Katalog

Asteroit çarpması sanıldığından daha mı ender Kuçuk asteroıtlerle meydana gele cek tehlıkenın sanüdıgı kadar yuksek ol mddıgı ve onemlı olçude zarar verebüe cek yaklaşık 50m çapınddkı yoktdşlannın 200300 yüda bır değü anrak 1000 yılda bu Dunya ya çarptıkldrı ıleıı suruldu Ka nadadakı VVesteın Ontano Umversıte sı nden Peter Brovm bu sonuca bır ıla on metıe çapırıdokı asteroıtlerın Dunya atmosferıne ne sıklıktd yudıklennı sapta yarak hesapldmış Daha buyuk cısımler teleskop veya radarlaıla ızlenebılırken daha kuçuk cısımlerın tespıtı daha zordur Bıown VP ekıbının hesaplan Amen kan Savunma Bdkdnlığı nın son sekız yü ıçınde kaydetmış oldugu verılerc dayaru yor Aslındd dunyadakı nukleer patldma Tecavüz ilaa algrçlan güvenli değil <•„ VAMPİR KURTÇUKLAR DEHŞET SAÇIYOR % Ddnvın ın evrımın ıkonlan olarak nıtelendırdığı Galapagos ıspınozlarının ydşdmı yabancı asalak sı nelder tarafından tehdıt edılıyor Kımı adalarda sınek kurtçuklann hemen hemen tum yavru kuşlann yuvalannı sarıyor Gecelen ortaya çıkan kurtçuklar yavru kuşlann kanını emıp etını kemırıyorlaı Yavru kuşla nn yaklaşık dortte bırı kurtçuklann kurbanı oluyoı Prınceton Unıversıtesı çevrebılım uzmanı Peter Grant genellıkle yavru kuşlann %10 20 kadarının pdlazlanmadan olduğune bunun çok cıddı bır sorun olduğuna dıkkat çekıyor Vıyana Konrad Lorenz Enstıtusu ornıtologların dan Birgit Fessl ilk kez 1997 yılında ıspınoz yuva lanndd smek kurtçuklarına tanık oldu Feöt.1 ve mes lektaşı Sabine Tebbich o gunden berı sıneklerın et kılerını ıncehyorlar Ardştırmacıldr uç asalak smek tu mnu ortaya çıkarttıldi Fessl ve Tebbich yuvdlann ılaçlanması suretıyle kurtçuklarm hemen hemen tu munun yok edıldıgını belırtıyorlar Beagle ddlı ge mıyle Galapagos Adalannı gezen Darvvm evrımın en onde gelen temsılcüerı olarak nıteledıgı 13 ıspı noz turunun her bırınde gagdrıın beslenme duzenıne uyumlu bır bıçımde gelıştıgıne dıkkat çekıyordu Ev rımın araştınlmasındd soz konusu kuşlardan yararla nan çok sayıda dırımbılımcıden bır tanesı olan Peter Grant kuşlann dogal nedenlerden çok ınsan elıyle yardtılan nedenlerden oturu buyuk bır degışıme uQ rayacaguıdan korkuyor ve Havvaııde kuşlara dada nan sıneklerm yaratacağı sıtma salgınının çok dalıa kdygı verıcı bır durum oldugunu dıle getu ıyor Kadınlar ıçeceklerıne üaç konup konrriddıgını belırleyen aygıtlara pek de bel bağldmdSd lar 1yı olur Deneyler soz konusu aygıtlan etkısız kılabılecek kımı sorunları ortayd çıkarttı Dunyanın çeşıtlı yerlerın dekı şırkeüeı ılaçlı ıçeceklere degdığınde renk değıştıren kd gıt bardak altları ve kokteyl ka rıştırıcıları uzermde çdlışıyoı Tecavuz üaçları adıyla bılınen renksız ve kokusuz yatıştırıcılar kurbanldrıru uyu tup yarı koma durumuna sokuyor Bu kışıler başlarınddn geçenlen anımsayamı yorFlorıdadakı DrırıkSafe Terhnologıes şırketı bu üaçlardan en az ıkısıru (keta mıne ve kısaca GHB olarak bılmen gamma hıdroksıbutrık dsıt) behrleyebılen 50 mılyon kagıt bardak altı sattı Ancak pous oıgutu kımyacılan barddk dltlaıını ın celedıklerınde bunların kok ve portakal suyu gıbı asıtlı ıçeceklerdekı GHB yı belırleyernedıklerıne tanık oldular Dahası kırmızı şarap turu ıçküerde renk de ğışımımn saptanamddıgını goıduler Bu konuda çeşıth deneyler gelıştıren başka kurumlar da benzeı sorunlar la karşüaşıyor Ornegın SureScreen Dıagnostıcs adlı Ingdız şırket bu tur teca vuzruler tarafından yaygın kullanıldn bu başka ılaç olan bpnzodıyazepınlerı be lırleyen ve kulldnıldıktdn sonra atılabüen şerıtler oluştuımaya çalışıyor Anrak şırket bunların da yuzde yuz etkılı olamdyacağından korkuyor Bu aıada tpcdvuzculerın taktık değıştınp başka ılaçlar kullanmaları olası lığı da kaygı uyandırıyor Yetkılıler şımdılık en ıyı çozumun bdr ışletıcılerınm kuşkulu gorduklerı muşterılerını yakından ızlemelerı oldcdğmı one suruyorlar ! L lan kontrol eden uydulaı aynı zamanda atmosferdekı yıldırımlan da kaydetmış Bunldr asteroıtleruı atmosforde patldma laıı sırasında oluşmakta Bılım dddmldn 300 kadar yıldınmı değerlendırerek her sınyalın yoğunluğuna gore boşalan enerjı mıktarını ve cısımleıın boyutlannı sapta yabılmışler Sonuç okrak patlama kuv vetierı yaklaşık olarak beş kılo tonluk r ı INTT ye eşıt olan asteroıtlerın aşağı yuka n yüdd bu kez dtmosferde patladıkları ve bu verılerın bOm çapınddkı gokcısımlerı ne aktdrıkridbi üe bu boydata cısımlerın dunyaya yaklaşık olaıak 1000 yüda bır çdrptıklaıı oı taya çıkmış İnsandan alınan kök hücreleriyle sağlıklı böbrek üretildi Isradlı araştırmacüar insandan aldıklan kok hucrelerle farelerde tum fonksıyonlarını ye rme getırebılen sağlıklı bobrek urettüer Teknık organ naklı bekleyen hastalar ıçın umut oldu VVeızmann Lnstıtusu bılım adamlanndan Ydir Reısrıer Nature Medıcıne dergısm dekı raporunda insandan alrruş olduğu oncu bobrek hucrelerını farelere aşıladıktan sonra ıdrar ureten ve karu temızleyen sağlıklı bobrek urettıgını yazıyor Ayrıca dıger or ganların besleyıcı madde ıhtıyacmı karşılayan kan damarlan da gelışmış Büım adamının açıklamasına gore farenrn bagışıkhk sıstemı ve ınsamn bağışıklık sıstemındekı akyuvarlar bobregı reddetrnıyor Oysa bağışçıdan alınan bobreklerın hastalara akianlması durumundd bıle bedenın yenı organı reddetme olasıhğı soz konusu Gerçı laboratuvarda organ uretımı henuz klınık oncesı aşamada ancak bılım adamı teknıgın bırkaç yü ıçınde pidükte uygulanabılecegıru urnuyor Kok hucrelerı zamanınddn. once alındığı taktude organda kemık kıkırdak ve kas hucrelerı gıbı dokular da oluşmakta Geç almdıgındd ıse farerun bağışıklık sıstemı hucrelen ıeddedıyor Organın sdğlıklı bır bıçunde gehşebümesı ıçın kok hucıelerınm yedı dâ sekız haftalık olması gerekıyor Demir ve tüberküloz mikrobu Onemlı sonuç Berlm Max Planck Enfeksıyon Bıyolojisı Ensütusu bılım adamlarının hayvan lar uzermde yapbklan deneylerle elde edıldı Tubeıkulozun yuksek demır yoğunluğu saye vnde ılerledığını Sdik eden bılım adamlan bundan boyle tuberkulozui} yuksek denur ora nına bağlı olarak ortaya çıktığı bolgelerde hat> tahğı demır sevıyesını duşuren ılaçlaıla daha ıyı tedavı edebıleceklennı duşunuyorlar Deneyler sırasmda demır sevıyeu yuksek olan fa relere Lactolerm proteını verılmış Sut ve dığer beden sıvılannda bulunan demır duşurucu protem tuberkuloz mıkroplannı yuz mısh azaltmış Tahmınlere gore dunya genehnde her yıl ıkı mılyon kadar ınsan tuberkuloz nedenıyle yaşanvnı yıtırmekte Sembiyoz, hayatta kalma şansı veriyor VVdbhıngtorı Unıversıtesı bılım adamlan YeLlnvvstone Ulusdl Paıkı ndd ye tışen bır otun kokunde sapında ve yap raklarında barındırdıgı bır mantar turu bdyesınde 50 odntıgrat dererehk sıcdklıcja bıle dayanabıldıgını keşfettüer Araştır madan çıkan dığer ılgınç bır sonuç da mantarın tek başına yaşdması halınde 40 Sdntıgıal deıecede oluyor oluşu Dıchant helıum lanugınosum otunu ayrıntılı bır bı çımde ınceleyen Regina Redman, bıt kının tohumlarında dd Curvularıa turu bır mantdr saptamış 50 santıgrat derecede tek başınd hayatta kdlrnayı başaramayan bıtkı ve 40 santıgrat dererede olen man tar sembıyo? sayesmde 65 derecelık sıcaga daydiidbılıyorlar Araştırmacı mantarın hucre duva rındakı melanının bır tur ısı üetkenı gıbı ışledıgını veyahut da zdrarlı oksıjen radı kdllerını ydkdlddığım tahmın etse de mantardakı stres reakhiyonunun dd bıtkıyı dayanüJı hdle getırebıleceğını duşunu yor 825/4 NASA uzay örümceği geliştiriyor ayaklarla ulaşüabıhyor dıyor Spıder bots pro]e başka nı Robert Hogg Hedefımız her turlu arazı koşullarında hareket edebüen kuçuk bır robot modek uretmek' Robot govdenm onundekı ıkı anten ve çevreyı gozlemleyen kameralar sayesınde yolunu buluyor Nasa araştırmacüan ıkıncı bır dşamada on ayaklan mısyonlara gore farklı aletlerle donatüabüecek robot modelle rı gelıştırecekier Ustelık robot vızyonu bu kadarla da kalmıyor Araştırmacüar farklı gorevlerı daha ıyı yerme getırebüecek sekız on ıkı hatta 50 ayaklı robotlann dışında daha hızlı hareket ederek kolayca tırmandbüen ve kendı kendıne karar verebüecek modeller uzerınde de çahşacaklar Hogg orumcek surusunu 100 1000 farklı sıstemle donatacağını da büdırdı Bu sayede robotiar bır tur üetışım ağı kurarak bırbırlerıyle haberleşebüecekler Ayncd robotiar standart bır krokıyle de donatümış olduklanndan dığer gruplann mısyonlannı da ustlenebüıyorlar Jet Propulsıon Laboratuary bıkm adamlan orumcekten esınle nerek rnıkro robot modellen uretıyorldr Spıder bot robotunun ük prototıpı altı ayaklı ve avuca alınacak boyda Bu modelden on mıslı daha kuçuk olması beklenen HıghtechCrıtter robotuysa Mars Ay ve Dunyadakı nsklı bolgelerde kullanüacak HdMidzırdakı uzay araçlan çok guçlu tekerleklere sahıp ama bazı bolgelere yalnızca Sayfa haberleri: Nilgün Özbaşaran Dede