Katalog

B İ L İ M D Ü N Y A S I N D A N K I S A H A B E R L E R I kı yenı test sayesınde cenındekı trısomıe 21, başka bır deyışle mongolizm hastalığı başlangıç aşamasında belırlenebılecek Ingılız Cytocell ve IngılızAmerıkan Applıed Imagıng kuruluşları tarafından gelıştırılen ılk test, cenın hucrelerının tahlılınden uçuncu bır 21 kromozomunun olağandışı varlığını belırlemeyı hedeflıyor Bu amaçla anneden alınan kan orneğınde ender rastlanan cenın hucrelerı saptanarak bunlara 21 kromozoma özgu floresan DNA ışaretı uygulanıyor Şu ana kadarkı deneylere gore herhangı bır rısk taşımayan bu test, hamılelığın onuncu ya da on ıkıncı haftasından ıtıbaren yapılabılıyor Cytocell kuruluşunun yetkılılerı test sonucunu aynı gun alabılmek amacıyla kultur hucrelerınden de yararlanmayı duşunuyorlar Başka bır Ingılız fırması Serotec'ın ortaya koyduğu ıkıncı bır test ıse, anne adayının potansıyel mongol çocuk doğurma rıskını ortaya çıkarıyor Bu test anne kanında ınhıbıne A hormonunun belırlenmesını sağlıyor Cenın.mongolızm hastalığını ıçerıyorsa buna yol açan molekulun anormal derecede arttığı gozlenıyor Ancak hastalık vakalarının salt %60 oranında belırlenebılmesı bu yontemın elverışsız bır yonunu oluşturuyor Kesın sonuçlara ulaşabılmek ıçın doğrudan cenın hucrelerını kapsayan testler uygulamak gerekıyor (Scıence et Vıe,16, Hazıran 1995) Yeni bir mongolizm testi Hayat kurtaran ölii öliim P rogramlanmış hucre ölumunun cenının normal gelışımıne katkıda bulunduğu, uzun zamandan berı bılınıyor Bu yontem fazla huc relerı yok ederek perdelı el ayak gıbı anormîl doğumları onluyor Bır sure once bu sıstemın hucrelerın normal ışlemınde de etkın olduğu saptandı, bu Ayağa kalk ve yuru! iskelet yapıştırıcı, kırıklan anında yapıştıracak. rtık hassas kırıklan tedavı ıçın çıvrter, metalık çubuMar gerekmeyecek Amerıkan Norıan kuruluşu tarafından gelıştırılen bır tur "yapıştırıcı" yakında tum bu ağır maden parçalarının yerını alacak Şımdıye kadar on ıkı Amerıkan hastanesınde, Isveç ve Hollanda'da da çeşıtlı klımklerde yapılan testlerden başarılı sonuçlar alındı Norıan SRS (Skeletal Repaır System) olarak adlandırılan bu yapıştırıcı, kalsıyum ve fosfor asıdıyle takvıye edılmış sodyum ve fosfat sıvı karışımından oluşuyor ve bır hamur şeklınde kırık bolgeye aşılanıyor, bu madde bır sure sonra kırık bolgede sertleşıyor On ıkı saat ıçınde çevresındekı kemık kadar sertleşen bu karışım, ışlemden ıkı uç gun sonra hastanın yurumesını sağlıyor r Bu yontemın dığer bır elverışlılığı ıse, kemık lyıleşırken yenı oluşan hucrelerın yavaş yavaş yapıştırıcının yerını almasıdır Yapılan klınık deneyler sonunda Norıan SRS'ın ozellıkle uzun kemıklerın uç kırıklarında etkılı olduğu saptandı (S. et Vie. Anahit Hazaryan) A Solda, programlanmış hucre ölumunu başlatmaya hazırlanan buyuk hucreler goruluyor. Ustte okla gosterılen hucre kendı kendını olduruyor: Bu aşamada çekirdek parçalanırken cytoplasm (çekırdek dışında yer alan yaşayan hucre bolumu) patlıyor. na gore hucre fazla yıpranmışsa kendı kendını olduruyor Hucrenın genetik programında bu uygulamayı denetleyen pek çok gen bulunuyor Bu gozlemlerden yola çıkan araştırmacılar soz konusu yontemın kanser hastalığının yayılmasında onemlı bır rol oynadığını ortaya koydular kanser hastasının vucudunda hucreler çoğalırken aynı zamanda kendı kendılerını oldurme kapasıtelerını yıtırıyorlar Hucre olumu mekanızmasının yok olmasıyla beraber vucut sayısız ılaca ve hatta radyoterapıye karşı dırenç kazanıyor Bu aşamada sıstemı yenıden ışletebılmek amacıyla bılım adamları hucrelere sağlıklı genler aşılamayı tasarlıyorlar Ancak deneylerde hemen sonuca ulaşabıleceklerı konusunda lyımser değıller Bu yenı proje uzerınde çalışmalar surdurulurken, araştırmacılar ıkıncı bır seçeneğı de goz onunde bulunduruyor Tıp uzmanları kansere karşı kullanılan ılaçların kanserlı hucrelerı öldurmek yerıne programlanmış hucre olumu sıstemını yenıden harekete geçırerek etkılı olduklarını duşunuyorlar Edınbourg Unıversıtesı Tıp Fakultesı başkanı Anrew Wyllıe ye gore bu varsayım doğruysa şu anda kullanılanlara benzer ancak daha etkılı ılaçlar gelıştırılerek "hucre ıntıharı 'na etkınhk kazandırılabılır (S. et Vie) E vitamini ve genetik hastalıklar P E nder rastlanan kalıtsal AVED hastalığı vucutta korkunç tahrıbata neden olur, çocuklukta ortaya çıkıp gelışerek yuruyuş ve denge kaybına yol açar E vıtamını eksıklığının metabolızmada yarattığı bozukluktan kaynaklanan bu hastalık çeşıtlı sınır yollarının yıkımını beraberınde getırir Strasbourg'dakı CNRSINSERM'den bır grup bılım adamı hastalığın E vıtamınının dolaşımı ve aktarımından sorumlu bır tur karacığer enzımı genınden kaynaklandığını keşfettıler Bu bulgulardan yola çıkan araştırmacılar, bozuk genı taşıyan rısk faktoru aılelere genç yaşlarda E vıtamını tedavısı uygulanabıleceğını belırtıyorlar Bu yontemle soz konusu kalıtsal hastalığın ılerleme hızının yavaşlatılmasını ve hatta önune geçılmesını tasarlıyorlar (S etVıe) Sebzeler taze kalacak T aze sebzeler bırkaç gun buzdolabında durduktan sonra nem eksıklığı nedenıyle tazelıklerını yıtırıyorlar öte yandan aşırı nemlı bır ortam ıse erken çurumelerıne yol açıyor Yenı gelıştırılen Zıploc d'Albal adlı plastık ortu, ıçerdığı mıkro havalandırma delıklerı sayesınde nem oranını dengeleyerek sebzelerın korunmasını sağlıyor (S etVıe) PARAdoks AI (Populatıon Actıon Internatıonal) orgutunun son yayımladığı verılere gore, Italya'da 17 361 kadından sadece bır tanesı, doğum, kurtaj veya hamılelık sırasında olum rıskı taşıyor Zaıre'de ıse her 16 kadından blrı öluyor Bu merkezı Afrıka ulkesi, neredeyse ureme rıskı endeksının dunyada başlıca kıyaslama ulkesi oldu Bu arada Malı'de olen kadınların sayısının Zaıre'yı de geçtıgını belırtelım Buradakı sıralamada salt yoksulluk rol oynamıyor Kadın olumu daha çok polıtık bır karar surecıyle yakından ılışkılı Sıyası ıktıdarların kadınları aıle planlamasına teşvık edıp etmedığı ve kadınların genel sağlık uygulamalarından yararlanıp yararlanmadığı onem kazanıyor Endeks yapılırken, dıkkate alınan verıler arasında korunma, AIDS tehlıkesı, doğurganlık ve profesyonel doğum yardımı gıbı 10 tane krıter dıkkate alındı Kosta Rıka, Tunus ve Kuba gıbı, hukumetlerın uzun vadelı yatırımlarından yararlananan ulkeler ıse endeksın ust uçte bırlık dılımıne gırıyor Bu çalışma eylul ayında Pekın'de yapılacak olan 4 Dunya Kadın Konferansı'na hazırlık çerçevesınde gerçekleştırıldı PAİ yetkılılerı kadınların hukukı konumlarının guçlendırılmesı gerektığını belırtıyorlar Sıralamadan bazı örnekler Her 100 000 hamilelikte ölenlerın sayısı Danımarka ve Israıl 3, Italya 4, Ispanya 5, ABD 7, Çeçenıstan 10, Almanya 11, Kuba 36, Zaıre 800, Malı 1750 Dünyada kadınların hamilelikte ölüm riskleri araştırıldı. Hamilelikte ölüm riski 4384