Katalog

TIP ARAŞTIRMALARI ARALIK AYINDA GÖKYÜZÜ mümkün mü? cn birlikte metabolizma hızı da düşüyor. Donan hayvanlarda donma sırasında metabolizma hızı bazen normalin onda birine iniyor Böylece vücut daha az enerji tukettiğinden besin depolarıuzun süre dayanıyor. Kış uykusu bu tür ekonomik enerji kullanımının tipik bir örnoği Trans Time tarafından kullanılan koruyucu madeteri üreten Biotime laboratuvarında çalışan araştırmacılar bu yıl, kana verdikleri bir madde ile küçük köpeklerin vücut sıcaklığını dört saat süreyle 1°C'ye kadar düşürmeyi başardıklarını, daha sonra köpekleri canlı olarak normal vücut sıcaklığına döndürdüklerini söylüyorlar Tarla farelerinde de bu deneyi tekrarlayan araştırmcılar şimdi babun maymunlarıyla deneylerini sürdürüyorlar Kriyonikçiler ve biyologlar donmuş kışinin kimliğini koruyarak yaşama dönmesi için beyin hücrelerinin yaşatılması gerektiğini biliyorlar. Vücut hücrelerinin klonlanmasıkişiyi yaşama döndürmeyecek çünkü bu klon, kişinin kendisi değil, onun özdeş ikizi olacak. Kriyonikçiler için önemli olan beyin hücrelerinin kurtarılması, çünkü beyin dondurulan kişinin gerçek kimliğini saklayan organ. Ne var ki ölümden sonra beyinde hızlı bir metabolik değişim göze çarpıyor. Kısa bir süre oksijensiz kalan beyin hücreleri (nöronlar) hemen ölüyorlar. Kan dolaşımı ve oksijen yokluğuna böylesine duyarlı beyin hücrelerinin 130°C derece soğukta özelliklerini hangi ölçüde koruyacakları bilinmiyor. Belki bilim bir gün tavadaki omleti tekrar yumurta durumuna getirmeyi başarırsa donmuş beyinler de eski anılarını hatırlayabilirler. Biyologlara göre bugünkü teknolojiyle dondurulanlar gelecekte hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın hayata dönemeyecekler. Ama ölüm yakınsa ve çok paranız varsa sıvı azot tankı sizi bekliyor. Kriyonikçiler, yeterli büyüklükte bir yaşam sigortası politikası izlendiğinde eğer 30 yaşından itibaren dondurma primi ödenmeye başlanırsa ölümden sonra dondurma maliyetinin günde 1 paket sigara fiyatında olduğunu söylüyorlar. ölümsüzlük özlemi bugün de geçmişte olduğu gibi birçok faninin düşlerini süslüyor. Amerikalı sinema yönetmeni ve oyuncu Woody Allen kendine özgü mizah üslubuyla "Bazıları yapıtlarlyla ve soylarını sürdürerek ölümsüzlüğe erişmek ister. Oysa ben ölmemeyi başararak ölümsüz kalmak istiyorum" diyor. Geçmişte Mısırfiravunları mümyalanarak ölümsüzlüğü yakalayamadı ancak sıvı azotta dondurulanlar gelecekte yeniden dirilecek mi? Şunu da unutmamak gerek, bir filozofon dediğı gibi "Yaşam bir sofraya benzer. Kaç saat sofrada oturulduğu değil sofrada ne yenildiği önemlidir." Ama guzel yemeklerın yendiği bir sofrada biraz daha uzun süre oturmayı kim istemez? (New Scientist). Venüs en parlak gökcismi Şekll 1: Ay ve Mars Ikizler takımytldtzında. Saat 20.00 den sonra ufkun üzerlnde bellrecem olan mars 12 aralıkla ayın 6 derece kuzeyinde olacak. 13.6 yay saniyesi çapındaki marsın yüzeyintn yüzde 96'sı parlak. Çevredekl yıldızlardan Aldebaran bir kırmızı dev, 0.6 parlaklıkta ve 60 ışıkyılı uzaklıkta. Betelgeuse ise yine bir dev, 0.6 kadlr ve 1410 ışıkyılı uzakta. Bu tarihte ayise17 gunluk ve 12.9 kadlr. Merkür güneş doğmadan, venüs ise güneş batmadan bile gökyüzünde görünecek konumda... ralık ayında Pegasus (kanatlı at), Balina (cetus) ve Balık (pisces) gibi takımyıldızlar batı ufkunda gözden yiterken Avcı(orion), Boğa (taurus), Büyuk Köpek (canis major) veîkizler (gemini) gibi kış gökyüzünün en çarpıcı bölgesi gökyuzünde iyice belirginleşecek Merkür ayın ilk üç haftasında (üçüncü haftada daha parlak) güney doğu ufkunda gözlenebilecek. Güneş doğmadan hemen önce görebileceğimiz gezegen ayın ılk ya 20 t\tt\\Y. mz k tuzların yoğunluk farkını dinamik bir denge sağlayarak koruyor. Donma sırasında hücre dışındaki buzlanma, hücrenin içindeki suyu dışarı çeker. Hücrenin hacmi kritik bir düzeyin altına düşünce hücre büzülür ve hücre zarı çatlar. Kriyobiyologlar bazı hayvanların doğal yaşamlarında donma sıcaklığının altında uzun süre canlı kaldıklarını biliyorlar. Bu canlıların vücutlarında bol miktarda bulunan gliserol, sorbitol ve glıkoz gibi doğal "antifirizler" donma sırasında hücre büzülmesini azaltıyor. Bazı örümcek ve kene türlerı, kutup bölgelerinde yaşayan balıklar antifriz proteinleriyle 15°C'de yaşayabiliyor. Grönland'da yaşayan tüylü kırkayak gibi soğukkanlı canlılar 50°C sıcaklıkta 1012 ay sağ kalabiliyor. Bazı kurbağa türleri suyun altında yarı donmuş olarak haftalarca kalıyor. Bu sırada kanları büyük kan damarlarının içinde donuyor. buzun altındaki kurbağaların ana atardamarı kesildiğinde kanamıyor. Bazı kaplumbağalar donmuş halde aylarca yaşıyor. Bu hayvanlarda donmuş durumda kalp atışı veya solunum hareketi gözlenmiyor. Kriyonikçiler de şimdi donarak sağ kalmayı beceren canlıların doğal donma yeteneğini öğrenmeye çalışıyorlar. Donma noktasının altında yaşayan canlılarda kan dolaşımı olmadan oksijensiz ve besinsiz kalan hücrelerin metabolik artıklarla zehirlenmemesi kriyonikçilerin ilgisini çekiyor. Hayvanın vücut sıcaklığıyla A Parası olan donduroîur Şekll 3:2528 aralık akşamlarında Venüs, satürn ve Ay birlikte. Uranüs ve Neptün ulkun hemen üzerlnde. Güneş battıktan sonra bu cisimler batı ufkunda hep birlikte izleneblllr. Çcviri:: Ismail Murat Şekll 2:1719 aralık sabaha karsı jupiter ve Ay birlikte olacaklar. Jupiter 1.9 kadir parlaklıkta. Ay 16 aralıktaki son dördün evreslnden yenl çıkmı? ve 11.6 kadir. Spica Başak takımyıldızının en parlağı (0.97) ve 215 ışıkyılı uzakta. Arcturus İse 0.04 kadir ve 33 ışıkyılı uzakta. rısında 0.4 kadir ve ikinci yarısında 0.5 kadir parlaklıkta olacak. Venüs artık güneş betmeden bile görulebilecek durumda. Akşam üzeri batı ufkuna doğru batıp görebileceğimiz en parlak gök cismi Venüs olacak. •4.2 parlaklığındaki Venüs 21 aralıkta satürne bir derece kadar uzakta olacak Mars Ikizler takımyıldızlarında tensinir hareketine devam ediyor ve dünyaya gitgide yaklaşıyor. Güneş battıktan yaklaşık 3 saat sonra doğu ufkunda belirecek olan mars 22 aralıkta Pollux'un 3 derece güneyinde yer alacak. Başak takımyıldızında yer alan Jupiter gece yarısından sonra doğuyor. 1.9 kadir parlaklığındaki jüpıterı 18 aralıkta uydumuz ayın 7 derece guneyinde göreceğiz. Oğlak (capricornus) takımyıldızında yer alan satürn 0 7 kadir parlaklıkta Güneş batar batmaz güney ufkunda gözleyebileceğimiz satürn güneş battıktan yaklaşık 4 saat sonra batacak. 299