Katalog

Yine ve yeni kütüphanecilik www. ankosnet. org/ Bu adres ülkemiz gerçeklerini, dünyadaki kütüphanecilik alamndaki gelişmeleri dikkate alarakkurulan, Turkıyede kütüphaneciliğigeliştirmeyiamaçlayan Anadolu Üniversıte Kütüphaneleri Konsorsiyumu'na ait (ANKOS). Ankos önceki hafta, 63 üniversitenin 210 kütüphane yönetıcisı ve yurtdışı uzman katıhmlanyla ikinci toplantısmı yaptı. Kütüphanecilik, üniversıte yönetimlehnin kütüphanelerle ilgili tutumlan ve çoğunluk akademisyenlerimizm kütüphane gereksinimleri olup olmadığı tarüşılırken, Ankos'un toplantısı anlamlıydı. Ankos amaçlarmı şöyle özetliyor: Sınırh bütçe ile verilebilecek en geniş hizmeti sunma; Basıh koleksiyonlarda iki ve daha fazla aboneliğin önüne geçme; Ortak koleksiyon geliştirme; Değişen bilgi hizmeti anlayışına uyum sağlama; Elde bulunan teknohjik olanaklardan maksimum düzeyde yararlanma.. Sadece Türkıye değil, kaynakları sınırh bütün dunya unıversiteleh yeni bir arayış içinde. Bilimsel bilginin kısa süre içinde neredeyse katlanarak arttığı, durmadan yeni mesleki dergilerin yayımlandığı, bütün bu yayınlann da her yıl gıderek pahalandığı günümüzde, elektronik ortamda iletişim ve bunun omurgası olan Internet yeni olanaklar sunuyor ve dünya bu ortamda yeni çözümler arayışma giriyor. Elektronik ortamda çok sayıda bilimsel malzemeye ulaşma olanaklarınm giderek daha genişlemesi, kütüphaneciliğe de yeni bir boyut kazandırdı. Hem bu kaynaklara ucuz ulaşmak hem de elektronik haberleşme ortamının nımetlerinden yararlanmak için, kütüphaneler yeni bir yapılanma içine girdiler. Örneğm çok sayıda kütüphane bilimsel dergilerin ortak alımma gitmekte, konsorsiyumlar oluşmakta. Ankos da dünyadaki bu yeni gelişmeye paralel doğdu. Ankos web sitesindeki bilgilere göre, 2002 yıhnda 36 üniversite ve 9 yaymevinin tüm •W elektronik dergi koleksiyonlanna ve veri tabanlarına erişim sağlanmış. Ankos üyesi üniversitelenn öğretim üyeleri ve öğrencileri hemen her yerden "elektronik dergilere ve veritabanlanna smırsız olarak ve tam metin halinde istedikleri bilgisayardan " enşebiliyor. Ankos diyor kı: "Temel bilimler, mühendislik, ekonomi ve tıp aîanlarındaki üç büyük ticari yaymevinin (Elsevier, Springer ve Academic Press) tüm elektronik dergilerinin 2001 yılı ve öncesme ait tam metin makalelere; dünyanın en büyük bilimsel yaymevi olan Elsevier'in elektronik verıtabanı Science Dırect www.sciencedireclcom'deki 1200dergmın 1995yılından itibaren tüm makalelerine enşım sağiandı. Springer yaymevinin elektronik veritabanı UNK www.tink.sprincfer.deise çeşıtlı yıllara ait 400den fazla elektronik dergiyi içeriyor. Academic Press'in elektronik veritabanı IDEAL'da www.ideallibrary.com 1999 yıhndan itibaren 174 dergiye elektronik erişim mümkün. Uluslararası Bilimsel kuruluşlarm yaymevlerinin 10? (Institute ofPhysics) ACM (American Computing Machinery) ve Amerıcan Mathematical Socıety (AMS'in) veritabanlanna çeşitli üniversitelenn katıhmlanyla erişim sağiandı. lOP'nin www.iop.org 1990 yıhndan itibaren 38 dergisine, ACM'in www.acm.ıuç 1985 ten itibaren 27 dergisine ve 2001 yıhndan itibaren tüm konferans bildirilerine erişilebiliniyor. AMS'in MathSciNet www.ams.orc/mathscinetadli veritabanı 1940 'dan itibaren 1.400.000 matematik makalesiyle ilgili özet ve değerlendirme içeriyor ve her yıl 70.000 yeni makale ekleniyor. Dünyada matematikte bu en önemli veritabanına ülkemizde şu anda 12 üniversite erişmekte".. Şu bilgi yığınma bakmız. Bunlarm üstesinden tek tek kütüphanelerin (hatta ülkelerin!)gelmesinin zaten mümkün olmadığı görülmekte. Tabi sadece yukarıda aktanlan dergi ve veri tabanlanyla sınırh değil olay. Akademik değerlendirme için temol oluşturan Institute of Scientific Information'm Web of Science veritabanı vardır. TÜBÎTAKüzerinden buraya ulaşılabiliyor. Bu veritabanı SCI (Science Citation Index) ve SSCI (Social Science Citation Index) dekı toplam 5500 dergideki makaîelerle ilgili özet bilgileri ve atıflan kapsıyor. Ayrıca EBSCOHOSTsearch.epnet.com ve Proquest www.uni.com veritabanlanndan söz ediliyor. Buradan 2334 dergiye ve Business Source Premier'de 1685 dergiye tam metin olarak ulaşılabiliniyor... "Digital Dissertation " dan ise dünyadaki 1851 'den itibaren yaymlanan tüm (1.6 milyondan fazla) yüksek lisans ve doktora tezleriyle ilgili bilgiler elinizin altında oluyor... Nörolog HUther: Ana baba okullanna ihtlyaamız var rnez Çoouk kendısını heı zaman farklı bıçımleıde ıfade ettıgı ıçın sınırsel uyanmlar buna goıe Sdbıtleşmtştır Ve şımdı bırden bıre beynmden farklı bır bıçımde yararldnması ıstenır Çocuklann beyinlerinden en iyi şekilde yararlanmaları ne şekilde öğreülebilir? Her şeyden once yeru davranış motıflerını oğrenebılmelerı ıçın yoğım terapotık bakinid ıhtıyaçları vaı Rıtalm tek başına yeterlı değıl, sadece tedavı başlangıcında beymde yenı uyarımların oluşmasınd ve yetersız gelışmış olanların sabıtleşmesine yardımcı olur Hatta ilaç çocuklara belkı de yeteılı uyarırn kontrolune sahıp ışlevsel bır on beyın gelıştırmelerıne yardınıcı olabılır Fakat eğer başarılı olamazldrsa, yaşamları boyunca davranış bozukluğu sergileyen kışıler olarak toplum dışrna ıtılebılırler Ve bu durum ılerıde uyuştuı ucu bağımlılığına da bır zemın oluşturur JUmanya'daki dunıma bakacak olursak, hiperaktif çocuklann terapötik tedavi görmeden Ritalin kullandıkları ortaya çıkıyor. Ru Almanyadakı üaçların kontrolsuz yazıldıgını gosterıyor Mesela Isveçte oldugu gıbı daha katı yasaların uygulanması gerekir Orada sadenp bazı seçılmış uzman doktorlar yazabılıyor Rıtalin'i Ustelık aynntıîı bır tedavi planıyla bırlıkte her hafta yeni bir ara rapor yazarak gerektıgınde yenı reçete duzenlemelen de zorunlu r Peki,hiperaktif çocuklann artışım, kontrolsuz ilaçlara bağlayabilir miyiz? Hayır Hiperaktif çooukiar her zaman vardı Fakat eskı den dın ya da toplumsal sınıflar gıbı son derece katı sosyalleşme koşullan, on beyın yapısını ve çocuk kışılıgını bıçımlen dınyordu Bugun buıüarın tumu etkısını yıtırdı eğıtımde bazı değışıkler oldu Geçmışte hıçbıı donemde, bırden bıre bebeğıyle baş başa kalan ve nasıl davranacagıru bılemeyen gııven sız ebeveynler yoktu Sonuçta bırçoğu buyuk aıle yapısından gelen genç ana babalar, kısmen de olsa kardeşlerının bakımlarını ustlendıklerınden ana babdlığa daha ıyı hazırlanıyorlardı Ama bugun kendı rollerını bıle doğru durust yerme getiremeyen ana babalar hiperaktif bu çocukla nasıl başa çıksırdar9 tçinde yaşadığımız yüzyıl içinde yeniden biiyük aileye döniiş yaşanmayacağma göre ne gibi çözümler önerirsiniz? Bızleıın ana baba okullaıına gereksınımız var Burada davranışlarla ılgılı sınırlamalar ya da çocuklan yenı gorevlere hazırlamak gıbı ana kurallar öğreülebilir Iyı bır anne, çocucjunun her zaman yenı sorunlarla karşılaşmasını sağlayıp onlarla nasıl başa çıkılabılecegını oğıetebılmelı On beyın ancak bu şekilde sağhklı bir bıçımde gelışebüır Günümüz çocuklan zamanlanmn biiyük birkısmınt yuvalarda ya da bakıcılarla birlikte geçiriyorlar. Onlaı arasında da sağlıklı ılışkıler kurulabılır Tabıı aynı anda kırk çocukla ılgılenmek zorunda kalmazlarsa Bız yetış kınlere uygun bır dunya yaratırken çocuk haklannı unuttuk Eğer bu duıumu bır an once değıştırmezsek, saldırganhklar ve şıddet hızla aıtacaktır Aslında çocuklar davıamş bozukluğunu yansıtan bır ayna tutuyorlaı bıze Buraya bakarak çocuk beynındekı gelışmenın kendılığınden ışlemedığını kavrayamıyorsak, hata yaptıgımızı gorebılırız Kaynak Spıegel, sayıl 1/2002 Turkçe Nilgün Ozbaşaran Dede *** Kütüphanecilik çoktan kılık değiştirdi. Ama kitap yine de kitaptır. Gelecek cumartesiye kadar mutlu bir hafta dilerim... obursali@cumhunyet.com.tr CBT Internet adresı: www.cumhuriyet.com.tr Cumhuriyet BİLtMTEKNİK • No:792 25 Mayıs 2002* Imbyaz sahıbı: Yedi Mayıs Haber Ajansı Basın ve Yayıncüık A.Ş. adına tlhan Selçuk . Yayın Daıuşmaıu: Orhan Bursalı • Sorumlu Müdür Fikret tlkiz. Görsel Yönetmen: Tüles Hasdemir • Baskı: Sabah Yayıncılık A Ş. îdare Merkezi ve Yazışma adresi: Türk Ocağı Cad. No: 39/41 Cağaloğlu, 34334 tstanbul. Tel: (212) 512 05 05 • Faks: 0212513 85 95. Reklam. Publi Media 792/3