Katalog

Susan Geoge*: Kimler hayatta kalmayı hak ediyor New Scientist: Dünya krizde mi? Krizde olduğunun işaretleri nelerdir? Susan George: Celu dağüımınddkı eşıtsızlıgın buyumesı yoksul ve ışsız sayısındala aıtış okolojık sıstemleıın çokmesı ve bu suıecuı hızlanması msanların yaşamsal konularda ve polıtıkada soz sahıbı olmasını engelleyen baskıcı yonetımler bu ışaretlerın başında gelıyor Bu ışaıetleı çokuluslu şırketlerın ve pard pıyasalannm gudumunde gerçekleşen kure selleşmenın bu sonucu Durıya Savaşlan'ndan sonra gelışen sosyal devlct kavıamı da gıdeıek tanhe karışıyor Bu arada yenı lıberaller becere büırlerse bızı buyuk bır zevkle 19 Yuzyd'a tdşımaya nıyetlı gorunuyorlar Nerede yaşadıgımıza bakıluidksızın herkes uluslardrası duzeyde alınan kararların esırı hıç kımsenın bu kaıaılaıa mudahale etrne şansı yok Bu yuzden ınsanlar bu kararlara ıtıraz edıyoı ve ayaklanıyoı Insanldi sokakları dolduruyor çunku butun çıkış yollan tıkalı durumda NS: Ancak siz de biliyorsunuz ki tarih, pek çok kez bu tip karşı çıkışlara ve çatışmalara sahne oldu. Ancak toplum, her seferinde bütün bu ayaklanmalardan biraz daha zengin ve daha gelişmiş bir şekilde çıktı. Buna ne diyorsunuz? SG: Bu dedıgınız ancak uzun sure beklprspnız olur Ne vaı la benım ve mılyonlarca ınsanın beklerneye tdhdmmulu kalmadı Berum ıtırazım şu Aslında dunya yeterınce zengin, ancak bu zengınlık halıhazırda en tepede toplanmış duıumdd Heıkesm saygın ve ınsanca bır yaşam hakkına kavuşması ıçın neleıın yapüması geıektıgım bdıyoruz NS: tnsanların bu hakka kavuşması için neler yapılmah? SG: 1 Uunya Savaşı nda oldugu gıbı 11 1 Eylul de polıükdcılaı ı çozum arayışırid soktu Ancak bu şok yeterınce buyuk değüdı Halıhazırdakı duzenı rayma sokmak, zengınlıgı eşıt şekilde paylaşmak sağlam bır temel oluştuımak, çevıeyı kuıtdrmdk ve butun bunları ydpdrken herkesın katılımını ve ısbırlığını sağlamak ıçın dalıa buyuk bır şoka gereksınım var Sosyal devlet anlayışı sarsılmaya veya yavaş yavaş yok olmaya başlarken 21.Yüzyıl bu yeni ve korkutucu bir soru ile karşı karşıya. Susan George da bu sorunun yanıtını anyor. Yoksulluğun ve toplumsal hareketlerin altında yatan nedenleri araştırmak amacıyla kurulan Sınır Ötesi Enstitüsü'nün kurucularından olan George, yerel demokrasi ve uluslararası sorumluluk konularının yılmaz savunucusu. New Scientist dergisi ile yaptığı söyleşide Susan George alternatif dünya görüşünü dile getiriyor. şekilde yolsuzluk ve ısraf neredeyse sıfu duzeyıne ındırgenmış Aynca vatandaşlar olup bıtenler hakkında bılgüendırüdıklerı gıbı polıtıze de olmuş oluyorlar NS: Bu yöntem küresel bazda nasıl geçerlilik kazanabUir? SG: Pek çok ınsan hâlâ Margaret Thatcher'ın TINA adını verdıgı "There Is No AlternatıveAlternatıf yok" soylemme ınanıyor Oysa ben TATA adını verdıgım There Are Thousands of Alternatıves Bıılerce Alternatif Vaı soylemının daha dogru olduguna ınanıyorum Pek çok onen geürebılırım ancak çozum getırmek bana duşmez Çozumu sorundan etkılenen kışıleı bulmalıdır Çozumler kulturlerın çeşıtlılıgıne baglı olarak çeşıtlıdır NS: "Lugano Raporu"nda "Omuzlamamız gereken yük, uluslararası demokrasinin icadından başka bir şey değildir" diyorsunuz. Burada yerel'in dışına mı çıkıyorsunuz? SG: Gerek yerel gerekse ulusal duzey çok onemlıdır Ulusdl devletın bırtıgme manmıyorum Insanlaı ulusal devletleı ı ıçın canlarını venyor ve sosyal devlete sahıp olmak ıçın çaba harcıyor Bana kdlırsa geçmıştekı kazançldrımi7dan bıze bıı temel oluştumidlı Uluslaıaıası demokrası bunddn bır sonrakı aşamadır Yaşantımızı temelınden degıştırecek pek çok karaı halkın soz hakkı olmadıgı duzeylerde alınıyor Dunya Tıcaıet Orgutu gıbı pek çok kuruluşta reform yapüması geıekır Bu orgutte kurallar çok uluslu şııketler tarafindarı konuluyor Korkunç bır boyuta ulaşmış dengesızlık ve ekolojık yıpranma konusunda ulus lararası bazda kararlar almak gerekır dıye duşunuyorum NS: Bunun için ne gibi yöntemler öneriyorsunuz? SG: Zararlı ve yok edıcı faalıyeüen vergüendırerek, yoksulların durumunu duzelt melerı ıçın hukumetlere madde yardım sağlayaıak Hdlüıazırda bunu gerçekleştırecek bır ınsan veya kuıum yok Ne yazık kı butun olarak, sahıp oldugumuz uluslararası kunüuşlar yoksullan daha yoksul, çevreyı ddha kırlı yapmaktdn başka bır ışe yaramıyor Susan George Sınır ötesl Enstitüsü'nün kurucularından ve ATTAC'ın 2. Başkanıdır. Yoksul ülkelerdekl bort yükü üzerlne çesltll yayınlan vardır Bettelheım'ın toplama kamplanndakı durum üe ügılı saptaması burada da geçerlı Insanlaıı en fazla rahatsız eden durum belırsızlıktır Bır gun bır şey yaparsınız ve bunun ıçın odullendırüırsınız Bır başka gun aynı şeyden dolayı cezalandınlırsınız Insanlaıı uzun sure behrsızlık ortamında tutarsaruz çdlışamaz hale gelır ve gelışemez Agacın ust kısımlannda degüsenız bu behrsızlık herkesın yaşdmını tehdıt eder Bu şekılde programlanan bır toplum ışlevsız bır hale gehı NS: Çözümü nerede görüyorsunuz? SG: Son olardk BiLzılyaddkı Porto Alegredekı bır foruma katılmıştım 1 4 mılyon kışmın yaşadıgı bu kentte katılımcı bır butçe sıstemı geçorlı Bu sıstemde vatandaşlar kentsel gelırın ne kadannm nasıl harcanacagına bol gelerındekı ıhtıyaçlara goıe kendılerı karar venyor Bu NS: Rekabetin insanoğlunun doğal yapısı oldugunu iddia edenler için bu koydugunuz hedefler çok idealistik bir tablo olus.turm.uyor mu? SG: Tum toplumsal faalıyetlerın yalnızca rekabet kavıamı uzeıme otuıtulması gerektıgını soylemek ıdeolojık bır yaklaşım degü mP Rekabet ve sımrlandırümamış kapıtalızmın de ınsanm dogasında oldugunu soyleyen pek çok ınsan tanıyorum Eğer bu oneı me dogru ıse b ben bunun dogru olmadığına ınanıyorum toplumumuzdakı heı şey yarüış ışlemeye mahkumdur NS: Bir örnek verir misiniz? SG: Çalışma koşulldiırn ele alalım ILO yd gore en dz 1 b ımlyar ınsan ışsız ve pek çogu da kapasıtesının altında çalışıyor Burada sorun ışsızlık degü Esas sorun geçıcı ve anlık ışletde çalışmdk zorunda kalmak Psıkolog Bıuno 792/10 NS: Bu kurumlarda nasıl reform yapabileceğiz? SG: Başlangıçta Tobin Vergisi dedıgırmz vergüendırme sıstemmı yururluğe sokabüırız Bu fılar ük kez 25 yü once, Nobel Ekonomı odulu salıüjı James Tobin tarafından ortaya atılmıştı Tobm uluslaraıası bor salardakı ışlemlere vergı uygulanmasını onerıyordu Bugun uluslararası borsalarda ışlem hacmı gunde 1 5 trüyon doları aşmaktadıı Bu dovız ışlemlerının real ekonomıyı fınanse etmesı gıbı bır şey soz konusu degüdu Eğcr bu ışlemler ortalama bıı duzeyde veıgüendırılse uzmanlara gore en fazla yuzde 0 1 üe 0 5 olabüır yoksullukla savaşımda oldukça buyuk bır kaynaga sahıp olabılırız Bu kaynaklar yenı bır uluslararası kurum taraundan dagıtala