Katalog

maya çalışmak ınsan psıkolojısıne aykındır zaten Sayın Şengor dıyalekügı eleştırırken bol bol mannksal tutarsızlıktan soz etmektedır Halbukı mantıkçüar mantıkları üa gıuba ayırmaktadırlar Aıısloteles mantığıyla buııuıı matematıksel araçlarla suıdurulen şeklı olan sembolık mantık klasık mantık olarak adlandırılmaktddıı klasık olmayan mantıklara ıse Brouwer Heytıng ve VVeyl'm gelıştırdıgı "sezgısel tıp man tık' ornek verılebüır Bu üp çok (ıkıden fazla) degerlı mantıklarda klasık marıtıgın ozdeşlık dışında kalau (çelısmezlık ve uçuncu halın yoklugu) ıl kelermden bırının dışta bırakılrnasıyla da teknık kuruluşu sağlam ve kendı ıçınde tutarlı mantık sıstemlerı kurula bılmektedıı (bkz Felsefe Ve Doga Bıümlerı Doğan Ozlem Izrrur Kıtaplıgı 1995) Yarıı çagdaş felsefedo Arıstoteles mantıgını tek geçerlı mantık olarak dayatmanm olanagı kalmamıştır nasıl kı fizık bıhmınde Newton mekanıgını daydtnıaııın olanagı kaJmamışsa dırlar Aynı bıçımde "Fvrım tamanıen şans escrı oluşan yarüış genetık ıletışı mın dogada gene şans eserı olus.au olaylar tarafindan tercıhınm basıt bır netıcesıdır ( ) Hıçbu canlı kendı ıçınde evrımın tohumlarını taşımaz" deıken dogadakı bır olgunun yalnızca bır yonunu dıle getırmış oluyorsu rıuz Bırısı de sıze şunu dıyebılır "Her canlının genetık yapısı ddenın, sıtozm guanırı tımm adlarını verdıgı mız dort adet organık bazın değışık di7ilımlerınden oluşmaktadır Fvrım sel açıdan bırbırıne yakm oldn canlüarın genetık şıfıelerınde de buyuk benzerlıkler vardır Dolayısıyla bır canlı geçırebılecegı bır pvrımsel de gışımı potansıyel olarak ıçmde taşımaktadıı" Bu onermeyı beğenmeye bılırsıni7 karşı çıkabüusmız fakat so nuçta yaptıgmız şey feLsefı bır karşı çı kış olur bılımsel bu kanıüama degıl İnternet bağımlılığı ve aile içi ilişkiler emailimi açtığımda birden yan odadaki kızımdan 'iyi geceler babaağım' notunu aldığımı düşündüm. Korkunç olurdu sanınm! sanıyonım Geçenlerde uzun zamandan bu yana ıçmeyen bır alkol bagımhsı "odanın ıçm de Irak savaşı ve goruntulermı yaşamaktan çatladım" demıştı Şımdı daha ıyı arüıyot um bu so7um ona üetışunsızlığın ın bedelını Hep bırlıkte bdgımlılıklann tanımını duşunelım Kı tap dışında ıçuıu/den geldıgınre T eknolojı bundan 100 yıl kada: once başı mızı donduruyordu Hoşumuza gıttı bu baş donduruculuk Haz alıyorduk çunku Her şeym daha kolay olacagrnı duşunduk ayıu zamanda Haz verıyorsa kolaylaştırır sandık Oysa oyle mı' Aı tık mıdemız de bulanıyor Yanına başağrısı ve halsızlık de eklendı Bu kışı bır dunamdan "bıyolojık psıkolo jık ve sosyal' olarak etkılenıyorsa o kışı o dıuıuna bagımlıdır Tabı hastalık tanımı ıçm "durumun fız yolojık" olmaması koşulu vardır Yanı "hayatı" olmayan bu durum vardır 'Su bagurüüıgı" olmaz orne gın O temeldır carüı ıçm Şımdı bu koşullarda ha yaümızdakı her şeyı gozden geçırmek durumda yız İdeolojik boyut Ideolojık boyuta da kısaca de gınecek olursam Bümdıgı gıbı ıde olojık argumanları ureten şey ınsanın toplumsal ve guııcel yaşamının rorun luluklarıdu Bu alanda argumanlaıun nesnel dogruluklara tam olaıak uygun olsun yanlışlanmaya açık olsun vb Belirsizlik ilkesi ?0 yuzyüm başlannda fizıkte olon bırtakım gelışmelerden soz etmıştık Bunların en onemlılerınden bı ıısı Heısenberg rn belırsızlık ükesıdır Bır bıhmsel ılke olarak yalnızra şunu Ydklaşık yedı yıldan bu yana baguıılılık hastalıklan ıle tedavı bağlammda ılgılenıyorum A] kol eroın esıar kumar yeme vs deıken bır de ıntemet belkı de teknolojı bagunülıgından soz edılıyor artık (Cyber addıctıon) Israıllı aıle teıapıstı Chana Winer çarpıcı bu konusma yaptı 11 Ulusal Evlılık ve Aıle Teıapılerı Kongresı nde Bagımlılıkla ılgüenen bu psıkıyatrıst olarak ol dukça etkılendun bu konuşmadan ve alanda yaşadıklarımı paylaşmak ıstedım Gerçekten bakmayınca goremıyor ınsan Hızla yogunlaşan bu teknolojık etkıleşım var aramızda Aıtık bu odadan dıQer odaya e maıl çekmeye baş layacagız "Gelışmış ulkelerde" (') evlerdekı internet baglantısı % 50 yı aşmış Bır ev ıçınde or talama 3 televızyon vaırruş Bu çok sayı daha verılebüır înternet ıçınde bagunlı olunan alanlar da çok degışık Yanı ıntemet başmda olmak yamnda korıu alt bagımlılıklan var Seks konulan ıle ügüı olanlar ılışla ıle ılgılı olanlar oyunlarla ügüı olan lar kumar oynayanlar ve bügı bagımlüarı olmak uzere alt gruplara ayrılıyor bu bagımlüık iyi geceler babacığım Oyle gorunuyor kı tum bagımülüdarda (al kol eroın kokaın vs ) ve bagımlüık oruntusu gos teıerı durumlarda (yeme kumaı seks vs ) oldu gu gıbı "sÜDer" alanda oluşan bagımlüıgm olumsuz sonuçlannı onumıi7dckı yılldida hep bırlıkte Karl Marx belırtır Bu atom altı paıçacıgın hızını ve konurnunu aynı anda belırleyemezsıni7 Felsefı yoruma başvurdugunuzda bunu ındeteımınızm yanı gerekır cüıgırı rıedensellıgın yadsınması olarak da yorumlaydbılırsınız (kı burada yaptıgmı? şey bılımsel bır sonuca varmak degıl felsefı bır yorum uretmek yanı metafizık ontolojık bu onerme oluştuımaktır) ınsan bılgısının atom altı dunyada ulaşabüecegı sınu olarak da yoıumlayabılırsınız (burada da metafızık ppıstemolojık bıı onerme oluşturmuş oluyorsunuz) Sayın Şengor 'Dıyalektık aynen dınsel ogretüer gıbı dogada degış mez kurallar oldugunu vaısaymaktadır Bunun boyle olmadıgını bılım keş fedelı neredeyse bu yuzyıl olmuştur" dıyor Büdıgım kadarıyla atomaltı fı zıkçderı bıle "dogada degışmez yasalar yoktıu" gıbı bır sonuca varma mışlaıdır dort temel kuvvetın (gravı tasyon elektıonıanyetık kuvvetlı çe kırdek zayıf çekırdek) bırleştuılebılecegı henuz oluştuıulrnamış bır bırle şık alan kuramının peşınde koşrnakta Karl Popper turde kaygılar lukstuı Tuıkıye koşul lannda ılerıcı bıı aydının asgarı ola rak "Aydınlanma' ıdeolojısme marımasının geıektığını duşunuyorum Sayın Şengoı uıı bu konudakı duyarklıgını da bılıyorum 1992 yıun da Paul K. Feyerabend ın ulkemız de populer yapümaya çaüşüması ıle ılgılı olarak yaptığı çıkışı ve Sayın Hu sanıettuı Arslan la gırdıgı polemıgı arumsıyorum (heı ne kadar tepkısını buaz aşın bulsam da) Toplumsal alana gudıgımızde buaz kaygan bır zemınde yuruyoıuz çunkıı bu alanda ınceledıgımız ya da hakkında goruş belırttıgımız şey ınsa nın yaşantısı ve eylernlerı 'Aydınlan rnd ıdeolojısı bılımı savunuyoı top lurnsal gelışmeye ve bunun zorunlu bır şey olduguna ınanıyor Insan dogarnn bu pdiçası fakat kendıne ozgu bazı yonlerı var bu alanda 'lastlantı sallıgı dıslamayan bır gerekırcılık" ve de ' gerekırcılıgı dıslamayan bu rast lantıcüık en uygun yaklaşım olur ve ıdeolojık tutıunun büımsellıgını de ar tun dıye duşunuyorum Dr. özgur Karaçam Dürtü kontrol bozukluğu mu? Intemet bagımlılıgı ınsana şaka gÜDi gelıyor Ancak onumuzdekı yüldrda Amerü<:an Psıkıyatrı Bulıgının smıflama kıtaplannda çok ayn bu alt başlık halındc sücı taıu olçutlerınrn çıkanlması kuvvetlı bır olasüık gıbı gorunuyoı Şımdüık 'baş ka turlu adlandırılmdyan" grupta toplayabüırız bu "hastalıgı" Belkı de bır durtu kontrol bozukluğu" olarak değerlenduebıluız bu durumu Bu açıklamalar durumun "dısease' hastahk yanı Yalnızca profesyonellerı yanı bızlerı ügı lenduıyoı ve oldukça da heyecarüanduıyor "Boş zamanımı nasü geçuecegım dıye soran alkol ba ğımlısına şu kadar bügısayarla ügılenebüırsm" derken artık "saatleıden berı bılgısayann başın dan kdlkamıyorum benı bu duıuırıdan kurtarm dıyen msarüaid ne dıyecegımı duşunuyorum Heyeranım birden korkuya o da başka bır alternatıf duşunce urptmeye dogru goturuyoı be nı [Iışküenmi7 ne olacak dıye duşunuyorum In san dogallıgı bunca yuku kaldırabüır mı' Goz temasının dokunmanın bzdırmanın olmadıgı bır "ınsan üetışımırurı Oanlamı ne Aslında sayın VVıner ı duderken bır psıkıyat rıst olaıak yaşddıgımız karmaşayı daha ıyı aıüa dım ve yaşayaraklanmızı daha ıyı duyumsadıgımı yaşayacağız Bu ınsan olaıak bu duıurrüa ılgılı kaygı duyuyorum ancak bu uzman olarak dunya run altı müyarlık bır bılgısayar mekâru halıne gele cegını duşımuyoııım Şımdı oturup ınsan olarak dalıa fazla 'duy gu paylaşımı" yanı yuz yuze ıletışım derken uz man olarak bu konu üe ılgüı alan çalışmalan yapd rak gereklı ıstatıstık dokurrüerm yanı gerçeklıgm ortaya konulrnasını beklıyoııun Dıger taraitan da alkol bagımlılıgından bü dıgım gerçekler duşunduruyoı benı Alkol ba gımlüıgmdakı geıçeklıgı kabul etme guçlugu bu ıse mternet bagımlıhgmdakı geıçeklıgı kabul et me guçlugu yuz kat fazladır Durumun farkırıdalıgma varmak ıse hem dogrudan yaşayanlar (internet bagımlüarı) fıpm de uzmanlaı (psucıyatrıst psıkolog sosyolog polıükacı ve dıgerlerı) açısmdan kabul etme guçlugunden kat kat daha fazladır Aslında dogrusunu ıstersenız sayın konuşmacıyı dınlerken konuşmanm başmda "şundı bu konuşmanın ne arüamı var dıye ıçımden geçu^medım degıl Ancak e maüımı açtıgunda birden yan odadala kızmıdan' ıyı geceler babacığım" notunu aldığımı duşundum Korkunç olurdu sanınm Tum babalar anneler ve de çocuklar da duşunmelı bunu internet bagırrüılıgı sandıgımızdan daha çok ve de daha olumsuz sonuçlaı oluşturabüu Belkı bır başka yazıda aıle üışkılerı nasü etkı lenıyor sorusurıa yanıt aranabılır Bu" psıkıyatrıst duygusu uyansı1 Dr.Hasan Mırsal hnursalıgsuperonune com Ruh Saglıgı ve Hastalıklan Uzmanı