Katalog

Cerrahinin altın çağı Prof Dr Rıfat Yalın D unya Cerrahı Kongresı nm (*) açılış konuşmasını yapan başkan SA VVells (ABD) genel anestezının ük kez 1846 yüında Bostonda uygulandıgmı cerrahıdekı tek nık gelışmeleıın de l'îO yıl once başladıguıa degındı Geçen yuzyü cerrahinin Altın Çagı olarak yer ettı Ozülıklp son yuz yüm ıkmcı yarısmda kdiı tıansfuzyonu antıbıyotıkleı prostetık maddeleı travma organ nakülen kalp damar ve lapaıoskopık cenahı alanında çok onemlı gelı^meleı oldu Geçen yuzyüda 9 cerralı Nobel odulu kdzandı T. Kocher (1909) tıroıd cerrahısı ve fizyolojısıne A. Carrel (1912) damaı düa^ı ve oıgannaklıne F RHntmg (1923) lnbulmı keşfinden C.B. Huggins (1966) pro1; t ıt kai"rerınde hormonal tedavı ve J.E. Murray (1990) organ tıariopldntasyonuna katkılanndan dolayı Nobel Odulu kdzandüaı S. Wells P goıe gelecek nehilleıde cerrahı araştırınnidldt mole kuler bıyolojı genetık kok hucrelerı ve bıyoteknolojı alanldrda devarn edeceklu Ne yazık kı tum bu başarüar ve hızlı gelışme lere ı ağmen ceı rahı cgıtımı karıyer ıçm daha az tercıh edümek tc egıtım suresı çok uzun surmekte ve cerrahı egıtımıne gere ken onom venlmemektedn Kongrpde tartışüan pekçuk konu dan sddece ıkısı uzerınde kısacd duıımk ıstıyorum R. Jakesz (Avust) MKC den sonra radyoterapı (RT) ya pılmayabüır mP sorusunu yanıtlamaya çalıştı Meme koruyucu cerıahı bonıası RT verılmeyen hastalarda lokal tekrarlamanın °o 5 7 60 yaş ustundpküerde % 4 oldugunu lenf bezı negatıf olan ve MKC uygulanan 101 hastada lokal tekrarlamanın ° n 3 0 bulun dugumı mastektomı yapılanlarda RT dlan ve almayanlarda lokal teknılamanınfarketmedıgmıbelırttı Sonuçoldiak ıyıdıferensı yc kuçuk lenf bezı negatıf hornıon tedavısı aldnlarda RT verıl rneyebüır Kolorektal hastalıklar Kolon kansennın <eridhı tpdavısı uzerınde duran C. Herfarth (Alm) prognozu belıılcyen en onernlı etkenlcrın ru morun evıesı ozellıkle lenf bezı metastazı kan ve lenfdtık ınvazyonu ıle pıeop CEA yukseklıcji oldugunu bıldırdı Kuşkusuz cer rahın dpneyımı hastdhanenm bu konuddkı hdsta sayısı da prognozu etkıleyen onemlı faktotduı Melanoma ve meme kanrerınde onemı belıtlenen Sentınel lenf nodu (LLN) bıyopsısının kolorektal kanseıde onemı çok belııgın defpldır Yaptıkları çalışmada her hastada (13) or tdlama ıkı SLN bulunmuş Guvenılıılığı °n 90 Fakat kolon kanseı ınde lentddenektrjınıyı kısıtlamanm bu uotunlugu dp gosterüememış KoloiPktal karibetdt laparoskopık Meme kanseri LCI ı ıhınm yerı nedıı > bdylıklı koMeme kanseıı konu nuşmasmda A. Cushieri (lng) len sunda cerrahlar ne bümelı fadenektomı VP cerrahı sınır yonun dır? konulu konferansmda den dvık ceıtahıden farklı olmddığı R.W. Blamey (Ing) 1990 yı nı postopeıatıf donemde erken ıyı lınddn süiııa ABD ve Ingüte leşmp goruldugunu ılerı surdu Cus ıpde meme kanserınden hıerı ye qore başldiıgıvta üerı surulolum oranınm azdldıgmı bü dugu gıbı laparoskopık yaklaşım ru dıtdı Geçen son 40 yü ıcmde moı yayılımını artırmıyor Yaşam kalı yaşarna oıanı artarken hasta tesı ılk dort haftada daha ıyı olmakta larmyaşam kalıtesı de artmış J aydaniunıa aralannda fark bulun tır 19601ı yülarda memede Kongre Merkezl (Briiksel) Foko: Rıfat Yalın mamakta Hasta daha erken gaz çı bulunan tum kıtlelorde (tu karmakta ve hastaneden daha erken çıkmaktadır Morbıdıtesı ve mor) tanı dmelıyat sııasmda yapüan pdtolojık tetkıklerlp (frozen amelıyatta kan kaybı daha az olmakta cerrdhı radıkalıte aynı sectıon) konulurken şımdı meme lezyonldrının % 90 mda tanı orandd saglanabflmekte cerrahı sınırlar aynen alındbılmektedır dmelıyat oncesı ığne dbpırasyon bıyopsısı üe konulabümekte Bugun ıçm sozu edılen trokar gırıv yenı tumor tekrarlaması % 1 dır Meme cerrahısınde daha oncelerı tum meme ve koltuk altı cıvanndddıı Erken donem sonuçldiının çok daha ıyı oldugu bezlerı çıkartüırken son yülarda meme koruyucu cerrahı çok geç sonuçlar ve yaşam suresı uzerınde etkjsının en az açık cerartmıştır Radyolog Cerrah ve Patolog ısbırlıgı onemlı gelışme tahı gıbı olacagı belırtılmektedır ler sağlamıştır Meme koruyuru cerrahı üe % 70 hastada mu Multımodel tedavıye gereksırum var mı 9 konulu konuşkemmel veya ıyı bır kozmetık goruntu sagldnabümektedır Me masında R. ]ak*sz (Avusturya) kolorektal kanser cerrahısme menın cprrahı sonrası gorunumu hastanm psıkososyal durumu yardımcı olarak kpmoterapı ımmunoterapı ve radyoterapının nu olumlu yondp etküemektedır Bu nedenle genel cerrahlann multıdısıphner bır yaklaşımld uygulanması gerektıgını bıldırdı (ozellıkle meme cerrahldrının) basıt rekonstruktıf cerrahı teknücKolonrektum kansennde I ve II evıede kemoterapıye gerek ol lerını ıyı bümelerı gereknr madıgını ancak III evrede kemoterapırun verılmesını rektunı Blamey e gore meme kanserınde lokal rekurrens a) Gra kanserınde ıse preoperatıf radyoterdpı ıle postoperatıf kemote dp (derece) b) Stage (evre) c) Damar ınvazyonu na baglıdır rapının eklenmesı gerektıgını üen surdu Yapılan çalışmalar 6 ayOzellıkle genç ve Esterojen Reseptor (ER) (+) olan hastalardd lık 5FU+Fotaık Acıd tedavısı ıle 1? aylık 5FU+Levazımol tedavıhoımonal tedavı kemoterapıden daha başarüı sonuçlar ver sırıın aynı degerde oldugunu gostermış mektedır Çunku kemoterapırun yan etkılerı fazla olmaktadır Relctum tumorlprı ıçm 3 cmden kuçuk Tl ve T2 evre ıyı M. Gnant (Avust) aynı taraf meme ve aksülada oluşan ve orta derecede dıferansıye tumorlerde ılen yaş veya bırlıkte nuksun lokoıejyonel nuks (rekurrens) olarak tanımlanabılece cıddı sıstemık hastalık varlığmda lokdl tıans anal rezeksıyon uy cfinı bıldırdı gulanabılır Komplıkasyon oranı ve tekrarlaması duşuktur organ Avusturya Meme Kanser araştırmasına gore hastalann % fonksıyonu mukemmeldır 6S me meme koruyucu % 3 me mastektomı (memenın tumunun S.M. Goldb«rg (ABD) Rektal kanser nedenıyle yapılan dlmması) uygulanmış Radyoterapı (RT) meme koruyucu cerrahı transanal eksızyonda Mınnesota Unıversıtesı sonuçlannı bıldırdı (MKC) yapılanların % 81 me mastektomüüerın % 15 me verü 198796 arasında rektal kdnserk 1307 hastadan 117sıne transa mujtır MKC sonrası lokal nuksetap % 2 3 ıken mastektomı son nal eksızyon uygulamıslar Olum oranı % 2 lokal tekrdrlama ° o rası üa kat daha fazla (% 5 7) gorulmuştur Aksüla lenf bezı pozı 18 (Tl lezyonlarda) T2 evrede lokal tekrarlama % 37 olarak sap tıf olanlarda lokal rekurrens (nuksetme) ıkı kat daha fazla olmuş tdnmış Endorektal Ultrasonografı (ERUS) üe % 80 90 lenf nodutuı lunun durumunım saptanabüecegvnı üerı surdu Tl evre rektal Lokal tekrarlamadd lenf bezı tutulumu tumoı buyuklugu kanserlerde transanal lokal eksızyon ıle radıkal cerrahıde yaşam hdatanın yaşı reseptor durumu ve hormonal tedavı en onemlı suresı aynı bulunmuş prognostık faktorler Meme Koruyucu Cerrahıden (MKC) sonra 7 lnüdmatuar Barsak Hasidlıklannın tartışıldıgı sempoz nuks masum mudur başlüdı konuşmasında E. Rutgen (Hol yumda soz alan G.R. Ekelnnd (Isveç) Cronh s hastalıgı ulsera landa) genelde lokal tekrarlama olayırun yaşam suresını etküetıf koht ve mdeterrruna kobtıs ın aynı hastalüc olabüececjinı üerı medıgmı, fakat bunun çok net olarak da soylenemeyecegını besurdu Ulssratf kolıtısde prımer sklerozan koht gorulme oranı % lırttı I ve II evre meme kanserlı 1026 hdstanın MKC sonrası or3 7 kanser nskının hdstanın ızlenme şeklı ve suresıne bağlı oltalama 60 aylık takıplerınde lokal tekrarlama % 14 olarak saptandugunu belırttı Bır sonrakı Dunya Cerrahı Kongresı nın Bang mış Rutgers e gore lokal tekrarlama sanüdığı kadar masum de kongda yapümasına kardr veıüerek kongreye son verüdı Qü Bu hastdlann % 10 20 sınde dynı zamanda metastatüc hasta (*) 20 30 Agustos 2001 Bruksel lık da goruluyoı Sıstemüc tedavı ozelükle de hormonal tedavı M U Tıp Fak Gen Ceı Abd nuks olaylanndd duşunulmelıdır ispanyol Katırtımağı / Sparteum funceum Fotograf Ved Cürkan Yazının baftarafı 20. sayfada nıenız mumkun Saksüardd satüan açelyalar geıçek oıtamı olan buyuk dğaçların nemlı golgelıklerınde aynen Karade nız ormanlarındd oldugu gıbı pembe kırmızı renkltı ı ıle s ın kı ressamın fırçasından çıkmışçasma yeşürn ıçınde ayrı bu nuans Bıraz üerıde bu agacın onunde durduk Bu mılyon larca yıl once soyunun tukendığı zannedüen ancdk yuıyıttdi once kâşıflenn Tıbet te dolaşırken manastırlann bahçelennde rastlddıklan yaşayan îosü Ginko biloba dan başkau değudı Uzak Doğu nun sıcak ve rutubetlı ıklımının bu agacı baharda yemyeşü ama sonbaharda çok daha guzel Guzun sarioirıa bulanmış fıl kulagına benzeyen yaprakları onu bu mevsım de çok daha cazıp yapıyor Gezı oğlene dogru başladıgımız ana kapıda bırtı Bu çok bıtkı tanımışuk Artık yururken en azından çevremızde lolerı kolayhkla tanıyabılıyor hangı gruba aıt olduklarrra La tince ısımlennı ve Turkçe karşüıklan soyleyebılıyorduk Goleun doğasında yazla bırlıkte otsuların çıçekler bıttı Yazın sıcagı çoğunu kuruttu Çok azı use çıgeklı Artıl etrafta ne bır keten ne bır burçak ne de bır Veroruca vaı Lavantalar da yok ispanyol kaürtırnakları ıse kuru bıı çalı dan farksız Bır dahakı baharda kuruyan bedenlerın rarüdiı masını çıçeklenmesını heyecanla bekleyecegız Mehmet Sakmç* Necmı Aksoy** Umut Banş Ulgen [HandeAkça Iraz Toprak Aydın Burcu Gungor B t har Ismaüogh Şırın Korulu Burcu Turanlı ve Tuncer Yumak]** *!TU Avrasya Yerbıhmlen Fnsü/usu Ayazaga I Istaı bul sakmci^ıtu edu ulgenum@ıtu Pdu ** 1U Orman Fakultesı Bahçekoyl lslanbul dki,oyn@ı tanhul edu ***İTU FenEdebıyat Fakultesı Molekııler Bıyolojı ı Genetık Bolumu 2 sınıf otfrencıle Teşekkür: Kampu'î alanının yülaı once otsu bı küerını fotograflayan ve bu yazıya katkı saglaydn Dr Vecil Gttrkan a teşekkür ederız Kaynaklaı Yaltınk F ve Efe A 1996 Oku Bıtkılpr Sıstematıgı üers Kıtjb Baskı 518 a Unıv Yayın No 3940 ürmdn fak Yayın No 10 Yaltınk f ve FJe A ?000 Dendrolojı Dots Kılabı II BasU 38, tlruv Yayın No 4265 Orman fak Yayın No 46^ 1 Herbaryum ügıetım ve bılımsel amaçh kull ııulnnk u err t< ta ve çelık dolaplar ıçınde saklanan kuıutulmuş, hıtla koleksıyonldtı 2 Carl Unnaeus ya da Carl von Lınn6 (1/07 1778) kveçlı b büımcı (Botanık) Hayvan ve bıthler dlemınde kendı adıyla büınen uygulanan sıstematıgın kurucusu 3 Herbdryum OÇfretım ve bılımjel iiınçlı hıllanılmdi. uzere I ta ve çelık dolaplar ıçınde sdklanan kurutulmus bıth knlek ,»yonlan 764/14