Katalog

Enfarktüsle gelen ani ölümler örı Enfarktüsle savaşımda bir devrim yaklaşıyor: Yeni ilaçlar damarlan koruyarak damar sertleşmesini önleyecek. Fakat bu gelişmenin diğer yüzü hiç de iç açıcı değil: Günümüzde tamamen sağlıklı kabul edilen insanlar gelecekte yaşam boyu ilaç yutmak zorunda kalacaklar. landı A^ııı küo ve haıeketsızlık gelerek ıçın kara bır tablo çızıyor Dunya Saglık Oıgaıu zasyonu WH0 nun tahmınıne gore ^ü^ü yılın da her ıkı olumden bırı damar sertüğı (aıten oskleroz) nedenıyle gerçpkleşerpk Oerçı modern tıp bugun çok sayıda ın sanın ılk enfarkiuste hayatını kdybetmesını onleyebılıyoı ve hastaldi tom teçhızaüı hasta nelerde tedavı edüdıklpnndp " »90 ı haydttd kalabılıyorldr ama aru olumleı daha çok ağır bır hastalığın sonurunda ortaya çıkıyor Uzun vddede enfaıktuse neden olan kalp yeteısızh ğı son yıllarda onemlı olçude arrtı Koroner ddmar hastalıkları gelıştırümış üaçlarla da doktorlann ıstedıklerı gıbı tedavı edılemıyor Fakat kalp hastalıkları uzmanlan bu durumun değışebüeceğını umuyorlar Zıra kardıyologlar modern bır onlem yontemı keşfettıler Yenı ilaçlar damarlaıı koruyarak enfdrktubun olusmasını engelleyecek 4000 uzmanı Mannheım da toplaydn Al man Kaıdıyolojı Bırlığı konferansı VVıesba dendekı Dahılıye Uzmdnldrı Kongresı ya da Amerıcan Heart Assocatıon konferansı olsun doktorlar şu sıralar her yerde bııkaç yıl ıçın de bırçok ınsanın yaşamını değıştırpcek gele rek senaryolarını konuşuyorlaı * Yenı test yontemlenyle riskli hastalax daha iyi tespit edılebılecek 30 40 yaş laıında yapılan basıt bır kan muayenesıyle kımın bO yaşında enfarktus geçırebüeceğı anla şılabüecek Bu testtın ılk orneğı kısa sure son ra pıyasa çıkacak * Bugunun sağhklı ınsanları yenı testler le belkı de hasta olarak kabul edılebüecekler Bırçok hastalık belırtısı henuz hastalığın ük oluşum safhasırıdd teşhıs edılebüecek Ilaç fırmaları bu sendromldrın tanısı ıçın şımdıden ılaçlaı ındakı en fiıkiu1; onleyın et kının yalnızcd kan basınn ya da ko lesterol sevıycM nın duşmesıyle sı nırlı olınayibiydı Araştırmacıldr ılaçlaı ın bıhnnıe yen ptkılerını de keşfetmışleıdı Bulu^laı boylece kaıdıyolojıde bıı kaç yıldan bu yana beklenen devrımı ydiatacak gelış meler olarak ortd ya çıktı Zıra en rankturtlu bankdcı daha geçtığımız ekam ayında gayet sağlıklıydı Sıgara ıçmıyor Sdğlıklı beslemyordu Koleb terol ve dıgeı tum kan değeıleı ı de normaldı Babası çok prken yaşta erıfdrktus nedenıyle yaşammı yıtıımesıne ıağmen kendı kalbı ult rasonda kardıyologların bekledıklerı kadar Sdğlıkh gorunmuştu Fakat kontrolden taırı altı hafta sonıa ağır bır enfarktus geçırdı Muayene sırasında sapasağlam olan koroner damarlarddn bırı tumuylo ükalıydı Kalp kaslarındd kan dolaşı mı yoktu ve tehlıkelı rıtm bozuklukları basla mışü Tum tedavı olanaklaıından yararlanan doktorlar sayesınde hasta hayatı tehlıkeyı at latabıldı Bu tur tatsız surprızlerle her hafta karşüaşıyoruz dıyor Frdnkfort Uruveısıte K ı L nığı'nden kardıyolog Andreas Zeiher. Aşın kılo yuksek kan basıncı ya da ko lesterol sevıyesı gıbı klasık rısk faktorlerı dıkkate almarak hastaların ancak %60'ı enfark tus tehlıkesmden korunabılıyor Koroner damarlarm bondayla kontıolden geçırılmesıyle büe hastaların üende enfarktus tehlıkesıyle karşüaşıp karşüaşmayacaklarıyla ügılı kesın bır sonuç elde edılemıyor henuz r Enfarktus geçlren bir hastayı yenlden yasama dondürme çabası Doktorlar gelişmelerden umutlu Kalp ve dolaşım rahatsızlıklan endustn ulkeleı ınde olurrüeıe rıeden olan başlıca has talıklaıdıı Almanyada yapüan araştırmalara gore ulkede her yıl enfarktus nedenıyle 77 000 kuşı yaşamını yıtırıyor Ustelık olenlerın hepsı yaslı ve erkek de degü Yaşam bıçımınm gıt gıde sağkksızlaş mdsıyld bukkte enfaıktus olumlerı 30 40 yaş larmdakı kadınlarda da sıkça gorulmeye baş Endotelyum Fibritr tabakası 1 Damar tıkayıa plakanın olusumu İçkaplartabakanın (endotelyum) zarar görmesl durumunda organizma enfeksiyon reaksiyonuyla tepki verlr İçkaplartabaka LDL koles terolüne karsı savıınmasız kalır, enfeksiyon hücreleri ve diğer maddeler çoğalarak kan akıskanıyla damar cidarlarına yapışırlar. Burada kronlk bir yangı süred baslar ve damar tıkayıa bir plaka olufur Koleiterolden olusan tortular, akyuvarlar, ölü dokular ve yeni gelismekte olan hücreler ve damar ddarı arasında artık sadece fibrln tabakası vardır. 2 Enfarktüi Plaka çatlağında, trombozitler bu bölgede hemen bir pıhtı olustururlar. Pıhtılafma ionucunda damar tamamen tıkanır ve enfarktüi meydana gelir. Kalp enfarktüsü nasıl oluşuyor? buyuk çabdlar harcıyor Ancak elde edilen farktusurı ne şekalde oluştuğuyla ılgılı tahmını sonuç yenı sağlık gıdeıleıını de beraberınde duşunceler son beş yüda tumden değışmıştı getırecck Eskıden kalp borulan tıkanabılen bır * Yenı gelıştırılecek koruyucu ılaç turle pompa olardk goı ulınekteydı Oysa yenı ızle rı enfarktus oluşumunu en erken safhasında nımlere gore kalp ve damarların bıyokımya onleyecek Buna goıe bugunku kavramlara sdl metabolızmalar aracılığıyld bedenın dıgeı gore saghklı sayılan 30 yaşlarındakı insanlar bolgelerıyle bağlantüı olduğu ve bo?ukluklar gelecekte koıuyucu haplar yutmak zorunda meydand getınııeye ydtkın olan son deıece kalacaklar hem de yaşam boyu karmaşık bir yapı olduğu anldşılmıştır Bu kesınlıkle patlamalara neden olaKoln Unıversıtesı nden Robert Schvvinger cak bır gelışme ' dıyor Hamburg/Saar Unıverbırkaç yıl oncesme kadar h<a>tdldruid enldrktub sıtesı kardıyologlarından Michael Böhm. uluşumunu şu şeblde a^ıkladığını soyluyor Yenı olanaklann heyecanı aıle doktorlaKoroner damarlannız kolesterol ve kıreçlen rını bıle saımışken sağlık araştırmacüarı mc nedemyle tıph bır çamaşır mahnesmm olumsuzluklar konusunda yıne de uyarıyorlar hortumu gıhı tıkannidktd Sonunda en daı hs (bkz söyleşi). Araştırmacüar en çok da 30mında bu kan pıhtısı yerleşır ve enlarktus mey 40 yaşlarddkı ınsanldrın bağlık sıgortalarından dana gehr dlacaklan üaçlarla olağanustu bır masrafın yaFakat bellı aşamalar sonucunda ortaya ratıldrağından endışe çıkan ükanmalaık ügılı edıyorlar Blrçok rlik faktörü damar cldargoruşun gerçeklerle larına zarar vereblllr: h'drklı sonuçlar do pek ügısı yok Doktorla ğurabüecek trendle ügılı ra gore enfarktus çok Asırı LDL kolesterolü ılk hareketlenme geçen faıklı bu bıçımde ortaya yıl bellı başlı kan basıncı çıkıyor Ddmar cıdarla Serbeit radikaller olarak ve kolesterol duşurucu adlandınlan ve slgara ifer ıında geıçekleşen as ken olusan agresif hiicre ılaçlarla ügılı araştırma lında kronık bır enfeksı molekülleri sonuçlanmn dçüdanma yonduı sıyla başlamıştı ACE on Yüksek kan basıncı Bu tur ıltıhapldrıınadd leyıcı Ramipril orneğın kolesterol enfeksiyon Diabet hastalığına bağlı enfarktus ve diğer dola hucrelen ve olu dokulaı bozukluklar şım hubtdkkldn nedenıy damarlaıın ıç cıdarla le meydana gelen olumCenetik bozukluklar rında bırüar Bunun so leı ı doıtte bır orarunda nucunda damarlan tı Yetersiz hareket duşurebüecek Ve koles kayıcı bır plaka oluşuı terol duşurucu Statine Bu tortulan dış tırçasın ıle bu oran %13e kadaı üımanmakta kı bu da bırkaç saat bekletüdücten sonra uzeıınde şaşutıcı sonuçlar araştırmalardan once hıç kırılgan bır kabuğıın oluştuğu dış macunurid beklenmıyordu benzetebılıı ı/ dıyoı Zeıheı Bu çalışmalar gerçek kılometre taşla Bugun aıtık enfarktus rıskıran damarla rıydı dıyor Hdnnoveı Tıp Okulu ndan kardı rın ne şekılde daraldığı ya da tıkandığıyla faz yolog Helmut Drexler. Gerçı ozellıkle de laca bıı ügısı olmadığı bılınıyor Damdr tıkdyı Ramıprü did^tu ması sıstcmatrk olaıak yetersız cı tortulan kaplayan tabakarun dayanıklılığı bulunarak eleştırüere hedef olmuş ve etık daha onemlı Çunku bu tdbaka çdtladığında dçıdan şuphelı bır pazarlama urunu ılan yoğun rruktdrda kan pıhtüannı toplaı kı bun edümışse de gehşmeler draştırma sonuçlarılar da ki5a ^anıyeler/ddkıkalar ıçırıde ddinaıı nd gosterüen ılgıyı etküemedı Hatta çalışma tumden tıkdyaıak enfaıktuse yol açabılıılet laı yenı bır trend yarattı Enfaıktusten ılaçla Doktor Schvvinger bu yuzden hastdlaıı koı unma yontemı na enfarktusu artüc şu şeküde açıklamaya ça lışıyor Damar cıdannda yıllardan ben yangı Enfarktus tanımı çok değişti h (ıltıhaph) bu surecm devam ottıgmı duşvnun Kan basıncı ve kolesterol sevıyesırun Ve bır hşı telpfona sanlarak bmlerce duvaıcıyı dubuıulmesıyle enfarktusun onlenebıleceğı ^ağmyor Bunlar da kısa sure ıçmde sızm knro zaten uzun suredır bılırunekteydı Yenı çalış ner damarlanmza duvarlar oruyuı l$te onle nidldidakı asü ügınç nokta Ramıprıl ve Statine memıı geıeken de bu tPİpfnn çağnsıdır 763/12