Katalog

SORUN YANITLAYALIM BİLİM YAVIN Kuduz hakkında bilgi Okurumuz Hikmet Çellk, "Kuduz vlrüsü alındığmda, aşı yaptınlmamışsa, mikrobun alınmasından hastalığın meydana çıkmasına kadar geçen siire, hayvanda ve insanda ne kadardır; mlkrop almış Insan ya da hayvan kesinllkle kuduza yakalanır mı; sürenin aylarca ya da yıllarca uzaması durumunda hastalık ortaya çıkmadan önce görülebilen bellrtiler nelerdlr, bu konuda ayrıntılı bllgi verebilir mlslnlz?" dıye soruyor Okurumuzun sorusunu Pendık Araştırma Enstitusu Kuduz ve Patoloji Laboratuvarı Şefl Dr. Ankan Gürel yanıtlıyor "Kuduz, vırusun açık bır yaradan salya yoluyla veya ısırıkla vucuda gırmesıyle ortaya çıkar Kuduz olan hayvan veya ınsanın olumune en geç beş gun kala salyada vırus artar ve dığerlerıne vırusu geçırır Vırus ondoksan gun arasında normal gırışımını yapar Teorık olarak vırusun ıkı yıl muddetle vucudun bellı bır yerınde sabıt kalıp, bır stres faktorle aktıf hale geçmesı de mumkundur Hastalığın ortaya çıkmasındakı en onemlı faktor vırusun gırdığı yerın beyıne uzaklığıdır Ayak, el parmağından ısırılan şahısta vırus 3060 gunde beyıne ulaşırken, baştan ısırılan kışıde 10 gunde ulaşabılır Bunun yanısıra vırus tıpı, patojenıtesının az ya da çok oluşu da hastalığın erken veya geç çıkmasını belırler Bu yuzden ısırılmayı takıben aşıya başlanmasının çok önemı vardır Isıran hayvan ılk 5 gun ıçınde ölmezse tehlike %99 kalkar, yine de on gun müşahade altında tutulur "24 saat Içlnde aşı yapılmamışsa, artık yapılsa da ise yaramaz," şeklındekı goruş yanlışbr, aşı her zaman yapılabılır Eğer baştan ısırma soz konusuysa serumla bırlıkte aşı yapılır Isıran hayvan kayıpsa (orneğın yabanı hayvan, başıboş kopekler), hayvan kuduzmuş gıbı tam serı aşının yapılması gerekır (Yabancı aşılarda 0, 3, 7, 14, 30 ve 90 gunlerde olmak uzere 6 aşı, yerlı Ise 14 gun 1620 ye de çıkabilir sureyle her gun aşı yapılır) Yabancı aşılar insan doku kulturunden elde edılenlerdir, alerjı yapmaz, etkısı daha çabuk ortaya çıkar, yerlı aşılar koyun beynınden elde edılmıştır, alerjı ve menen|it yapma rıskı vardır Kuduz kesın olarak teşhıs edıldıyse yabancı, eğer tehlike yoksa yerlı aşı yaptırılmalıdır Kuduz vırusunun vucuda gırme olasılığı %1015 tır, vucudun da dırencı vardır Hastalık ortaya çıkmadan bulgu görülmez, olume yakın ağrılar, menenjit başlar ve salyayla meydana gelen anı bır olumle bıter Turkiye kuduz ulkesı olarak tanıtılmaktadır oysa Avrupa dakı kuduzun % 8 ı vardır Turkıye'de Ancak Avrupa'da ormanlık bölgelerde, yabanı hayvanlarda görulurken, kuduz Turkıye'de evcıl hayvanlarda daha sık göruluyor (Köpek %85, kedı%15, sığırlar vb ) Hayvanı aşılatma kuduzun önlenmesınde etkın bır Sivrisinek kovucular zararlı mı? yoldur uldurmek çok daha masraflıdır Eğer, hayvan on gun beklenmeden oldurulurse beyındekı vırus görulmeyebılır bu yuzden hayvanın kuduz olduğu kabul edılerek, ısırılan kışıye serı aşı yapılır Hayvan ölurse enstıtumuzde muayenesı yapılır Çanakkale dahıl Bolu ya kadar Marmara Bolgesındekı tek kuduz teşhıs merkezı Pendık Veterıner Araştırma Enstıtusu'dur Izmır (Bornova), Ankara (Etlık) Dıyarbakır Erzurum, Elazıg, Samsun da da bulunmaktadır kında bilgi verir mlslnlz?" Okurmuzun sorusunu Makine Mühendlsleri Odası ılgılılerı yanıtlıyor Isı yalıtımı ısıtılan hacımlerden dışarıya ısı kaçışını (kaybını), soğutulması ya da bellı sıcaklık derecesınde tutulması gereken hacımlere Ise ısı glrışını (ısı kazancını) olabıldığınce azaltabılmek içın gırışılen onlemlerın tumudur Sorunuzda özellıkle yanıtlanmasını ıstedığınız bınalarda ısı yalıtımı ıse ıç hacımlerle dış hava ve değışık sıcaklıktakı hacımler arasında ısı akışını azaltmak ıçın yapılır Isı yalıtımı aşağıdakl blna elemanlarına uygulanır a)Duvarlar, b)Pencere ve kapılar, c)Dış sıvalar, dJDoşemeler, e)Çatılar • Isı Yalıtım malzemelerınden beklenen ozellıkler 1lsı yalıbm yeteneği kalınlığın buyumesı veya ısı ıletkenlığı değerının kuçulmesı ıle buyur 2lsı Yalıtım Malzemeslnin Hava Geçirgenllğl. uzerı sıvalı duvar ve doşemelerde ısı kaybına etkılı hava akımı olamayacağı genellıkle kabul edılmekle bırlıkte kapı ve pencerelerın aralıklarından sızan hava buyuk ısı kayıplarına neden olur 3 Isı Depo Etme Yeteneği duvar ve döşemelerın ısı depo etme yeteneği, kışın ısıtmanın durması halınde çabuk soğumayı, yazın da ozellıkle guneşın etkısı altında ortam sıcaklığının gunduz saatlerınde aşırı yukselmesını onlemek açısından onemlıdır Isı yalıtımı yapılmış bır haclmde ısı kayıpları aynı ıklım bolgesınde, âynı konumda bulunan eşdeğer buyukluktekı Isı Yalıtımsız bır hacme oranla daha az olacağından belırlı bır konför sıcaklığına ısıtılması ıçın daha az yakıtın yakılması yeterlı olacaktır Daha az yakıtın yakılması ıse daha az baca dumanı, dolayısıyla daha az çevre kirlıliğı demektır Isı Yalıtımı ıle ılgılı daha genış bılglyı çeşıtlı kaynaklardan ve TSE' nin Mart 1989 da yayınladığı TS 825 numaralı "Bınalarda Isı Yalıtımı Kurallan" ısımlı standartta bulabılırsınız" TuPk PsikiyatN Dergisi Sayı 4, kış 1991 Yayınını başarıyla surdu ren Türk Psıkıyatrl Derglsi'nin bu sayısında dergı O E n <3 i S i yayın yönetmehı Prot.Dr. Orhan önürk on yazısında ılaç sanayı bılımsel araştırmalardoktor ılışkılerıne değıniyor Sayın Özturk Turk bılım adamlarının ödenek ve malı kaynak yoksunluğundan dunyadaki bilımsel aktivıtelerın gerisınde kaldıgını hatırlatarak, ılaç şırketlerının artık bılımsel araştırmalara harcama yaptıklarını, Turk bılun adamlarının yurtdışındakı korıgrelerı çoğurv lukla ılaç şırketlerının yardımlarıyla ızleyeblldlklerinı belırtıyor ve değişen dunyada hekimler ve ılaç sanayi arasında ıletışım ve etkıleşımın gereklılığını gormezlıkten gelemeyız Hekımlık mesleği ılkelertne ve bıllmsel anlayışa özen gösterıldiğı surece hekımlerle Ilaç sanayi arasında gehşmekte olan ıhşkının gıderek daha sağhklı ve verımlı olabıleceğıne ınanıyorum demektedır Sayın özturkun bu ilışkinın parayı güden sanaylnın bılımi vs universıteyl yönlendırme polansıyel tehlıkesıne de dıkkat çekmesı, bır cumle olarak bıle beklenebılırdı Geçen haltakl sayımızda bunun tıplk ıki örneğı yer alıyordu Hasan Yazıcı nın Cantekln olayı' ve Dogan Cuceloglu nun Ünlvarstte aatılık mı' başlıklı ve Amerıkada bır bılım adamının eleştırılerını konu alan yazısı Şuphesız ılaç sanayının blllmsel araştırmaları desteklemesı olumludur ve katkıları bılım hayatını olumlu etkılemektedır Ilaç şırketlerının bağımsız araştırmaları davranışları desteklemelennı ıstemek gerekır Ancak bu, universıtelerin, bıllm adamlarının kendı mali kaynaklarıyla bağımsız hareketlerının yerını alamaz Para, her zaman guducudur Evrensel geçerlığı olan bu kuralı unutmamak gerekır Bu noktanın ilerde Turkiye de de gundeme geleceği açtktır Dergı de Dr. Başaran Oamlr'ın Prol. Dr. Fuat Azlz GfikMİ'le tıbbın etık yönlerı ve psıkiyatrıetık llışkısı uzerıne ılglnç ve yararlı bır söyleşisl var E. GAkaH. Turkçapar ın Daseın Anallzı Eksenınde Psıkıyatrıde Varoluşçuluk yazısı B Ulufl, A Uluşahln, T Üatün'un Depresyonda Kışılık Özellikleri ve Klınık ve Biyolojık Degışkenlerın llışkisı , M. BaşoOkı'nun 'Turkiye de Bılımsel Psıkıyatrı Çalışmaları', I. D»g'ın "Rosenbaum un Ögrenılmıx Guçluluk Ölçeğının Unıversıte Öğrencılerı İçln Guvenırlığı ve Geçerliği1, Kayalı. YukMİ,Savlnçok ve ÇMar ın Karbamazepınln Ruhsal Bo7iıkulukların Sağaltımında Kullanılması' M Razakl nın Şızofrenıde Talamık Flltre Hlpotezl" B^aroglu.Uluuftu^lp v* Lu|*d nın "Ameliyat Oncesı Kaygı ve depresyon Durumunun Ameliyat komplıkasyonlarına ve Yatış Suresıne Etkisı uzerıne Bır Çalışması' sı, ünal, Bcrkaun, Kımkh v« Kaya nın Kronlk Urtıker ve Alerjik enezle olgularında Pslkoloıık semptomlar'ı GOnay, Atbafoghı'nun " Capgras Sendromu" Alpatokln'ın 'Sınır Olgu, klinık belıtılerı bir Gözden geçır me'sı Tarlhsel blr derleme Psikıyatrık epldemıyoloji (C Kılıç çevirısı) Yenl yayınlardan özetler, kıtap tanıtımı tez tanıtımı, kongre ve toplantı haberlerı Dergının bu sayısında Cılt 1 ve Cılt 2 içln bır de dızln verılmış Yazış ma adresl PK 401 Yenlşehln 06442 Ankara, tel 31066933101938 PSiKıYATRi Ankara'da yazan Kubilay öztürk ' Yaz günlerlnde belamız olan sivrlsıneklerden kurtulmak içln sığındığımız, vucuda sürülen sıvılann blze ve çovreye zararı var mıdır?" dıye sorarken, Duzceden yazan Nacl Turay da Slvrlslneklerden kurtulmak için kullandığımız, elektrlk enerjlslyle calışan koruyucu tabletlerın insan sağlığına olumsuz etkısı var mıdır, tabletlerin solunması sakıncalı mıdır?" dıye soruyor Okurlarımızın sorularına Istanbul Unıversıtesı Cerrahpaşa Tıp Fakultesı Halk Sağlıgı Anablllm Dalı öğretlm Üyesl Prol. Dr. Hllml Erglnöz'un verdığı yanıtlar şoyle: ' 1 Vucuda surulen sıvılann çevreye hıçbır zararı yoktur Genel olarak insan sağlığına da zararlı bır etkısı yoktur, ancak bazı kışıler bu sıvılara karşı alerjık reaksıyonlar gosterebıl1 ler 2 Sivrisinek kovucu tabletlerın de bır zararı yoktur, çıkardıkları koku sıvrısıneğı, boceklerı uzaklaştırır sadece Yağlı ciltlerin bakımı Isı yalıtımının kullamm alanları ve özellikleri Kırklarelı'den yazan Hüseyin Vurdu nun sorusu şu "Isı yalıtımının çeşltleri, kullamm alanları, kimyasal ve flzlksel özellikleri, yakrt tasarrufuna ve çevre klrllllğlne olan etkllerl, İnsan saglıgını llgllendlren yönlerl hak Okurumuz Hasan A. Kanık (20) ' yüzüm normalden çok daha yağlı blr cikto sahlp, bir doktor bilyuk olasılıkla hormonal dengesizlUc olablleceğlnl söyledl, bu sorun benl çok rahatstz edlyor, hormonal dengeslzlicse nasıl tedavl edllebllir, değilse ne yapmalıyım?" dıye soruyor Okurumuzun sorusunu Istanbul Unıversıtesı Istanbul Tıp Fakultesı Dermatolojı Anabılım Dalı ndan Prof. Dr. Orhan Baransü yanıtlıyor ' Hormonal bır nedene bağlı olma olasılığı çok zayıftır Cıldin yapısından kaynaklandığı söylenebilir Cildın aşırı yağlanması yağ bezlerının aşırı çahşmasının bır sonucudur tedavısı yoktur Yalnız sık sık yıkanması tavsıye edılebılır Sık sık yıkandığı ıçın sabun seçımıne dıkkat etmek gerekır Bebe sabunları ya da asıtlı sabunlar pıyasada rahatlıkla bulunmaktadır "Rebasit", "Sebamet" glbi asitli sabunlar bıraz pahalıdır, ucuz olması ıstenıyorsa bebe sabunları kullanılabılır" 25374