Katalog

Maçoluk: Erkeğin ömrün Erkekler neden kadınlara kıyasla ortalama 6 yıl daha az yaşıyorlar, sorusunu araştıran bilim adamları, ilginç bulgular elde ettiler. I nsan omru zamana ve yaşanan yere gore degışmekle bırhkte, kadınknn oldurn olası eıkekleıden daha uzun sure yaşa dıklan bır gerçek Bırleşmış Mılletler tarafından gerçekleşürden son araştırmalar dogumda ortalama yaşam beklentısı açısından Japonya'nın, erkekler ıçın 76,9 kadınlar ıçın 82 9 olarak belırlenen degerlerle, otekı dunya ulkelerını gerıde bıraktığını ortaya koyu yor Ikı yuzu aşkın ulkeden yalruzca Maldlvler ve Nepalde erkekler kadınlardan daha çok yaşıyor Dışüere ozgu bu ayrıcalık, bır olasılıkla, tarımd geçümeden once de geçerhydı ca çagdaş toplumların bır urunu olmddıgını ortaya koyuyor Bu yuzden sorunun yaşam tarıhı ve cınsler arasındakı farklıhklar açısmddn ele alınması ve ornegın, erkeklerın neden kadınlardan bıraz daha uzun boylu olduklan, ya da ergenlık donemıne neden daha geç gırdıklen gıbı konuları ırdelenmesı gerekıyor Soruya bu: yanıt getırüebümesı ıçın oncelıkle bu ozellıklerın neden ve nasıl evrüdıgıne bır dçıkldma getu"ümesı gerekıyor Tek eşliler Tilki, kunduz, antilop ve kimi Pekı, eıkekler neden daha erken olu yor ? Bu soruya tek bır yanıt vermek guç Nufusbıkmcıler olume neden olan cınayet kaza ve ıntıhar gıbı dış Ptmenlerlp ıç etmenler (hastdlıkj didsında bu ayııım yapıyorlar Çag daş toplumlarda ıç ve dış etmenlere bağlı CINSEL AYKLAMA VE CİNSIYET FARKLILIKLARI Erkeklerle kadınlar arasındakı farklılıklara neden olan temel etmenlerden bır tanesı Darvvıncı dogal ayıklamanın çıftleşmedekı bdşarıyla ügüı rastgele olmayan farklılıkları ıçeren bu* bıleşenı olan cinsel ayıklamadıı. Cınsel ayıklama evrımsel sureç 1 ıçınde, çıftleşme tdktıklerının her üa cıns ıçın de degışmesı durumunda, erkek ve dışüerde farklı ozellıklerın orta ya çıkmasına neden olur Sozgelımı yavruların yetışürılmesı ıçın » ' gereklı zaman ve enerjırun buyuk bır > bolumunun dışıler tarafından saglajıdı gı bır turu ele alahm Bu tur canlılarda erkegın uretkenlıktekı başansı çıftleşügı dışüerın sayısıyla dogrudan baglantüıdır, oysa kı, kadın tek bu sperm vencısı tarafından çok kez gebe bırakıla bılecegınden, çok kışıyle üışkıde bu lunması ona pek bır şey kazandırmaz Boyle olunca, cınsel ayıklama erkeğe olabüdıgınce çok kışıyle çıftleşmesı yonunde bır ayncalık tanıyıp ona yd ıışmdcı kımı ozellıkler hagışlamakta kadına ıse kendısıne saglıkü bebekleı verecek erkegı seçmesme yardımcı olacak kımı ozellıkler vermektedır maymun turlen gıbı, kdlıcı çıftler oluşturan ve yavıuların yetıştırılmesı yukunu ortaklaşa paylaşan memelılerde durum oldukça farklı dır Bu tur tekeşlı memelılerde dışı ve erkekler hemen hemen aynı boyutta olmalannın yanı sıra aynı olçude savaşçı ve aynı süahlarla donatılmış oluyor Evrunbüımcüere gore bu benzerlık bır cmsuı uyelen arasındakı ureme başansı dagüımının karşı cınsınkıyle ozdeş olmasından kaynaklanıyor Oyle ta, dışı ve erkekler kendı cınslerınden rakıplerle hemen hemen aynı şıddette yarışmak zorunda kalıyorlar Gerçek anlamda tekeşlı canlı turlen ıçın bu oran bıre eşıt oluyor Araştırmalar fıl foklarında bu oranın A 2 oldugunu ortaya koyuyor Bırbırlerıyle üıntılı memelı turlerını çokeşlılık oranlarına gore bu araya getırecek olursak, bu canlüann kımı otekı dırımsel ozellıklermın de aşagı yukarı aynı oldugu gorulur Oran yuksek oldugunda erkeklerın sılah açısınddn dışılerden daha donarumlı boyut açı sından çok daha buyuk oldukları ve dogurganlık donemıne daha geç ulaştıklan, dahası, erkeklerın yaşam suresının daha kısa oldugu gorulur Çokeşlılık oram bıre yakrn olan tur lerde cınsler sozu edılen bu ozellıkler açısından benzerlık gosterır Farklı turlerde cınsler arasındakı farklılıklar erkek ve dışüerdekı cınsel ayıklamanın gorelı yogunlugunun bır so nucu olarak ortaya çıkar rol oynadıgı su goturmez brr gerçek Çago toplumlarda erkekler daha sık eş degıştıı çocuk sahıbı olduklanndan, çokeşlılık or< gunumuzde bıle bırın bıraz uzerınde olabı Ancak tum bu bulgularda baba oldu one surulen erkegın çocugun gerçek bab olmaması durumu goz ardı edılmıştır Bun duzeltılmesı durumunda oran bu olçude yı selebüu* Yıne de duşuk bır çokkarılılık or, erkeklerın çekınceleıe neden ddha dçık duklarını ve bu nedenle neden daha kısa ; re yaşadıklarını açıklamaya yetıyor YARIŞMA ARACI OLARAK UYGULANA ŞIDDET Erkekler gerek maddı, gerekse man< çıkarlar elde etmek amacıyla şıddete kad lardan çok daha fazla başvurma pgılımmc dırler Amerıkalı suçbüım uzmanı Marvin Wolfgang en yaygın adam oldurme turune l 'Sudan nedene dayalı İnsanda durum Insanoglunun bu dızgedekı konumu açıkça ortadadır Erkek ve dışı bedenı drdsındakı boyut fdrkı (otekı buyuk maymunlarda pek belırgın olmamakla bırlıkte, ornek verılen memeulere kıyasla çarpıcı bu" farklılık gosterır) ınsanoglunun çokkarılı sıstemın çok etküı olmadıgı koşullarda evrüdıgını en dogurgan babaların en dogurgan annelerden dahd çok çocuk sahıbı olduklarını ortaya koyuyor Gelgelelım kımı erkekler buden çok kddınld ılışkı kuruncd otekı erkekler kadınsız kaldıklanndan, çocuk sahıbı olmadan olen erkeklerın kddınldrd kıyasla daha fazla oldugu goruluyordu Evlenme ve ureme açısından gozlenen dızge de aynı sonucu desteklıyor Bu"kaç bın yıl once henuz tarım kentler ve karmaşık ekonomılerm ortaya çıkmadıgı bır donemde bır erkeö(in çok sayıda eşe sahıp olması herhalde olanaksızdı Oysa kı toplama ve avlanmayla geçınen toplumlarda en başarılı avcüarın aynı anda ya da art arda ıkı uç karısı olması olasılıgı bu hayh yuksektı Bulgular bu donemm başarılı erkeklerının evhlık dışı üıştade bulunma orarunın otekılere kıyasla çok daha fazla oldugunu ortaya koyuyor Geleneksel toplumlardd sosyal statünün erkegın uıeme başarısında onemlı bır atışma adını vermıştı SİCİCİ£t€ C Savaşan fok olumleı açısından da cınsler arasında çok buyuk bu fark gozlenıyor Eldekı sınırh kanıtlaı aynı şeyın daha ılkel toplumlaıda da geçerlı oldugunu gosterıyor Genç erkeklerde dış etınenlere bağlı olumler buyuk olçude bu cın sın davranış bıçemınden kaynaklanıyor Sozgelunı, genç erkekler kadınlar ya da yaşını başını almış erkeklerden çok ddha gozukara araba kulldiuyoı ve çevre kırlüıgı, cınsel üış kı yoluyla geçen hastalıklar ve uyuşturucu gıbı çekmceler kaışısındd kayıtsız davranıyor lar Anlık oduller peşınde koşma egüımı gosterdıklerırıden ölümle burun buruna yaşı yor ve olumden kılpayı kurtuldukldrmdd kendılerını odullendınlmış sdyıyorlar Bu kesıt otekılere kıyasla oldurme ve oldurulme çe kıncesını çok ddha yogun yaşıyor Genç erkekler neden dahd gozupek oluyorldr' Farklı kultuılerde bu tur eğüımlenn bır benzerlık go<"tennp<"ı bu durumun yalnız647/12 Kuzcy bolgelere ozgu fü foku bu duruma çarpıcı bır ornek oluşturur Dışı fok en ıyı koşulldrda yılda bır kez dogum yaparken başarılı bır erkek duzmelerce yavruya baba lık edebılır Erkeklerın ağırlıklan dışüerınkınden dort beş kat daha fazla olduöjundan olgunlaşmaları da daha uzun bır zaman alır Dahası erkek boöjalar kddınlaıa uldşabümek amacıyld savaşmak zorunda olduklarından şıddete daha egüımlıdırler Uretkenlıkte do mğa ulaşan eıkekler çok daha fazla odullendırüdıklerınden erkek ve dışıler bırbırlerın den çok farklı bıçımlerde evrümışlerdır Evrımsel açıdan, uzun omurlu, sakın bu yaşam suıduren bekann savaşta yenık duştukten sonid olen bır dışı erkekten faıklı olmadıgı goruluyor çunku sonuçta her ıkısı de kımsenın atası olamayacaktu: Erkek fü fok larının % 85 kadarı ureme çagına gelmeden bırçogu da bu donemde aldıkları yardlardan oluyor Ikı adam gerçek ya dd ' * duşsel bu hakaretten oturu tamdıkldimm gozlerı onunde bır tdrtışmdya gırerler Bu hakaret onems.z bır borç ya dd toplumsal fclrl " l l % l t l bu" yukumlulukle ügüı oldbıkr Tartışma olumcul bu boyuta ulaştü< taraflar gerı çekılmeye yanaşmazlar ya da gucu kendüeı mde bulamdzldr Cınayet orc lannın bır haylı yuksek oldugu toplumlar bu tur oldyldra çok ddha yaygm bu" bıçımı rastlarur Tartışmayı başldtan nedenı "suda olarak nıtelemek kuşkusuz bır deger yan lamasıdu ve ozunde haksız bır kuçumsemf banndınr Meyhane koşelerınde dalaşan to lumun alt katmanldruıdan gelen erkekler r hıç kuşkusuz, en az geçmış donem şovalyel rı denlı onurldrına duşkundurler Gozdagı verenlere boyun egmeme Y nusunddkı urüeı ı alt katmandan erkeklerın ı