Katalog

B İ L İ M D 0 N Y A S I N D A N KISA HABERLER Sakat doğumlarda erkekler daha suçlu YAŞUffiKBOBfflERteK Genetik bozukluklarda ve sakat doğumlarda suç erkeklerde. Genetik mutasyonların çoğu erkeğin durumuna bağlı. Bir erkek , bir kadının urettlğl yumurtaya gore çok daha fazla sayıda sperm ürettiğinden, seks hücrelen çok daha hızlı ve sık bolunur. Bu da mutasyon olasılığını arttınr. Rısk yaşla doğru orantılıdır. 770 D oğuştan sakatlıklar ve genetik bozuklukların suçlusu, tarihsel olarak kadınlar, özellikle daha yaşlı anneler görülürdü. Erkekler ise sonsuza kadar üretken, yaşlılıklarında da sağlıklı çocuklara baba olma kapasiteslnde sayılırlardı. Fakat şimdi gittikçe artan kanıtlar nüfustaki yeni genetik mutasyonların kaynağının kadınlar değil, erkekler olduğunu, bu yüzden, genetik hastalıkların büyük kısmından erkeklerin sorumlu olduğunu gösteriyor. Ayrıca, erkek yaşlandıkça spermlerinin genetik mutasyon taşıması olasıhğı artıyor. Yarım yüzyıl kadar önce, büyük Iskoçyalı genetik bilimci J.B.S. Haldane yeni hemofili olaylarının büyük olasılıkla kadının yumurtalarından çok, erkeğin sperminde oluşan genetik problemlerle bağlantılı olduğunu ileri sürdü. Bilim adamları ceninln gelişimi sırasında kadının yumurtalarının tam olarak teşekkül etmiş olduğunu, doğumdan sonra başka bir hücre bölünmesi geçirmediğini, erkeğin spermine hayat veren seks hücrelerinin ise yaşamı boyunca bölünmeye devam ettiğini anladılar. Hücre bölünmesi sayısı arttıkça kromozomlar kopyalanırken nokta mutasyonu denen küçük hataların oluşma hücreterindeki bölünme sı olasıhğı da o kadar artıyor. saytsının yaşlara göre Son zamanlarda bllim adamdağılımı ları Y kromozomundaki 430 erkeğin alanı genlerin esas olarak bir kadın kromozomu o200 lan X kromozomundaki genlerden daha hızlı şekilde mutas36 yon geçlrdiğini gösterdiler. Bu ve diğer bulguları kullanan bilim adamları sperm hücrelerindeki mutasyon hızının yumurtalarda olduğundan altı defa daha yüksek olduğunu tahmin e Ergenlik Yaş20 Yaş 45 Yaş45 diyorlar. Bu durum yaşla birlikte ağırlaşıyor. Erkek ne kadar yaşlı oromuna yol açan kromozom 21'in üçlü lursa sperm hücrelerinin bölünmeleri o kopyasıdır. kadar fazla tekrarlanmış, bu yüzden kroMadison'daki VVİsconsin Üniversitemozomlarda btrikmiş olabilecek nokta si'nden Dr. Crow bu tür büyük ölçekli mutasyonları sayısı da o kadar fazla olukromozom bozukluklarının doğum öncesl yor. Istatistik kanıtlar da yaşlı babalann testlerde anlaşılabileceğini, ama küçük doğumda sakat çocuk sahibi olmaları genetik hataların çoğunun doğuma kadar durumunun genç babalardan daha fazla teşhis edilemediğini belirtiyor ve "Erkekgörüldüğünü gösteriyor. ler genç yaşta baba olurtar veya yaşamlaYaşlı annelerde de başka tür doğumnnın daha sonrakl bir aşamasında kulladan sakatlığı tüm bir kromozomun hanılmak üzere spermlerini azot içinde saktalı yenilenmesi ile ilgili sakatlıkları olan larlarsa mutasyonların çoğunu önleyebillbebeklere sahip olma rlski artıyor. Bu tür riz" diyor. (NB/ nyt, 17.5.94) bozukluğun en ünlü örneği Down send Bir erkeğin seks I Alkolîkler îçin yeni bir umut : Beyinde bağımlılığa yol açan moleküler mekanizmayı etkileyen yeni bir ilaç sayesinde, bilim adamları alkol bağımlılığını tedavi edebileceklerini belirtiyorlar. lkol bağımlılığından kurtulmak öyle her babayiğidin harcı değil. Uzmanlar, bağımlıların çoğunun yeniden alkole başladıklarını, çoz azının ise alkolden kurtulmayı başardığını belirtiyor. 6 ay alkolden kurtulmanın kritik zamanı olarak belirtiliyor. Tedavi görenlerin yüzde 50'den fazlası 6 ay dayanamıyor. Yüzde 80'i de bir yıl içinde yeniden alkole başlıyor. Kullanılan klasik ilaçlar ise (antabus gibi) daha çok akut alkol zehirlenmelerinde etkili oluyor. Şimdi geliştirilen yeni bir ilacın alkolizmden tamamen kurtulma şansı doğurduğu belirtiliyor. Acamprosat adlı madde 10 Avrupa ülkesinde ve 4 bin A alkolik üzerinde denendi. Maddenin beyin maddelerini etkileyerek alkoliklerin alkol isteğini engellediği belirtilmekte. Almanya'da 14 klinikte 272 hasta üzerinde çift kör yöntemiyle denerten ilaç hakkında Tübingen'de yapılan bağımlılık kongresinde sonuçları açıklandı ve hastalar üzerinde yüzde 40 tam etkili olduğu belirtildi. Münih Max Planck Enstitüsü Psikiyatri bölümü araştırmacılarından Walter Zieglgaengsberger, Alman dergilerinde yayımlanan demecinde, ilaçla alkolizme karşı mücadelede yepyeni bir dönemin açıldığını belirtmekte. İlaç, Fransa'da satışa çıkartıldı. on zamanlarda gezegen tarihindeki toplu ölümler sözkonusu olduğunda hep tebeşir devri İle üçüncü zaman arasında, yaklaşık 65 milyon yıl önce dinozorların yok oluşuna değiniliyordu. Bir varsayıma göre dünyaya düşen büyük bir göktaşı ve bu düşüş sırasında ortaya çıkan toz bulutu, iklimi ve yaşam şartlarını değiştirmiş olmalı. Bu varsayımın gezegen tarihinin başka bir bölümünü de (eskl zamandan orta zamana geçiş250 milyon yıl) aydınlatması umuluyor. Bu geçiş sırasında gezegen üzerindeki hayvan türlerinin 3/4'ü toplu şekilde yok olmuşlar ve bunun sebepleri hâlâ kesin belli değil. Eski zamanıns on devri Permien de, tüm kara parçaları bir aradaydı. Bu asıl kıta Pangea kutuplar aıasında uzanıyordu. Bunun dışındaki olanlar büyük okyanus Pantalasa tarafından örtülüydü. Dahas onraları kıta ortadan ayrıldı ve Akdeniz'in dedesi sayılan Tetls Denlzi ortaya çıktı. Permien dönemi deniz canlıları çok çeşitliydi. Oeniz diblnde, yağmur ormanlarındaki çiçekler kadar çok canlı çeşidi bulunuyordu. Bunlar çeşitli derinliklerde yaşıyordu. 1546 yılında Doktor Georgius Agricola tarafından bulunan bir fosil de bu çagm hayvan ve bitki açısından ne kadar zengin olduğunu gösteriyor. Bunu izleyen zamanın fosil bakım/ndan daha fakir olduğunu çeşitlı yerlerde bulunan fosilsiz kayalaşmalardan anlıyoruz. Jeologlar bu dönemle ilgili kalıntıları Güney Çin, Kaşmir ve Pakistan'da buldular. Oeniz canlı türlerinin %90'ı, kara canlılarının %70'i jeolojik açıdan kısa sayılan ve yaklaşık 1 2 milyon yıl süren bu zaman diliminde tükendiler. VVashington Doğa Tarihi Müzesi'nden Douglas Ervvin, "Nature" dergisinde bu toplu ölümün gelişimini resimledi. Erwin, olayın 250 milyon yıl önce yaşam şartlarını değiştiren bir dizi nedene sahip olduğunu savunuyor. Buna göre deniz seviyesinin alçalması sonucu buradaki hayvan ve bitki çeşitleri zarar görmüşler. Deniz tabanındaki bu birikmenin okside olması sonucu büyük karbondioksit bileşimleri oluşmuş ve bu, atmosferdeki bir değışimle ısının artmasına yol açmış. Denız seviyesinln yükselmesi ekosistemi mahvetmiş ve bu da jeolojik dönemin sonunun gelmesine neden olmuş. En buyuk toplu ölüm S 397 5