Katalog

RÖPORTAJ suzolacaktır "Arkadaşlık paradıgma" iki kışının arkadaşlık ılışkılerın duzenleyen en dnemli etkendır "TıcaretParadıgmaı,' ış, ' komşulukParadıgma' komşuluk ılışkılerını, 'uluslararası sıyaset pradımı' ıse uluslararası ilışkılerı duzenler Ders oğreten oğretmenin ızledıği bır "öğretmenlık paradıgması" olduğu gıbı, dersi dirtleyen ve o derse çalışan oğrencının de ızlediği bir 'oğrencılık paradıgma vardır Yukarıda da soyledığımız gıbı yaşamın her yönuyle ılgılı gelıştırmış olduğumuzparadigmalarımız vardır Eğer aşına olmadığımız bır davranış ya da durumla ılk defa karşı karşıya gelırsek, o zaman bu duruma ılışkın Paradıgmamız olamayabılır boyle yenı durumlarda o duruma en benzeyen başka bır duruma uyguladığımız paradıgma transfer eder, yenı duruma genelleyerek kullanırız Bilimin bir vurucu timi: İTÜ'de uluslararası ölçülerde eğitim vermeyi, blllm üretmeyl hedef alan yer bilimleri (Genel Jeoloji ABD), her yıl raporlar yayımlıyor ve yapılan ve yapılamayan işlerin hesabını çıkartıyor. Naci Bey, Genel Jeoloji Anabilim Dalınızın etkinliklerinl, ögretim Oyelerinizln ve araştırma görevlilerlnizin blllmsel çalışmalarını her yıl bir kttapçıkta topluyorsunuz. Başka üniversite ve bölümlerde örneglne pek rastlamıyoruz. Niçln buna gerek duydunuz? Yanıt: 2547 Sayılı Yuksekoğretım Kanunun 42 maddesınde şoyle denır "Her öflretim yılı sonunda, bölum başkanı böiümun geçmiş yıldaki eğitimöğretim ve araştırma laaliyeti ile, gelecek yıldaki çalışma planını belirten bir raporu beğlı bulundugu dekana sunar Dekan bu rapora kendl kanaatlnl de ekleyerek, rektöre gönderlr. Rektör rapor ve görüşlerl değerlendlrerek, gerekll tedMrierl alır ve yeterslzlHc Ile Ilgili karariannı Yüksekögretlm Kurulu'na blldlrir." Işte bu maddeye ıstınaden her yıl oğretım uyelerınden yıllık* akademık faallyet raporu ıstenır Bu raporlar hazırlararak Dekanlıklara verılır Sonuçta verımli bilımsel çalışmaları ıçın ne aferın alan olur ne de hiç araştırma ile ilgısı olmadığı ıçın dıkkatı çekılen Dığer bir deyışle "testıyı kıran ıle testıyı taşıyan" ayırt edılmeden bır kanunı formalıte yerıne getırılmış olur Bız bu dar donguyu aşmak ıstedık Bilımsel faahyetlerımızi kendı konumuzla ılgıl tum unıversıte bırımlerıne ve uygula macı kuruluşlara gonderıyoruz Amacımız, bır yıllık faalıyetimızin çok daha genış bır plaTformda değerlendınlmesl ve bu vesıle ıle de bilımsel ıletışimin sağlanmasıdır Aynı veya yakın alanlarda çalışan araştırmacıların bırbırlerının çalışmalarından haberdar olması ve bılgı alışverışınde bulunması gerekır Bunun yolu da herkesın ne yaptığını açık yureklılıkle bılım kamuoyunun önune koymasıdır Bız bunu yapıyoruz ve herkesın de bunu yapmasını temennı edıyoruz Üniversitelerlmizin Idari yapısındakl temel anlayış nedlr, öğretlmle mi daha çok sınırlı, yoksa bu anlayışla bllimln de tartışılmaz yerl var mı artık? Yanıt: Işlevı ne olursa olsun, her kurumda bır kârzarar hesabı veya başarıbaşarısızlık değeflendırılmesı yapılmalıdır Bu muhasebe yapılmadığı takdırde daha tyıye doğru gitmek mumkun olmaz Unıversıtelerde bu hesap, yapılan eğıtımın kalıtesı ıle araştırmalarının nıtelık ve nıcelığıne bağlı olarak yapılır Zaten bu ıkı kavram yanı eğıtim ve araştırma, bırbırınden ayrılamaz Çağdaş ve uluölararası duzeyde araştırmaların yapılmadığı bır yerde kalıtelı bır öğretımın de olması mumkun değıldır Universıte'de yapılması gereken öğretım bılgı aktarmacılığının Bölüm Başkanı Naci Görür üniversitelerdeki billmsizlik kısır döngüsünü kırmak için bölümlerinde izledikleri politika, üniversitelerin yapısı, bilimdeki çıkmazlarımız üzerine sorularımızı yanıtladı Baz paradigmalar genış, bazı paradigmalar dar kapsamlıdır Nasıl kı bır ulkenin anayasası, o ulkenın butun kanunlarını etkıleyecek bır nıtelığe sahıpse, kışını ust duzeydekı paradigmaları o kışının dığer tum paradıgmalarını etkileyecek nıtelıktedır Kışının yaşamın anlamı nedir?' "ben kımım?' sorularına cevap veren ust duzeydekı paradıgmaları o kışının "arkadaşlık," "eğıtim," "ış" ve "meslek" gıbı daha az kapsamlı paradıgmalarına yon verir ve Içeriğinl belirler Kalıplanmış ve Geliştlrilmiş kışılerın hayatlarına yon veren temel paradigmalar genlş kapsamlı ust duzeydekı paradıgmalardır "Kalıplanmış kışı paradıgma"nın ıçıne gıren tum alt paradigmalar, ust duzeydekı bu kapsamlı paradigmalar uyma eğılımı gösterırler Bir başka deyışle evlılık, çocuk yetıştırme, eğıtim, arkadaşlık ış meslek konularıyla ılgili altparadımler kendılerını Kalıplanmış ve Gelıştiıilmış kışılerde farklı farklı ayarlarlar duzenlerler Bu nedenle bır ulkenın kanunlarının o ulusun anayasası ıle ahenk ıçınde olduğu gıbı, Kalıplanmış bıreyın tum paradıgmaları temel ' Kalıplanmış ınsan paradıgma" ıle ahenk Içlnde olur Kalıplanmış ve Gelıştınlmış ınsanlardan soz ettığımız zaman kışının tum duygu duşunuş ve davranışını etkıleyen yuksek duzeyde genış kapsamlı anayasa nıtelığınde paradıgmalardan söz ettığımız hatırlanmalıdır (1) Çocuklar yapılan telkınlere daha çabuk ınandıkları ıcın verdığlmız örneğı onlardan verdık "Normal koşullar"dan kastımız ozellıkle kedı korkusu olmayan ya da anababası kedıyı ığrenç bulmayan çocukların oluşturduğu bır durumdur (2)Bunun orneklerinı toplumumuzda sık sık gozledık "Açık toplum" olacağız dedık, demokratık devletın "şeffaf olması gerektığını soyleyen sıyasal lıderlerımız "guler yuzlu polıs' goreceğımızı soyledıler Unıversıte profesorlerı, gazetecılerı guleryuzlu olmayan bır toplumda guleryuzlu polis görmek gerçekten "doğaustu bır olay" olacaktı Bu konulartn ayrıntılı tartışmasını Cumhurıyet Bılım Teknıgın sınırlı sayfaları ıçınde yapma yerıne yazacağımız kıtaba saklıyoruz Şımdılık okuyucuya Yenıden Insan Insana kıtabımdaki sayfa 235de başlayan "Değışen Turk Toplumu Içinde lletışım" başlığını taşıyan kısmı okumalarını önerlrım 370^6 Genlş ve dar kapsamlı paradigmalar ötesınde bır şeydlr Ders veren öğretım tın kabahatı vardır Her yıl araştırma ve uyesı, oğrencısıne genel ve kıtabı bılgılekalıteden tavız verme pahasına öğrencı rın dışında kendı araştırma konularını, kontenjanlannın arttırılması ıçın baskı bunların sonuçlarını, çozduğu ve çözeuygulayanların kusuru vardır Unıversımedığı problemlerını de aktarmalıdır Kıtelerde eğitim ve araştırma ıçın gereklı sacası kendısınden bır şeyler katmalıdır fızıki alt yapının oluşturulmasında yeterKatmalıdır kı o kurumda bır ekol, bır kalı fınansı sağlamayanların suçu vardır rakter oluşsun ve bunlar oğrencılerıne Ama oğretım uyelerı olarak bızlerden yansısın Yoksa bir ywlerden derlenmış kaynaklananlar hıç de dığerlerınden az ve kalıplaşmış bılgılerın temcıt pılavı gibı değıldır .Önce bızlerın .unıversıtenın ne her sene yenı gelen oğrencıye anlatılmaolup ne olmadığını karar vermesı lazım sı, çağdaş bır eğıtımın yapılıyor olması once bızlerın oncelıklerımızın bılım uretdemek değıldır mek ve yaymak olduğunu benımsemesı Şımdı unıversıteyı çağdaş ve başarılı lazım Ve nıhayet once bızlerın üniversiyapan bu ikı krıterı ortaya koyduktan sontelerin belirll mufredat programlarının ra, universetılerımızin ıdarı yapısındakı verıldığı ortaöğretlm kurumları olmadıtemel anlayışda neyin hakim olduğu kenğını kabul etmesı lazım Bakınız, geçendıliğinden ortaya çıkar Birlnci sorunuzu lerde basından ve televızyondan takıp cevaplarken de degındıettık Mıllı Eğıtim Bakağım gıbı, üniversite yönımız ve daha başka netımımızde çalışanla aydın ve yetkılılerimız çalışmayanı zorlayan üniversite bınalarının bır anlayış yoktur Hatta ve öğretım uyelerının • 297 makale bu konuya, akademık oğlenden sonra boş olyukseltilmelerde bıle duklarını, dolayısı ıle • 26kitap gereken tıtizlik gösterilıkılı veya gece oğrenımemektedır Hal böyle mının yapılması gereğı• 4TüBİTAKBilim olunca da karşımıza nı soyledıler Nıtekım ve Teşvik ödülü, 1 uluslararası standartlarbırçok unıversıtemız de da bılım uretmede kısırbu yola gittıler Şımdı, Sedat Simavi ödülü lık çeken bır unıversıte hıç kımsenın daha fazla 10 yurtdışı ödül, modelı ortaya çıkmaktagencın unıversıtede dır okutulması fıkrıne karşı madalya olması mumkun değıl• 8 uluslararası dır elbette ıdeal olanı, Blllm üretmek, her gencımızın unıveraraştırma ve inceleme dergi editörlüğü sıtede ustelık de ıstedınlçin gerl planda slzğı alanda tahsıl gormece? Bu daha çok gelesidır Bunu bız de arzu neklerle ml Ilgili, yokedıyoruz Ancak bunu sağlamanın yolu, sa ünlver8İtelerimlzin yapısal bir sozaten çağdaş bir nıtelık kazanmada herunu olarak mı ortaya çıkıyor? nuz daha çok mesafe katetmesı gereSorumlu bizleriz... ken unıversıtelerımızı busbutun okullaştırmak değıldır Eğer oğretım uyelerınıYanıt Bakınız bu konu bırçok nedene ze gecegünduz ders verdirırsenız onbağlıdır Bunların başında da akademik lardan nasıl bılım adamı olmalarını naatmosfer ve anlayış gelır Bılım ancak uysıl araştırma yapmalarını ve nasıl ulusgun ortam ve koşulların olduğu yerde yelararası bılıme katkı sağlamalarını bekşerır Araştırma yapan ve yazançızen lersınız? Tabıı toplumda gerçek bır unıoğretım uyelerının on plana çıktığı, saat versıte ımajı oluşturamadığımız ıçın bu 18 00 olduğunda kapılarının kapanmayıp olumsuz gelışmelerden esasen bızler ışıklarının sonmedığı, başta hocası olmak sorumluyuz Bu konuda şoyle bır açmakaydı ıle araştırma gorevlılerının ve öğzımız var, bıze Unıversıtelerde zaten rencılerının bır şevkle araştırma yaptığı, araştırma yapılmıyor, neden ıkılı oğrenısonuçlarının tartışıldığı, kısacası bılımle me veya gece öğrentmıne karşı çıkıyoryatılıp bılımle kalkılan ve atmosferınde sunuz^' denıldığı zaman cevap bulmasadece bılımın teneffus edıldığı unıversımız guç telerde bılım uretılmez de ne uretılır^ Bllim Oretmenln önündeki zorlukişte eğer Turk unıversıtelerınde yeterlı lar nasıl aşılır? bılım uretılmıyorsa ve ulkemız bılım dunyasına katkısı ıtıbarıyla dığer mılletler Yanıt Sanıyorum bunun cevabını kısarasında 40 sıralarda yer alıyorsa bunun men vermış oldum Sorunun değışık bonedenı unıversıtelerımizle boyle bir atyutları var En önemlısı nıtelıklı araştırıcı mosfer ın eksıklığıdır Elbette bu eksıklıkte sorunudur Unıversıtelerde bunların saunıversıtelerı okul olarak goren zıhnıyeyısının artması gerekır Bilanço