Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Savaşın gerçek yüzü R çocuk anlamına gelmektedır (7) Dahası da var yapılan çalışmalar, savaş deneyımı, yenı savaş korkusu ve 12 yıl suren korkunç ekonorruk ambargonun, çocuklann bedenı kadar, ruhlannda da ağır tahnbat yaptğını ortaya koymaktadır Çocuklann buyuk boluvaş oncesı ıle karşılaştınldığında savaşın hemunde, korku, anksıyete ve depresyon goABD eski Adalet Bakanı Ramsey Clark, Birinci Körfez Savaşı'ndan sonmen sonrasında çocuklann sadece %10'nurulmektedu Gece kâbuslan çocuklann çona ra şunları söylüyordu. "Körfez Savaşı'nda 42 gun içinde 11.000 sortiııygulanabıldı (3) Bir çok Irak'h çocuk, ğunda olağandır Bu zavallı mınıklenn %40'ı "dünyayı yaşanmaya değer yapıldı, 88.000 ton bomba atıldı; bunlardan sadece % 7'si güdümlü, aşılama ıle onlenebıhr enfeksıyonlar nede lar" Bir dığer onemlı bulgubulmamdktadırnıyle kaybedıldı çocuklann ne% 93'ü ise gelişigüzel atılan bombalardı. En az 125.000 asker, Körfez savaşı sırasında bir çok hastaredeyse 2/3'unun "yetışkm yaşlaıa ulaşabüene 130.000 sivil öldürdük. Öldürebildiğimiz herkesi öldürdük. Bu bir mü ve sağlık merkezı kullanılamayacak hale ceklenne" mançldnmn olmayışıdır Çocuklagelmıştı Savaşı ızleyen Nısan ve Mayıs aylann %80'ı aüelennı yakınldnnı ve evlerını dahale değil, bir katliamdı!" (1). n ıçınde Basra'da 19 sağlık merkaybetmekten korkmaktddırkezınden 14u halen kapalıydı lar (8) Ambargo Erbılde ıse 42 sağlık merkezın ve ıçme suyunun anülması gıbı temel topYrd. Doç. Dr. Mustafa Çetiner* sonucu, yansı Yıne Bırleşmış Mılletler venleden sadece 5 tanesı çahşabüır lumsal hızmetleıın gorulemeyışı sonucunu nnı goz onune ahrsak, savaşın çocuk 16 mil hemen başından ıtıbaren yansı haldeydı (4) Sağlık sıstemını doguımuştu Infekte sulaıın çaresızce kulla amsey Clark'ın dçıklamasında hıç oluşturan hastdne, sağlık meryon insanın nımı başka mıkıobık hastalıklann da sık orçocuk 500 000 Irak'hnın acü bir abarü yoktu yapılan geıçekten kezı, laboratuvar gıbı bınmlenn beslenmesi hü tıbbı desteğe gereksınımı ola taya çıkışına neden oluyordu Savaşı takıbe de tam anlaırayla bir katliamdı Dunsadece %29 83'u çahşır halde den Nısan 1991 tarıhınde koleıa cıddı bir caktır (7) Hdstanelen alt yayanın en guvenıbr tıp dergılerınden olan kümetin dağıt pısı çokmuş, ınsanı yardım ala ıdı (3) Geçen sure ıçınde am salgına neden olmuş ve bir çok çocuk yaşaNew England Joumal of Medıcıne'da 1992 bargo vb nedenlerle sıstemde tığı yıyeceğe mayan, son derece ılerı teknomını kdybetmışü yılında yayımlanan makalede, savdştan sonçok yetersız bir duzelme sağlalojı üe donatlmış ABD ve Ingıraia donemde Irak'lı çocuk ölümlerinln bağımlıydı nabıldı "Ozgur" ve "ınsan hakhz ordulanna karşı koymaya Felaket tablosu 3.2 kat arttığı saptanmıştır (2) Bu onemlı laıına saygılı" batıhlar, bu traje çahşan bu ulkede, tum bunlaSavaş oncesı Nısan 1990 tanhınde makalede "1991 yüının Ocak ve Ağustos aydıye ambdrgo altında geçen 10 nn bir tek ısmı vardır, "olum" haftada 2 3 olan yenı kolerah çocuk sayısı, lan arasında 46 900 çocuğun olmuş olduguyıldan fazla sure boyunca kayıtsız kaldüar Smllen korumayı, "onlan sadece bombalar savaşı ızleyen 1991 nısanında haftada 30 35 nun saraldığı" belırtılmektedır (2) Irak'ta 5 Ambargo sonrası gehnen noktada, yave süahlar ıle oldurmemeye çahşmak oldu yenı olguya yukselmıştı Malnutrısyon (yeyaş altında olum oranı Körfez Savaşı sonrası nsı çocuk olmak uzere 16 mılyon Irak'hnın ğunu sanan" "sozde ozgurluk savaşcılan", bu tersız veya fena beslenme sonucu ortaya çıher 1000 doğumdd 103'e yukselmıştır(3) 1 beslenebümek ıçın Irak yoneümının dağıtaınsanhk dramının ve ükelhğın baş sorumlu Bu rakam 1 yaş altı çocuk olumlennde daha kan kknok tablo) lu çocuk sayısı belırgın aıt cağı yıyeceğe bağımlı olarak yaşamlannı landır da bebrgın olup savaş oncesıne gore 4 1 kat mıştı Hastaneye yatırüan çocuklann %32surdurduğu bılınmektedır Halen, Irak yo57' sınde cıddı beslenme bozukluğu mev yuksek bulunmuştur Bu yaş grubunda sanetımının yıyecek stoku sadece bir ay ıle sıcuttu Yenı doganlann anne sutu almalan hevaş oncesı 20/1000 cıvannda olan olum sıkİkinci savaşta neler olacak? mrlıdır ve 500 000 çocuk açlık sınınndadır men hemen unkdiısızdı Bu durum elbette kı lığı, savaşı ızleyen aylarda 80/1000'e çıkrnışPentagon sdldınnın ük 48 saatı ıçınde (7) Uzamış bir savasta, bınlerce sıvıl yetışzavalb annelerın de kotu beslenmesıne bagür (3) Çocuk olum oranlan tahrnın edılebı800 fuze atacağını açıkladı Bu rakam 1991 km genç ve çocugun sadece açlıktan olecelıydı Çocuk rıidması fıyatlan mdnılmaz yuk leceğı gıbı kırsal kesımde daha yuksek olup yıhnda 42 gunde dtılan bombanın tam ıkı ka ğı gun gıbı aşıkârdır Bırleşmış Mılletler, cıdsektı Seıbest pıyasada 450 gr'lık mamanın 1000 doğumda 145 olarak bıldınlmektedır üdıı Daha da acısı bu sadece bıı başlangıçdı zarar goren ve halen tam ışlemeyen sağsatış fıyatı 12 dınar (2436 ABD dolan) ıdı (4) tır Dahası var Ingıltere Savunma Bakanı lık sıstemının, savaş durumunda 34 haftaÇaresız anneler, çocuklannı şeker ve su kaDaha da karamsar raporlar vaı Ornehenuz kanıt bulunamasa da kımyasal ve bıdan daha fazla ğm, Roger Robson yazdığı makalede amyolojık sılah urettığı sanılan Irak'a karşı "ge sure hızmet vebargo sonrası Iıak'ta her hafta 3000 çocugun rekırse nuldeer sılah" da kullanacaklarını remeyeceğını olduğunu behrtıyor Bağdatda bulunan Sadaçıkladı (1) Yazüı ve gorsel basında "aküh açıklamıştır dam Tıp Fakultesı Pedıatn Bolumunden hebombalar" "mını nukleer bombalar" gıbı Çocuk olumle kurüerın açıklamasına bakılırsa, 2002 yıhnın teknolojı hankası süahlardan geçıknıyor Bu ıının %70ınden ılk uç ayında olen çocuk sayısı 44 000 dır Bıııa karşı ılk Körfez Savaşı sonrası bu sılarıldiazlasııu kolay ııncı Körfez savaşı sonrasından gunumuze nn ekolojık dengede yardttığı tahrıbatın ca tedavı edıledek geçen surede toplam 1 6 mılyon çocuboyutıı bugune dek "hıç" açıklanmadı ve bılecek olan ısgun olduğunu üen suruyor (5) Aynı yazıda tartışıhıiddı hal ve solunum duşuk doğum agırlıklı bebek sıkhğının saYıkımın bıldnçosunu tahmın etmek zor yolu enfeksıvaş ve ambargo oncesıne dek 6 katı artığı değıl Pekı "ozgurluk savaşçısı' ABD nın ınyonlanna bağb da bıldınlmektedır (5) Yenı doğan olurnlerısanı yardıma ayırdığı para ne kadaı dersı olacagı hesapnm en sık nedenlerı, duşuk dogum ağırhğı, nız? Sddece 100 mılyon ABD dolan (9) Bu lanmaktddn perınatal enfeksıyonlar (dogum sırasında yardım mıktan gulunçtur Yetkıhler gerekh Altyapı yetersızortaya çıkan ınfeksıyonlar) fetal hıpoksı (yeolan mıktann 100 müyar ABD dolan olduğulıklennden otu ru doğanda oluşan hava açhğı, oksıjen azhnu ılerı suruyoılar (9) ru, bu savaş onğı)'dır Dogum ağırlığı 2 5 kg altında olan Maıt ayının 19'undd Bırleşmış Mılletcesı Irak'ta her çocuk sıklığı savaş ve ambargo oncesı %4 5 lenn Iraktd goıevlı yonetırısı Carol Belgun 500 000 ıken savas ve ambargoyu ızleyen donemde lamy'nm guvenhk geıekçesı ıle Iraktan metrekup ldğım %24 7'ye çıkmışto (5) aynldıktan sonra açıkladıklan onemhdır " suyu temız su Mabıutı ısyonu 400 000 olan bebeğe ınsanı Savaş sonrası hastaneye yatınlan ço şebekesıne kanşmaktaydı Savaş oncesı bi nşımı veya yemek ıçm ev halkına yaptıklan yardım üetıldı Fakat halen Irak'ta yıyeceğe cukların buyuk bolumunu "gastroenterıt le temız suya ulaşabüme şansına nufusun sapılavın suyu ıle beslemekteydıleı (6) Noı muhtaç 1 000 000'dan fazla çocuk vardır (barsakınfeksıyonu)" olguları oluşturuyordu dece %60'ı sahıptı(7) Hastane suldnnın bı mal populasyonda boy ve yaşa gore malBeş yaş altı çocuklann kızamık aşılannı yap Gastroenterıt sıkhğı bazı bolgelerde %91 e le %30'u kolıform baktenler ve dışkı ıle konnutnsyonlu çocuk oıanlan yaş grupldrı goz ük, ancak daha once aşılanmamış 612 yaş kadaı yukselmekte, gorece daha ıyı durumtamıne olduğu bılınmektedır (3) Mevcut saonune ahndığında kımızaman%35'ekadar grubu çocuklara ulaşmamız mumkun ohna da olan Bagdat'dakı Saddam Merkez Egıtım vaştd temız su gereksınımı manılmaz boyutyukselıyordu (3) dı Daha yapacak çok ış var umuyorum kı Hastanesınde büe %38'e ulaşmaktaydı (6) larda artacdk ve bir çok sıvıl sadece bu neGastroenterıt dışında menenjıt hepadahd fazldsını yapabuırız' (10) Bayan BelBu durum bozuk çevre koşullarıran tartışma denden oturu yaşamlannı yıtırecektır Trajetıt ıle kızamık gıbı aşılama üe onlenebıhr lamy savaş sııasında veya sonrasmda kay sız bir ozetıdu Nıtekım, savaşın ılk gunlerın dı bununla da bıtmıyor Bırleşmış Mılletler hastalıkldi da onemlı sorun yaratıyoıdu (3) bedılecek çocuk sayısırun tdhmın edılemez de enerp ureten 20 reaktorun 13'u çahşaraporları dıkkate alındığında savaş sırasınKörfez savaşının oldugu 1991 yılı oncesınde olduğunu behrttığı açıklamasında "çocuklar" maz duruma gelmıştı Savaş sona erdıgınde da ve sonrasında 1 4 mılyon kışının multecı Irak lı çocuklann hemen tumu aşılıydı Sadıyoı "beslenmelen bozuk yer değıştırmeıse sadece 2 reaktoı uretım yapabıkr hal durumuna duşeceğı sanılmaktadır Ulke vaştan sonra, elektrık olmaması soguk zın ye zorlanacaklaı bulaşıcı hastdhklara karşı deydı ve savaş oncesındekı enerjı uretımıyıçınde yer değıştırmek zorunda kalanlann cıre uyulamaması, enjeksıyon materyallenkorunmasız ve aşısızlar Çocuklar savaştd le karşılaşünldığında enerjının ancak %4'u ıse sayısı ıkı muyona ulaşacaktır Bu saptanın yetersızhğı gıbı nedenlerle "dşüama" cıd olecek Gerçek bu Sorun ne kadar çocuğu sağlanabıhr durumdaydı (6) malar 1 750 000 evınden yurdundan olmuş dı kesıntilere uğradı Aşılama programı sanasıl koruyabılecek olduğumuzdur HepımıSavaş sonrası yıkım, başta kuUanma 839/10