Katalog

TeknolojiYaşam Her adımda üç metre Felsefe ve akademik özgürlük Zümrüt'ten Akisler Bilim ve sanatın sınırında düşünceler 45 Immanuel Kant: Hukuksallık, genel Saydam insan "Bilimsel araştırmaları yönlendirecek 20 konu" yazısını okurken (Sayfa 17), artık tartıştığımız bilimin ulaştığı hız, teknolojinin sunduklan, Cenom Projesi'nin yol açtığı ve açacağı etik sorunlar, siber uzay projelerinin özel yaşam için getirdiği yeni tartışmalar vb. gibi konulann yanı sıra veya bütün bunlann ardmda, bir ŞEFFAFLAŞMA DÖNEMİNE çok hızlı bir şekilde girdiğimizin ayırdma varıyoruz. Çağrışımlar önemlidir, bize yeni dönemi yeni metaforlarla anlatma olanağını sunarlar. İnsan genomunun şifrelerinin çözümii, insanın şeüaflaşmasmdan başka nedir? CENOM'un çözülmesi, insanoğlunun yeni bir aynaya sokulmasıdır. Bildiğimiz gibi, röntgen cihazınm aynasmda organlarımızm durumu incelenir. Yeni modern görüntüleme cihazlan, bilgisayarh tomografi, MR ve diğerleri de, yine insanı başka yöntemlerle şeffaflaştıran cihazlardır. Bu saydamlaşma öyküsünün varacağı son nokta insanm genom haritasıdır. Bütün yukanda saydığımız görüntüleme cihazlarmı, içerdiği bilgi vb. bakımmdan çöpe atar. Yaşadığımız paradoksa bakm ki, bir yandan tıbbm hastahklarımıza daha iyi çare bulabilmesini istiyoruz, hayahmızı daha uzun ve rahat geçirmemiz için tıbba bel bağhyoruz ve bu çahşmalannı büyük bir hayranhkla karşıhyoruz; öte yandan vardığı noktada da korkularımız ve etik tartışmalar başhyor. Genom projesinin, toplumsal hayatımızda kişisel özgürlüklerimize vurabileceği olası darbeleri savuşturmaya, konuyu en azmdan herkesm uyacağı etik (ve yasal) kurallara bağlamaya çalışıyoruz. Doğal olarak, paradoksun üzerinden gelmeye çalışıyor toplum. Cenetik kodlarımızm ortahğa dökülmesi, saydam insan projesı için tabii ki yeterli değil. Daha, bütün proteinlerimizin, hormonlarımızm, enzimlerimizin, bütün kimyasal olayîanmızm, bütün sinir sistemi etkinliklerimizin vb. tek tek, bütünüyle anlaşılması gerekiyor. Çok şükür, bu alandaki çahşmalar da günümüzdeki hız kavrammm içeriğine uygun bir şekilde ilerliyor! Aynı sorunu siber uzay projeleri konusunda da yaşıyoruz. Bilgi teknolojilerinin ulaştığı düzey ve bu teknolojilerin geleceği de, insana ait her türlü gizliliği, giderek açık hale getiriyor. Yani saydamlaştınyor. Bundan da şikâyetçi ve endişeliyiz. Gizli yanımızı korumak için yine uluslararası birtakım önlemler peşindeyiz. Belki de gizlilik, bize ait olan bilgiler konusundaki bu titizliğimiz, bir geçiş toplumuna ait. Geçmişten geleceğe yolculukta, eski toplumun bir "çocuklukhastahğı". 100 200 yıl sonra üzerinde gülünüp geçilecek, düne ait bir olgu! Tutuculuklarımızm bir yansıması! Etik de, bu tutuculuklarımıza giydirmek istediğimiz kılıftır, kim bilir! Her neyse, değerlerin zamana göre göreceliğidir bu konuda yaşadıklarıma. Öyle görünüyor ki, saydamlık, esas, kahcı, kaçınılmaz olandır! Bu saydamlık dönemi de, kendi değerler sistemini yaratacaktır kuşkusuz. *** Gelişmenin diğer yönü, bilim açısından, birleşmedir. 17. sayfadaki yazıda, bilim insanları, sosyal bilimlerle doğa bilimlerinin birbirine yakınlaşmalarım öngörüyorlar: "Sosyal bilimler, yalıtılmış postmodernizm ve sosyal determinizmden kurtulacak; insan beyninin bir ürünü olarak ele ahnacak.Dolayısıyla sosyal bilimler algılama, bilişsel yetenek ve duygulardan yararlanacak. Politika ve tarih, insan saldırganlığı, yardımseverlik, işbirliği gibi konulann psikolojik kökenlerinin daha iyi anlaşılmasıyla zenginleşecek. Oysa bu bilimler daha önce toplumsal kuvvetlehn çatışması şeklinde açıklânıyordu." . Tabii, bilimlerin bilimi fizik ise her şeyi birleştirici ve kapsayıcı olacak. *** Gelecek cumartesi yeniden birlikte olmak umuduyla, iki okumalarl Bilim Dünyasından Sıcak Haberler O Z iletişim Kısa Haber . O~9 Sayanora (elvada) WAP! Nikotinin ölümcül cazibesi Politikbilim , Tarihinin altıncı toplantısında B.T.Y.K. Ooof off Line Bilim ve Toplum İstanbul Bilim Merkezi'ne doğru önemli bir adım daha. Bilim ve Toplum 121314 10 11 Dünya internet fuarlarından Dünya'dan onay: Proje çok iyi gelişiyor... TartışmaEditöre Mektup Bilimsel kalpazanlığı deşifre... Fenedebiyat fakülteleri: Buradan nereye? 2000'li yıllarda toplum sağlıksızlığımız! Bilim ve Celecek I / 1 5 IO Bilimsel araştırmaları yönlendirecek 20 konu Bilim ve Yaşam İO19 Bir şarlatanlık hikâyesi.... Genetikbilim Yaşam saati yeniden kurulabilecek mi? Cökyüzü 2021 Geminidler göktaşı yağmuru var! Yayın Bulmaca Dörtköşe llginç SorularDüfün Bul, Duyurular 22 23 obursali@bilimmerkezı org.tr CBT internet adresı wwwcumhuriyet.com.tr Teknoloji Cündemi Yeni ürünler , 24 Cnmhariyat BtLtMTLKNİK. • No: 715 2 Aralık 2000* lmtiyaz sahibi: Yedı Mayıs Haber Ajansı Basın ve Yayıncüık A.Ş. adına B«rln Nadi. Yayın Daıuçmanı: Orhan BniMİı • Sorumlu Mudur: Fikret llkiz. Gorsel Yonetmen: Tttles Hasdamiz • Baakı: Çağdaf Matbaacılık Ltd. Ştı. Idare Merkezi ve Yuifma adrasi: Tüık Ocağı Cad. No: 39/41 Cağaloglu. 34334 tstanbul. Tel: (212) 812 05 05 • Faks: 0212813 88 98. Reldam Medya C. 715/1