Katalog

ARAŞTIRMALARI unda gerçekler ık uretılebılmesı de sağlanmış bulunmakıdır Boylece, tum dunyada kurşunsuz benn uretim ve gereksınımınin; aslında, kııı kesımlerce ıddıa edıldığı gıbı "Katalıza>run kullanılabılmesıne yönelık bır zorunıluk olması " nedenıyle değıl, kurşunlu enzının, öncelıkle havada, suda ve topıkta cıddı ve önemlı bır çevre kırlılığı soruu yaratmakta bulunması nedenıyle söz anusu olduğu, yadsınamaz Bu bakımdan, kurşunsuz benzın kullanııının, ulkemızde de en kısa surede yaygınışabilmesıne fırsat ve olanak sağlayarak atkıda bulunmanın, başta otomotıv sananmız olmak uzere tum ılgılı ve yetkihlere uşen bır görev ve sorumluluk olduğu kuşusuzdur. * Kurşunsuz benzındekı 0 013 g/lt kadar urşun, motorun sertleştirilmış supap uvasındaki yağlamaya da yeterlı olmakıdır Benzındekı kurşun katkısının, özellıkÎ ve sadece supap yuvası ıle sınırlı bir ağlama ışlevının, bır kavram kargaşası yaîtılarak, açıklama ve tartışmalarda "Motoın yağlama ışlevıne " donuşturulmesı ıse, Ibette ayrı bır aymazlıktır Katalızatör uygulamasında, katalizatörün verimlilik ve ömrö açısından kurşunsuz benzın bır onşart olmakla beraber, kurşunsuz benzın kullanımı ıçn, ne katalızator ve ne de "Özel ımal edılmış motorÇ)" gereğı soz konusudur. Her şeyden once, eskı veya yenı model tum taşıt motorları (çok eskı modeller belııiı kurallar ıçınde, omeğın 23 depo kurşunsuz benzınden sonra bır depo kurşunlu benzın almakla) kurşunsuz benzın kullanılabılmektedır Kurşunsuz benzının, böyle bır kurala tabı olmadan sureklı kullanımı ıçın, motor supap yuvasının sadece belırlı bır ölçude sertleştirilmış bulunması yeteriıdır Aslında, U.S. EPA tarafından yıllar önce yapılmış araştırmalar, supap yuvası sertleştırılmemış çok eski motortarda dahi, herhangı bır kurala tabı olmadan sureklı kurşunsuz benzın kullanımında, kayda değer blr sakıncanın buiunmadığını ortaya koymuştur * Süper kurşunsuz benzın uretımı, kurşunluya gore lltrede en çok % 1'lik bır malıyet artışına neden olmaktadır U.S. EPA araştırmalannın, Normal Kurşunsuz benzin uretımının, Normal kurşunlu benzin üretımınden gerçekte daha ucuz ol duğunu ortaya çıkarması açısından dıkkat çekıcıdır Bu gerçekler, TÖPRAŞ Genel Muduru tarafından "Kurşunsuz benzının, rafmeri çıkış fryatının ucuz olduğu, eğer tüketimınde artış sağlanırsa, bu benzıni daha ucuza satabıleceklerı.." şeklınde de olsa açıklanmıştır (14 Ocak 1991 Tercuman) * Bızım ıçın, bu noktada bır dığer önemlı husus ta, yerlı uretim taşıtlann buyuk çoğunluğunun, gerçekte, oktan sayısı açısından normal benzın kullanması gereğı söz konusu ıken, kurşunsuz benzın uretımımızın, normal kurşunsuz benzın değıl sadece super kurşunsuz benzın olarak yapılması ve fıyatının yuksek tutulmakta olmasıdır Yerlı taşıtlarımızda gerçek ıhtıyacımız olan normal kurşunsuz benzın urettlmesı halınde satış fıyatının normal kurşunlu benzınden daha duşuk olacağı ve boylece tuketımın artacagı, herhalde dıkkate alınmalıdır. * Kurşunsuz benzın kullanımının, taşıtın bakımonarım masraflarında (örneğın, yağ ve yağ suzgecı, susturucu ve bu|i değışımınde ) % 50 oranında bır azalma sağladığı gorulmektedır EPA araştırmaları, sadece 1986 yılındakı bu azalmanın 914 mılyon dolar, toplam ekonomık faydanın ıse (sağlık sorunlarındakı lyıleşme ıle bırlıkte) 7.213 mılyar dolar olduğunu ortaya koymuştur ' Kurşunsuz benzının ısıl enerjısının, kurşunlu benzınden daha yüksek olması da, bellı bır sureçtekı ekonomıklık açısından herhalde dıkkate alınması gereklı ayrı bır ozellıktır * U.S. EPA'nın yıllarca surdurduğu cıddı ve tıtız araştırmalar, kanda saptanan kurşunun, benzındekı kurşun katkısının azaltılmasına paralel olarak, önemlı olçude azaltılabıldığının, yadsınamaz kanıtlarını oluşturmaktadır (Şekıl 1) ' Istanbul'da 1975 yılında yapılan ölçümlerde, bu kentımızdekı kurşun kırlılıginın, Avrupa'nın pek çok kentındekı değerlerden daha yuksek olduğu saptanmış ve "Istanbul'dakı kurşun kırlılığının, uzerınde onemle durulması gereken cıddı bır sorun ve gerçek bır tehlıke olduğu " da, bu çalışmaya ılışkın raporda ozellıkle belırtılmıştır Prof. Dr. Ovat Guray ve arkadaşlarınca, 1984 yılında Istanbul'un değışık semtlerınde yaşayan 587 ılkokul oğrencısı uzerınde yapılan bır araştırmanın, "Oğrencılerın % 45'inın kan ve ıdrarlarında kurşun bulunduğu, bunun % 11'ınin klınık vaka, % 7'sınin tehlıke sınırında, % 1.5'ının se çok yüksek duzeydekı bulgular.." şeklınde açıklanmış bulunması ıse, sorunun çozumunde, artık trajikomık ıddıa ve tartışmaların değıl, kurşunsuz benzın kullanımını ulkemızde de en kısa surede yaygınlaştıracak cıddı bır uygulamanın gereklılığini ortaya koyduğu kuşkusuzdur Sonuç olarak Yurtıçı tuketıme yonelık uretim plan ve programlarını, devletın destek ve teşvıklerı sayesınde "En kısa surede en yüksek kâr.." polıtıkasına gore duzenleyen otomotıv uretıcılerımızın, bu polıtıkalarında, yıllardır orneklerı dunyada pek az gorulebılır kârlılık oranları ıle, sektörel bır başarı sağlamakta oldukları, bılınen bır gerçektır Ne var kı, bu üretıcılerimızı; dunya otomotıv sanayıının (varlıklarını devam ettırebılmelerının onkoşulu olarak, her halukârda aralıksız surdurduklerı ) ARGE çalışmalarından sağlanan bılımsel verılerı ve teknolojık gelışmelerı, sureklı gozardı eden tutum ve davranıştan caydırarak, uretımlerını, ınsan sağlık ve yaşamının korunması öncelıklı olmak kaydıyla ulkemız gereksınmelerı yönunde duzenlemelennı sağlamak, kuşkusuz her ulkede olduğu gıbı ulkemızde de devletin kaçınamayacağı öncelıklı bır gorev ve sorumluluk olduğu, göruş ve ınancındayız.. KAYNAKLAR: • Control of Partıculate Lead Emıssıons trom Automobıles SAE 720672 • Gasolınes (or LowEmıssion Vehıcles SAE 730616 • Energy and Emısslon Control SAE 740561 • Effoct of Lead In the ErwironmentQuantitatıve Aspects1978 Natıonal Research Councıl Canada • Lead ın the Envıronment and ıts Sıgnıfıance to Man1979 Her Maıety's Stationery OffıceLondon • Cost and Beneflts of Reducıng Lead ın GasolıneFeb 1985 U S EPA • Unleaded Qas The Way to Go Jan 1980 U S EPA • Lead Facts Regulatory Chronology U S EPA March 1985 • Lead FactsHealth EffectsPublıc Affairs A107 U S EPA • Lead Factslmpact of Lead on Engme Durabılıty and Maıntenanca 1985 EPA • Lead Tolerand Catalysts for Europe SAE 830269 • Towards a World Car SAE 830548 • Bleıfreı tankenkeın Problemi Dezember 86 ADAC W Germany • New Fuels for Cleaner Aır Feb 1990 SheaGould Wash DC USA • Unleaded Petrol Infor matıon Manual 1989 Autodata Lımıted Great Brıtaln • Changes ın Gasolıne and the auto servıce tech Feb 1988 Renewable Fuels Foundatıon USA • Lead Facts Costs andBenefıts March 1985 U S EPA Kontrol altına aldıgınız enerji harcaması ile kendisini bir sene içinde finanse eden bir yatırıra Istediginiz hız ve ıvmede çalışan ve uzun ömürlü motorlar. Şebeke elektrıginin dalgalanmalarına karşı korunan degerli elektronik cihazlar. Bütün bu avantajların arkasında EKA'nın size sunduğu yüksek performans, uzun süreli garanti, güçlü bir bakım hizmet agı... EKA tam 18 yıldır Motor Kontrol Üniteleri ile size VERlMLlLlKALlTE'yi sunuyor. EHfl EKA ELEKTRONİK KONTROL ALETLERİ SAN. VE Ttt. A f . MntacBuyukdereCad Ayazağa Asfaltı lYol No 19 80870 bbnbul Tat:<212)2KS40aMF*E(212>2761342T(MK281Bflaktr Şubv Ataturtc Buhran No 58/22 Kızılsy 06410 Tet (312)4351082 F*K(312)432212S/lnlm, 0»UmSmfcA$. Tal (2421321 1262 Flfcs (242) 321 20/7 Anutya 0»tonEW<troo«(Ltd.Ş«. Tel (224) 25218 57 FafcK (224)35613 78 Buraa. GÛMf T V Tiorat Ttf (412) 223 66 20 F«ta: 223 66MOyart)Okır ProfMMuhandnOcLtd$U Tel (342)2309641 Faks 042)23281 68Gaaantep DogutEMrtk Tel (212)2983310 2S62891 Istanbul Mgl EMctroniı Tul(216l326 8909(3hı>t)ls«nbul. fertlmO<Mnmv>EWarikSK.LkL$«.Tat (212)2860248 274 1556 F«ta(212) 26678 25 Istanbul TümdB*troı*Ltd.Şli.Tel 1232)4332610 Fate (232) 45/ 01 40 bnw 4499