Katalog

CENETİK VİRÜSLER MALZEME ÜRETİYOR Texas Unıversıtesı nden Angela Belcher ve ekıbı bügısaydi çıplerının mınyaturleşüıümesıne olanak tdnıyacak mce fılm tabakası bıçımınde yarıüetken malzeme ureten vırus turu gehştırdı Araşürmacının ekıbı daha oncelerı uçkrında peptıd bulunan bellı başlı vıruslerın (ammoasıt zıncırlerı) bazı kım yasal elementlerle bırleştıklerıru bulmuştu Araştır macılar 100 muyon vırus arasında belh başlı yarı ıletken malzemelerlp bırleşen turlerı ayıkladıktan sonra en uygun vırus tunınu kopyaladılar Bu teknık şımdı kuvanta noktdcıklarından oluşan duzeıüı na no kafeslerın uretılmesınde kullanıldı Kuvanta nok talarındakı elektronlar yakalandıktan sonra durdu ruldbıldıklen ve gerektığmde de yeruden serbest bırakılabüdıklerı ıçın yarııletken malzemelermın ana yapıtdşları olmaya musaıtler Bu tur bır kafesı uretebılmek ıçın büım ddamları peptıd ucu çuıko sulfdtlarıyk bırleşen bır vırus aradıldr Vırus çınko sulfat çıftlerı bır çozelüye bıraküdıklannda, kendı kendüerıne nıılımetrenın 12 bınde bırı aralıklarla krıstalbırkafesoluştuıuyorlar »^ KENTLERE YAGMUR BAHÇELERİ Amerıkah büım adamları kentlerdekı duşuk yeraltı su sevıyesını 'Yağmur bahçelerıyle" beslemek ıstıyor Madısondah Wısconsın Unıversıtesı'nın açıklamasına gore sokak ve çatüardan akarak bınken yagmur suyu geçırgen topraklı bahçeleıde toplanacak Bırkaç tabakalı gozeneklı zemın yapısı çevre teknıkçılerı Kenneth Potter ve Alejandro Dussaillant tarafından gehştırıldı Araştırmacılar hemen her bahçenın yagmur bahçesıne donuşturulebıleceğıru soyluyor Sıstemın dığer olumlu yanı da topraktan suzulen suyun temızlenıyor olması ^ ^ Pıı ınç genomunun üa dız ~ ^ ^ H ^ e s ı ^unyada e n Ç 0 ^ f^™ uretüen tahülarla ügüı genetık gızlerı su yuzune çıkartarak daha bol urun elde etrne ve hastalıklara karşı koyma olanagını yarattı Beıjıng Genom Enstıtusu ve VVashıngton Unıversıtesı Genom Merkezı tarafından ortak laşa suıdurulen Jun Yu onderlıgındekı bır araştırmadd başta Çın olmak uzere tum Asyada çok yaygın uretüen ındıca adlı pır ıncın dlt bır turu olan tahıhn genetık dızgesı behrlendı Bu arada Syngenta adlı bır taıım şırketınden Stephen Goff ve meslpktaşları da Japonya ve otekı üıman bolgel erde uretüen japonıra dlt turunun dızgesını belırledüer Bu dızge taslaklan yanlış ve eksıkler ıçermeleııne karşın bıtkıbüımde devrım yaratacaklarma ınarulıyor Pırınç genomu 440 müyon DNA harfınden ya dd taban çıftlerden oluşup 32 üe 56 bın arasında gen ıçerır Tum ınsan genomu yedı kat buyuk olmakla bıılıkte pırınç genomunun en az ınsan genomuna eşıt sayıda ışlevsel gen ıçerdığı sanüıyor Soz ko nusu dızge bol urun ve hastalıklara karşı dııenç gıbı kımı ıstenen ozelhklerden sorunüu genlerın belırlenmesmde kullanüacak Bu yonde elde edüecek bügüer bıtküer uzerınde yapüacak genetık değışımlerp ve uretıme en uygun bıtküerın belırlenmesınp ışık tulacak f M . i t ^•* * * DÜNYAYI PIRINÇLE BESLEYIN NEANDERTAL CİNAYETİ Yenı bu araştırmaya gore 36 bın yılhk kafatasmdakı oyuk .Neandertal bır aüe uyesı tarafından gerçekleştırüen acımasız bır saldırı sonucunda meydana geldı 1979 yılında Fransada bulunan St Cesaıre kafatasınm bügısayarda uç boyutlu olarak yemden oluşturulması sonucun da bu goruşe ulaşüdı Araştıı macüar elde ettüderı bulguların Neandeı tal ınsanlannm toplumsal yaşamlannd ışık tutacağına dıkkat çekıyor Zurıh Unıversıtesı ınsanbı lım uzmdnldrmddn Chrıstoph Zollıkofer ve arkadaşlan genç bır Neandertal erkeğıne aıt olduğu sanüdn paıçalanmış kafatasını x ışını goruntulerınden yola çıkarak sanal ortamda yeruden oluşturdular Kdfdtasının ortaldrma yakın bır yerde sıvrı bır cısımle meydana geldığı sa nüan, bır yara ızıne rastladüar Ydranın bıçımı adamın taşbalta gıbı saplı bır alet ya da süahla saldırıya uğradığının bır gostergesı kabul edıldı Neandertal'ler kdlabalık aüeler halınde yaşayıp başkalanyla çok ender üetışım kurduklaıından saldırının buyuk bır olasılıkla aüe bı reylerınden bırı tarafından gerçekleştırüdığı sanılıyor EPİLEPSİ CENİ BULUNDU Yaygın olarak qorulcrı bır epılepsı turunu çozduklerıne manan Kanadalı araştırmacılar epılepsılı bır aılenın DNA dnalızlerınde karaktenstık gen mutasyonlan buldular Epüep sının genetık kdynaklaıını araştırma konubunda büım adamları bugune değm pek başa rüı oldinamışlardı Gerçı farklı epüepsı turlerıyle bağlantüı olan bırkaç kdlıtım ozellıklerı bıhnmıyor değü ama yaygın olarak goı ulen ve her ıkı beynı de etküeyen tur hakkında bügüer hsıtlıydı lşte toplumun yaklaşık %0 4 urıde gorulen bır epılepsı turunun kaynağı şımdı Kanadalı araştırmacılar tarafm dan kpşfedüdı Montrealdakı McGül Unıversıtesı nden Guy Rouleau vc ekıbının saptddığı gen mutasyonu juverul mı yoklonık epüepsısıne yol açmakta Bu epüepsı turundekı no beüer gençlıkten ıtıbaren başhyor ve guçlu tıtremelerle ken dını bellı edıyor Rouleau ve meslektaşldiı epüepsı semptom laıı yaşayan 14 kışüık bır aüenın kalıtımını ıncelemışleıdı Nature Genetıcs dergısınde yayımlanan raporda 8 kışıde GABRA1 olarak adlandırüan bır gen uzerınde benzer muta syonların saptandığı belırtümekte Gen mutasyonu dığer aüe uyeleıınde rastlanmamış KALP VE BEYİN KRİZİNİ ÖNLEME ÇAUŞMALARI Kalp ve danıaı hastalıklarının onlenmesınde yenı üaçlar uzerınde kapsarnlı son çahşmaların sonuçları Istanbuldd yapüan uluslararası sempozyumda tarüşıldı Sempozyunid 75 ulkeden 125 uzman ka tılırken 19 ulkedekı 267 sağlık merkezınde 4 5 yıl sureyle 9300 hastanın uzerındekı çdlışmalann so nuçları değerlendırıldı Kalp büırncüerı once Turkıyede genç nufus yapısına karşın kalp ve damar hastalıklarından olum oranının nufusun daha yaşlı olduğu gelışmış ulkelerdekı duzeye ulaşmış bulundugunu buna karşılık kalp ve damar hastalıklan konusunda onleyıcı tedavının henuz yeterınce ta nınmddıgını dıle getırdı Hope" (Umut) adlı uluslalarası araştırma çalışmalarına katüan hdstalann yuzde 47'sı hıpertansıyonlu yuzde 4O'ı dıyabetlı dortte bırı kadırı olduğu açıklanırken dığer hasta larm yuzde 66sının da kolesterol duzeyı yuksek kan basıncı normal ve kalp atış hızmın yuzde 69 ol dugu belırtıldı Hastalann tumu çalışma boyunca bır yandan var oldn hastalıkları ıçın kullandıkları ılaçlara devam ederken ek oldrak bır gruba gun de 10 mg Ramıprü etken madde ve dığer gruba ıse plasebo (ılaç olmayan çalışma maddesı) verıldığı anlatüdı Sonuçta Ramıprıl etken maddesının damar hdstalıkları nedenıyle olumu yuzde 26 beyın krızını yuzde 32, mıyokart ınfarktusunu yuz de 20 orarunda azaltüdıgı ılerı suruldu VURAL AHI GÜNBATIMINDA ROMANTIK IŞIK OYUNLARININ GİZİ Aşıklaı guneşın batışı sırasmda yaşanan renk cumbüşunu ızlemeye bayüırlar Babes Bolyaı Unıversıtesı (Romanya) bılım adamlan Zoltan Neda ve Sandor Volkan şımdı Guneş'ın ufukta belırmesıyle neden bu kadar ügınç bır go runume burunduğunu ayrıntüı olarak ınceledı Aidştırmacüar on Guneş tekı de ğışımın ışınların farklı atmosfer tabakalarında saptınlmasıyla meydana geldığını açüdıyor Guneş battıkça ışınlar daha guçlu olarak saptırüıyor ve yuvarlak guneş topu yayılmış elıps bıçımını alıyor Neda ve Volkan eskıden berı büınen bu ola yı şımdı bügısayar sımuldsyonlanyla ınceledı Araştırmacüar yuksek ortamlarda Guneş ın daha fazla yayüdığıra fark etmışler Guneş'e dağlardan ya da uçak tan baküdığında denız sevıyesme oranla daha basık olarak algüanır U7ay araçlarmda durum daha da ügınç Astronoüaı doğan ya da batan Guneş ve Ay ı so sıs bıçımınde gonırler Yuksek basınç ve soğuk hava nedenıyle de yayümalar oluşabılıyor Çunku hava guneş ışınlarını daha etküı bır bıçımde saptırmakta Araştır macılar ayrıca yeşü flaş' olarak adlandırdıkları bır fenomenden de soz edıyor Püotlar Guneş ın batmasından sonra genelde yeşü bır flaş gorur Neda ve Volkan bunu yuksek frekanstakı ışığm daha guçlu olarak eğrümesıyle açüdıyor Mavı ve mor ışınlar guneş batarken atmosferde çok guçlu bır bıçımde serpıştırüdığın den gorunmez Oysa en fazla eğrüen yeşü ışık bu vuzden gorulebüıyor Yeşü flaş genelde Guneş ın en guçlu bır bıçımde yayıldığı koşullarda ya da serap gı bı akşümddık atmosfer koşullannda ızlenebümekte MerdklüartnmiLuibınotaeda adresınde bırbınnden ügınç fotoğraflan ızleyebüır 792/4 Sayfa haberleri: Nilgun Ozbaşaran Dede