Katalog

NANOTEKNOLOJİ DÜNYASI En minik teknolojik düşler dünyası DerSnizin altına zardan bir zırh veya moleküler bir tren ister miydiniz? Nanoteknoloji sokaktaki insanın bugünkü bilgi ve algılamasının çok ötesinde işler vaat ediyor: Molekül fabrikaları, kendi kendini onaran duvarlar... "Nanoteknoloji, bugünkü endüstrinln yerini doldurmayı vaat ediyor, hem de çevre sorunlannı erteleyerek. Onun sayesinde artık herşey daha ucuz, daha güçlü, daha hafif, daha verimli ve daha güvenli olacak." diyordu araştırmacı Erlc Drexl«r Birkaç yıldır, kendisini dinlemeye hevesli herkese, makinelerin bir molekülden başlayarak üretilmesi konusunda nutuk veren Drexler, nanoteknolojinin endüstri devriminden bu yana en büyük gelişme olacağını belirtiyor. Drexler'ın çok küçük makine yapımındaki yaklaşımı, günümüzün büyük bir si. likon tabakadan başlayarak bunu daha küçük parçalara bölmenin yollarını bulmaya dayalı olan yönteminden çok farklı. O, büyükten küçüğe doğru gitmek yerine teker teker molekülleri kullanarak tüme varmak, yani tersini yapmak istiyor. Iddiasına göre gelecek yüzyılda, "kurucu" adı verilen molekül boyutlarında fabrikalar bir görevde uzmanlaşmış nano makinelerden binlerce yapabilecek. Bu nanomakinenelerin birlikte çalışan onbinlercesi ise, depreme dayanıklı köprülerden gökdelenlere, yerin derinliklerinde petrol arayıp zehirli maddeleri temizleyecek mini robotlara kadar birçok araç üretebilecek. Yukanda BM tarahndan geliftirilmif tek atomluk "şalter"Ost sıra bilgisayar temsili resmini, alt sıra İse şalterin gerçekte nasıl göründüğunü gösteriyor. Yanda ise; 3.557 Atomluk, ileride yapılacağı varsayılan hidrojen, karbon ve oksijenden oluşan gezegensel çark. Polislerin derlsine zırh Moleküllerle başlayan yapım tekniği ile, bugünkü sıradan olan bazı şeylerde bile çok büyük gelişmeler sağlanabilecek. Zamanla bozulan duvarların kendi kendilerini tamir etmeleri sağlanacak, kumaşlara duyular eklenip sıcak havalarda daha fazla nefes alması, ultraviyole ışınlarını keserek soğuk tutması mümkün olacak. Ayrıca polis ve askerlere de iyi bir haber var. Bir millimetre kalınlığında, derilerinin altına örülmüş bir zırhla korunabilecekler Molekülden başlayacak üretim hiç atık yaratmayacağı için de çevreye zararlı olmayacak. Blraz uçuk öngörüler ml? Birçok araştırmacı, hatta nanoteknoloji alanında çalışanlar da dahil olmak üzere, Drexler'ın tahminlerinin çok ileri gitmiş olduğunu söylüyorlar. Ama geçen son birkaç yıl içerisinde bilimadamları nanoteknolojiyi gerçekleştirmek için ilk adımları attılar. Tarayıcı Tünelleyici Mikroskop ile atomları birer birer yerleştirme bunların en önemlisi. Birçok araştırmacı ise kimyasal olarak nanomakine yapmak için uğraş veriyorlar. örneğin Birmingham Üniversitesi'nde bir araştırmacı, saniyede üçyüz 3416 defa yuvarlak "raylar" üzerinde dönen bir grup atomdan oluşan karmaşık bir moleküler tren yarattı. Harvard Üniversitesi'nde çalışan bir başka araştırmacı ise kusursuz, hücre boyutunda su damlacıklarını oluşturma metodunu buldu. Kendilerinin de itiraf ettiği gibi hiçbir işe yaramamasına rağmen bu buluşlar, insanların moleküler boyutta makinalar yapabileceğinin kanıtı oldukları için önem taşıyorlar. Nanoteknolojideki en büyük sorun, moleküler boyutta motorlar, işleticiler ve hissedicilerin gereksinim duyacakları büyük molekülleri yapmasını ögrenmek Kimyagerler birkaç düzine atom içeren molekül yapımında başarılı olmajarına karşın, proteinler gibi birkaç bin atomdan oluşan moleküllerin nasıl yapıldığını bilmiyorlar. "Bir makine mühendisi bu makinelerin nasıl bu kadar küçük yapılabileceğini sorabilir, fakat bir kimyagerin soracağı soru, nasıl moleküller bu kadar büyük yapılabilir "dir diyor Drexler. nında protein paketleme ve servisi, toplu taşıma ve stok kontrolünün biyolojik karşıtı^, da mevcut. Bu makinalag • kendi gereksinimlerimi, "~ göre ayarlayabilirsek, org tamiri ve çevre temizliği gi birçok uygulamada faydala nabiliriz Vücutiçindeki mıknatıslar Geçenlerde, La Jolla, Kalifornia'daki Scripps Clinic araştırma enstitüsünde biyologlar, bir antikoru değiştirerek normâi hiçbir antikorun normal olarak yapmadığı, bir çinko atomuna yapışması olayını gerçekleştirdiler. Bu ileride hastalıklara karşı kullanılabilir. "Eğer dikkatle uğraşırsanız antikorlar için yepyeni kullanım alanları bulabilirsiniz" diyor enstitüde çalışan bir görevli. Bu bilimadamları bu başarıyı başka moleküllerde tekrarlamaya çalışıyorlar. Bir başka merkezde ise biyokimyagerler, ferritin isimli bir protein kullanarak çok küçük demir oksit parçacıklannı ka Iş proteinlerde Bunu başarabilmek için birçok araştırmacı, proteinlere bakıyor. Neden protein? Proteinin sadece vücudumuzda yerine getirdiği inanılması güç çeşitlilikte işleri incelemek yeterli: Hastalıklarla savaşırlar, akciğerlerden vücudun diğer köşelerine oksijen taşırlar, kasların kasılmasını saglarlar ve gıdaların hazmedilmesindeönemliroloynarlar ÜstüneüstK c şu an hücreler, zaten protein yapıU mında kullanılan Ribozom adı verilen küçük nanotek fabrikalara sahip. Bunun ya fesleyip nanomıknatıslar yapıyorlar Bu nanomıknatıslar bir gün, vücudumuzun içinde dolaşarak, birçok uzman tarafından yaşlılığın sebebi olarak görülen "serbest radikal oksitleyiciler"gibi, istenmeyen maddeleri toplayan nano robotlarda kullanılacak. Başka kimyagerler ise yepyeni proteinleri sıfırdan başlayarak yaratmak istiyorlar. Bu iş esasında çok zor. Proteinler kendileri de oldukça büyük moleküller olan, yüzlerce amino asitten oluşmakla kalmıyor; bu dev moleküller bilimadamlarının yeni yeni anlamaya başladığı karmaşık şekil^lere de giriyorlar. Yeni geliştirilen protein şejcillendirme programı sayesinileride, araba tasarımcıları nasıl bilgisayarlardan faydalanarak yeni araba modelleri ge'. ' liştiriyorlarsa, nanoteknoloji kimyagerleri de yapacakları molekülü laboratuvarda üretmeden önce bilgisayar görüntüsünü görebilecekler Zamanı geldiğinde araştırmacılar makinelerine motor da eklemek isteyeceklerdir. Bunun için ise bakterilerin kullandığı sekiz silindirli bir motorun eşdeğeri ile çalışan tirbuşon usulü bükülerek dakikada bin defa dönen saniyede 25 vücut boyu kadar ilerleten flajeladan faydalanabllirler. (Bir insan 1.2 vücut boyu hızla