Katalog

K I S A HABERLER EÖİTİM Yaşamı uzatan bir ilaç Yeni keşfedilen ilaç kalp kaslarını güçlendiriyor aşamı uzatan bir ilaçtan söz ediliyor, ama etkisinin nereden kaynak. landığı henüz anlaşılamadı. 'Vesnarinon* adlı bu madde, kalp zayıflığı çeken hastalara yardımcı olabilecek mi? Belirtildiğine göre, Digatalis ve ACEHemmern gibi bilinen ilaçların yanı sira 6 ay boyunca Vesnarinon da kullanan bir grup hasta, bu maddeyi almayan gruptan bir kat daha uzun yaşadı. 477 hastanın katıldığı bu araştırmanın sonuçları, aynı amaçla yapılmış iki küçük çalışmanın sonuçlarıyla örtüşüyor. Yapılan denemeler, en uygun dozun 60 miligram olduğunu gösteriyor. Çünkü, iki katını alanlarda ölüm oranının yükseldiği gözlendi Amerikan "New England Journal of Medicine " (329) dergisince bunun nedeni, Hacın yararlı ve zararlı unsurları bir arada içermesinden ileri geliyor. Bu maddenin bir başka istenmeyen etkisi de, hastaların % 2,5'inin kanındaki akyuvar sayısını düşürmesiydi. Doz azaltılınca, akyuvarlar yine olağan sayılarına ulaşıyordu. Işte bu yan etki, Vesnarinon'un uzun süreli kullanımına şimdilik en büyük engel. Buna rağmen doktorlar umutla çalışmaya devam ediyor. Vesnarinon'un, kalp kaslarını güçlendiren maddelerden biri oiduğuna şüphe yok. Son 20 yılda böyle yüzden fazla madde geliştirildiği bilın'iyor. Ama, yaşamı uzatan etkisi Vesnarinon'u diğerlerinden ayırıyor. Bunu nasıl yaptığı henüz anlaşılamadı. Kesin olarak bilinen bir nokta varsa o da bu ilacın etkisiyle kalp atışlarının azaldığı ve kalp kası hücrelerinin eylem gücünün arttığı. (ad« Körlere kılavuz köpeklep Amerika'da 14 okulda her yıl 1300 köpek, körler için özel eğitimden geçiyor. örlerle köpekler arasındaki ilişki çok eskilere dayanır 17 yüzyılda karışık soy ve boydan köpeklerin zaman zaman körleri atlı arabaların geçtiği yoldan uzaklaştırdığı biliniyor. Günümüzde ise safkan Labrador retriver av köpekleri ve Alman çoban köpekleri sahiplerine çok daha gürültülu ve karmaşık yollarda kılavuzluk ediyor Anlak, uysallık ve yumuşak huyluluğu gerektiren kılavuzluk işi için bu köpekler en çok aranan türler. 1929 yılında açılan "The Sesing Eye Inc. Gören Göz" ABD'nin en eskı kılavuz köpek okulu. Amy bu okulda eğitim gören köpeklerden biri, Frank ise onun eğıtıcisı. Çıktıkları yürüyüş sırasında Amy, Frank'e kalabalık bir caddede yol alması için yardımcı oiacak. Bu arada kaldırımdaki çikleti koklamaya eğildiğinde sert bir biçimde azarlanacak. Frank'i kırmızı ışık yandığında sağa dönmekte olan bir arabadan koruyacak. Üç aylık bir eğitimden sonra Amy, yeni sahibi ile bir aylık bir' kurstan geçecek. Sonunda ABD'deki 7000 kılavuz köpekten biri olma niteliğini kazanacak. • ABD'de her yıl 14 farklı okulda eğitilen 1300 kılavuz köpek körlerin hizmetıne sunuluyor. Her ne kadar uzmart ülkeler bu tur köpeklerin sayılarının arttığını belirtseler de, körler üzerine uzmanlaşmış sosyoloji profesörü Ed Eames, ülkedeki 500 000 kör esas alınırsa, bunlardan yalnızca % 1 5'unun kılavuz köpeklerden yararlandığını ileri sürüyor. Eames'e göre, şu ya da bu nedenle kılavuz köpeklerden ülkede gerektiği biçimde yararlanılamıyor. Eames bu sanayinin buyümeden öylece kalacağına inanıyor 1931 yılına dek Ingiltere'de kılavuz köpek eğitimi veren bir okul kurulmamış olmakla birlıkte, bu ülkedeki kılavuz köpeklerden yararlanma oranı % 3.5 ile 4 arasında değişiyor. Y K nuw) Çekipgeye yapay anten takıldı K onstanz (Almanya) Üniversitesi'nden bir grup bilim adamı bir gezgin Afrika çekirgesinin sırtına minık bir anten yerleştirdiler. Aygıt ve pilin toplam ağırlığı 0,2 gram, yani döllenmiş bir çekirgenin taşıdığı yumurtalardan 0,1 gram daha hafif. Bu kadar küçük bir aygıtı geliştirmek, şüphesiz kolay olmadı Konstanz Üniversitesi'nden biyolog Wolfram Kutoch ve üniversitenin bilim atölyesinden G«rhard Schwarz uzun bir süre yılmadan çalıştılar. 20 metreye kadar etkili olan bu küçük gönderici aygıt, çekirgelerin uçuş davranışlarını incelemekte kullanılacak. Çekirge, bu minik sırt çantasıyla çeşitli hava koşullarında uçacak ve anten aracılığıyla vücudundaki değişiklikleri bildirecek. Minyatür anten, dünya çapında bir yenilik olarak nitelendi. Daha önce, çekirgeler sırtlarından bir yere tutturuluyor ve yapay olarak değiştirilen iklim koşullarında uçuruluyorlardı. Şimdi gerçekten serbest olarak uçabilecekler Böylece, çekirgelerin dogal uçuş davranışları konusunda daha kesin bilgilerin etde edilmesi mümkün oiacak. Kılavuz köpeklerin çağdaş bir biçimde kullanılmasına I. Dünya Savaşı sırasında Almanya'da başlandı. Bu dönemde köpekler savaşta görme duyusunu yitirenlere yardımcı olmaları amacıyla eğitildi. Isviçre'de yaşayan Amerıkalı köpek geliştiricısı Dorothy Harrison Eustis, 1920'lerde Almanya'yı ziyaret ederek bu tür köpeklerle ilgili biryazı hazırladı. Bu yazıdan etkilenen. gorme duyusundan yoksun Morris Frank, Isviçre'de eğitilmiş köpeği Buddy ile 80 000 km yol alarak bu köpeklerin yararlarını tüm ülkeye yaymayı amaçladı Frank ile birlikte Eustis "Sesing Eye" okulunu açtı. O gün bu gündür, kılavuz köpek eğitimi programlan dünyanın her bir yanına yayıldı Gelir elde etme amaçlı olmayan bu okullar, bağış ve hibelerle ayakta durarak bir insanlık hizmeti veriyor. "Sesing Eye"da toplam eğitimin maliyeti 23.000 dolar; ancak köpek sahipleri ilk köpekleri için 150 dolar, ikinci "kalıtçı nitelikte olan" ancak "yerine konmayan" köpek için de 50 dolar ödüyor Eames böylelikle bir köpeğın yerine asla bir yenisinin konamayacagı kavramını desteklediklerini belirtiyor. "Yerine geçen" tanımının eğitmenlerle her bir köpek arasındaki bağı daha iyi açıkladığına ınanılıyor. Ed ve Toni'nin birer av köpeği var Ed ile köpeği Kirby arasındaki bağ belki de ötekilerden daha güçlü, zira Kirby'nin yalnızca üç bacağı var. Birisini kanserden yitırmiş. Kılavuz köpekleri pazarlayanlar bunların sahiplerine bağımsızlık, devinim rahatlığı ve dostluk duygusu sağladığını savunuyor. Ancak görme duyusundan yoksun birçok kişl, ya çok yaşlı, ya da çok genç olmalarından öturü bastonla daha rahat ettiklerini, köpeklerin beslenmeleri ve her yere taşınmaları gibi sorunlarla uğraşmanın bunların kullanımını güçleştirdiğini belirtiyor. Eames, köpeklerin girlşinin yasaklandığı hayvanat bahçesi, yabanıl hayvan parkları, hastane ve kuduz hastalığınm bulunmadığı adalarda kılavuz köpeklerin güçlük yaratacağı konusuna katılıyor Kılavuz köpeklerin eğitiminin tümü okullarda gerçekleştiriliyor. Birçok okulun kendi köpek üretim programı bulunuyor. Geçmişte egemen olan Alman çoban köpeklerlne karşın artık köpeklerin uçte ikisini Labradorlar oluşturuyor Yavru köpekler genellikle evlerde yetiştiriliyor, bir yaşına gelir gelmez eğitime alınıyor. Köpekler ve sahiplerinin ilk tanışmalarında eğiticiler çöpçatanlık yapıyor. Bu birlıktelik için insan ve köpeğin kişilik yapılarının uyum içinde olmasına özen gösteriliyor. örneğin, eşlemeler yapılırken sağduyu kullanılmalı, aynı tür köpek 74 yaşındaki bir kadın ile 23 yaşmdaki bir atlete uygun görülmemelidir N.CJH. Çwtr»: M a 33714