Katalog

Bir bilim adamının pişmanlığı Sovyetler Birliği'ndeki biyolojik silahlar programında, şarbon mikrobunun öldürücü etkisi ve terörist virüs solgınları üzerine çalışmalar yapan, bir zamanların ünlü bilim adamı Ken Alibek "eski kimliğimden nefret ediyorum" diyor. Saym Alibek, veba veya çiçek gibi hastalıklara yakalanan maymunlarm, kanayan vücutian hâlâ akhnıza geliyor mu? Alibek: Doktor oldugum ıçın kan benı fazla etia lemez Ama ne olup bıttıgının farkına varmayan ama yı ne de korkudan aglayan maymunlar zaman zaman go zumun onunde canlanır Kariyerinize Sovyetler Birliği'nde son verdiğinizde, insanlar üzerinde öldürücü etkisi o lan kimyasal silah projesini yürütüyordunuz. Hipokrat yertüni etmiş bir doktor, nasıl oluyor da, insanlann yaşamlanm yok etmek için çalışabiliyor? Alibek: Eger bunu büseydım manm dunyanın en mutlu ınsanı olurdum Ogrencıyken orduda epıdemı ve enfeksıyonlu hastalıklar uzerıne çalışıyordum Ama ışın esası uzerıne hıçbır fıkrım yokiu Ama eninde sonunda, biyolojik silahlar üzerine çalıştığmızı anladmız değil mi? Alibek: Tabıı kı Ama genç bir bılım adamı olarak dığerlerındpn 34 mıslı kazanmak bana oldukça cazıp gelmıştı Ve 31 yaşmda biyolojik silah (abrikasmm müdürü, 37 yaşmda ise, biyolojik silahlar komitesi ikinci başkanı oldunuz. Sizi bunlardan hangisi etkiledi? Alibek: Bana verüen ayrıcalıkkr 37 yaşındayken neıedeysc 2000 ruble kazanıyordum O zamanlar bir bakan bıle 800 ruble alıyordu Bunun dışında ozel bir şoforum ucretsız saglık hızmetlen telefonlar partı ve Gorbaçov üe doğrudan baglantılarım vardı Tabu propagandalar da benı rftküıyordu Bızım gıfcn biyolojik silah ureten Ameı ıka, anavatarumız ıçın potansıyel bir tehlıke oluşturrridktaydı Hiç karşı koymak istediğiniz bir emir aldınız mı? Alibek: Bunun uzerıne hep duşunurum însanlar bazı etık degerlerı aştıklarmdd her zaman her şeyı yap maya hazır hale gelırler Emır geldıgı zaman bmlerce hatta mılyonlarca ınsanı oldurebılırsını?' Swerdlowsk'ta kı biyolojik silah fabrıkasında meydana gelen kazada çok sayıda ınsan oldu Bu kazadan sorumlu olan ordu mensuplarıyla konuştum Onlar ıçın bıyolojık sılahlann insanlar uzerındekı etkisi onemlıydı Oysa silahlar Rus halkı uzerınde denenmıstı Meslektaşlarmız arasında, vicdan azabı nedeniyle istifa eden oldu mu? Alibek: Orduda çalışan araştırmacüarın hıçbır çı kaş yolu yoktu Bana gore boyle bırı yaşamı boyunca KGB ajanlaı ı tarafından takıp edılmeye mahkum olurdu En büyük gb'revlerinizden biri, şarbon virüsünden (1) çok güçlü biyolojik silah elde etmekü. Bu eserinizle gunıı duyduğunuz oldu mu? Alibek: Tum zamanların en guçlu şarbon vırusunu urettım O zamanlar bununla gurur duyuyordum tabıı Ama bugun bunu ureten kışıden nefret ediyorum Ve bu kışı şu anda karşınızda Yaptıklanmdan nefret ediyorum fakat bunların hepsı tarıhe geçtı ve tarıhı degıştırmek olanaksız Yeni şarbon tiirii nasıl geliştirildi? Alibek: Swerdlowsk takı kazadan sonra Bresch rıew araştırmalann Kazakıstan dakı Stepnogorsk bolgesınde devam edılmesının daha uygun olacagına karar verrnıştı 1983 yıhnda orada uıudur oldum Zamanım çok kısıtlıydı yenı elemanlar bulmak zorundaydım O zamanlar orada 40 kışı gorevlıydı ışı bıraktıgımda ıse 1000 kışı vardı 1986'da ılk sılahım hazırdı Sıvı şarbon vırusu Bir yıl sonra da pudra şeklındp uretmeyı başar mıştım Denemler, yenı bulunan turun bir oncekı ornegı Çıçek, veba ve ebola virüslerinin yaratıcısı Bugun Pentagon yakmlartnda yasamını surdurmekte olan Ken Alibek (48), henuz 37 yaşındayken Sovyetler Birliği'ndeki bıyolojik silah ureten takımın ıkınu adamı oldu 32 000 çalısanın başlıca gorevı, çıçek, veba, ebola ve malta humması vırusle nnden sılah elde etmektı Sovyetler Bırlığı 1972 yıhnda, bu tur arastırmaları yasak layan bir sozlesmeye ımza atmıştı Fakat bu sozleşme, ordunun biyolojik silahlar ıçın fabrıka kurmasını engellemedt Perestroıka'nın ılan edılmesınden sonra ıse bu tur çalısmalara daha fazla ağırlık verılmeye başlandı 1985 yıhnda Mıchaıl Gorbaçov tarıhın en buyuk bıyolo/ık sılah programını hazırladı En onemlı araştırmalardan bırı, çıçek vtrusunun gehştırılmesıydı Oysa Dunya Sağhk Organızasyonu (WHO) 1980 yıhnda, çıçek hastalığının tamamen ortadan kalktığını açıklamıs ve o tarıhten ıtıbaren, bırı Amerıka'da dığerı de Sovyetler Birliği'nde bulunan ıkı ens tıtuye sadece mevcut vırusler uzermde arastırma yapmalan ıçın ızın vermıstı Sov yetler'ın gızlıce çıçek vırusu urettıklennı Amenkan gızlı ıstıhbarat servısı de bılmı yordu Bu olay doksanh yılların başında, Rusya'dan kaçan bılım adamlarınca sız dırılan haberler sonucunda açığa çıkmıştı Bunların en başında, / 992 yıhnda Amenka'ya yerlesen ve Batelle Enstıtusu'nde, daha once kendı yaratmış olduğu sılahlara karşı, savunma yontemlerı uzerıne çahsan Alibek gehyordu Alibek yasadıklarını bir kıtapta toplamış Kıtap aynı anda Ingılızce ve Almanca olarak yayımlandı Çlçek Vlrütü gore 34 mıslı daha guçlu oldugunu gostermıştı Şarbon genelde b'ldtirücüdür, ama bulaşıcı değil. Bu hastahk orduda neden biyolojik silah olarak tercih edilmekte? Alibek: Bu sılahın başüca ozellıgı havaya kolayca yayılmasıdır İnsanlar bunu farkında olmadan tcneöus ederler Hastalıgm ılk belırtılerı ortaya çıktıgında ıse, artık çok geçtır Antıbıyotıkleı artık fayda etmezlpr Olum tehlıkesı % 90'a ulaşır Ayrıca şarbonun sılah olarak gelıştırılmesı çok kolaydır Veba veya çiçek hastalığına gore, daha mı iyi yani? Alibek: Hıçbır kimyasal sılahın, dıgerınden daha ıyı oldugunu soylemeyız Hepsmın farklı ozellıklerı var Ornegın çıçek vırusu ıle ortaya çıkan enfeksıyonla kont rol altına alınamayacak du?eyde bu epıdemı oluşur Ve ba da buna benzeı, hatta olum tehlıkesı daha bıle fazladır Gerçı bunlar antıbıyotıkle tedavı edılebılır ama mılyonlarca hasta ınsanı klırukler kabul edemez Bakteriler ve virüsler yaşayan organizmalardır. Bunlar nasıl silahlara db'nüştürülmekte? Alibek: Bunların havada daha fazla yayüabılmesı ıçın bazı üavelerle guçlendırümelerı geYekmektedır Mesela bunları kızılotesı ışınlardan korumak gerekır Daha sonra organızmalaruı ınsanların bagışıklık sıstemlerını zorlayacak ve antıbıyotıklere karşı bagışıklık kazanmalannı saglayacak hale getırümesı gerekıyor Bir ara H1V VUTISU denemeyı duşunmuştuk ama vırus sılah ıçın uygun degıldı ve her şeyden once etkısını gorebıl mek ıçın on yıl beklemek gerpkıyordu Ordu mensuplarıyla, bu silahlann nerede ve ne zaman kullanılacaklarını da konuştunuz mu? Alibek: Bu konuda oldukça ş.mslıydım Çunku sı lahlar yalnızca nukleer büahlaıla bırlıkto kullarulacaktı Daha kuçuk savaşlarda kullanılma olasılıgı çok ozel du rumlarda so7 konusuydu Ömeğin Alganistan'da? Alibek: Evet Çunku daglardan dolayı konvansı yorıel ve nukleer süahlarla bir operasyon gerçekleştır mek neıedeyse ımkânsız 1982 yılında buıada ruam (2) sılahı kullanıldı Ben bunu zannederım 1987 veya 1988 yılında, bir subayla yaptıgım ozel goıuşme esnasmda ogrendım Olası bir soğuk savaş için cephanelik mi hazırlamak zorundaydınız? Alibek: HPI fabııkanın bir seterlık planı vardı 1987 yılında Stepnogorsk ışletmesınde yenı tur şarbonu urettıgırnızde, mıllı savunma bakanlıgı uretılpcek ururı mıktan hakkında bıze bıldırı gondermıştı 250 cjun ıçın 636/4