Katalog

OKURDAN BİZE HAFTANIN GÜNDE M İ TÜBİTAK MAM'm Saydam hayatlar Şeffaflaşma (saydamlaşma) sözcüğünün toplumsallaşmasının ttırihi çok eski olmasa gerek. Salt belleğe dayanarak araştırırsak, demokratikleşme tartışmaları ile gümieme giren sözcüğün, bankalann şeffaflaşması isteği ile • yaygınlaştığını, karakolİann şeffaflaşması tartışması ile de bugün en ücra köşedeki vatandaşın diline kadar indiğini söyleyebiliriz. Şeffaflaşmak sadece toplumsal kurumlaşmayı, toplum ilişkilerini betimleyen bir kavram değil. Şeffaflaşma, aynı zamanda bilimde ve teknolojide geüşmenin ana yönlerinden birini vurguluyor. Bilimde şeffaflaşmayı araştırdığımızda, bu sürecin temelde maddenin yapısının en ince zerreciklerine kadar aydınlatılması, elektronik mikroskoplar altında tek atom hareketleri üzerinde egemenlik kurulması çahşmaları ile birlikte geliştiğini görürüz.. Bir fıkir vermek gerekirse, milimetrenin yüz milyonda biri büyüklükler, parçacık fızikçilcrinin maddeyi saydamlaştırma çahşmalarınm ölçülerini anlatıyor. Saydamlaşma, tıbbm da bugün insan vücudu üzerindeki çalışmalarında ulaştığı noktanm diğer adı sayüabilir. Bütün bilimler birbiriyle. etkileşimli gelişüği için, fızikteki bilimsel ve teknik gelişme, kimyada, elektronikte... olduğu gibi, tıp alamnda da büyük adımların atümasmı sağladı diyebiliriz. Moleküler biyoloji günümüzde insan vücudunun bütün yapı taşlarını nokta nokta belirler, canlüarı uzaysal uzunluk ve boyutlarda tek bir zincir gibi çözümlerken, saydam insanı oluşturmaktadır. Fizik, teknoloji ile birleşmekte, geliştirilmiş araçlarla insanın iç yapısının fotoğrafları çekilebilmektedir. Dergimizde bugün son bölümünü yayımladığımız, Sayın Ercan Tuncel'in insan vüeudunu görüntüleyen sistemleri çok güzel anlattığı yazı dizisi insanın şeffaflaşmasında nerelere vanldığını göstermesi bakımından da ilginç. Tabii burada şunu da vurgulamalıyız: Bugün uygulamalarda yapılabilenler, kuramsal olarak düşünülenlerin henüz çok gerisinde. İnsan, bilgiüni yeni tekniklere, cihazlara dönüştürebildiği ölçüde bedenin saydamlaşmasında daha ileri adımlar atılacaktır. Bu da tıp biliminin gelişme yönünü belirlemekte ve insanın beklentilerinin somut dayanaklarmı oluşturmaktadır. Tekniğin, bilimsel gelişmenin yaygınlaştırdığı şeffajlaşmanın diğer bir yönünü, bu sayımızda Janet Asimov'ın. yazısında okuyacaksımz. İletişim, haberleşme teknolojisi ve sistemleri yeryuvarlığını sadeee küçültmekle, herkesin lıemen ve rahatlıkla ulaşabileeeği boyutlara indirgemekle kalmıyor, aynı zamanda gizlilik ve bilinmezlik perdesini de aralayarak ö'zel hayatların şeffaflaşmasını da gündeme getiriyor. Hayatların şejfajlaşması, bilimsel ve teknolojik gelişmenin, insanın istemeden kabul ctmek zorunda kaldığı bir sonucu. İnsanın özel hay.atının devlet ve uluslararası yönetim sistemleri tarafından denetlenmesi, sevilmesi mümkün olmayan ve demokrasinin özüyle çelişen tahakküm mekanizmasıntn gelişmesine ve yerleşmesine de yardıma oluyor. Bu açıdan bakıldığında şeffaflaşma, bilim, teknik ve demokrasiyle birlikte gelişen, ancak tartışmalı yönleri de olan bir kavram olarak hayatımızda daha çok yer alaeağa benziyor.. Geleeek cumartesi yeniden buluşmak umuduyla, şeffaf bir hafta dileriz.. başarısı NATO'nun Avrupalı üyeierinin oluşturduğu Bağımsız Avrupa Program Grubu lEPG'nin araştırma ve teknoloji programı olan EUCLID programındaki projelerden RTP 11.3 olarakbilinen "Battlefield Simulation" projesi sonuçlandı Alman Savunma Bakanlığı tarafından ihalesi yapılan projeyi TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi'nin de üyesi olduğu konsorsiyum kazandı. Konsorsıyumda ayrıca lıder olarak Almanya'dan CAE Electronics GmbH, Hollanda'dan TNO Defense Research Labs, Ingıltere'den Lınk Miles Ltd., Italya'dan Agusta Sistemi ve Ispanyadan CESELSA bulunuyortar. Projenin amacı yeni tekniklerle bir hava savaşının tamama yakın oranda gerçek koşullarda ve ayrıca bir uluslararası ağ üstünden simulasyonudur. MAM'ın iş payı simulasyonda YapayZeka tekniklerinın araştırılmasıdır (Al Techniques in Simulation). özellikle yeni gelişmekte olan uzman sistemler, sinır ağları ve diğer bilgi tekniklerinin çok amçlı ve çok yönlü bir simulasyonda gerçek zamanda çalışabilme yolları araştırılacaktır. Dört yıl sürecek olan projede MAM'ın parasal payı 810.000 ECU'dur. Resmi görüşmeler ve sözleşmenin imzalanmasını müteakip projenin resmen yaz aylarında başlaması beklenmektedir. Bu, uluslararası alanda ve rekabet ortamında Marmara Araştırma Merkezi'nin kazandığı ikinci araştırma ihalesidir. 1992 yılında da Fransız Savunma Bakanlığı'nın açtığı ihaleyi gene MAM'ın dahil olduğu konsorsiyum kazanmıştı. Duzeltme nulu yazımın sondan ikinci paragrafın 4 satırında: "bu bakımdan yapılan yayınlara verilecek destek yerinde değildir" şeklinde sehven yayımlanmıştır. Doğrusu: ".. verilecek destek yerinde bir harekettir, fakat TBA üyeliği için ödenecek dolgun maaş yerinde değildir" olacaktır. Düzeltiriz. Prof. Dr. Ramazan Demir "Akademi yasa tasarısı üzerlne" ko *** 20 mart 1993 günü yayımlanan Cumhuıiyet BİLİMTEKNİK » N o 317, 17 Nısan 1993 •Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A Ş. •Genel Yayın Yönetmeni özgen Acar •Genel Yayın Koordınatörü Hlkmel ÇeUnkaya • Yazı Işleri Müdüru: Celal Başlangıç •Yayın Yönetmeni: Orhan Burtalı •GrafıkYonetmenı Tiiles Hasdemir 3173