Katalog

FİZİK Bİ L İ M YAYlN İlericilik ve gericilik Galaktik veya atomistik ihtilali davranışlarla, Fransa ihtilali ve Kurtuluş hareketimiz arasında çarpıcı benzerlikler var. Tolça Yatnıan* ^^gdkmekaniksel sonsuz buyuk boyutlarda gerekse sonsuz kuçuk atomistık boyutlarda kaostan, karmaşadan, keşmekeşten duzen uretıyor" Dunyamız ve "tabıalana", gerçekte kaosun yapıtı Tıpkı galaksıler gıbı bız de tabıat ananın çocukları olarak demek kı mılyarlarca yıllık kozmik bır uğras uzantısında "kaos ananın"torunlarıyız Bır yazımda kaosun "kotu", duzenın yenı duzen bırıktırme eylemının "iyl" ola rak tasnıf edılebıleceğını dıkkate getır mıştım Boyle bır bağlamda "insanlık tarlhlnln de, yeryuzünde yığınla olumsuzluğa, kana, acıya ragmen, son toplamda, kaostan duzen urettığlm" savlamıştım "Toplumsal dınamiklerln" hangısının "gerlcl" ya da "tutucu" olduguna yekten hukmet mek kolay m ı ' Şu var kı bu konuda mumkun olduğunca evrensel olçutler bulgulamaya muhtacız Zamanın bır akıs yonu var İnsanlık tarıhı bu yonde kah "ilerı" kah "geri" salınımlar sergılıyor "lleriye gldlşler", dusunceme gore bızı var eden kozmik eğılımlerle uyumlu olarak kargaşadan "duzenlılık" ureten egılımlerle oluyor "Geriye gıdışler" ıse "duzenlilik" kargaşadan duzenlılık uretme ogılımlerıne ters egılımlerle oluyor Gerıye gıdışlerı ara ara ılerıye gıdışlere baskın çıkıyor Dunya savaşları bu arada dunyayı bılmem kaç kez yok olmanın eşıgıne getırmış "nukleer sllahlanma", bu savın en belırgın orneklerı Bırçoğumuz Robın Hood Zoro Tom Mıks Tın Tın Çelık Bılek gıbı oykulerle buyuduk Bu oykulerın hemen hepsınde farkın da olalım ya da olmayalım hatta oyku yazarı farkında olsun ya da olmasın ozde "toplumsalilericidinamiklerln" çatıştıgını gormek fevkalade ılgınçtır Tarıh "ılerıci dınamıkleri", kelepçele rını zından demırlerını hapıshane be tonlarını kırıp yerle bır ettıklerı ornekler le doludur Yakın sayılabılecek onemlı bır ornek Fransız İhtilali dır Nedır Transız İhtilali'' 1789 Fransız İhtilali "Ilerıci kentliler"le "aydınlar" ve Parıs varoslannda yasayan "llericı yoksulların", omuzdaşlığıdır Tılmlerden anımsarız Parıs ın ucra koselerındekı los şarap mahzenlerınde neler olmaz kı Eylem oncesı ya da son rası senlıklı dansları basan kralın muha lızlarını o muhafızlar arasında "Ilerıci şövalyelerle" bırlıkte oyunlar gelıştıren "llerici yoksullar", nasıl da delıye çevırırler' Antos Portos Aramıs Dartanyan gıbı roman tıplerı boyle doğmamış mı dır' Onlar kralın sılahşorlerıdırler Ama aynı zamanda ılerıcıdırler aydın Kozmik açıdan: / / H^oğa"ı bırçok çalısmamda anlat^ B m a y a çalıştığım gıbı "gerek 3026 Ulusal Bağımsızlık Savaşımız dırlar ılerıci yoksullardan yanadırlar Fı Dıkkate getırmek ıstedığım "tılsımlı kırlerı kuvvetlıdır kılıçları kuvvetlıdır ilerici yapı" şablonuna "Ulusal Bağım"Eşitllközgurlukkardeşlik" ozlemı et sızlık Savaşımız" da, ılgınç ışıklar tutrafında toplanan Fransız aydınıyla ılerıci maktadır Burada Mustafa Kemal de kentlıler ve ılerıci yoksulların krala karşı sımgeleşen "İlerlci asker", "İlerici" denıhareketlerı acaba neden "ilerlci" nıtelelebılecek eşraf ve "ilericı halk", coşkular mesıyle anılmaya layık bır "toplumsal dlla Dolmabahçe Sarayı na Sevr Anlaş namlğı" oluşturmaktadır' ması na ve ıstılacı devletlere başkaldırDemın dıkkate getırdıgım olçüt çerçe maktadır vesınde bu sorunun cevabı açıktır Kral Fşraf "ilerlci" nıtelemesıyle anılabılır ve etrafındakı egemenler ulkenın olanak mı' larını yığınlara rağmen kendılerınce çarçur ederlerken o yığınlar kendılerı ve "Eşraf" yapı olarak bır bakıma "ileriçevrelen ıçın yeterınce uretıcı olamamakci" eylemlerle kırılmayı gerektıren feota "duzenlılık" uretımıne yeterınce katkı dal ozellıkler taşımaktadır Şu var kı ıstı saglayamamaktadırlar lacıya ve emperyalızmaya karşı halkla butunleşen eşraf boyleyse "ilerici" nıte "Kralın kulu" olmaktan kurtulmak uze lemesıyle anılabılecektır re ozgurleşme eşıtlık ve kardeşlıkle yo ğurulunca kısı daha uretıcı daha yaratıcı Ulusal Kurtuluş Savaşımız neden daha mutlu kısacası daha "insan" olmak"İlerlci" bır harekettır' tadır Fransız İhtilali ve Ekım devrımı hangı temel sebeplerden dolayı "İlerlci" hareFransız ihtilali ışte bundan dolayı "İleketlerse Ulusal Kurtuluş Savaşımız bu rlci" bır harekettır denılebılır Ihtılal surearada orneğın Doğu Bloku ndakı ozgur cınde yıne hıç de ılerıci sayılmayacak nı leşme yonelışlerı çok benzer sebeplerce gelışme olmuştur En onemlısı sanırım den dolayı "ilerici" hareketlerdır ıhtılalın Robespıyer e vanncaya kadar aşama asama kendı Soz konusu seçocuklarının başını bepler sonsuz buyemesıdır yuk boyuttakı galakEvrenin kozmik boyutta tik sureçler keza Ya Volterler Russonsuz kuçuk bo solar Robespıyerler yaptığı gibi insanlık tarihi yuttakı atomistik su olmasa ıhtılal tumde kaostan duzenlilik reçler uzantısında den fıkrı bır hazırlıkolduguna dıkkat tan yoksun bulunsa üretiyor çektığımız "tarihln ne olurmus' Herhal kaostan, kargaşade alelade ayaklandan duzen uretme" madan ıbaret kaheğılımıyle çok ılgınç şekılde çakışıklık mıs gostermektedır Burada "ilericı dinamlğin" kökenındekı "llerlciliğln", mılyarlarca yıllık kozmik "tılsımlı" dıyebıleceğımız "kıvama" dıkkat ugrasa koşut olarak "duzenlilik uretimiçekmek ıstıyorum ne katkı" baglamında sozun tam anla • Bır defa "ılerıci dinamık" zemının mıyla "evrensel" bır boyutu olduğunu de toplumsal hangı ılerırı unsurların na sevınçle çozumluyoruz sıl bır omuzdasltk kurdukları onem tası yor • Omıızdaslıöa bu unsurların katılım orneklerı çoğaltmak yakın tarıhten oranları da "tılsımlı kıvamın", ondekı bır ıçınde yasamakta olduğumuz toplumsal oğesı oluyor devınımlerı de tahlıl ederek nıce başka ılgınç ornek sıralamak kolay • Dığer yandan hareketın kokenınde kı "likri hazırlık" ve "hedefler" onem taşı Ne kı yazının amacı bu doğıl yor "Ilerıci galaktik ya da atomistik davranıslar"la "ilerıcıınsan• Nıhayet "eylem başarısı" yaşamsal hareketlerinin" çok çarpıcı bulduğum oluyor "koşutluklarını" dıkkate getırmek ısteFransız İhtilali nın doku'undakı "aydın, dım ılerıci kentlı, ilericı yoksul", ornuzdaslıgına ılıskın tılsımlı yapıyı tarıhın bırçok evre "llericilik", mılyarlarca yıllık kozmik sınde gunun ozellıklerınden edındıgı koksureçler uzantısında toplumsal devınım lerle bırlıkte ızlıyoruz lerle "kaostan duzenlilik uretimine gayret Ekim Devrimi sarf etmenin" adı olup çıkıverıyor karsı mıza 1917 Ekım Devrımı ne Marks ne Lenın "Gericilik" de bunun tersı Insanların gıbı aydınlar ve onların fıkrı hazırlıkları ol ozgur yaratıcı uretıcılıklerını habıre lö, madan yaşanabılırdı Ne de ılerıoı yıgırı dıs etme hısterık bencıllığının Daha da ların Çar ve Saray a karşı Rus aydınıyla kotusu duzenlılıklerını acılarla çok kan butunleson o/gurleşme ozlemlerı olma pahasına en kaotık uçurumlara savurma dan basarılabılırdı patolojısının adı Sovyet Komunıst Partısı açısından ha Göklerde yazılı gizem, bu!.. zındır kı Ekım dervımınden yuvarlak yet• Prof Dr , BİLTES mış yıl sonra onceden hangı ereklerın te tıgını çekmış olursa olsun sonuçta hatta yer yer dejeneras yonla çekmış olursa olsun so nuçta hatta yer yer dejerıeras yonla başkalaşmış bu partı statukonun hantallığın ve baskının ara cına donuşmuş olarak ustelık kaç ulke de yığınların "özgürleşme eylemlerlnln", ortadan kaldırılması gereken bır "boy hedefı" olmaktan kurtulamamıştır Sıpt Çantamda Coğrafyalar NAOIR PAKSOY SIHI CANIAMDA üOÛRAl YALAR Yol ve yolculuk oykulerıNadır Paksoy Bağlam Yayınlan Anı dı zıst 144sayfa (1)513 5968 Nadır Paksoy adı okurlarımıza hıç yabancı değıl Nadır tıp doktoru patolog ve şu sıralarda Norveç te Kanser hastahanesı ve kanser araştırma Enstıtusun de sıto patolojı cğıtımı goruyor Dergımı zın arada bır yazarlanndan Paksoy Bırleşmış Mılletler adına 5 yıl Pasifık Okylanusu adalarında (mıkronezya Vanuatu Samoa) doktorluk yaptıktan sonra ulkemıze dondu veAntalya Tıp Fakultesınde doçent olarak goreve başladı Tabıı bu anlattıklanmız Paksoy un tıp doktorluğu yönu Ama Paksoy doktor luktan ote bır mesleğe daha sahıp Gezgıncılık Dort kıtada 50 ye yakın ulke dolaşan Paksoy bu gezgıncılığın duygusal tıtreşımlerını kendıne saklamadı ve onları yazdığı Bir Demet PasHlk kıtabında okurlarla paylaştı Şımdı Sırt Çantamda Coğrafyalar kıtabıyla Nadır paksoy karşı mıza yenıden çıkıyor Paksoy kıtabı ıçın bır gezı rehberı değıldır sadece ve sadece uzun yolculukların sonunda sırt çantamı sılkeledığımde kucağıma dokulen yerkure kırıntılarıdır dıyor öyle demesine bakmayın Paksoy yazılarında kırıntıları değıl koca bır yerkureyı kucaklıyor Paksoy kılabının başına Tagore den bır şıır almış Gıtmelı mısın seyyah' / Gece durgundur karanlık da orma*na çokuyor/ Balkonunuzdakı lambalar parlak, çıçekler taptaze/ ve gençlık dolu gozler hala uyanıktır/ Ayrılma zamanın geldı mı'/ Gıtmelı mısın seyyah' /Senı alıkoymak elımızden gelmez seyyah Bı zım/ Gözyaşlarımız var yalnız Paksoy seyyahın alıkonamazlığı ger çeğını yaşayarak gezıyor Kıtabını uç bö lume ayırmış Katmandu Kervanı Duşler ulkesinde duşsel bır yolculuk Ikıncı bolum Hındıstan a ayrılmış Paksoy a gore Hındıstan bır baharat gezegerı Uçuncu bolumde ıse Tayland dan Kuzey Kutbunda en uç noktaya Vardo ye kadar uzanan yolculukları sırasında duşune uşuşenlerı dıle getırıyor Paksoy Yazıla rını tarıhle geçmişle yoğurarak Gezgıncılık ulkemızde henuz pek eksıktır Insanlarımızı yeterı kadar henuz dunyanın dort bır koşesıne salabılmış ve onların yazdıklarını doyasıya okuyabılmış degılız Sırt Çantamda Coğrafyalar kıtabı bu açıdan da onemlı bır yapıt