Katalog

DOĞABİLİM POLİTİKASI Botanik bahcesini katletme planı 5060 yılda bir tam kökleşmeye yüz tutucakken eğitim kurumlarının taşınması ve yenilenmeye zorlanması, kuşaklar arası bağı kopartıyor. İlluını Aı tuz enı bu yazıyı kaleme almaya zorla' yan olgu ulkemızde hâlâ lyı algıla'namayan evrensel bır gelışımın başka bır deyışle çevre sorunlarının bılımsel odağını oluşturan doğa bılımlerının uy gar ulkelerdekı duzeyde oğıenım ve eğıtımı ıçın var olan 70 yıllık bır geçmışe sahıp Istanbul Unıversıtesı Fen Fakultesı Botanik Enstıtusu nun yıkılarak veya restore edılerek muttuluğun hızmetıne sunulması projesı oldu Aslında bu ve benzer projeler uzun yıllara uzanan adeta planlı bır uygulamanın halkalarından baska bır şey değıldır Bu en etkılı ve yetkılı hocalarının Kosswig'ler Hellbron'lar Brauner lerın ders verdığı Bıyolojı Enstıtusu nun Zoolojı bo lumu yıkılarak Veznecılere taşınmış bu taşınmada asırlık koleksıyonların buyuk bır bolumu onarılamaz zararlara uğratılmıstır Dığer bır uygulama da 1950 lerde yapımı bıten pırılpırıl Fen Fakultesı nın anı bır kararla Avcılardakı kampusa taşınma sı ve bununla da kalınmayıp Yerbılımlerı Kımya ve dığer fakultelerın yenı oluşturulan Muhendıslık Fakultesı ne adeta tıkıştırılmasıdır Artık eskı Zoolo|i Enstıtusu I U Kımya Fakultesı veya Yerbılımlerınden mezun olmuş eskı kuşakların benım dıyebıleceklerı maddı ve manevı destek sağla yacakları bır yuvaları kalmamıştır Bır ulkede bılımın gelışmesının fızıksel ve tınsel ortamın sureklılığı koşuluna bağlı oldugunu duşunuyorum Bunu yalnızca bır duşunce olarak değıl, Ingıltere Cambrıdge ve Oxford Unıversıtelerı nde Almanya, Fransa da Italya USA ve dığer bılım beşıklerınde ılıklerıme kadar duydum Bılımı yaşatan en onemlı öğelerden bırısının asırlar boyu değışmeyen değıştırılmesı hayal dahı edılmeyen fızıksel mekan oldugunu bır huzun ve bır urpertı ıle acı acı hıssettım Bu acı ve huzun kaynağı Turkıye de her 5060 yıllık donemlerde tam kökleşmeye yuz tutacakken okulların ve dığer eğıtım kurumlarının bır yenıleşmeye zorlanması bu şekılde çok cazıp gıbı gorulen yepyenı mekanlar yepyenı olanaklara sahıp eskısınden kılometrelerce uzak yorelere taşınması o kurumlardan yetışen kuşaklar arasında her turlu ıletışım koprusunun kundaklanması bağların koparılması sonucunu dogurmaktadır Bır oncekı mekanlarda yaşamlarının buyuk bolumunun geçtığı derslıkler, laboratuvarlar spor salonları veya bu yazıya konu olan Botanik bahçesı gıbı uygulama alanlarındakı 'atlı buruk veya acı ama ne olursa olsun yaşam boyu ızlerı sılın meyecek hatıralar taşıyan eskı kuşaklarla yenıler arasında bır ıletışım kurmak mucızelerle bıle olanaksızdır Şehrımızde bu uygulamanın orneklerı saşılacak kadar çoktur Boğdz kıyısında 1949 tan 1982 ye kadar Turkıye nın denız ve ıçsularında araştırmalar yapmak uzere kurulan bu donem ıçerısınde Akdenız dekı en zengın su canlıları koleksıyonunun ve paha bıçılmez kıtapların yer aldığı Hidroblyoloji Araştırma Enstıtusu uluslararası podyumldrda sayısız yayın ları ıle tanınmasına karşın boluk ve porçuk edılerek bır sosyal tesıse donuşturulmuştur Ben ulkemızde kız ve erkeklerın bır arada okumalarının kendılerının olduğu kadar toplumumuzun ruhsal yapısı açı sından da yararlı ve adeta zorunlu oldu guna ınanıyorum Ancak bır keskın zekalının aklına gelıvermesı ıle bır Istanbul Erkek Lısesı nın 70 yıllık geleneğını bozarak karma eğıtıme geçıvermesı, erkeklığı bır tabeladan ıbaret kalan okulun eskı mezunları ıle yenılerı arasında yeterınce ıletışım sağlanabılır mı? Istanbul da uzun yıllar nıtelıklı eğıtım sağlamış ve çok değerlı mezunlar vermış bır Robert Kole) ıle uzerınde yer alan değerlı Boğazıçı Unıversıtesı nın bırbırının devamı oldugunu kım soyleyebılır9 Dunyada hıçbır yonetım bır muesse seyı kotu olsun dıye kurmaz zamanla ku ruluş amacından uzaklaşabılır hatta bazı menlaatler doğrultusunda orgutleyebılır ler Dogal olarak bılım ureten mekanların gunun gereksınımlerıne gore yenı yenı laboratuvarlar derslıkler kıtaplıklar vb olanaklarla donatılması gerekecektır Bu eklemeler eskıyı tumu ıle bozmadan ve her şeyden once bılımı bılım yapan kuşaklar arası ıletışım koprulennı havaya uçurmadan da pekâla planlanabılır Zıra bılımsel yapılanmada gunun ge reksınımlerıne cevap verecek fızıksel ya pının yanısıra tarıhsel bırıkımın ve kuşak lar arası koprunun varlığı buyuk onem taşır 70 yılı aşkın bır surede belkı gozle go rulmemış veya hıssedılmemış pek çok gayret ve ozverı sonucunda yaratılan ve doga bılımlerı oğretımının en onemlı oğe lerınden bırısı olan Botanik Bahçesı dıye adlandırılan ancak gerçekte bır deney laboratuvarı bır gozlemevı bır bılımsel yapıt olan mekanın sırf polıtık nedenler ıle ve belırlı bır çevreye odun amacı lıe orta dan kaldırılma ıstemı Bılım ve Teknoloıı Yuksek Kurulu nu topladığımız şu gunler de yerımızı açık ve seçık ortaya koymaktadır Geleceği Bugünden İzlemek Eminiz bu üç kelime, siz bilim ve teknik meraklılarında farklı duygular uyandırdı. Yaşadığımız bilim ve teknoloji çağının başdöndürücü gelişmelerini izlemek, çağı yakalamak ve gelecege bugünden tanık istivorsanız mutlaka Bİlim ve Teknik v ^ olmak TÜBİTAK Dergisi okumalısınız... TEKNİK BÎLÎM VE BİLİM ve TEKNİK Turkıye Bılımsel ve Teknik Araştırma Kurumu'nun Aylık Populer Yayınıdır Yazışma Adresi: Ataturk Bulvarı No 221 Kavaklıdere 06680 Ankara Tel 468 53 00 31110