Katalog

Şirketlerde çevre yönetimi nasıl İlk bölümünü 572. sayıda yayımladığımız çevre yönetimi yazısınm bu bölümünde, Kuleli 9 ilkeyi daha inceliyor. Omer Kuleli elışmış ulkeleıde sanayıcüerın çevre yonetırnını nasü ele aldıgını anlatmayı amaçlayan yazımızın yakında yaymlanan ük bolumunde Çevıe Yone tımı Ilkelerı nden 1 Sanayı Kuruluşunun Oncelığı 2 Bu tunleşıkYonetım 3 Gelışım Surecı 4 Çalışanlann Egıtü mesı 5 Çevresel Etia Degerlendırmesı 6 Unınler ve tl keler ıle 7 Muşten Egıtımı ılkelerını ıncelemıştık Bugun de kalan 9 ükeyı ıncelıyoruz G 8. İşletmeler ve Fabrikalar Herboydah sanayı ışletmesı daha tasanm aşamasmda şu onemh etmenlen duşunerek kurulmak En az hammadde ve eneıjı kullanımı ıle urctım, >Çcvrcye cn azzarar veren teknolojıyı kullanmak >En az atığı uretmek ve aüklan da guvenlı yok etme yontemlennı uygulamak Sanayı kuruluşlan çevrelerı ıle daha ıyı butunlpşme ye artık çok onem vpııyor Bunun en açık belırtılennı de bınalarmın/bahçelerınm dış gorunumleıınde goıuyoruz Nedense çoo;u sanayıcıleı çevre bıkncı/koruması denın ce fabı ıkalaı mın etrafına agaç dıkmeyı anlıyor Bu ıyı ama eksık bır anlayış Sanayıcı urunlerının ve atıklarının çevreye yaptıgı olumsuz etkılerı sureklı gozlemelı bunları azaltmayı sureklı amaç edınmelı Ornegın rnalıru satarken daha az ambalaj maddesı kullanmayı beceren tıcaret rnuduru çok ba şarılı bır çevrecıdır Malıru uretırken bııkaç kalorı enerjı tasaı ı ufunu geı çekleştuen uı etım muduru başarüı bır çev recıdrr Atıksularını bıyolojık arıtmadan geçırıp bahçesı Sanayı kuruluşlan kullandıklan hammaddelerm urettıklerımallannvehızmetlerın kullandıklan sureçlerm çevreye yaydıklan atıklann çevresel ptkılermı araştıran ve olumsuz etkılerı azaltmayı hedefleyen bılımsPİ (fdlışmalara des 12. Acil Durumlara Hazır Olmak Onenüı tehlıkelenn M/ konusu olduCju durumlarda tek vermehdır acıl yardımdan sorumlu kur umlarla nasıl ısbıı hqı yapılaca Bu tur çabaların sonunda mallar daha az enerjı ıle ğı ayrınüh olarak belırlenır uretüebüdı ornegın bu kılo klınkerı uretmek ıçın 1500 Seveso ve Bhopaldekı kımyasal madde uıetıcılerı kcal enerjı tuketen çımentocular bunu % 50 azalttı rafinenın neden olduğu unlu kazalar nedenı ıle sdnayıcıler dr rıler hıç atıksu uretmeden çalışmaya 70 lı yıllarda başlatık acıl durumlarda yapıldcakldr konusunda daha dıkkatyabıldı demırçelık fabı ıkalarının bdcalarından çıkan dulı olmaya zorlanıyor AB nın 1983 Sevebo Talunatı kaza bolmandakı toz 23 kat azaltıldı gelerınm Zl ve 72 olarak sınıfldnmasmdan Kıız Yonetı Arge çalışmalan hem çevreye yarar verır hem de mı nın esaslarına tehlıkelı malların ulaştırümasında uyu sanayıcıye kâı olarak geı ı doneı Avrupa Temız Teknolo lacak kurallara kaza sonunda kırlenecek hava suvetop jı Odulu 1990 da ATOL Akışkan Yatakta Polımerleştırme rağa degın çeşıtlı konuları ıçerıyor Surecı ne verıldı Sureç çevre dostu plastıklerın ana maddesı olan dogrusal PoliPtılenı çok etkın bır katdlızor kullanarakhıç çozucu kullanmadan uretıyor dıger uretım su reçlerınden farklı olarak hıç sıvı atık ortaya çıkmıyor Ter mık santrallann sıcak atıksulan ıle seralar ısıtüdı buralarda yetıştırılen agaçlar da açık ışletme komur madenlermde yer degıştıren topraklar uzerıne dıkıldı Bu sıcak sular kultur balıkçılıgında da kulldnılıyor hYarısd da La Blayaıs'deb EDF santralı yanındakı bahk uretme çıftlıgınde sazan kalkan bu atık ıhk sularda yetıştırılıyor Dogada çok zor bo/unan Nylon (kımyasal adı Pohamıd) adlı plastıgın her tur atıgı (elyaf keçe kumaş ıp ) Italyadakı Novaus Fıbres şırketının yaptıgı gıbı toplanıp kapalı bır devrede Nylon'un ük maddesı olan kaprolaktama donuşturuluyor, bu maddeden de gene Nylon yapıhyor yaptıgıolumluışlprdpzdidi cjorpbılır nitıplennı ıyı < alıştıı ıp havaya toz atmayan bu çınıentu fabııkdsmm uıuııuıı den hazu: beton yapması onun katma degeı ını aı ttu ır arruı bu ıkıncı urunu taşıydn kamyon surucusu tıafığm canına okur kırlı kamyon ıle dolaşır etıatapıslıksdçarsabundan zaran da çımentocu gorur çdbalaıı/ıydnolur ustelık ka muoyunda suçlanır Guncel bılımsel ve teknık gelışmelere gore sanayı ışletme KAMl HIMSMLAM laı uretımsureçlerını pazarla 13. Teknoloji Aktarımı ma uygulamalannı değışüre Sanayı ve kamu hızmetien kesımınde çevreye en uy * rVf»I.EMl FM lek çevreye yapabüeceklerı gun olan teknolojılenn aktanmını yapmaksanayı kııruluşlaı KrslM zararlan en aza mdırgemeye rının gorevıdır çahşır Çevre korumaya donuk yenı teknolojüerın zamaHangı gelışmeyı ne zdman, nında başka sanayı dallanna, başka ulkelere aktanlması kırnın ıçın yapmalı' Suıduruna çabalamak dunyamızın saglığı ıçın onemh bıı katkıdır > lebılır uretım ama nasü ? Bu Ancak tum uluslararası ışler gıbı bu da zoı bır ugraştır za tuı soruları dunyada bızden ten ucuz da degıl Kımı zaman pohtık nedenlerle ış kolay başka yaşayanlar da var bız laşabılır Batı Avrupa demır çehkçüerının kurdugu GEonlaı ıçınneyaptık'' noktasıCOOPS un (1991) amacı Dogu Avrupa ulkelprının çok na dek goturebıürız Boylesı gerı/çok kırletıcı teknolojılerle uretım yapan demır çelık ÇEVRff KORl Ü A l % G l LAMAL %RIM> /%7/%%|y%LARI ozpnlı bır yaklaşım bı/ı Serfabrıkalarına yenı teknolojüerı aktdrrridktır Bu ışın olum best Pıyasa Ekonomısı nı sorgularnaya goturur Sanayıcı ne diktığı agaçlaıı onunla sulayan fabrıka muduru ıyı bır lu yuzu gosterecegı dıkkatlı yaklaşırnlaıla heıkese bır Çozum çevıeudıı Genelde gehşmış ulkeleı kendıleı ının ıstemedıkle Ortagı oldugunugosternıeyeçabalaı Çevreden sorum Işın ozunde bu anlayışı kavramak VP ısrarla sutduı rı agu ve kulı sanayı uıetımleıuıı gelışmekte olan ulkele lu bakanlıkldi beledıycleı vb bu konuda yaptınmlar gemek vardır Bunun sonunda benzmden ?phırlı bır atık olan re satmakta daha ustalar Ornegın hurda demırlerden (estu meden once sanayıcılerı de bırlıkte duşunme surekurşunu atmayı başardı kımyacılar, atıksu tesıslerı oto ga kı otolardan makıne parçalarından) ark ocaklarındd de cme katarlarea ıyı olur boylece sanayıcı mesajı zamanırı rajları kpntlerdp ypraltına gırdı terkedılmış taş ocakları mır uretmek ozunde bır Gerı Kazdnma oldugu ıçın ıyı da alır onlemler ıçın çaba harranidyd başlaı Uygulana agdçlandırıldı Ambalaj malzemelen şımdüeıde fabrıka bır şey ama bu tur sanayıler Avrupa da ABD de pek ısten mayacak yasalar çıkarıkcagınd yapıldbılec ek ışleıı bır laı tarafmdarı gen satın alınıyoı tekıaı tekıaı kullanüıyor mıyor Çunku L u zor bır buıeç demıngeııkazanukenhuı > takvımp baglamak her zamdn uygurıduı Turkıyede de PET su/meşıubat şışelerı konusunda boy dayla bırlıkte dldıgınız boya artıklaıı golvanızm çuikosu le bu gırışım yaşama geçtı Kımı sanayıler de kendı za vedıgeı ağıı metalleraıkocaklarmın oldugu yeıleıdeye 11. Yan Sanayi Kuruluşlan ıarh atıklaı ını kendı kurdukları urınlarda yakarak yok edernı SdiidyK ıler < eşıtlı ı$h rım ydpüıdıkldn yuklcnıcılerın ve çevre sorunlaı ı yaratıyor bunları gıdermek de hıç ko , ken aynı hızmetı başka sanayıcılere de verıyorlaı hem lay degıl kendüenne ara mal tağlayan yan kuıuluşlaım da kendıle kendılerı bu ıştenpara kazanıyorlar hem dıcjer sanayıcı rının çevre koruma kurallanna uymasını ıster lere hem de çoplerden sorumlu beledıyelere yardım edı Bır kurum kendısını çevreye saygılı olmaya adamış 14 Kamuoyu Oluşmasına Katkı yorlar sa kendısı ıle bırlıkte çahşan dıgcr sanayıcılerden de ay Sanayı kamu polıükalannm ış dunydsınm kararlanm tutumu benımsemesını ıster aksı durumda kendısının 9. Araştırma Geliştirme nın ve hukumet programlannın oluşmasına uygıın eğıtım r T lm«t tflmw.mii 1 10. Dikkatli Yaklaşım Blr gaz kaçağının yayılma yönünü göiteren bu acll durum haritası, kaza yerlne komşu hölgelerde abnacak önlemleri belirlemede yarartı olur. 575/18