Katalog

RÖPORTAJ İTÜ Yerbilimleri •• Dığer bır önemlı konu, unıversıtelerde artık başarının tanımının yapılması ve başarılı ınsanın başarısızdan ayırt edılmesıdır Unıversıtelerde bır rekabet ortamı oluşturulmalıdır Bu ortam lyınin önunu açmalı, onu ön plana çıkarmalıdır uğretım uyesı muhakkak bilimsel uretımi ile denetlenmelidır Akademık yukseltilmelerde uluslararası standartlar gozetılmelıdır Universıte oğretım uyelerı maddı yönden tatmın edılmelı ve araştırma ve eğitıme daha fazla zaman ve imkân verecek bır konuma getırilmelıdırler Bugun birçok unıversıtede mevcut olan "doner sermaye" çalışmaları bu haliyle bu kurumlarımıza zarar vermektedır Maddı nedenlerle, bilimsel olsun veya olmasın her ış unıversitelerde yapılmakta ve dışarıda herhangl bir şirket veya buronun yapabileceğl blr ış ıçın mesaı harcanmaktadır Bu konu belırlı bır dısıplin altına alınmalıdır Ünıversite doner sermaye konularında titız ve seçıcı olmalıdır Kendl anabllim dalınızda Izledlglniz polltlka nedlr, yönetimde hafclm anlayışınızı açıklar mısınız? Yanıt Bız bır hedef belırledık Bu hedef de, uluslararası araştırmalar yapan ve uluslararası saygınlığı olan blr departman oluşturmak Tabil, hedef bu olunca da çağdaş krıterlerı uygulamak zorunluluğu ortaya çıkıyor Bu da genel atmosfer ıçerısınde zaman zaman sıkıntıya neden oluyor Sozgelımı, bız en az 5 yurtdışı yayını olmayan arkadaşlarımızın doçentlik ıçın muracaat etmemesı gerektıgını tavsıye edıyoruz Elbette muracaat edlp etmemek o arkadaşın bileceğl bir ış, ama bız boyle telkın edıyoruz Bır bakıma bız kendı arkadaşlarımıza daha fazla yuklenıyoruz Genel ortamda aynı beklentı ve uygulamalar olmadığı ıçın de, bızım bu yaklaşımımız bır bakıma o arkadaşımız ıçın haksızlığa donuşuyor Yanı, bır tarafta hıç yurtdışı yayını olmayan kımseler profesor olurken, bızim doçentlıkte 5 yurtdışı yayın beklentımız sıkıntı yaratıyor Bızım departman olarak ızledığırnız bır polıtıka da rutbeden çok, uretkenlığı goz önune alan uygulamalardır Daha fazla çalışanı ve daha fazla yurtdışı yayın yapan kımse rutbesı ne olursa olsun departmanda daha fazla söz sahıbıdır Bırımın ımkanlarından daha çok yararlanır Çunku bız departmanımızın aıitak bu gıbı arkadaşlarla bir yere geleceğıne ınanıyoruz Bır dığer polıtıkamız, uluslararası ılışkılerı en sık ve en ust duzeyde tutma gayretlerımızdır Bu bır akademık bırım ıçın çok onemlıdır Bılımde atılım yapabılmek ıçın bilimsel camıası ıle dıyalog ıçınde olmak gerekır Bu nedenle sık sık yurtdışına gıderız ve oradan da araştırıcı davet ederız Uluslararası araştırma projelerınde görev alırız Zaten şu anda da departmanımızda ıkı Rus bilginı gorev yapmaktad.ır Nacl Bey, yayın denildlği zaman hep yurtdışı yayından şöz ediyorsunuz. Türkiye'de yapılan yayınlan önemsemlyor musunuz? Yanıt: Bakınız, bır ulke Adrıyatık ten Çın'e kadar uzanan bır topluluğa ornek olmayı telaffuz edıyorsa, çağ atlamaktan sözedıyorsa, bılgı çağında gelışmış ulkeler duzeyıne çıkmayı duşunuyorsa bilım dunyasında yerını almak zorundadır Gelışmış ve ılerı toplum olmanın belirtısı ekonomık gostergeler değıldır uyle olsaydı etrafımızdaki petrol zengını ulkeler gunumuzun ılerı ulkelerı olurdu Dunya mılletlerı ıçerısınde saygın bır yer kazanmak ve geleceğe hukmetmek bunlar ıstısnadır Türkiye'de yayımlanan dergılerın çoğunda odunsuz bır hakemlık sistemi uygulanmamaktadır Hele son zamanlarda akademık yukseltılmelerde yayınlardakı kalıte yerıne kantıteye dnem verıldığınden, yurt ıçı yayın ozunden çok şey yıtırmıştır Bölümde kadro politikası Kadrolarınızı nasıl seçlyorsunuz? Yanıt Mevcut kadrolarımızı çok dıkkatlı doldurmaya uğraşıyoruz Araştırma görevlısı alırken dıl konusunu on planda tutuyoruz Dığer kadrolarda adayın akademık rekordunu esas alıyoruz Elemarv larımızın kendı başına ozgun projeler oluşturup bunları yurutecek ve sonuçlarını da yurtdışında yayımlayabılecek nıtelıkte olmalarına ozen gosterıyoruz ancak boyle eleman bulmada sıkıntımız var Kadro seçımınde dıkkat ettığımız bır başka husus da var Son yıllarda dunyadakı jeolojı departmanları artık klasık jeolojı departmanı olmanın dışına çıkmaktadırlar Jeolojı ne kadar mıkro olçekte yapılırsa yapılsın global bır nıtelığı olmak durumundadır Uzay ve denız araştırmaları ve bu alanlarda gelıştırılmış olan teknolojıler jeolojı bılımıne çok şey kazandırmıştır Bunlar artık ıç ıçedır Bu nedenle tanınmış unıversıtelerdekı jeolo|i departmanları artık "yer bılımlerı" departmanları halıne gelmıştır Bız de bu gelışıme ayak uydurmak ıçin kadrolarımızda klımatolojı ve oşınografı de dahil genış bır yelpazeye yer vermekteyız Seçeceğımız her araştırıcının bu yelpazenın eksık kısımlarını doldurması konusunda son derece duyarlıyız Hal böyle olunca da başarı kendlllğlnden gellyoröyle ml? Yanıt: İTU Maden Fakultesı Genel Jeolojı Anabılim Dalı dunyada bılınen bır departmandır Bu başarısının temelınde de uluslararası bılım uretımıyatmaktadır Geçenlerde şoyle bır konuyu merak ettık 'Acaba kuruluşumuzdan bugune kadar departman olarak bızler ne uretmışız'? Dunya bılımıne ne kadar katkımız olmuş?" Bunun ıçın bır araştırma yaptık ve anabılım dalımızın bır tarıhçesini yazarak kamuoyuna ılan ettik Bu durum tespıtı çok yararlı oldu Bize kuruluşumuzdan bu yana geçen 40 sene zarfında uretımımızın seyrını gosterdı Bugune kadar anabılım dalımızda toplam olarak 297 makale ve 26 kıtap yayımlanmıştır Makalelerın 190 tanesı yurtıçınde, 107 tanesı de yurtdışında basılmıştır Bu kıtapların 5 tanesı yurtdışında basılmıştır Bu tablo başarılı mıdır, değıl mıdır bılemıyorum Çunku Turkıye de elımde herhangı bır kıstas yok, ama Avrupa veya Amerıka dakı bır departmanın 40 yıllık omru ıle kıyaslandı ğında gulunç kalacağından emınım Ama bu tabloda şoyle bır sevındırıcı durum da var 1981 1990 yıllarında yanı genç kadronun unıtemızde toplandığı yıllarda ya pılan yayın toplamı 191 makale ve 16 kı tap Makalenın 71 tanesı yurtdışında ba sılmış Yanı şunu demek ıstıyorum uretı mımızın çok buyuk bır kısmı son 10 yıl ıçerısınde yapılmış Bu gelışme de bıze cesaret verıyor Akademık uretımde nıtelıklı araştırıcı sayısı gerçekten çok onemlı Benım departmanımda bazı uluslararası değerler var örnek olsun dıye soyluyorum bızde 2 TUBİTAK Bılım, 2 TUBİTAK Teşvık 1 Sedat Sımavı Vakfı Fen Bılımlerı ödullerı ıle 10 adet de yurtdışı odul madalya ve şeref uyelıklerı mevcut Ulkemızde bulunan ıkı Avrupa Akademısı uyesının ılkı ve tesadufen tum Akademının en genç uyesı bunyemızde bulunmaktadır Ayrıca anabılım dalımız uyelerınden bazıları halen 8 adet uluslararası dergının edıtorluğunu yurutmektedırler Butun bunlara karşın bız kendımızı yeterlı görmuyoruz Sayın Görür, bu başarılı çalışmalannıza karşı yönetlmlnden destek görüyor musunuz? Yanıt Elbette sıkıntılanmız oluyor, olmaması mumkun değıl Sıkıntılanmız daha çok araştırma ıçın malı ımkan bulmaktan kaynaklanıyor Ulkemızın ımkanlarının sınırlı olduğunun bılıncınde olduğumuz ıçın bız daha çok yurtdışından destek bulmaya çalışıyoruz Teknık Universıte yönetimı, fakulte yonetımı ıle hıçbır cıddi sorunumuz yok Onlar hep bızleri teşvık edıcı ve kollayıcı oluyorlar Esasen bu tutum unıversıtemızde gelenekleşmış bır tutumdur Unıversıtenın dışında. TUBlTAK'da bızlere çok yardımcı olmaktadır Geçen sene TUBİTAK Yer Bılımlerı Araştırma Grubu'nun onerısı ıle Sn Prof Dr Kemâl Guruz başkanlığındakı TUBİTAK yonetımı anabılım Jalımız bunyesınde Global Tektonık araştırma Unıtesı (GLOTEK) adlı bır merkez kurdu Bu merkeze 3 yıllık ıçın belırlı bır butçe verdı Bugun bu merkezde 3 onemlı proje yurutulmektedır Projelerden bırı de Orta Asya'nın Jeolojısı ıle ılgılıdır 1992 akademik etklnllklerlnlzln blr özetinl yapar mısınız? Ulusal ve uluslararası bllim üretimine katkılarınız neler oldu? Blr öncekl yılla kıyaslar mısınız? Yanıt 19901991 yıllarında 35 makale ve 3 kıtap »ayımladık Ayrıca 30 da teblığ vermışız Makalelerın 24 tanesı yurtdışında yayınlanmıştır Bu yıl bırı yurtdışında olmak uzere 2 kıtap bastırdık Ayrıca 1992 senesınde toplam olarak 26 teblığ verdık Bu teblığlerın 14 tanesı yurtdışında sunuldu Uluslararası bılıme olan katkımızın en guzel gostergesı Uluslararası Fen Bılımlerı Atıf Endeksıdır (Scıence Cıtatıon Index) Bilimsel çalışmaların bılım dunyasında ne kadar kullanılmakta olduğunun bır ıfadesı olan ve her yıl yurtdışında yayımlanan bu endeksde 19901991 senele rınde Anabılım Dalı uyelerımıze yapılan toplam atıf sayısı 290 dır 1992 senesınde ekım ayı ıtıbarıyla ulaştığımız rakam ıse 225 dır 3107 ancak bılım ve teknolojı uretmekle mumkundur Teknolojı ve bılım ıthal etmek dışa bağımlıhğın bır başka turudur Hal boyle olunca da neden bızım uluslararası yayında ısrarlı olduğumuz ortaya çıkar Uluslararası bılim dergılerınde çıkan her makale emin olunuz kı olımpıyatlarda gureşçılerımızın aldığı bır altın madalya kadar onemlıdır Dunya bılım alanına yaptığımız katkı olçulurse o alemın vazgeçılmez ve saygı duyulan bır uyesı olursunuz Yurtdışı yayını cıddı ve orıjınal olmak zorundadır Zıra dunya bılım platformu acımasız bır rekabet ortamına sahıptır Bu nedenle kalıtelı araştırmanın krıterı uluslararası yayındır Ancak Turkıye'de de kalıtelı yayın olmaz demıyorum öyle Turkçe yayınlar var kı birçok yabancı yayından daha fazla atıf almıştır Fakat