Katalog

EKİM AYINDA G ÖKYÖZÜ An kovanında bir gezegen • 10 Ekim akşamı Venüs Ay'ın 7 derece güneyinde. • 10 Ekim akşamı Jüpiter Ay'ın 0.7 derece kuzeyinde. • 17 Ekim Mars An kovanı (Beehive ya da M44) yıldızkümesinde. • 22 Ekim gece yansından sonra Avcı (Orion) göktaşı yağmuru. • 22 Ekim Ay Dünya'ya en uzak (406.089 km). Bülent Vyanıker leskopla bakıldığında ınce bır hılal gıbı gorunuyor Jupıter de geçen aya oranla bıraz daha sonuk (1 7 kadır). Merküz 1.0 kadır parlaklıkta Mars geceyarısı dolayında doğuyor Yengeç takımyıldızında yer alan gezegen 0 9 kadır parlaklıkta Gezegen guneş doğana kadar ızlenebılir. Yengeç takımyıldızında pek parlak yıldız yok ancak bu bölge durbunle gözlem yapmak ıçın çok uygun Takımyıldızda yer alan An kovanı (M44 ya da dığer adıyla Beehive) kumesı ıse durbun gozlemlerı ıçın bıçılmış kaftan Bu kadarla da kalmıyor, 17 ekımde Mars bu bölgedekı yıldızların arasına katı4ıyor Doğal olarak Mars buradakı yıldızların hepsınden parlak ve goruntude tabıı kı bır ızdum Mars'ın gerçekte bu yıldızların yanına gıttığı fılan yok Gökyuzunun en belırgın yıldız kumelerınden olan Arıkovanı ıle Mars'ın bırlıktelığı kaçırılmaması gereken bır gökyüzu olayı Gokyuzu fotoğraflan yarışmalarına katılmak ısteyen tüm amatorler bu anı sabırsızlıkla beklıyor Bu bırlıktelık 17 ekımde oluşacak dedık ama gözlemlere ve fotoğraf çekmeye bırkaç gun öncesınden başlanıp bırkaç gun sonrasına kadar devam edılebılır Çunku gezegenın gunlük hareketlerı o kadar hızlı değıl Saturn geçen ay da olduğu gıbı akşam gökyuzunun gözde gezegenı Akşam Gu, neş battıktan sonra guneydoğu ufkunda lyıce yukselmış durumda Gezegen Kova takımyıldızında Mars geceyarısından sonra Y az boyunca guneş battığında, batı ufkunda parlak bır cısım gorduk Bu cısım Venus'tu Kımımız akşam ytldızı dedık kımımız partakhğına bakıp ıç geçırdık O da boş durmadı, evrendekı gorevını yerıne getırmek tçın yol alıp durdu Guneş'ın çevresınde, yörungesınden ızledı bızı tıpkı bızım onu ızledığımız gıbı Gıderek ufka daha yakınlaştı ve artık sabah gökyuzune geçmek uzere Guneş'e lyıce yakınlaştı Gokyuzu ıse bır taraftan kışa hazırlık yapmaya başladı. Kış gökyuzunun yıldızları geç saatlerde doğuda belırtılmeye başladı Ancak Yaz Uçgenl de hâlâ gozden yıtmedı Başak, Akrep ve Terazı takımyıldızları yıl ıçındekı son gosterılennı yaparken Oğlak, Kova ve Balık takımyıldızları göruntuye yerteşmeye çalışıyorlar Kışın habercısı Sırıus ıse henuz gece yansından sonra doğuyor Bırkaç saatlık farklaıia hem kış hem de yaz gökyuzunun yıldızları ızlenebılıyor Bu da Sonbahar'ın lyı tarafı Kış gokyuzu takımyıldızlanndan Avcı (Orıon) berabennde bır de göktaşı yağmuru getırıyor Ekim ayının ıkıncı yarısında etkın olacak göktaşı yağmuru 22 ekımde saatte 20 tane ıle en fazla sayıya ulaşıyor Bu ay hava kureye gırecek olan göktaşlarının uzayda başı boş dolaşırken Halley kuyrukluyıldızının yorungesıne ka pılıp sürüklenen ırılı ufaklı taşlar oldukları duşunulmekte Göktaşı yağmuru 22 ekim tarıhının bır hafta öncesınde ve sonrasında da sayıları daha az olmakla bırlıkte ızlenebılır Avcı takımyıldızı gece yansından sonra doğuyor (Şekıl 2) Uydumuz Ay, 11 ekımde ılkdördun evresınde ve Yay takımyıldızındakı ıkılı Uranus ıle Neptun 5 derece kadar uzerlnde Dolunay bu kez 19 ekımde, son dordun evresı ıse 27 ekımde. Terazi ve Başak takımyıldızlarında üç gezegen Özellıkle gezegenlerı gormek ıstıyorsanız ekim ayı gozlem lıstenız batı ufkundan başlamalı Çunku Terazı ve Başak takımyıldızlarında yer alan uç gezegen (Şekıl 1) ancak çok kısa bır sure gökyuzünde Bunlardan Merkur ufka en yakın olanı ve ekımın ıkıncı yansından sonra gözlenemeyecek Venus ve Jupıter'ın durumları bıraz daha lyı Gözleme Guneş'ln batışı ıle bırlıkte başlanabılır Batıda ufka yakın pek parlak bır cısım de olmadığından parlak Venus ve Jupıter'ı bulmak kolay Venus'un dıskı geçen aya oranla bıraz daha buyuk (51 7 yay sanıyesı) ancak partaklığı bıraz daha az (4.5 kadır). Te Gezegenler ve Gökyüzü Satüm akşam kı yennı koruyor Bu da doğal, çunku bır gezegen bızden ne kadar uzaksa (dığer bır deyışle guneş etrafındakı yorungesı ne kadar buyukse) gokyuzunde o kadar yavaş ılerlıyor Gece yansından sonra batacak olan gezegenı ızlemek ıçın guneydoğu ufkuna bakmak gerekıyor Açık bır gokyuzu dıleğıyle. # A* ^ • Şekil 2: Gece yansından sonra doğu ufku. Kış gökyüzünün tanınmı • Şektl 1: Ekim ayında akşam gökyüzü. Güneş battıktan sonra yüzümuzü güneybatı ufkuna döndü takımyıldızları arasmda Ay'ın değışik günlerdeki konumu. Mars 1 ğümüzde gönbileceğimu gökyüzü parçası. Batıda Merkür, Venüs ve Jüpiter gezegenleri, güneydo ekimde M44 yıldız kümesinin yakmında. ğuda Satüm. Uydumuz Ay gtmgmUar m tafarnjnMkztor arasmda dolaşıyor. 39316