Katalog

SORU N YANITLAYALIM Pet şişelerde çam yetiştirmek Akvaryum suyunu sık mümkün mii? değiştirmeli mi? Okurumuz Saner Kutlay'ın sorusu şöyle: "Evde hobi olarak pel şişeler içerisinde çam fidanı üretmeye çalışıyorum. Toprak olarak lunda toprağı kullandım, tavuk gübresi koydum. Fakat çam çıkmasına rağmen 23 hafta sonra kurudu. Kurumasının nedenleri ne olabilir? Çam lohumu ekmek Içln en uygun zaman nedir, oda sıcaklığı ne kadar olmalıdır? Ne tür toprak kullanmam gerekir? Pel şişelerl keserek içerisinde çam yetiştirmek ne derece sağlıklı bir yöntemdir? Yeni çıkan çamın toprağı nemli olursa çam kurur mu? Kaç tür çam tohumu vardır, nereden elde edebilirim? Fıstık çamı yüksek yerleri seviyor, alçak yerlerde ömrü ne kadar olur? Fıstık çamının tohumu kozalak içerisinde ve dışında özelliklerini kaybetmeden na kadar süre kalabllir? Yanlış bir bilgiyi diizeltmek gerekir: Fıstık çamları, söylediğinizin aksine yüksek yerlerln degil alçak yerlerin bitkisldir. Ak orman teşkilatının tohum işleriyle ilgili biriminden temin edebilirsiniz. Mahalli orman fidanlıklarından, bulunduğunuz bölgenin çam ormanlıklanndan tohum elde etmeniz de rnümkündür. Çam ormanlanndan olgun kozalaklar toplayın, normal oda sıcaklığında, kalorifer ya da sobanın başında tohumlar kozalaklardan çıkacaktır. Elde ettiğiniz tohumlan ekebilirsiniz. ağrımaya başlıyor. öncelerl ara sıra olan bu ağn haziran ayından beri her spor çalışması sırastnda ortaya çıkar oldu. Ağn alından şakaklara dağılıp tepeye ulaşıyor. Bu öğretim döneminin başından berl yoğun spor çalışmalarından uzak duruyorum. Fakat şlmdi başımı sağa sola hızlıca çevirsem, sallasam, fazlaca ders çalışsam ağn hemen ortaya çıkıyor. Ara sıra da baş dönmesi oluyor. Gözlük kullanıyorum, bu yüzden altı ayda bir muayeneye giderim, tansiyonum normal, dlş, KBB kontrollerinden geçtim, ağn bunlardan kaynaklanmıyormuş. Ağrının sebebi ne olabilir? Okurumuzun sorusunu Istanbul Üniversitesi Orman Botaniği Anabilim Dalı "Tavuk gübresinin dozajı çok kaçarsa fidanı yakabilir. Kuş gübresi kullanmamak daha uygun olur. Pet şişeleri kullanırken de altını delmek gerekir. Altı delinmezse sulansa bile su aşağı inmez, kökler susuz kalır, bitki çürür. Altına büyükçe bir delik açın, kiremit parçası koyun, üstüne de normal bir toprak koyun. Ya da normal toprakla funda toprağını karıştırabilirsiniz Yalnız, çamların en büyük özelliği köklerinin kazık kök yapmasıdır, pet şişeler içinde en fazla bir yıl tutulabilirler, bir seneden fazla tutulursa köklerde kıvrılmalar olabilir, o zaman araziye dikmek de mümkün olmaz, fidan zar zor gelişebilir. Köklerinin kıvrılmaması gerekir. En fazla bir yıl sonra araziye dikmek uygundur. Şimdi altı delik olan kalın, siyah torbalar var. Altı delik olduğu için suyun a.şağıya inmesini sağlıyorlar. Tedricen süzülen su giderken oksijen getirir boratuvarlarda bazı araştırmalar için deneysel olarak çam yetiştirilir fakat çok özel olarak uğraşmak gerekir, ev içerisinde çam yetiştirmek mümkün değildir. Çam tohumunu derin kasalar içerisinde dışarıda, açık havada doğrudan doğruya ekmek çok daha iyidir. Once toprak düzeltilir. Ekerken tohum kalınlığının yarısı kadar bir yorganla örtmek gerekir. Çok derine ekilirse çıkmaz. Toprağın üzeri sonra yine cam veya tahta parçasıyla düzeltilmelidir. Sonbaharda yapılacak ekim iyi sonuçlar verir. Geç kalmamak şartıyla ilkbaharda ekim yapmak da Vnümkündür. Yanmış gübre koymak yararlı olabilir ama konmasa da olur. Çam doğada yanmış gübre olmaksızın yetişmektedir. En iyisi doğayı örnek almaktır. Toprağın çok fazla nemli olmaması gerekir. Yoksa kökler çürür. Çok kuru da kalmamalıdır Hava alabilecek şekilde normal bir ıslaklıkta tutulabilir. Yine de şunu beiirtelim ki, çamların çok suya ihtiyacı yoktur, kuraklığa da dayanıklıdırlar. Çamın dünya üzerinde 6070 kadar türü vardır Türkiye'de ise beş tür çam bulunmaktadır. Çam tohumlarını Ankara 29814 Odada, saksıda çam yetlştlrllmez. LaBşk. Prof. Dr. Falk Yaltırık yanıtlıyor: deniz sahil şeridinde, Ege mıntıkasında, Bergama Kozak yaylalarında, Manavga'ta, Aydın'da, Gemlik'te yetişir. Tohumlar kozalak içerisinde bir iki yıl bozulmadan kalabılır. Hatta bazen olgunlaşan kozalaklar aşağı düşer ve içlerine açılıp bakıldığında tohumların kendiliklerinden yeşerdikleri görülür. Fıstık çamları tohumdan kolaylıkla yetişir. Ocak ekimleri yapmak gerekir. Yani kazılan çokura beş altı tohum birden konulur. Bir yaşından sonra teklenir ve ayrı ayrı yerlere dikilir. Saksı ya da kasalar fidan yetiştirmek açısından uygundur. Fıstık çamları en rahatlıkla dikimi yapılan çam türlerinden biridir." Istanbul'dan yazan okurumuz Erdoğan Biriclk'in sorusu şöyle: "Evde, akvaryumda Japon balıklan besliyoruz. Su çok sık yosunlanıyor ve hoş olmayan bir görüntü ortaya çıkıyor. Suyu sık sık değlştirellm dedik ama çok sık su değiştirmek balıkların ölümüne yol açarmış. Bu yosunlanmanın nedeni nedir, su değlştirmenin sakıncası var mıdır?" Kanaryalar mevsimi geçtiği halde niye tüy döker? "Uzun yıllardır kanarya yetiştlrlp bakmama karşın kuşlarıma musallat olan bir rahatsızlığı bir türlü çözemedim. Söz konusu rahatsızlık kuşların başından başlayıp boyun bölgesine inen bir İüy dökülmesi. Kuşların hareketliliğini, ötüşlerinl etkilemiyor fakat bu hem bir sağlıksızlık işareti, hem de görünümü hoş değll. Kuşlarıma karışık yemler, yumarta, vltamlnler (sıvıkatı), yeşillikler, kum ve kemikten yeterl kadar vermeme rağmen tüy dökümü evresinden bir kaç ay sonra kelleşme başlıyor. Bu neden kaynaklanıyor olabilir, nasıl başa çıkabllirim?" Istanbul, Zeynepkamil'den yazan okurumuz Mustafa Yavuz'un sorusu şöyle: Okurumuzun sorusunu Hidrobiyolog llham Artüz yanıtlıyor: "Suyun içerisinde nitrit ya da fosfat cinsinde bir fazlalık olduğunun göstergesidir yosunlanma. Yemi yeterinden fazla veriyor olabılırsıniz, yani organik madde fazla demektir bu da. Eğer güneş de alıyorsa bu organik fazlalık bitkiye dönüşür. Asıl neden organik bir madde fazlalıgının olmasıdır, dedik. Fakat bunun yem dışında başka sebepleri de olabilir. Akvaryumcularda bazı küçük, siyah salyangozlar satılır. Bu salyangozlar akvaryumların camını temizlerler. Bunlardan alınıp akvaryuma konulabilir. Yalnız akvaryumda yavru balık ya da yumurtaların olmaması gereki, aksi taktirde salyangoz bu yavruları ve yumurtaları yiyecektir. Suya gelince, su değiştirilebilir ancak klorsuz olmasına dikkat edilmelidir. Eğer musluk suyu kullanılacaksa, musluk suyunun içinde çok fazla klor vardır, suyun bir beşon gün bekletilmesi gerekir. Suyun açık havada, kova içinde bekletilmesi klorun uçmasını sağlayacaktır. Parayla satılan içme sularında bile konacak olsa, onlarda da klor vardır, ağızları açık olarak üçdört gün bekletilmeleri gerekir." Okurumuzun sorusunu Istanbul Üniversıtesı Istanbul Tıp Fakültesi Ağn Merkezi'nden Doç. Dr. Serdar Erdlne yenıtlıyor: "Bazı sporcularda egzersizlerden sonra baş ağrısı görülür. Türkçeye egzerslz baş ağrısı şeklinde çevrilebilecek böyle bir ağrı vardır. Daha çok boyun kaslarının aşırı çalıştırılması, yorulması bu ağrıya neden olur. Boyun kaslarının aşırı kullanılması buradaki sinirlerin sıkışmasına neden olur. Düzensiz, biraz da bilinçsiz yapılan spor bu ağrılara neden olmaktadır. Ağırlık çalışırken özellikle boyun kaslarının aşırı sıkılabileceği (hareketler gerektiği gibi yapılmadığı taktirde) rahatlıkla söylenebilir Ortaya boyun ağrısı değil baş ağrısı çıkar böyle bir durumda." Okurumuz daha fazla bilgi edinmek üzere Çapa Ağrı Merkezine danışabilir Telefon numarasını veriyoruz: 531 31 47 Nar hangi besinlerden, ne kadar içerir? Eskişehir den yazan okurumuz Aydın Çolak'ın sorusu şöyle: "Nar meyvesi hakkında bilgl verebilir mlslnlz? Hangi besinlerden ne kadar içermektedlr?" Okurumuzun sorusunu Kanarya Sevenler Derneğı'nden Kemal Kazas yanıtlıyor: "Tüy dökümü mevsiminden sonra da tüy dökümü, kelleşme devam ediyorsa bunun nedeni kuşun yerinin değişmesidir. Ya da kuş hava. akımı arasında kalmış demektir. Kanaryaları bir sıcak bir soğuk ortama koyamazsınız. Kanaryanın yerinin değişmemesi gerekir. Kafesin altını değiştirip, sonra tekrar kuşu yerine koymak gerekir. Evin içinde sürekli yer değiştirilmesi tüy dökümüne neden olur. Ya da bir az önce belirttiğimiz gibi sürekli bir hava akımı arasında kalıyordur, ku bu kanaryaların hiç hoşunagitmez." Spor baş ağrısı yaparmi? "Ondokuz yaşında 192 cm. boyunda, 94 kg ağırtığında bir genclm. Llse 1. sınıftan beri spor yapıyorum, ağırlık çalışıyorum. Bir yıl öncesine kadar baş agrısını hiç tanımazdım. Aşağı yukarı Şubat 1992'den berl spor çalışmalarından sonra başım Ankara, Başşehir'den yazan okurumuz Murat Ekici'nin sorusu şöyle: Okurumuzun sorusunu fstanbul Üniversitesi Istanbul Tıp Fakültesi Diyet Bölümünden Beslenme Uzmanı Or. Zeynep Koç yanıtlıyor: "Bir tane nar yaklaşık olarak 250 gram gelmektedir Bu bilgiyi verdikten sonra 100 gram narın hangi besinlerden ne kadar içerdiğini söyleyebiliriz Narın çoğu sudur. 100 gram narda %82.3 oranında su bulunmaktadır. Yani 100 gram narın 82.3 gramı sudur. 100 gram nar 63 kalori verir; 0.5 gram protein, 0.3 gram yağ denecektir. Yani protein ve yağ, narda yok denecek kadar azdır. 100 gram nar 16 gram karbonhidrat içerir ve posa oranı çok yüksektir. 100 gram narın kalsiyum içeriği 3 miligramdır; 0.3 miligram demir, 8.miligram fosfor, 259 miligram potasyum, 3 miligram sodyum içerir. Eser oranında A vitamini vardır (yok sayılabilir), 0.03 miligram tiamin (Bi vitamini), 0.03 miligram B2 vitamini, 0.3 miligram niacin ve 4 miligram C vitamini içerir Nara iyi bir potasyum kaynağı olarak bakılabilir, bunun yani sıra posa oranı çok yüksek bir besindir, barsak faaliyetlerinden şıkayeti olanlara önerilebilir."