Katalog

TV'DE B İ L İ M VE BELGESELLER TV1 Saat 13.10 Belgesal "Maoera Pesinde" Bu bolumde Elbı Guney Afnka'nın vahşı batı sahılıne gıtmek uzere çölden ayrılıyor Iskelet sahılınde yanlış ıpuçları ve acı duşkırıklığıyla karşılaşıyor TV 2 Saat 19.15 Yerll belgesel "Avşar Ellerl" TV 3 Saat 20.00 Belgesal "Dünyamız" Bu bolumde Ingıltere'nın Galler bölgesinde yaşayan bır kokarca aılesınin yaşamı ve aynı bolgede yaşayan dığer canlılar tanıtılıyor TV 4 Saat 19.30 Belgesel Tırça ve Sanat" TV 4 Saat 22 50 Belgesel "SonsuzluğaYolculuk" Dınozorlann bugun yaşayan torunları Dınozorlarla ilgılı dığer gerçekler TV 2 Saat 13.10 Belgesel "Hayabn Evrlml" î.'.l. 11 OcakCumartesl hamılelıkte eksık beslenme konusunda TUBİTAK Gebze'de yapılan bır araştırma gundemegelıyor TV 2 Saat 21.05 Merak Ettlklerlnlz Belçıka nın bır şehrını kurtaran çocuk kahramanını, Yunanıstan'dakı kadınların bağımsızlık gununden ve farklı ılgınç konulardan bılgı ve goruntuler TV3 Saat 22.05 Belgesel "Alaska" Alaska nın doğal guzellıklerı ve yeraltı zengınhklerı anlatılırken şehırlerıyle de ılgilı bılgıler veriliyor TV 4 Saat: 23.00 Belgesel "Beyln" TV 3 Saat 22.40 Belgesel "Savaş Dosyası" Dızının bu bolumnde Ikinci Dunya Savaşının 19401943 kesıtlndekı gelışmelerı Almanya cephesınden gorunduğu şeklıyle ele alınmakta ve tum gelışmeler sırasında Hıtler'ın durumu ve yaklaşımları ıncelenmektedır TV 2 Saat 19.20 Çevre Tv 2 Saat 19.50 Belgesel "Dokuzuncu Sanat" Bırıncı Ounya Savasından 1929'dakı ekonomık bunalıma kadar olan donemde çızgı romanların tarıhı yansıtılarak gelışmesı konuedılıyor TV 3 Saat 20.00 Belgesel "Muclze Gezegen" Kıtalann bırbırinden ayrılması ve sıradağların oluşumu anlatılıyor TV 1 Saat 18.10 Saglıgımız içln Sağlığımız ıçın programının ana konusu Plastık Cerrahı Prof Dr Fethı Orak'ın katıldığı programda Fethı Orak'ın yaptığı ameliyatlardan da goruntuler yer alıyor TV 2 Saat 00..05 Belgesel "Yarının Dünyası" Yenı araba lastığı yapıştırıcıları ve havayı kırletmeyen hıdrojenle çalışan arabalar ıle gorunmez fotokopı murekkebı anlatılıyor TV 3 Saat 21.10 Belgesel "Nova" Isaac Asımov Genetik büyülüyor Çok hızlı gellşme gösteren genetik çalışmalar sadece tıpla sımrlıdeğil 15 0cakÇarşamba G 12 0cak Pazar IBOcakPerşembe 17 0cakCuma Bu bolumde kalıtım yoluyla geçen hastalıklar ıncelenıyor Bır kısmının gen muhendıslığı yardımıyla tedavı edılebıleceğı anlatılıyor TV 2 Saat 16.00 Dlzl "Macera" Bu bolumde sırasıyla New York sokaklarında kayak patenlı çocuklar, Ounya Acıl Yardım kuruluşunda çalışan bır hemşırenın yaşamından kesıtler, kar sörfu ve nasıl kullanılacağı ABD'deki Buyuk Tuz Golu adıyla bılınen bolgede her yıl yapılan hız rekoru çalışması ve yarışmastndan goruntuler yeralmaktadır TV 4 Saat 19.40 Flzlkle Eğlenelim TV 4 Saat 20.55 Belgesel "Dünyanın BlllnmeyenYüzü" TV 2 Saat 23.25 Belgesel "Uzay ve Blz" TV 3 Saat 20.30 Belgesel "Kon Tlki ileYolculuk" Dızının bu bolumunde Norveçlı kaşıf Tor Heyerdal ın kışılıgı ve kımliğı hakkında bılgı verılıyor Tor karısı Lıv ıle bırlıkte bır Pasifik adasında bır yılı sure ıle yaşıyor Daha sonra savaşın başlamasıyla planları bozulan Tor, Almanlara karşı savaşmak ıçın Norveç gonullulerıne katılıyor TV 2 Saat 19.20 Blllm Gündeml Orhan Bursalı nın sunuculuğunu ve danışmanlığını yaptığı, Emel Uygur'un yapımcılığını ustlendığı programda Psıkolog Dr Acar baltaş ve Zuhal Baltaş'ın "Bedenın Dili" konusunda yaptıkları çalışmalar, enetıkte ne olup bıttığını kavramak benım ıçın çok zor bır uğraş ancak bu alan çok hızlı bır gelışme gosterdığı ıçın kısa bır gırış yapmak ve bugunku çalışmalardan birkaç ornek vermek ıçın elımden gelenın en lyısını yapmaya çalışacağım Genler, kalıtımın basıt, kuçuk yapıtaşları değıldır Avusturyalı rahıp Mendel, 1860'larda muhteşem çalışmalarını surdurduğu zaman hucre çekırdeğındekı kromozomların bezelyenın çaprazlama yetıştırılmesınden sorumlu olduklarının farkında değıldı Çok dıkkatli not aldı ve bezelyelerın kesın, ölçulebılır ozellıklerı olduğunu kaydettı, bunlara "etken" adını verdı Çıftler halınde gıbıydıler Mendel bır "gerlleme gösteren" etkenın yok olmadığını, saklı kaldığını ve bır sonrakı kuşakta ortaya çıkabıleceğını buldu Kromozomlar, 1888 de von Waktoy*r tarafından adlandırıldıkları zaman, hıç kımse yapılarını bılmıyordu, ancak en sonunda bunların Mendel'ln etkenleriyle bır bağlantıları olduğu anlaşıldı 1909 da, Danimarkalı bıyolog Johannsen, etkenlen "gen" olarak adlandırdı Yunanca olan bu sozcuk "btr çeyl dogurmak" anlamına gelıyor sarmal) oldukları anlaşıldı DNA ya da de oksırıbonukleik asıt, bugun genetik kod adı verılen çeşıtlı bırleşımlerde dört farklı çekırdekçıkten oluşur Bılım adamları bu bırleşımlerı değıştırmeye çalışıyor Buna rekombınant DNA ya da "genetlk mühendlsllğl" adı veriliyor Bu çalışmaların bır yararı olabılır mı? Tabıı kı Işlev goren bır bağışıklık ısıstemlerı olmadıgı ıçın sterıl ortamlarda yaşamaya zorunlu kuçuk çocuklar var Bır gun genetik muhendıslık onlara normal bır yaşam sağlayabılır Sonunda, belkı, DNA ları hasar gormuş kışılerde, bu bır şekılde onarılabılır Yaşlandıkça, DNA hasar gorduğune ve hepımız gençlığımızı korumak ıstedığımıze gore, genetık muhendıslık hepımız ıçın onemlıdır Şımdı, gen tedavısı yoluyla yaşam kurtarmayı amaçlayan tıbbt deneyler var Hasta ya da kusurlu kışılere, sağlıklı ya da özel olarak değıştırılmış genler verılıyor Ölumcul bağışıklık bozukluğu olan kışılere genetik olarak değıştırılmış lenfosıtler aktarılması, gelecek ıçın umıt verıyor Tanıda da ılerlemeler var önde gelen bır tıp dergisı, kalıtsal hıpertrofık kardıyomıyopatl (çocuk buyudukten sonra kendısını gösteren bır hastalık) olması mumkun kışılerde, lenfosıtlerdekı genlerın ıncelenebıldığını soyluyor Bu goruntuleme testının, hastalığı başlamadan once belırlemesı umuluyor, boylelıkle bazı koruyucu onlemler alınabılecek ve bu hastalığın başgostermesı tehlıkesı olmayan kışılerın de rahat nefes almalarını sağlanabılecek Kısa bacaklı koyun Her turde karşılaşılan garıp kromozomların sayısı, kalıtımsal ozellıklerden çok daha az olduğu ıçın, bıyologlar her kromozomun bır gen topluluğuna sahıp olduğuna karar verdıler Az sayıda (dört) kromozomu olan kolayca bulunan, hızlı ureyen kuçuk meyva sıneğı sayesınde, genlerın duzenlerının ve bırbırlerıyle bağlantılarının karmaşık olduğu bulundu Ustelık, Mendel ın onceden keşfettığı gıbı, genler melezlenebılıyor ve mutasyona gırebılıyordu Hayvan yetıştırıcılerı, oz plazmanın değışme eğılımınden uzun suredır yararlanıyordu 1791'de, Massachusettslı bır çıttçı, garıp bır kuzudan, topraklarını çevreleyen taş duvarın ustunden atlayamayan kısa bacaklı koyunlar urettı Meyva sıneğı, bır kromozomdakı genlerı saymayı mumkun kıldı (meyva sıneğınde en az on bın gen var) ve blr genin molekuler ağırlığının 60 mılyar olduğu bulundu (molekuler ağırlık, bır molekuldekı tum atomların atom agırlıklannın toplamıdır) Insanın, meyva sıneğınınkılere gore daha buyuk kromozomları vardır Bızımkıler, bır kromozom çlftinde 20 binden 90 bıne kadar gen ıçerlyor Bılım adamları, karmaşıklıklarla boğu.şuyor Modern molekuler genetik, genlerın nasıl çalıştığını anlamaya ve bunu kontrol etmeye çalışıyor Kalıtmın bu yapıtaflanrun DNA molekullerı (meşhur çıft Hangl umutlar? Gen tedavısı ılerledıkçe kanserın, şeker hastalığının ve otekı yaşamı tehdıt eden hastalıkların iedavısınde gelışmeler sağlanabılır Bu tedavıler ınsanları ' mu tant a (mutasyon sonucu, bır ya da birkaç karakter bakımından değışmış) dönuşturmeyecek ya da gerıye kalan ınsanların korkunç hastalıklarla karşı karşıya kalmasına yol açmayacak Genler ustundekı çalışmalar tıpla sınırlı değıl Bunlardan bazı ları buyuleyıcı örneğın, soyu tukenmlş kuagga'nın (Guney Afrıka'da yaşamış yaban eşeğı) dokularında korunmuş DNA'nın bugun yaşayan zebranınkılerle aynı olduğu bulundu Kuagganın on tarafı zebrayla aynıydı, kahverengı bır govdesı ve beyaz bır kuyruğu vardı Zebra yetıştırlcllerı, şımdı kuaggalara benzeyen hayvanlar uretmeye çalışıyor Yarın kuagga, gelecek yuzyılda sıra Neandertal'a mı gelecek? (m.a.LATS) 2525 13 Ocak Pazartesl 14 0cakSalı llk atom bombasını ızleyen on yılda nukleer sılah fabrıkasının çevreye zararlı etkısınden kuşkulanılmıştır Soğuk savaş yıllarında bu zararlı etkı gızlılik ve guvenlık nedenıyle açıklanmıyordu Oysa radyasyon ve tıroıde yol açtığı gıbı kalıtım yoluyla sonrakl kuşakları da etkılıyordu Nukleer atıkların temızlenmesı ıçın ıse mılyarlarca dolar harcamak ve uzun bır surenın geçmesını beklemek gerekecektır TV 4 Saat 23.55 Belgesel "Pan"(Akdeniz Dogası) Bu bolumde karga, alacakarga ve kayalık arazilerde yaşayan taş kırlangıcları hakkında bilgı verılıyor