Katalog

olsalar da özgiır kalabüiyorlardı. Agır yaralamalar ise larılan kemilderin agırlıgına gore belirleniyordu. İnanılmaz saldırılar ve haraçlar Sabahlan yagmur, oğlenleri arpa çorbası, akşamlan ise dovuş araşürmacı Rudolf Simek Iskandinavların can sıkıcı bır geçım ekonomısınden kaçtıklan karusında. 790 yülanndan ıtibaren zengın ulkelere açılmalannı da "gecikmis bir göç donemı" olarak degerlendiriyor Simek. Gemi yapımında Vikingler hiçbir yeıden ornek almamışjardı. Uzun savaş gemilerini 100 kişi rahatlıkla taşıyabiliyoıdu. "Yelkenli gemi Ortaçagın uzay aracıydı" diyor, arkeolog Clans von CarnapBonüıeim. Yine Simek'in tahminlerine göre korsanhk, delikanlılar için "Üyelige kabul töreni" gorevini de görüyordu. 12 yaşından itibaren bu yolculuklara kaülmaya hak kazanan çocuklar "erkeklige" de adım atmış oluyorlardı. Ilk saldın 799 yılında dev Karolenj imparatorluguna yapümışn. 1,2 milyon km'lik bir ulkeye sahıp Bfiytik Karl bu ani saldın karşısında neye ugradıgını şaşınr. Saldınlar hep aynı plana gore duzenleniıdi. Gizlice karaya yanasıldıktan sonra, önce atlar indirilir, zırhlar giyilir, küıç ve baltalarla saldınya geçilirdi. Esas buyuk saldınlar 830 yılında başlar. Özellikle Danimarkalılar buyük ordular kurarak lngiltere'yi istila etmişlerdi. 851 yılında ilk kez bir kralı tuzağa duşurmeye başardılar. 350 gemiyle Canterbury'e hücum eden Vikingler Ingiliz krallığı Mercia'yı yerle bir etmişlerdi. Buyuk Karl'm ölumünden sonra zayıflayan Pranklar da, Dogu ve Batı Pranklar olmak uzere ikiye aynlmış ve Vıking saldınlanna karşı savunmasız kalmışlardı. Vikinglerin 881 yılında Ren bölgesine girmeleriyle Mainz, Worms ve Spir, haraç odemek zorunda kaldılar Haraç ödemeye yanaşmayan kentler teker teker yakılıyordu. Paris'in 884 yılında Vikinglerin eline geçmesinden sonra, Batı Frank kralı Karlmann şehri ancak 6000 kilo alnn ve gumuş karşüıgında kurtarabılmişti. Bizans Imparatoıu bile, 907 yılında en yuksek haraca ("Danegeld") boyun egmek zorunda kalmışü. Elde edılen ganimetler yurda donuşte hemen gömulmekteydi. Sadece Gotland'da 2000 hazine bulunmuştu. Tehlıkek keşıf yolculuklan sırasında dev Atlantık dalgalanyla boguşmalan ve çok sayıda gemilerinin Baltık denizinde alabora olması bile bu denizcileri yüdırmıyordu. Yollannı yüdızlar, akıntılar ve yanlannda golurdukleri kargalarla buluyorlardı. Aralarında daha cesaretli olanlar 870 yüında Atlantik sulannı aşarak Izlanda'ya ulaştüar. Izlanda'nın bodur kayın ve melek otu çalılıklanyla kaph ovalannda Vikingler koyun suruleri guttuler. Ve kısa sure sonra da muazzam bır göç başladı. 870 ve 930 yılları arasında yaklaşık 20 000 kişi Izlandaya goçtu. Ve 982 yüında Kızıl Enk de ruhayet Grorüand sahillerine ulaşmıştı. Bundan kısa bir sure sonra da tzlanda'dan 25 araşurma gezisi yola çıku ama bunlardan ancak 14 tanesi ayakta kalabildi. Korsanlar soguktan donmuş ve Kaptan Eggertson, Atlantik'i neden özellikle bitkin bir halde kade b'ır Vlking gemisiyle geçmek istedlniz? yalıklarla kaplı kıyıE.: Atalanmın 1 OOO.yıl kutlamalanna katılmaya yanaşuktan sonmak büyük bir aptallık olurdu. ra kamplannı kurSlz Amerlka'yı ktsfeden Lel Erikson'un torumuşlardı. Askerler nusunuz. Bunu kanıttayabillr misiniz? alnn, gümus ve deE.: Evet soyağaamı onun büyük babasına kagerli taşlar ama dar takip edebiliyorum. Çünkü' Izlanda da özellikle de kolebunların hepsi belgeli. Yıldızlara göre yol aldık. lerle ügileniyordu. Ama gemide uydu konumlama sistemi de Haithabu ve kaymevcut, çünkü bu yasal açıdan zorunlu. naklarda sıkça so"Ctviz kabuğunuzun" büyük şilepler tarafınzü edılen "Konundan alabora edilebileceğinden korkmadmız gm Hella" ticaret mı? merkezi insan ahşE.: Hayır. Bunlann hepsinde radar sistemi var. verisinin yapıldıgı Mürettebatsız isleyen ve suyun hemen üzerinde seyreden yük gemileri daha çok korkuttu biz Kuzey Atlantik genelde hep rüzgarlıydı. Rüzgar esmediği en onemli yerlerdi. /. zamanlar kuçuk bir motordan yararlandık. Bu notor 64 Vıking'in kas gücüne esit. Altı saatlik vardiyalar r Haithabu'da toprak halinde çalışıyorduk. Geri kalan zamanlarda ise alündan çok sayıda dinleniyorduk tabii. Güney Grönland'da yelken açtığımızda buzullar yolumuzu kesti. Cece zifiri karanlıki ve büyük bir akıntıya kapılmıstık. On saatlik bir uğrasprangaran çıkanlı tan sonra sans eseri bu bölgeyi aşabildik. ması buna kanıt Geml mühendlsi olarak tasarım hakkmda ne düfünüyorsunuz? olarak gösterilE.: Vıking gemilerinin deniz afin yolculuklar için elverisli olduklannı soyleyebilirim. Gemimiz "Islendinçok mekte. Koleler Vigur" u 20 ayda tamamhdık. Özellikle islenmis,salamura ve kunıtulmuş balık yemekleri yedik Yerimiz olkinglerin kuzeydemadtğı için de bira yerine Izlanda rakısı içtik. ki yurtlannda tum ağır işleri ustlenilerleyerek kadınlan ve çocuklan kaçınyorlardı. "Ne de olsa mek zorundaydılar. Hatta adalardaki korsanlık işleri de koleharaç bölgesi Polonya sınınndan yukan Volga'ya kadar uzaler olmaksızın yuruyemezdi. Izlandadaki yerleşim yeri için nıyordu" diyor Thomas Noonan Kadm ticaretiyle büyük Irlanda kokenlı yaklaşık 10 000 kole toplanmışu. Koleler yalkazançlar elde ettikleri, Viking yerleşmelerinde Taşkent, Senızca Vikingler tarafından da kullanümıyordu merkent ve Bağdat'ta basılmıs 228 000 Arap sikkesıyle kesinlik kazanmakta. Arap belgelerinde kuzeyli korsanlarla ilVikingler Bizans'ta gili çarpıcı anlatımlara rastlanır. Bagdat halifesinin bir diploVikingler de boylece daha fazla köle edinebümek için maü olan tbni Fadlan 922 yılında Volga'ya kadar giderek Rusya'ya açüdılar. Henuz 750 yıllarda bile Ladoga golunde Vikinglerin çahşmalannı izler. "Rusya'ya açüan bir kapı" keşfedilmişf. Burası kurk tuccar"Kılıçlan yassı ve üzerlerinde kan izleri var. Vucutlan lannın merkeziydi. Rorik 860 yılında büyuk bır zafer elde ürnaklanndan boyunlanna kadar koyu yeşil dövmelerle kapederek Nowgorod bölgesine girdi. Kuçuk nehir takalanyla lı" diye, anlatıyor Arap diplomat. Kaynakta Vikinglerin cinsel Dmeper nehrinı geçıyor ayık basılmamış batakhklara ulaşıdavranışlanna şu şekılde yer verilmekte: "Her adamın tahtayorlardı. Yolculuk buradan Bizans'a kadar devam ediyordan biryatağı var. O kölesiyle birlikte olurken kansı da onlan du. Gorkemlı kentte hukum suren Imparator Konstantin ızhyor. Hatta kölesinı almaya gelen müştensı kapıya geldığınPoıphyrogennetoss, uzaktan gelen tuccarlann kehribar ve de bile ilişkiyi bitirmeden kölesinı bırakmıyor". Ingiltere'nin kurk yuklu gemılerle Dineper nehrinı nasü aştıklannı anlatır. Repton bolgesinde ortaya çıkarüan ve 873 yılına ait DaniNehrin tüm akmülan eski kuzey dillerindedir. Essupi (yutan), marka ordu karargahmda bulunan iskeletlerden, burada yaGelandri (feryat eden) veya Strukun (koşan) gıbi. Fakat doşayanlann %20'sının kadrnlardan oluştugu anlaşıldı. Bu kaguya ulaşmanın başka bir yolu daha vardı. Bu yol Hazar dedınların fuhuşa zorlanan Anglosakson kadınlan oldugu tahnızmden Bağdat'a dogru uzanıyordu. Burada degerh gumuş yataklanna sahip halifeler hukum suruyordu Dogulu zengınler kuzeyden ve batıdan gelen kolelen satın alıyorlardı. Çunku sarışın hızmetkârlar halifeler arasında pek degerüydi. Vikingler halifeleri memnun etmek için kanla başla savaşıyor ve Rusya içlerine kadar mın edıliyor, Izlandalılann hristıyanlıga geçmesıyle Avrupa yavaş yavaş huzura kavuştu. 911 yüında hukumdar Rollo Normandiya'da elde ettigı bir arazıde kontrol altına alındı Danimarkalüar Pransa ile tuz ticaretine, Norveçlüer de Ingüiz kalayı ve mors dişi satmaya başladüar. Ticaretle birlikte gemi tıpleri de degişti "Kaupskips" ve "Skuta" turu derın govdeh gemüer Nowgorod, Dublın, Reykjavüc ve Londra arasında gidip geliyordu. Ve bugune degin bulunmuş en buyuk Viking gemısi 38 tonluk yıik kaldırabiliyordu. Amerikalüar şimdı buyuk bir heyecanla Vikinglere ait diğer kalmtüan bulmaya çalışıyorlar. 1070 yılına ait bir gumuş sikke New York'a 600 km uzaklıktaki Maine eyaletmde bulundu. Ve Kaptan Eggertaon 5 Ekimde yeni tasarlanan Viking gemisiyle Amerika yolculugu sonucunda buraya yanaştı. Nilgün Özbaşaran Dede Kaptan Egge rtson'un Atlantik ma<:erası Alman Nazi Purtisı başka hiçbir politik akımın yapmadığı gibi Vikinglerin mirasını kendi çıkariarı için kötüye kullandı. 1930 yılında yayımlanan "Der Mythus des 20. lahrtiunden\s I "2O.yy'm Mitosu" adlı kitabıyla bu konuda ilk adımı atan partinin fıkir babası Alfred Rosenberg olmuştu. Rosenberg eserinde Vikingleri "tüm Germenlere ilişkin bir aiyanın" son temsilaleri olarak yüceltmekte. Nonvanlar, "haysiyet ve devlet fikrini" yaymak amaayla peş pese ülkeler fethetmis, sırfAri ırkın üstünlüğünü kanıtlamak için de hiç yoktan Kiev, Palermo, Britanya ve Ingiltere'de görkemli kültür merkezleri kurmuşlardı denryor bu kitapta. Bu tür tezler 1933 yılından Hltler reflmlnde eklm bayramı: Kuzey sonra okullann öğretim programlarına da geçirilmiş, "Reichs kiilUtttiln yenlden canlandınlmaa führer 55" Heinrich Himmler de bu yeni oğretinin konıyucusu olarak ortaya çıkmıştı. Oysa Hitler ilk başlarda kuzeyden gelen söylentilere kayıtsız kalmış, Ingiliz imparatorluğu ve antik Roma'ya saldınlar düzenleyen, Met içerek keyifbulan bu denizcilerin istilalannı alaya almakla yetinmişti. Yurtlannı "soğuk, nemli ve sisli" olarak değeriendiren Reichsführer, Holstein'da (kuzey Almanya) kalan Gennenlerin de 2000 yıl sonra bile hâlâ hantal olduklarını söylemişti. Hatta bir protokol konuşmasında Hitler şu açıklamayı da yapacaktı: "Biz Nasyonal Sosyalistiz. Saçı sakalı birbirine kanşmışlaria hiçbir ilgimiz olamaz. Bizim saçlarımız kısadır". Fakat bu arada Himmler boş durmadı. Helgolond'a araştırma gemileri yolladı ve "Ata Mirası" bölümündekl arkeologlann desteğiyle de Halthabu'da (9.1 hyy'da vikinglerin ticaret merkeziydi) ilk büyük kaztlan başlattı. Ister eski Germen alfabesine yönelik bir arasttnva ister dünya öğretisi olsun, Viking kültü SS'de geleceği olan bir tezdi. Sonunda bu hezeyan örgütte "Lebensborn"(Yaşam kaynağı) olarak öne çıkacaktı. Bir 55 yönergesinde, Alman askerieri Norveç'teki çocukların evlilik dışı olup olmadıklannı kontrol etmekle görevlendirilmişti. 55 kuvvetleri 1940 yılında fıyortlar ülkesine girdiklerinde plan tersine işlemeye başladı. Yedi tane Lebensborn merkezi açıldı ve üretim istasyonlarında yaklaşık 10 000 çocuk dünyaya geldi. Rosenberg'in An ırk düşüncesi de böylece gerçekleşmişti. Ne büyük bir yanılgıydı bu aslmda. Çünkü Vikinglerin gen havuzu tüm kuzey yanmküreye yayılmıştı. Rusya'da asimile olan topluluk esmer Kelt kızlanyla karışmış, Franklar, Frizler ve Araplaria çocuklar dünyaya getirmiflerdi. Naziler ve Vikingler •<«; • ıL'i: .>'•.".. .ii • Kaynak: Spıegel, 32/2000 Tarihte Vikingler 79) Ingiltere'de Lindilarne Manastın baskmı 800 Kral Buyuk Karl, Vikingleri ablukaya alıyor 810 Haithabu'nun kuzeyin en büyük kenti durumuna getirilmesi 8İ0860 Norveç donanması Irlanda'ya saldmyor 841 Dublin'de Viking yerle)rpesinin kurulması 865 Kemiksiz Ivar doâu Ingiltere'de yakalonıyor 870 Vtkingler Irlondaya yerlefiyor 870'ten jonra Rorik Kıev'e ayhyor 884 Batı Franklar ülkesi kralı Karlman Vlking tarihindeki en yüksek horacı ödüyor: 6000 kilo altın ve gümuş 885 Inglltere'deki Viking yeriesmesi "Danelag" 25 00öm'lik bir alan üzehnde kuruluyor 907 Viking donanman Bizans'a ialdmyor 911 Hukumdar Rollo Normandiya'yı feodal mülk olarak eleaeçirir 940960 Bagdat holifeleriyle yapılan köle ticareti en yuksek noktaya ulafiyor 965 'ten sonra Danimarka kralı Harald vaftlz oluyor 982 Kızıl Erik Crönland'a ulaşıyor 10001005 Uç Viking gemisı Amerika kesfine çıkıyor 1066 Norman Wilhelm, Ingiliz tahtını devirlyor 1100'den sonra Izlanda'da kölelik yasaklanıyor 732/19