Katalog

B İ L İ M D Ü N Y A S I N D A N H A B E R L E R Kalp sektesine önlem K alp sektesine karşı alınacak koruyucu onlemlerın buyuk yararı olduğu gösterıldı Fınlandıya Mılll Sağlık Enstıtusu'nun BMJ'de yayımlanan araştırma sonuçları koruyucu önlemlenn onemını bır kez daha vurguladı Fınlı epıdemıyologlar 1972 yılından berı 5 yıilık perıyotlar halınde ıkı kent halkında kalp sektesının rısk faktörlerinı araştırdılar Bu araştırmada öncelıkle uç kriter uzerınde durdular Yuksek kan basıncı, sıgara ve yuksek kolesterin Araştırmada, kan basıncının düzenlı duşuşunun en buyuk rolu oynadığı göruldu Araştırmacıların hesaplamalarına göre, rızıko faktorlerınden bırının azalması veya ortadan kalkması sonucu kalp sektesınden olum oranı da azalıyor Rısk faktöru yuzde 44 oranında azalınca olum de yuzde 66 oranında duşuyor Baş üzerinde yiik taşımanın tekniği Tİ lurkıye'de de sık görduğumüz bır davranış Afrıkalı kadınlarda ıncelendı Avrupalı bır grup araştırmacı baş uzerınde en az çabayla en ağır yuklerl taşımanın sırrını keşfettı Bazı Kenyalı kadınlar kendı ağırlıklarının beşte bırl kadar bır yuku hıçbır ek çaba sarfetmeden taşıyabılıyorlar Luo kabılesı kadmları yuklerı başlarının uzerınde dengede tutarken Kıkuyulu kadınlar alınlarına taktıkları bır bantla desteklıyorlar Kadınlar bu ışı ağır yuklerı sırtlarında taşıyan ınsanlardan daha buyuk bır becerıyle yapıyorlar Araştırmacılar bu sırrın kadınların sarkaç benzerl bır hareketle yurumelerınde yattığına ınanıyorlar Kadınlar yuklerını taşıyarak bır platformda yururlerken sarkaç hareketlerının her noktasında potansıyel ve kınetık enerjılerı ölçuldu Ayrıca kadınların tukettığı oksıjen mıktarı da hesaplandı Benzer bır gözlem, aralarında bır acemı askerın de bulunduğu sırt çantası taşıyan bır grup Avrupalı uzerınde de yapıldı Bır sarkacın en fazla potansıyel enerjısı en yuksek noktasındadır Mukemmel bır sarkaç tum potansıyel enerjısını kınetık enerjıye çevırır, kınetık enerjı ıse en alt noktada en yuksek enerjıye ulaşır Ama çoğu ınsan yururken bu enerjının yalnızca Beyln taraması Abheimer hastalığına ışık tutuyor Yeni ilaçlar bulunmakla birlikte kesin bir sağaltım yöntemi henüz yok. Bu nedenle erken tanı, bu ilaçların etkili olması açısından etkili bir adım. lzheımer hastalığına yakalanma rıskı taşıyanların beyınlerı taranabılırse hekımler henuz hastalığın ternel belırtılerı ortaya çıkmadan tanı koyabılecekler Alzheımer hastalığına karşı etkili olacak ilaçların bulunması da erkenden önune geçılmesıne olanak verecek Alzheımer hastalığı, 65 yaşın ustundekı dunya nufusunun % 5 ıle 10'u arasındakı bır bolumunu etkılıyor Hastalık yaşlılıkta görulen en cıddı ruhsal bozukluklardan bır tanesı sayılıyor Beyındekı sınır hucrelerının hızla yok olmasından kaynaklanan hastalık kendısını bellek yıtımı, konuşma guçluğu ve gorsel yeteneklerın gıderek guçsuzleşmesıyle bellı edıyor Bu belırtıler zamanla oylesıne cıddı boyutlara ulaşıyor kı, hasta soluk almakta bıle zorlanıyor Kalıfornıya Unıversıtesı'nden Gary Small ve ekıbının ınceledığı 40 ıle 85 yaşları arasındakılerden oluşan 38 kışılık gruptan yedısıne Alzheımer tanısı konmuştu Gerı kalanların ıse, aılelerınde aynı sorunu yaşayan bıreyler olduğundan ve kımı belırtılerın ızlerını taşıdıklarından hastalığa yakalanma rıskı oldukça yuksektı Bunların % 12'sı de, ApoE adı verılen ve hastalıkla ılıntılı olan ozel bır genden öturu ek bır rısk taşıyorlardı A Satılık atom santralı ngılız hukumetı paraya ıhtıyacı olduğu içın bazı atom santrallarının özelleştırılmesı amacıyla bır şirket kurdu Bu kapsamda gazla soğutulan 7 santral ve en modern atom santralı olan Sızewell B satılmak uzere bu şırkete devredılecek Hukumet buradan 3 mılyar poundluk bır gelır beklıyor Bu gelırı de artık eskıyen ve satılamayacak durumda olan dığer atom reaktorlerını devreden çıkarmak amacıyla kullanacak New Scıentıst bılım dergısı Sızewell santralının fıyatının belkı de 2 5 mılyar pound olduğunu yazdı Dergının çıkardığı bılanço şoyle "40 yıl suren atom enerjısı polıtıkası ve kalıfıye elemanların mılyarlarca saatlık çalışması, şımdı elde asla net gelır elde edemeyecek bır sanayı var" %65 ını dönuşturebılıyor Vucuttakı kaslar bu kayıp enerjıyı telafı etmek ıçın devreye gırmek zorunda kalıyor Avrupalılarda yukun ağırlığı arttıkça bu dönuşturme ışlemının randımanı duşerken, Afrıkalı kadınlarda artıyor Yuklerden kadınların başına geçen enerjı transferı neredeyse mukemmel ve beden ağırlıklarının beşte bırı kadar olan yükler ıçın kasları fazladan hiçbır ış yapmıyor Bu teknığın mukemmelleşmesı yıllar alıyor tabıı kı Ama bıraz da bısıklet kullanmaya benzıyor Bır kez oğrenıldığınde bır daha unutulmuyor Kaynak: New Scientist 6 Mayıs 1995 Çevirl: Zehra Gülbahar IV. Avpupa Inme Konferansı 13 Hazıran 1995 tarıhlerı arasmda Fransa'nın Bordo (Bordeaux) kentınde yapılan konferansa dunyanın çeşıtlı ulkelerınden 1200 cıvarında delege katıldı Bursa, Ege, Antalya, 9 Eylul, Ankara, Gazı, Cerrahpaşa, Çapa (3), Marmara (3), Çukurova (2) ve Hacettepe (2) Tıp Fakuitelerınden, Bakırköy Ruh ve Sınır Hast (6), Ankara Numune Hast (1), serbest (1) olmak uzere 25'ı aşkın ınmeyle ılgılenen hekımın katıldığı konferansta turkıyeh hekımler 13 poster sunumu, 1 sözlu sunum ve 1 de rapor sunumu ıle konferansa aktıf olarak katıldılar Daha çok, çok merkezlı (uluslararası) çalışmaların ılk sonuçlarının açıklandığı konferansta, Inme konusunda yenı gelışmeler ve yapılan çalışmalar ele alındı Bu yıl Dunya Sağlık örgutu (DSÖ) ılk defa olarak "Inme ve Halk Sağlıgı" konulu satellıt sempozyum duzenledı Avrupa Stroke Meclısı ıle bırlıkte duzenlenen oturumlardan bır tanesı kapalı oturum ıdı Bu oturumda Amerıka, Avustralya, Avrupa ve Turkıye adına raporlar sunuldu Turkıye'yı temsılen katılan Doç Dr Dursun Kırbaş ve Dr. Göksel Bakaç 25 dakıkalık sunum ıle Turkıye'de ınmenın ele alınışını, bu konudakı organızasyonları anlattılar Doç Dr. Dursun Kırbaş K olumbıya'da bır dıyalız merkezınde 5 yıllık bır donem içınde 13 hastanın AIOS kaptığı anlaşıldı Amerıkan Salgın Hastalıkları orgutu bu nedenle Lancet'te yayınladığı bır yazıda, dıyalız merkezlerındekı çalışmaların buyük bır dıkkatle surdurulmesı ve enfeksıyon kontrollerının yapılması gerektığını belirttı Yapılan araştırmalar, merkezdekl butun hastalara aıt kan yıkamada kullanılan kanullerın ortak dezenfeksıyon kabına konduğunu ortaya çıkardı Ancak desenfeksıyon suyunun, AIIDS'ı öldurecek kadar guçlu olmadığı göruldu Buradakı blr AIDS'lı hastanın kanından vırusun dığer bobrek hastalarına bulaştığı anlaşıldı Diyaliz merkezlerinde alarm Ayrıca Avrupa'dajnmeyle ılgılı projelerın konuşulduğu oturum, son gun yapılan katılımcılara açık bır toplantı ıle devam ettı Bu oturumda da ınmeden korunmanın yolları ve ınmeyı etkıleyen etmenler anlatıldı Son gun "Intematıonal Stroke Trıal" adı (IST) verılen Turkıye'den Marmara Tıp, Istanbul Tıp, Osmangazı Unıv Tıp (Eskışehır) ve Bakırköy Inme Tedavı ve Araştırma Merkezı'nın (BİTAM) araştırmalarına katıldığı, çalışma grubunun toplantısı yapıldı Bu toplantıya Prof Dr Sara Bahar ve Doç Dr Oğuzhan Çoban çalışmanın Turkıye koordınatöru olarak katıldılar Çalışmanın geldığı noktanın tartışıldığı oturumda, bazı ılk sonuçlar açıklandı 1996'da Munıh'te 5'ıncısı yapılacak olan Avrupa Stroke (Inme) Konferansı III VVorld Stroke Konfreransı ıle bırleştırildi Avrupa Inme Konferansı'na Turkıye Beyın Damar Hastalıkları Derneğı'nın çatısı altında katılan delegeler, konferans boyunca aktıf olarak oturumları ızledıler Turkıye Beyın Damar Hastalıkları Derneği Başkanı ProT Dr Gazı özdemır, yenıden Avrupa Stroke (Inme) Councıl'ın bılımsel komıtesıne seçıldı Bu da Turkıye yönunden, delegeler tarafından sevındırıcı blr durum olarak değerlendirıldi. ApoE genının bu ozel turunu taşıyanların Alzheımer'e yakalanma rıskı ıkı kat daha fazla Bılım adamları Pozıtron Yayılım Tomografısı (PYT) adı verılen bır yontemden yararlanarak beynın farklı bolgelerındekı, özellıkle de bellek ve duşunce ıle ılıntılı olan parıetal korteks bölumundekı etkınlığı gozden geçırdıklerınde, yok olan hucrelerın buyuk bır çoğunluğunun bu bölumde meydana geldığını gorduler Alzheımer tanısı konan hastaların parıetal korteks boumunde hemen hemen hıçbır etkınlık olmadığı belırlendı Bu verıler, beyın tarama ışlemlerıne daha yoğun bır bıçımde eğılmek gerektığını, henuz kesın bır bıçımde tanı konamayan bu hastalığa belkı de ılerıde erken tanı koyma olanağının elde edılebıleceğını gosterıyor Yenı yenı ilaçlar bulunmakla bırlıkte, Alzheımer hastalığının kesın bır sağaltım yontemı de henuz yok Bu nedenle erken tanı en azından bu ilaçların daha etkili olması açısından buyuk bır adım sayılacak (Rita Urgan) New Scientist, 22 Nisan 1995 4325 Hücreler yok oluyor