Katalog

Bilimsel araştırmaları yönlendirecek 20 konu Yuzyü'a iyice yaklaştığımız şu gunlerde bügı hıç olmadıgı kadar hızlı bır şeküde uretılıyor ve yayüıyor Bu sureç ıçınde son denece zengın bır bügı kaynagına kavuşan bıhm adamlan bundan sonrakı 20 yıl ıçınde büımsel tartışmalara temel oluşturacak konulara üışkın goruşlerını düe getırdıler Burada onemlı olan yalrazca keşıfle 21 Bilimdeki ana eğilim: Bilginin birleşmesi Yeni bilim disiplinleri ortaya çıkacak. Ancak genetikbilimle yaşam ve hastalıklar konusu yepyeni boyutlar kazanacak. Biyoteknoloji henüz yepyeni bır alan. Sinirbilimin bize neler sunacağmı düşleyemiyoruz bile. Insan olmanm anlamı yeniden keşfedilecek. Sıberuzay b'ız'ı şaşırtacak. Yaşamın kökeni sorunu çözülecek.... kenetlenecek flgınç olan sorunun en karmaşık, en çozumsuz gıbı gorunen kısmının çok yakında çozume ulaşacagına olan ınancım Bu da kışının kendı aklının büıncıne varması veya başka bır deyışle herkesm kendıne ozet bır akla sahıp oldugunu fark etmesı şekhnde açüdanabüır Ancak büınçle ügüı başka bır sorun daha var Bu sorunu "Feelıng of What Happens" ısırrüı kıtabımda "beyındekı sınema" şekhnde tanımladım Halüıazırda molekuller, noronlar ve duyulan oluşturan smır aglanna üışkın bügüer yeterh Ancak duyulann zıhınsel goruntuler hahne gelmesı konusunda bazı kopukluklar var Şundı sorun bu kopukluklan bırleşnrmek Klıruk sınırbüım alanındakı gelışmelen de goz ardı etmemek gerekıyor Huntington hastalıgı veya Alzheımer gıbı hastalüdardan sorumlu gerüerın keşfi azımsanmayacak kadar onemlı Bazı norolojık hastalüdarda genlenn ne denlı onemlı bır rol oynadıgı son bırkaç yüda ortaya çıktı Gelışmeler bu hızla devam etügı takdırde hastahkh genlenn urettığı anormal proteınlenn sınır hucrelennın olumune nasü yol açtigı kısa sure ıçınde ortaya çıkacak Boylece tedavı olanaklan bugunden ongorulemeyen bır boyuta ulaşacak Genetik rın hızı degü yenı teknolojı ve bügının kuUanıhş bıçımlenydı Pek çoğu Insan Genom Projesırun onemıne degınırken DNA araştirmalarında elde edılecek bılgılenn kullarummda ortaya çıkacak etık sorunlara dıkkat çektı Dıgerlen sıberuzay araştırmalannın ozel yaşaıru tehdıt eder bır boyuta ulaştıgını gızhhgın konmması konusunun rvedılıkle ele alınması gerektıgını savundular Bılımın temehnde bügı yatar Ve bügı guç demektır Bu yenı bügı şekülerının nasü kullanüacagına karar vermek bır anlamda bügırun uretümesınden daha onemlıdır Aşagıda büımsel çahşmalanyla uluslararası büımsel platformda ısım yapmış saygın büım adamlannın bu konudakı goruşlennı bulacaksımz yapımız yaşantımızın ük evre lennde deşıfre edüecegı ıçın hastahkh genın yol açacag; hasarlar onlenebüecek veya onanlacak Ne var kı bu olumlu tablonun olumsuz yonlerı de var Bazılanmız genetik yapımız nedenıyle sıgortalanamayacak ış bula mayacak veya ışten atüabüecek Bu olumsuzluklar üenyı goren yoneücüer tarafından yururluge sokulan koruyucu yasalarla veya toplumsal büıncın gelışmesıyle engellenebüır ROY GRAHAM, bilgisayar bilimi profesörü, San Diego Calıfornia Üniversıtesi Matematık, yenı gehşmekte olan tum büım dalları ıçm gıderek daha fazla onem kazanıyor Bu büım dallannın başında fizık (sıcım teorısı), bıyolojı (ınsanın gen dızını ve proteın mekanızması), bügısayar (tatemet algontması, guvenhk ve ozel yaşamın korunması), kımya (yenı büeşımler yaratmak ıçın yenı yontemlerden yararlanmak), ekonomı (dunya ekonomısının karmaşüc dınamızmı hakkında tahmırüerde bulun mak) gehyor Bır büım dah gehştikçe kaçmümaz olarak daha kantitatif bır nıtehk kazanır Boylece bır büım düı olarak matematik, büımın daha ıyı anlaşıhnasına zemın hazırlar FRANCIS S.COLUNS, genetik bilimci, Insan Genom Projesi'nin başkanı Insanın gen dızınının buyuk bır kısmının deşıfre edümesınden bu yana büım adamlan hastalıklara karşı' genom " agırlüdı bır yaklaşımı benımseyecek Oncelüde gerüerın bır butun ıçındeh ıslevlerı tek tek ele alınacak hucre ağlan arasındakı sıstematik etküeşım ıncelenecek, dış etmerüerın rolu uzerınde durulacak Sonuçta tedavıye yonekk hedeflerde dramank bır artış ızlenecek Dancı olarak sık gorulen hastalıklarda kahümın rolu on plana çıkartılacak Üaçların her ınsanda yararüğı farklı tepküer olçulerek, ınsana gore üaç uretimı yaygırüaşacak Uçuncu olarak, proteınlenn yapısı hakkmda bügı sahıbı oldukça, proteınlerın ozellüderı daha ıyı anlaşüacak ve proteınlerın bırbırlenyle ve DNA'larla olan etkıleşımı konusunda büınmeyen hıçbır şey kalmayacak Bu da potansıyel daç hammadde sayısında buyuk artişlara yol açacak Dorduncu olarak ınsan genom çahşmalannın çogu bügısayar agı ıçınde yurutulecek Pek çok deney, laboratuvar ortamında veya canlı orgarazma yerıne süücon uzerınde gerçekleştinlecek Beşıncı olarak ınsan genomu uzenndekı çahşmalann etık, sosyal ve yasal sonuçlanna üışkın tartışmalar yoğunlaşacak Bu tartişmalann bazüan büımsel temele dayanmasa, genetik mudahalenın sınırlan konusunda çok şıddeth çatişma lara neden olacak Bu sorunlann yapıcı bır şeküde çozumlenmesı ıçın karşıt füarlerın demokratık bır platformda çatışması gerekecek BERNARDO HUBERMAN, teorik fizikçi, Xerox Parc, Palo Alto, Califomia Bence en onemlı trend, kuresel bazda her turlu bılgıye enşebüme yetenegımızın artması Kısüenn genetik ve ozel kayıtlanna enşebüme yetenegı, ne yazü« kı yasal ve eük sorunlan da berabennde getırecek Ozel yaşamın gızlüıgı, sahıp olma hakkı ve bügıye enşme hakkı güaı konular dunyanın dort bır koşesındekı ınsanlann temel kaygısı durumuna gelecek Bu durumda uluslararası bazda yenı kurumlann ve mekarazmalann kuruhnası kaçınümaz olacak Bundan 20 yü once en onemh trendın nonhnear dınamık ve bügısayar teknolojısının çevresınde dondugunu duşunurdum Ancak o donemde Internet'ın sağladıgı ucuz kuresel baglanunın bu denh gehşecegını ongorememıstim MARYCLAIRE KINC, University of Washington, tıp ve genetik profesörü Insan olmanın ne anlama geldıgını farkh bır bıçımde keşfedecegız En yakın akrabalanmızla aramızda ne fark var? Bır ttır olarak tanımlanmamıza yol açan ozelhklenmız nedır 7 Bu ozelhklenmızın altinda yatan geneük oluşum nedır 9 Genetik açıdan bu sorulann yanıtlan dolaysız ve basıt olabüır Ancak felsefi açıdan bunları tek bır kalem altinda toplamak ımkansız Bıyologlar ve sosyal büımcüer halıhazırda aralannda kunümuş olan ışbırhgını gelecek 20 yü boyunca daha da gehştırmek zorunda STEVEN PINKER, bilişsel sinirbilim profesörü, Massachusetts Institute of Technology Bıyolog EOVVüson büımdekı trendı 'Bügmın Birleşmesi" adı altinda üa sozcukle açüdıyor Bana kahrsa 20 yü ıçınde temel büımler bazı dısıplınlenn arasının kapanmasıyla sosyal büımlerle bırleşecek Boylece bıhşsel sınırbüım, evrım psdcolojısı ve davranış genetiğı gıbı büım dallan ortaya çıkacak Bu trend şu anda geçerh olan bıyolojı ve kulturun 715/17 ANTONIO DAMASIO, sinir bilimci, University of lowa College, Tıp Fakültesi Sınırbüımın yakın gelecegı büınç konusuna