Katalog

B İ L İ M KÜLTÜR BİLİM YAYIN Kendi kendinin doktoru Falcıya gider gibi doktora gidilmez. Doktor Gürcü Bacı da değildir. Vehbı Belgil kendi kendinin doktoru olmalı" sözunu, birçokları "Doktora gitme, hastalıklarını kendın lyıleştır bıçımınde yorumlar Oysa bu deyışten maksat 'Doktora yardımcı olacak bılgılerı kendın topla anlamını vurgulamaktadır Bırçok kımse, falcıya gıder gıbı doktora gıder Kendısı susacak doktor hastalığı bulup çaresinı önerecek Olmaz böyle şey, olsa da iyi sonuç vermez Hasta, vucudundakı butun belırtılerı doktora bır bır anlatmalıdır Doktor da bunlara gore tanı (teşhıs) koyar Nışanlı bır genç kız buz dolabının en soğuk yerınde sakladığı surahiyı kafasına dıkıyordu Mıde ağrıları başlayınca nişanlısı kendısıni doktora goturdu Tabıı, doktor, kan ıdrar tahlıllerı, röntgen filmleri, hatta vucut tomograflsl Istedi Dunyanın masrafı Oysa, suların en soğuklarını nasıl ıçtığını doktora söylese ıdı, yaktnma ılaçsız lyıleştırılebılırdı Genç kız, belkı de nışanlısından, aşırı ılgı ıçın böyle davranıyordu Çunku, nişanlısı ile her buluşmasında, bır yerinden yakınıyordu Delıkanlı buna kızmıyor değildi Fakat, kızın anneslnin bır sözu genç kızı hızaya getırdı ' Kızım adam senın iyi gunlerını görmeden kotu gunlerıne katlanmaz' Böyle bır hastalıkla karşılaşan doktor buyuk olasılıkla hastasının derdıne çare bulamayacaktır Yukarda adını yazdığım kuruluş, Amerıka da boyle durumlarda başvurulacak bır yerdır AİDS denılen hastalıgı 1981 den once kımse bılmıyordu En unlu doktorlar bıle Az Görulen Hastalıklar Ulusal Kuruluşu nun adresını aşağıya yazıyorum Dept RD, P O Box 8923 / New Faırfıeld, Conn O6812, USA Telefon numarası, kod numarasından sonra (203) 7466518 Kuruluşta, az görulen 800 hastalık bılgısayarlara ışlenmış Bunlarda her hastalığın uzmanları lyıletım yolları hastaların neler yapacakları da gösterılmlştır Bu bolgilerı şunun ıçın verıyorum Amerıka da arkadaşları olan doktorlarımız bu hastalıklarla ılgılı bılgisavar lıstelerınden edınebılırler sanıyorum Bundan başka, yıne Amerıka da, Ulusal Saölık Enstıtulerı (The National Instı yordu Bu yüzden, uzman ustune uzman değıştirdi Hiçbırı derdıne çare bulamadı Kadın, tam tomografı ıstıyor, doktorlar buna gorek gormuyorlardı Derken, 25 kadar uzmana gorundukten 5 yıl sonra boynunda gayet sert bır ur belirdı Kadın, tam tomografi ıstedığı sırada doktorları karşı çıkmayıp dedığını yapsalardı urun tanısı erken olacak, lylletım de erken başlayacaktı Kadın şu anda iyi durumda Ama, ur, zamanında tanınsa ıdı çok kolay olacaktı ış Hastalık Hodgkın hastalıgı ıdı Bır tur lenf kanserı Çevre Sorunları Ve Kapitalizm Bizden iki örnek Bır yakınım durmadan kalbınden yakınıyordu Hatta, yolda gıderken sık sık bayılıyor, gözunu blr ilk yardım hastanesınde açıyordu O zamanlar Bypass denen kalp amelıyatı henuz yoktu Boylece yıllar geçtı Bır gun bır zıyaret sırasında krız gene tuttu Alelacele pır doktor çağırdılar uzman değıl rastgele bır doktor Incelemeler sırasında, bu gun görmuş doktor hastanın safra kesesinden kuşkulandı ve kalp lyıletimı yerine safra kesesı amelıyatı önerdi öyle yapıldı Keseden cevız buyukluğunde bır taş çıkarıldıktan sonra kalp yakınmaları da durdu Başımdan gecen bfr olay Hastalıkların geçmişi Her gıdışımde doktorun bırçok soru sormasından usandığım ıçın sorulması olası konuları blr sayfa kağıda makıne ıle yazdım Bunda, bebeklık, çocukluk hastalıklarım, öbur hastalıklarım, gorduğum lyıletımler yer almıştı Doktor kâğıdımı elıne alınca once şaşırdı Belkı de aklımdan zorum olduğuna hukmettı ılk anda Kâğıdımı okuduktan sonra ayağa kalktı, ellml sıktı, teşekkur ettı Tabıı, kâğıtta yalnız kendi hastalıklarım degil, babamın, annemln, dedem ve hamınnemın neden olduklerı de yazılı ıdı Doktor, kâğıdımı arkadaşlarına da gosterdı Sonuç Doktor, Gurcu Bacı durumuna sokulmamalıdır Doktora ne kadar yardım edersek o kadar iyi sonuç alırız Bu yontemin butün hastalarca uygulanması yararlı olur kanısındayım Hatta, her hastanın bir sağlık dosyası olmalıdır tutes of Health, NIH) bilgi için başvurulacak yerlerden bırıdlr Kuruluş 15 enstıtuden oluşmuştur Her birı ayrı bır hastalığa bakıyor Buralardan da yazılı bılgı ıstenebılır Doktorun bllmediği hastalıklar 3O'lann Ankarası nda fakultemızın revırınde anjınden yatıyordum Rahatsızlığımın biraz uzaması ' uzerine fakultenin doktoru benı Ankara Numune Hastanesi ne çağırdı O zamanlar Ceaecıden hastaneye otoous yoktu Her yerın <ar olduğu bır gunde /ayan gittım Donüşte de yayan geldım Ama her tarafım buz kesmışti Fakultenin onunde düstum Gozlerimi revırde açtım Bu sefer, mafsal romatızması tanısı kondu Nedenı, hastaneye gıdıp gel•mem Anjın tyıleştırılmeden ıkıncı bır soğuya yakalanırsa romatızmaya çevırebılıyordu Tabii, o yıl fakulte makülte hak getıre Tam bır yıl, hıç kalkmamacasına romatızmadan yattım Sonra lyıleştım, ama ızı kaldı Bugun ne zaman kuçuk bır soğuk alsam her yanım tutulur Dışışlerı ndcn ayrılmamın nedenlerınden bırı de bu romatızma oldu Sorun Yayınlarının başlattığı "Krız nasıl aşılır?" yayınları dızısınde çıkan kıtapta ıkı guncel konu bır arada ışlenıyor "Çevre Sorunları ve Kapitalizm" , "Sağlık Reform Paketi Neyln Peşlnde?" Ikı kapaklı ıkı konulu kıtabın çevre sorunlarının yazarı Göksel Demırer dunya kapıtalızmının doğayı nasıl tahrıp ettığını sergılemeye çalışıyor Konu doğal kaynaklar nufus ve kırletıcıler açısından aktarıldıktan sonra Uluslararası patformda çevre ıçın yapılanları belgelere dayanarak ozetleyen kıtap, kapitalizm yenı dunya duzeni ve çevre bolumunde konuya sistem eleştirisı açısından yaklaşıyor Son bolumde Turkıye de çevre sorunlarının değerlendırılmesı var Sağlık Bakanlığı'nın reform paketi çok yazarlı bölumde ıncelenıyor Fatma Ardış, Muharrem Baytemur, llker Belek, Erış Bılaloglu, Bulent Kılıç, Erhan Nalçacı, Hamza Onuroğulları ve Ata Soyer (hepsı Doktor) Bakanlığın taslak dokumanını enıne boyuna ırdelıyor ve eleştirıyorlar Kıtabın bu bölumu 70 sayfa Sorun Yayınları 1518 44 78, Ekım 1992 GÖRSEL UZAY VE KOZMOLOJİYE GİRİŞ Prol. Dr. Fatma Esin, Istanbul Üniversiteai Fen Fakultesı Yaymlar1993 Fatma Esın unıversıtenın Astronomı ve Uzay bılimlerı bolumunde okutulan Galaksiler ve Kozmolojiye gırış derslerıne uygun olarak yazdığı kıtabın, toplumda astronomıye olan merakın gıderek artmasını da dıkkate alarak, ılgılı olan herkesin anlayabıleceğı biçımde yalın bır kullanmayşa çalıştığını belırtıyor Kıtap gozle gorunen buyukluktekı uzaydan başlayarak, sadece teleskoplarla gözlenebılen uzaya doğru konuları ele almaktadır Samanyolunun ozellıklerı, galaksiler, kuasarlar kıtabın iygınç k o nularını oluşuturuyor Kozmolojıye gırış bolumu konıuya ılk kez yaklaşanlar ıçın pro blemı çok yonlu ortaya koyuyor Burada kozmolojının tanımı, özel ve genel rölatıvite ve sonuçları, çağdaş kozmoloji, Newtonsal model, rolatıvıstık model, buyuk patlamayı kanıtlayan gozlem ve buluşlar konu başlıkları bulunuyor 31013 Az görülen hastalıklar Tıp alemının az tanıdığı hastalıklar da vardır Amerıkan tıbbı bu tur hastalıkları "200 000 kışıde bır görulen hastalıklar" diye tanımlıyor Evet, önemli değıl gibı gdrunuyor ınsana ıkı yuz bın kışıden az kımselerde görulen bir hastalık Fakat, Amerlkan nüfusunun 250 mılyon dolayında olduğu duşunulurse ışın önemı ortaya çıkar Nıtekım, bu ulkede 20 mılyon kışı, bu az görulen hastalık turlerınden 5 bınıne yakalanmış durumdadır Bu tur hastalıklar için şu ad altında bır teşkılat kurulmuştur Az Görulen Hastalıklar Ulusal Kuruluşu (National Organısatlon for Rare Dısorders, NORD) Doktor tanı, lyıletım konusunda ne varsa yutmuş bır kımse değildir Her meslekten ınsan gıbı onların da eksiklerı olur Bu durum, önerilen ılaçlardan anlaşıiır Kimı doktor, hastayı ılaca boğar Kuçucuk bir yakınma için 510 ılacı bırden yazar Ama, şunu da unutmamak gerekır Her ılaç bır parça da zehır sayılır Bu kadar zehırın vucuda doldurulması her zaman iyi sonuç vermez Hastanın yapacağı şey, derdıne çare bulamayan doktoru değıştırmektır Bır örnek verılebılır Bır hanım, once bır kaşınma, sonra da kol ve bacaklarında ağrılar ve halsızlıkler hıssettı Kadın bır devlet kuruluşunda çalışıyordu Uç de çocuk anası ıdı Kendi saglığına önem vermese bile çocukları için yaşamak ıstı Kendi kendinin doktoru Kendımıze nelerın dokunacağını en iyi bız bılırız Nelerı yapmamamız gerektığını, deneyımlerımızle, en iyi bız bılırız Bunları yapmamalıyız Doktorunuz dunyanın en iyi doktoru da olsa, ış ışten gectlkten sonra o da bır şey yapamaz Galıba, Neyzen, ' Bır hazakatzedeyım, mtelemı tıp teptı benım" demıştı Sen gece gunduz rakı masasının başında oturursan mıdenı tıp da teper, at da Unlu şaır olmak, ayrı lyiletıme hak vermez Esasen yoktur böyle bır şey Sozumu çok rastlanan bır olaya aıt bır dortlukle bıtıreceğım "Ah O Ismaıl efendı can kı / ölumu dostlarını mahzun ettı / Yetmışınde maraz'ı aşk ıle şaha kalkıp / Aldı gemi azıya Cennete dortnal gıttı"