Katalog

Üniversiteler sıralaması TÜBİTAK YÖK ve TÜBA'nın öncülüğünde Bilim Ölçüm Merkezi bir an önce kurulmalı. Mustafa llhan * Topa tutulan gözlemevi C BT'nrn 24 sayfalık yenı duzene geçışını sevınçle karşıladım Sızı kutlar ve "kolay gelsın" derım Unıversıtelerdekı tum akademık personele, CBT'ye katkıda bulunmaları çagrı nızı da çok yerınde buldum Fırsat bul dukça sıze populer yazı gondermeye çalışacagımı büdınnm CBT'nın 27 Aralık 1997 tarıhlı 562 sayısında "Topa Tutulan Gozlernevı ve 1 2 Müyon Dolarlık Aygıt" başlüdı yazıda yer alan kımı hatalara degınmek ıstıyorum 1) Soz konusu aygıt, yazıda 'plane ter (Guneş Sıstemı) model', 'kure', 'gezegensıstemı' gıbı adlar altında dıle geürılıyor Oysa bu aygı Ingılızce'de "armıllary sphere" adıyla geçer ve bızde 'büezüdı kure' tenmıyle karşdanmaktadır 'Gok kuresı terımı de uygun olmayıp, bır olçude, yüdızlan ve guneş sıstemıra hareket halınde canlandıran meka nık bır duzenek anlamına mekanık planetaryum' tenmıyle de karşılanabüır 2) Padışah adlarında sıra numarasırıın Roma rakamı ıle verılmesı gelenek oldugundan, "Sultan 3 Murad" yerme "Sultan III Murad" denmelıdır 3) Hoca Sadeddın Efendı (Şeyhu lısldm Saduddın Hoca degü) gozlemevı nın kurulması konusunda Takıyuddın'e destek veren aydın bır kışı olup, gozlemevının yıkurümasına destek veren şeyhulıslam ıse Kadızâde Ahmed Şemseddın Efendı adlı bırısıdır 4) Donemın unlu sadrazamı "Sokollu Mehmed Paşa" olup onun adı "Mu hammed Sokollu Paşa" olarak verılmemelıdır 5) Yazıda sol alt koşede yer alan resmın alt yazısının resırrüe ılgısı yokiur Tıpık bır ortaçag Avrupası resrru olan bu C umhurıyet Bılım Teknık'ın 563 sayısında yer alan Doç Dr Serhat Çakır'm' Makale Sıraldmasında Yontem Ne Olmalı?" başlıklı yazısında belırtılen onemlı noktalar var Ozellıkle son zamanlarda gıderek onem kazanan Bılım Olçum (Scıentometrıc) alanındakı çalışmaları standardıze etmek ve bu ko nuda bılgı ısteyen unıversıtelere ve dığer kuruluşlara sağlıklı yanlı tutumdan uzak bılgı verebılmek ıçın üniversiteler ustu bır Bilim Ölçüm Merkezi kurma zorunlugu dogmuştur Bu merkezın YOK, TUBA ve TUBITAK ışbırlıgı üe kurulmasında ya rar vardır S Çakır ın yazısında SCI CD ROM kaynaklı verüere gore 1996 yılında Saglık Bılımlerı' ve "Temel ve Muhendıslık Bılımlerı" dlanldrındakı yayın sayılarına gore uruversıtelerımız ıkı ayn kategorıde sıralanıyor Saglık bılımlerı alanında fakultelen olan unıversıtelerın bu alandah bı lımsel aktıvıtelerı bakımından kıyaslan masında bu şeküde bır ayınmın şuphesız yaran vardır Amaca gore bu ayınm da yeterlı olmayabılır Ornegın Fizik alanındakı aktıvıteyı Temel Bılırnler ve Muhendıslık tablosundan goremeyız Temel bılırnler ve muhendıslıgı fızık, kımya yer bılımlen vd , saglık bılımlerıra de alt gruplara ayı rarak tablolar yapmak, bu alt grupların aktıvıtelermı kıyaslamalı olarak gormek bakımından yararlı olur Ancak bu demek degüdır kı unıver sıteler tum yayın sayılan bakımından sıralanamazlar Bugun bılım dunyasında dunyada 29 sıradayız derken fum yayın sayımıza gore bunu soyluyoruz Şuphesız bunun yanında daha ozel alanlar belırleyerek bu alanlarda dunyada şu sıradayız dıyebüırız de Tum yayın sayısı balomından unı versıtelerımızın büımsel verımlılıgını gormenın bır zaran olacagını sanmıyorum Büımsel kuruluşların ve bunlann ıçınde unıversıtelerın ayrı ayrı ulkenın büımsel araştırma performansındakı payını gormek ıçın de tum aldnlardakı yayın sayısı bakımından bır sıralamaya gereksınım vardır Bu nedenle S Çakır'ın yazısında bır tablonun eksık oldugunu duşunuyor ve S Çakır ın yazısındakı verüere gore oluşturulan bu tablonun da Cumhurıyet Büım Teknık okurlarma sunulmasında yarar goruyorum 1996 yılında SCI kapsammdakı der güerde yayınlanan Turkıye adreslı toplam 3484 yayının % 57'sı Saglık Bıbmlerı, % 43'u Temel ve Muhendıslık Bılımlerı alanında yapümıştır (bak Çakır, 1998) resımde Takıyuddm degü, Danımarka'da Uranıborg dakı gozlemevınde buyuk kadranı (guadrant') ve otekı aygıtlanyla gozlem yapan Tycho Brahe resmedümektedır 6) Takıyuddın'ın lakabı, dogru yolda olan' anlamına ' Raşıd" olmayıp, 'gozlem (rasad) yapan' anlmına "Râsıd" olmalıdır 7) Son sutundakı, Takıyuddın'ın, gozlemevı ıçın "Turk ordulannın Pers ler'e karşı başansının sımgesı olacagını" soyledığı belırtümektedır Burada, bır Ilkçag devletı nıtelemesı olan "Persler" yerıne "SafevDer' ya da "lranlüar" denmesı uygun olacaktır 8) Sondan bır oncekı paragrafın başlangıç kısmı "Isldm (Islamî degü) Tarıh, Sanat ve Kultur Araştırma Merkezi Muduru Prof Dr Ekmeleddın Oısanoglu " şeklınde olmalıdır Daha sonra gelen kurumun adı ıse Turk (Turkıye degü) Bılım Tarıhı Kurumu olmalı ve onun başkaru da yıne lhsanoglu (Islamoglu degü) olmalıdır CBT cıddı bır populer bılım dergısıdır Oraya sunulacak yazılann ütızlüde kaleme alınması ve yayımlanmadan once denetlenıp duzeltılmesı gerektıgı ınancındayım Başka kımı dergüerde bulunan 'konu danışmanlıgı" sıstemme karşılü< gelecek şekılde pratık bır denetımduzeltım sıstemı gerçekleştırüemez 1™' Prof Dr Zekı Tez Dıcle Unıversıtesı FenEdebıyat Fakultesı Kımya Bolumu Dıyarbakır CBT'zıin notu: 4 nolu eleştu"ide belırtüen resım, Islâm Ansüdopedısı nden alındı Üniversiteler dışı büımsel kuruluşlar olarak tablodd yer alan TUBİTAK ve TAEK'ın (Tuıkıye Atom Enerjısı Kurumu) 1996 yüı büımsel aktıvıtemızdekı agırlığı % 4 5'dır, gerı Tüm Alanlarda 1996 Yılı Yayın Sayıları kalanı unıversıtelerımıze aıttır (Bu tablo S Çakır 1998 dekı verüerden oluşturulmuş Halen mevcut 69 unıversıtemızın 22 tanesı büımsel per SıraNo Kuruluşun Adı Yayın Sayısı % Ağırlık fornidnsımızd degışık oranlarda HdceHepo Unıv 1 581 1G7 katkıda bulunabılmışlerdır Arıkard Unıv 2 401 115 Büımsel peı formansımızın % 3 Istanbul Unıv 301 86 ITU 259 M 4 95 5 acjuhgını taşıydn bu 22 66 5 ODTU 232 unıversıtemızden ük 5 sıraddkı 6 Gdzı Unıv 204 58 unıversıtelerın payı "o 50'dır Cqe Unıv 7 187 54 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Marmara Unıv TUBITAK Çukurova Unıv 9 Eylul Unıv Bogazıçı Unıv Ercıyes Unıv Ataturk Unıv 19 MdyısUnıv Bılkent Unıv Akdenız Unıv KTU Inonu Unıv Başkent Unıv Dıcle Unıv Yıldız Unıv Selçuk Unıv TAEK TopUm 149 149 128 114 106 101 84 83 73 67 60 53 47 34 34 30 11 43 43 37 33 29 24 24 3ü 2 1 19 17 15 13 Orlaya çıkan bır dıger ger çek mevcut unıversıtelerımız den 2/3 u şu veya bu nedenle 1996 yüı büımsel araştırma ak tıvıtemıze katkıda bulunmamış goruluyorlar Kaynak S Çakır Makale Sıralamasında Yontem Ne 0101311' Cumhurıyet Bdım Teknık, 563/15, 1998 *Prof Dr (TUBA Uyesı Hacet tepe Unıversıtesı, Tıp Fakultesı, FarmakolojıABD) 566/15 3484 10 09 03 100 10