazla ışbırhgı yapümasını ıstıyor 0/ı77 büım adarrüarı ve sanayıcüenn daha yakın bır ışbırlıgı ıçmde çalışmalan gerektıcfinı duşunurken %64'u de Avrupa'da diaştırma ıçın kamu butçelerının artnlmasıru ıstıyor Derleyen: Reyhan Oksay Bilim mesleği: Saygınlık ve itibar • Aday Ülkelerde halkın gozunde en prestıjlı meslek açücça tıp (%72, bu oran 2001 'de AB'de %45) 13 Aday Ulkede ankete cevap verenlerın goruşune goıe üoncı suada büım adamlan (%54) gebyor ve bunu muhendısler (%39) ızLyor flgınç bıçımde daha uzun sure ogrenım gorerüer büım adamlarının çdlısmdlanna daha çok deger verme egüımınde (Tablo 3) • Genel olaıak büım adamlan yuk sek olçude ınanüır olarak goruluyor Şekü (6b) Anket yapüan kışüerın uçte bırı devlet kurumlarına guveruyor (%32, AB'de ıse%20) Her üa grup da çevre ve tukencı orgutlerını daha az ınandırıcı (sırasıyld %42 ve o/o60 %11 ve %32) şırketlerı ıse çok az mandmcı (13 aday ulke %5, AB %4) olarak gomyoı Bilgilendirilme, bilgi ve ilgi • Ortalama olarak Aday Ulkelerdekı msdrıldiın sadece %27'sı (AB %33'u) bılım hakkmda ıyı bügüendırümış oldugunu soyluyoı Bu oıun Maltada %39 üe Türkiye ve [ Estonyada /u20 arasında degışıyor (Tablo 1) Büımııı populeılığı genel olarak çok duşuk Ornegın, Polonya ve Romanya dışında 13 adav Ulkenın hepsınde msanlar bılıme ekonorm ve fınans veya polıtıkadan darıa dz ügı duymdkta Spor ıse belırgm bı Değerler, bilim ve teknoloj> •Pek çok ınsan büımın yararh oldu guna ınanıyor Hatta bazüarı büımın her şeye çozurn bulacagını duşunuyor Aşagıdakı tabloda en ıyımser ulkenın Tuıkıye olduöju goıuluyoı (Tablo 2) • Hastdlıklarla mucadele guıüuk yaşam kdbteaınm yukselmesı gıbı konularda büıme çok buyuk ış duştugu duşunuluyoı Bilimsel kariyer olanakları Bilimsel ahlak • Avrupa ulkeleıımn çogu (AB ulkelerı Aday ulkelerden bıraz daha fazla olmak uzere) bılımın kotu nıyeth oldbüecegme manınıyoı Iyıbk veya kotulugun uygulama aşamasında ortaya çücacagı goruşu yaygın • Aday Ulkeleı büım adom lanna saygı duyuyor Arıcak büımsel ıcaüaıın kotuye kul lanümasından büım adamlarmın sorumlu olmadıgını duşunenlerm oranı %49 (AB'de bu oran %43) Avru Tablo 2: Blllm ve teknolojlye lylmser bakif (ülkelere göre) ' EU: 15: Üye ülkeler • CC13: Aday Ulkeler • Aday Ulkeleıde, hdlkın %52sı bı hmsel çalışmalar ve kanyerlere ügının dusKaynak The Callup Organızatıon, Hungary mesının ana nedenı oldrak, daha çok büı Not Aday Ulkeler 300i Bılım ve leknobji Eurometer Raporu ju adreste bulunabılır mın okullarda ogretüme bıçırnını gorme egüımınde Aday Ulkeleıde Tablo 4: Bilimsel çalumalara llglnln azalma ınsanlann yalnızca %23'u bu neaenlerl ügının dusmesını "büımın Ucretler düfUk, meslekl kotu ımajma' baghyor Angelecek umut vermlyor ket yapüanların %52'sının belırtrıgı gıbı, duşuk ucretler Blllm denleri sıkıcı ve tatmın edıcı olmayan karı Bilimsel konular çok zor yer olanakları nedenlerın başında gehyor (Tablo 4) Cençler blllme İlgi duymuyor Blllm, negatlf blr Avrupa bilimsel Izlenlm uyandınyor • CC13 araştırmaları • Ulusal araştrma pa Dlğer DEU15' 839/7