Katalog

BİLGİSAYAR DÜNYASI Müzikten astpofidğe sanal üi gerçekliğe doğru Bilgisayar artık müzisyen ve sanatçıların sürekli kullandıkları bir araç haline geldi. Teknolojinin bu kullanımı sanatçıları işlevlerini yeniden tanımlamaya, kültür ve sanat faaliyetlerinin yeniden değerlendirilmesine neden oluyor. seslerın yıne bilgisayar aracılığıyla dağıtıldığı butunuyle yenı bır çalışma llgı çeken dığer bır sanatçı da Madonna ıle Carl Sagan ın bırleşımı olarak konumlandırılan 30 yaşındakı Italyan astrofızıkçı Fiorella Terenzi. Terenzı 180 mılyon ışık yılı uzaktakı bır galaksıden radyo dalgalarını yakalayabılmek ıçın audıo teleskoplar kullanıyor, sonra bunları bılgısayara yukluyor ve verılerı bır sessentez programı kullanarak muzığe donduruyor Işte "Galaksılerden Müzik" (Musıc from the Galaxıes) boyle üretılıyor Sonuç yarı New*Age yarı Buck Rogers tıpı bır ses kaydı osıloskopta çalınıyor Londra'da Geleceğın Muzığı (The Future Sound of London) Ingıltere'nın en yenılıkçı kulup muzık topluluklarından Geçen Kasım'da New York'ta unlu "Mutfak"ta (Kıtchen) "canlı" olarak muzık yaptılar Hem de fızıkı olarak Londra'da Dollıs Hıll'de Chapter sokağındakı studyolarından ayrılmadan Grubun çeşıtlı synthesızerları ve orneklerı ayrıca uç boyutlu sılıcon grafıklerı Internet uzerınden 8000 km uzaklıktakı ekranlara ve hoparlörlere ulaştı Topluluğun uyelerının bundan sonrakı projesı kendılerının sanal ortamdakı gösterılerını ıçeren uç boyutlu bır fılmlerının tamamlanması Bu fılmın 18 ay ıçersınde tamamlanması beklenıyor Sıber elektronığın nımetlerınden yararlanmak ısteyen sadece genç ve yenı sanatçılar değıl Eskı tufek rockçılar da kendılerını bu ortamda yeniden yaratıyorlar Tekno sanat akımı bazı unutulmaya yuz tutmuş sanatçıların da yolunu açıyor örneğın pop şarkıcısı Thomas Dolby. Dolby'nın Sanal Yayhlar Kuartetı (komputerıze enstrumanların ça lındığı uç boyutlu göruntuleme projesı) New York'takı Guggenheım Muzesı'ne kadar yolunu buldu Bob Dylan, Peter Gabrıel, Todd Rundgren gıbı dığer muzısyenler de hızla buyuyen CDROM un buyulu dunyasına adımlarını atmış durumdalar Buradakı yenılık şımdıkı CD'lerden bır adım ılerı gıderek goruntulerın de eklenmesı Dylan'ın yenı pıyasaya çıkan Hıghvvay 61 Interactıve CD'sı kapsamlı bır audıovızuel tarıhçe nıtelığınde 10 Dylan parçası dort vıdeo ve elektronık ortamda toplanmış sanatçının lıse okul fotoğraflarını ıçerıyor / Fulya Sarı * J aron Lanien omuzlarına kadar orgulu saçlarıyla ve etkıleyıcı bakışlarıyla bilgisayar sanatçılarına lyı bır ornek Lanıer sanal gerçek (vırtual) realıty) gosterı sanatçısı "Bır Elın Sesı" (The Sound of One Hand) adlı eserınde özel gozlukler ve Verı eldıvenı ıle çerçevelenmış şekılde sahne alıyor Seyırcısı Lanıer'ın gördüklerını ve hareketlerını göruyor Bunlar eğılıp bukulmeler, gevşeyıp gerılmeler Her hareketı bilgisayar ortamında yaratılmış sanal enstrumanlardan ılgınç, ıç gıcıklayıcı sesler çıkarıyor Bunlar Sıbersax, Sıberxylo ve Rıtm Gımdal gıbı enstrumanlar Sanal gerçekliğin öncüsü Sıberteknolojinın ortaya çıkması ıle ışlerının yeniden tanımlanması gereğını duyan sanatçılar arasında Lanier sanal gerçeklık akımının öncusu sayılıyor ve külturel elıtın kokteyl partılerınde ısmı henuz sıkça anılmasa da bu sanat akımının parlayan yıldızlarından Bılgısayarın sanat ortamında bır araç olarak kullanılması artık yadırganmıyor Manhattan'ın marjınal sanatçılarından Londra ve Los Angeles'tekı buyuk muzelere kadar eserlerde kullanılıyor Sayısal sınema harıkalarına ek olarak, bilgisayar desteklı muzısyenler, CDROM vırtuozlerı, ressamları, fotoğrafçıları ve ozetle sayısal (dıjıtal) sanatçılar sıberuzayda kendı galerılerını koruyorlar Orneğın Lanıer'nın muzığı, bilgisayar aracılığıyla yaratılan ve kendıne has Peter Gabriel'in tutumu olumlu 4496 Etkıleşımlı ornekler ıse Gabriel'in Xplora'sı ve Rundgren'ın No World Order'ında olduğu gıbı seyırcı/dınleyıcıyı goruntulerle oynamaya seslerı, tempo ve havayı değıştırmeye yanı parçaları kendı zevklerıne göre yeniden yaratmaya davet edıyor Gabriel'in projelerınden bırınde (Eve) kullanıcılar örnek seslerden remıx yapabılecekler ve dört gorsel sanatçı tarafından önceden hazırlanmış ımajları kullanarak kendılerıne ozgun ekranlarını yaratabılecekler Bazılarınca sanatçının kontrolunun elden gıttığı goruşune dayanarak benımsenmeyen bu yaklaşım Gabrıel gıbı sanatçılar tarafından kuvvetle savunuluyor Gabrıel'e gore esas devrım kışılerı sanatçının yapıtının Içıne oyle bır yerleştırmek kı onlar araştırarak ınceleyerek uzun vadede kendılerı yaratır konumuna gelebılsınler Ve bu yuzden Gabrıel'e gore CDROM bu yolda elle tutulur ılk pratık ornek En buyuk umut etkıleşım aracıyla yaratıcı olanla yaratıcı olamayan arasındakı elıtıst uçurumun boylelıkle ortadan kalkması Benzerl bır sanatsal eşıtlık ortamı da Internet'de gorsel ımajların ortamı olarak sıvrılen World Wıde Web ıçın de geçerlı Orada da aynı prensıp ışlıyor Bır modem ve ağ uzerınde hareket edebılmeye yarayan bır yazılımın malıyetının çok az uzerınde bır yatırımla herhangı bır sanatçı resımlerını fotoğraflarını, çızımlerını ya da dığer sanatsal urunlerını Internet uzerınde bınlerce ızleyıcıye gösterebılıyor Web uzerınde sayısız sanal galerı mevcut Buralarda gunun her anında açık galerı ve gosterım alanı bulmak mumkun Elektronık ortamda sanata odaklanan VVorld Art dergısı ABD edıtoru Sarah Baylıss'e gore ıse şımdıye kadar görulen eserlerın çoğu amator duzeyde Şu ana kadar kendısını çok heyecanlandıran ya da y erı nden hoplatan bır esere rastlamamış Sıber estetlerın ıddıasına göre problemın buyuk bır kısmı Net uzerınde değerlendırme krıterlerının o I ma y ı ş ı VVhıtney muzesınde gorevlı Mr Ross'a göre gerçek sorun bu 'cesur yenı dunya'da standardların nasıl bulunacağı, gelıştırıleceğı ve uygulanacafiı Şı md ly e kadarkı en kalıtelı ornekler ozellıkle bilgisayar ıçın tasarlanmış ve bılgısayarlarla gerçekleştırılmış olan ornekler Bu orneklere gerçekten de geleneksel muze ve galerılerde rastlamak çok guç Ross kavramsal sanat yapan Antonıo Muntades ın yapıtlarını bilgisayar sanatında en lyı omekler arasında goruyor Muntades'ın Dosya Odası (Fıle Room) adlı yapıtı Robert Mapplethorpe Annıe Sprınkle gıbı tartışmalı sanatçıların tartışmaları, bıografılerı, ımajlarını ıçeren sansur uzerıne sureklı etkıleşımlı bır dıyaloğu ıçerıyor Los Angeleslı sanatçı Coco Conn ve Ontarıo Bılım Merkezı tarafından ortaklaşa gerçekleştırılen CıtySpace ısımlı Web orneğınde ıse konukların yenı gırışler otoyollar ve parklar ekleyebıleceklerı sanal metropoller yer alıyor Çok az ışın satışa sunulduğu sınırsız galerı alanından oluşan bu labırentte en lyı sanatçıların bıle nasıl hayatta kala