Katalog

BİLİM POLİTİKASI TÜBİTAK'da Baskan değisti, yasa da değisiyor Prof. Dr. Kemal Gürüz'ün yerine Prof. Dr. Tosun Terzioğlu atandı. urkıye Bılımsel ve Teknık Araştırmalar Kurumu TUBİTAK da ıkı yıllık Başkanlık donemı sonunda ıstıfa eden Prof Dr Kemal Guruz gdrevını Prof Dr Tosun Terzıoğlu'na devrettı Başbakan yardımcısı Erdal Inonu'nun ısteğı doğrultusunde gerçekleşen gorev değışımınden sonra şımdı de TUBİTAK yasası değışıyor Özal hukumetı doneminde Bılım kurulu yasası kaldırılmış ve TUBİTAK yonetım kurulu ıle yonetılmeye başlanmıştı Başbakan Yardımcısı Erdal Inonu'nun hazırladığı yenı yasa kurumun yenıden bıhm kurulu ıle yonetılmesını ongoruyor Bu konuda hazırlanan yasa tasarısı Cumhurbaşkanı özal tarafından veto edılmıstı Yasa komısyonda aynen benımsenerek yenıden onaylanmak uzere Meclıse gonderıldı Yasadakı en onemlı değışıklık Bılım Kurulu maddesıne ılışkındır TUBİTAK yasasının 4 maddesı şu şekılde değıstııılıyor 'Bılım Kurulu onbır uye ve Genel Sekreterden meydana gelır Uyelerden beşı temel bılımler, dordu uygulamalı bılımler alanlarından eser, T araştırma ve buluşlarıyla tanınmış kışıler arasından kalan ıkı uye sanayıde ustun nıtelıktekı araştırma veya uygulamalarıyla kendını gostermış kışıler arasından seçılır ' Kurul kendı uyelerı arasından ıkı yıl ıçın bır başkan ve bır Başkanvekılı se çer" Yasaya gore bılım kurulu uyelığı dort yılla sınırlı Açılacak yenı uyelıkler ıçın kurul tarafından gizle oyla ve uye tam sayısının çoğunluğu ıle seçım yapılır Suresı bıten uyenın ancak bır donem daha seçılebıleceğını belırten yasa kurula TUBİTAK ın çalışma ılkelerını ve programını hazırlamak, kendı ıçınden veya dışından Genele sekreterı seçmok gerekırse yenı merkezler ve enstıtuler kurmak, bıllm ve teknolop programlarının hazırlanmasında yardıma olmak Yasa ayrıca çeşıtlı bakanlıkları ve kurumları temsılen bır de Danışma Kurulu kurulmasını ongörmekte Genel sekreterlığe kurumun yurutme otganı gorevını veren yasaya genel sekreter, Bılım kurulu nun onerısı uzerıne Başbakan tarafından atanıyor Genel sekreterın onerısı uzerıne de yardımcıla rı bılım kurulu tarafından atanıyor Yasa Meclısten geçtikten bır ay sonra Bılım Kurulu nun oluşturulmasını ongörmekte Yasanın dorduncu maddesınde öngorulen bılım kurulunun ılk kuruluşu bır defaya ozgu olarak Başbakan ın 5 uye seçmesıyle gerçekleşecek Aynı nıtelıklere sahıp olması ongorulen dığer uyeler de seçılen uyeler tarafından gızlı oyla seçilecek Prof Dr Kemal Guruz ve kurumda gorev alan bazı bılım adamları geçmışte bır sure ışleyemez hale geldığı gerekçesıyle Bılım Kurulu modeltne karşı çıkıyor ve bu yonetım bıçımının sakıncaları uzerınde duruyorlardı Sayın Guruz un bu konuda hukumet ıçındekı bılımın patronu Sayın Erdal Inonu ıle goruş ayrılığına duştuğu bılınıyordu Guruz'un ıstıfasıyla bırlıkte 15 kadar bılım adamı da ıstıfa ettı Bunlardan bır gurup bılım adamının, Terzioğlu nun kendı ekıbını kurmasına fırsat vermek duşun cesıyle ıstıfa ettıklerı, bır gurup bılım adamının da yenıden gorev al onerısı ıçın bıraz duşunme ıznı ıstedıklerı oğrenıld Bilim kurulu nasıl seçilecek? Tosun Terzioğlu: Bilime daha fazla destek 7ÜBİTAK ın yenı Başkanı Prof. Dr. Tosun Terzioğlu kendısıne yonelttığımız 'Ülkemtzde bılımın durumu, TUBİTAK'ın kısa ve orta vadelı bılım polıtıkaları, Bılım kurulu modelı nasıl bır TUBİTAK devralıdınız' sorulanmızeı aşağıdakı yanıtları verdı UBİTAK'ın kuruluş kanunu Bilım, Kurulu modelı esasına dayandırılmıştır Uzun yıllar yururlükte olan bu kanun çerçevesınde TUBlTAK'ı kuruluşunu ve faaltyetlerını genelde kuşbakışı olarak kısaca değerlendırmekte yarar vardır 1. Bu yıllarda TUBlTAK'ta araştırma grupları kurulmuş, bu gruplar vasıtasıyla Turkıye Cumhurıyetı'nın tarıhınde ılk kez araştırma projelerı sureklı bır bıçımde desteklenmeye başlanmış ve araştırma unıtelerı oluşturulmuştur 2. Bılım Hızmet ve Teşvık odullerı ıhdas edılmıştır Turkıye'nın bılımde en prestıjlı odullerı bugun de TUBİTAK ödullerıdır 3. Bılım Adamı Yetıştırme Grubu vasıtasıyla orta oğretımden unıversıteye ve unıvorsıte sonrasına kadar yurt ıçı ve yurt dısı burs ve destek programları uygulanmaya baslanmıştır Kanımca bu programlar Turkıye'nın en verımlı burs programlarıdır (Şımdıye kadar kımlerın TUBlTAK'tan burs aldığı konusunda hazır bır çalışma bulamadım, ancak benım şu anda bıldtğım Turkıye'nın kalbur ustu bırçok bılım adamı yetışmesının bır dbnemınde bıle olsa bu programlardan destek gormuştur) Bilim Ödüllü bir matematikcimiz TUBİTAK Başkanlığına getırılen Prof Dr Tosun Terzioğlu, ODTU Matematık Bolum Başkanlığını yapıyordu 1942 de doğan Terzioğlu 1961 de Robert Kole) Lısesını, 1965 te Nevvcastle upon Tyne Unıversıtesı Matematık bolumunu bıtırdıkten sonra doktorasını Frankfurt Unıversıtesı nde (Dr Phıl Nat) yaptı Frankfurt Unıversıtesınde yardımcı asıstanlık goreviyle unıversıte hayatına başlayan Terzioğlu arkasından Maryland Unıversıtesınde oğretım asıstanı Mıchıgan Unıversıtesınde mısafır oğretım uyesı (75/76) ve VVuppertal Unıversıtesınde mısafır profesor olarak gorev yaptı (82/83) Bu tarıhler dışında 1968 den bu yana ODTU Maternatık bolumunde oğretım uyelığı yapıyor T 4. Marmara Araştırma Merkezı kurulşutru Bugun de Turkıye'dekı tek gorevı araştırma olan yegane kurum bu Merkezdır Bılım Kurulu gosterışten uzak, sessız sedasız çalışarak kıt malı olanaklara rağmen Turkıye'de bılıme araştırmaya ve teknolojıye destek sağlamayı başarmıştır Her kurumumuzun hayatında olduğu gıbı TUBlTAK'ta da Turkıye'nın ıçınde bulunduğu ekonomık, sosyal ve polıtık ortamın etkısı zaman zaman hıssedılmış ve bazı ınış ve çıkışlar değal olarak meydana gejmıştır Ancak genel olarak vo uzun vadede değerlendirlldlğınde bu ınıs çıkışların keskınlığı ve etkısı bırçok benzer kurumumuzdan, orneğın unıversıtelerde olduğundan daha az etkılı olmustur TUBİTAK açısından bunalımlı denebılecek bır donemde belkı de bu bunalımıgıdermek amacıyla Kanun Huknıunde bır Kararnameyle Bılrm Kurulu kaldırılmış ve yerine Yonetim Kurulu getırılmıstır TUBİTAK ın bılım ve teknolo|iyı desteklemek bılım adamı yetışmesıne yardımcı olmak gıbı çok onemlı gorevlerının yanısıra bır de Turkıye'de bılım polıtlkasının oluşmasına katkıda bulunmak gorevı vardır Bılım polıtıkasını oluşturmak uygulamak, sonuçlarını takıp etmek ve ırdelemek ve bunların ışığında gereklı değışıklıklerı yapabılmek sureklı ve uzun vadelı bır ıştır Dığer ışlerınde olduğu gıbı bu gorevı yaparken TUBİTAK, unıversıteler ve araştırma kurumlarımızdakı tum bllım adamlarıyla bır ıletışım ve dı yalog halınde olmak zorundadır Böyle onemlı uzun vadelı, sureklı bır hızmetı kesıntıye uğramadan ve meydana gelebılecek olumsuz koşullardan en az etkılenerek hızmet vermek ıçın kanımca en uygunu Bilım Kurulu modelıdır Kurumun orta ve uzun vadelı çalışmaları hakkında doğal olarak bazı duşuncelerım vardır Ancak kısa bır sure ıçerısınde TUBİTAK yasasının değışerek Bılım Kurulu'nun kurulacağı göz önunde bulundurursak bu duşuncelerımı pır plan olarak belırtmek doğru olmaz kanısındayım Zlra Bılım Kurulu'nun esas gorevı TUBİTAK ıçın orta ve uzun vadelı çalışma planları yapmak, ılkelerı ve objektıl değerlendırme kıstaslarını oluşturmaktır Bundan ıkıbuçukuç yıl once unıversıtedekı bır arkadaşım TUBİTAK ı, yakınlarına âğır yuk olan bır hastaya benzetmıştı Hasta ayağa kalktı, bılım çevrelerıyle kopma derecelerıne gelen ılışkılerını oldukça duzeltı, yurt dışına açılmaya başladı ve Turkıye dekı araştırma hayatına olumlu destekler sağladı Bugunku TUBİTAK yonetımıne ve kısa bır sure sonra gelmesı olası olan Bılım Kurulu na duşen gorev ise, ılkelı programlı planlı ve objektıf bır biçımde bılıme daha da fazla destek sağlamak, kamuoyumuza bılımsel araştırma ve gehştırmenın nerdeyse ekmek ve su kadar gereklı olduğunu anlatmaya çalışmak, yeteneklı gençlerımızın bılıme yonelmelerını sağlamak ve onları her bakımdan desteklemek olacaktır Tum bunları yapambılmek ıçın KURUMUN ozellıkle bılım adamlarımızın desteğıne, yardımına, uyarı ve eleştırılerine her zamankinden fazla ıhtıyacı vardır. BlllmÖdülleri Terzioğlu NATO doktora bursu, Balkan Matematıkçıler Bırlığı Genç Araştırıcı ödulu TUBİTAK Teşvık ödulu(1974) ve TUBİTAK Bıhm Odulu (1986) Tosun Terzioğlu çeşıtlı donemlerde ODTU Matematık Bolum Bsşkanlığı ODTU Fen ve Edebıyat Fakultesı Dekanlığı aynı unıversıtede Senato uyelığı Tubıtak Temel bılımler Gurup Uyelığı Turk Matematık derneğı Yonetım Kurulu Uyelığı ve başkanhğı yaptı Terzioğlu çeşıtlı uluslararası bılım dergılerınde de halen edıtorluk ve yazı kurulu uyelıklerını surduruyor TUBİTAK Başkanı Prof Dr Tosun Terzioğlu nun 1969 1992yılları arasında yayınladığı 45 bılımsel makalesı bulunuyor 29&6