Katalog

SORUN YANITLAYALIM BİLİM Y A Y I N Camdan yarım küre bir cismin odağı Istanbul, Beşıktaş tan yazan muz Ergun Sayın'ın sorusu şu okuru rtmde dengeslzlik söz konusu. Bundan üç yıl önceslne kadar tek başıma yürüyebillyordum, hareketlerlm kısmen daha düzgündü, lakat son üç yıldır tek başıma yüriimekte guçlük çeklyorum ve çok çabuk yoruluyorum. Bu haslalıgın nedeni, gellşiml ve tedavi yöntemlerl konusunda bllgl vereblllr misinlz?" Okurumuzun sorusunu Istanbul Unıversıtesl Istanbul Tıp Fakultesı Norolojı Anabılım Dalı ndan Prof. Dr. Cofkun özdemir yanıtlıyor "Spınoserebeller ataksı'nın çok çeşıtlerı vardır, dejeneratıf bazen aılevı bır hastalıktır Asıl olarak denge kusuru yapan, dengenin yanısıra guçsuzluğe , hatta konuşma guçluğune de neden olabılen bır hastalıktır Kesın bır şey soylemek ıçın once çeşıdını saptamak gerekır Bazı çeşıtlerlnın tedavi edılmesı gunumuzde mumkunken, bazı çeşıtlerlnın henuz kesın bır tedavısı yoktur önce hastalığınıza bır norolojı bolumunde kesın teşhıs konması gerekır Bacağıma kramplar giriyop? "Yukarıda şeklı verılen camdan yapılmış, a) yarım kure bır cısım b) yuksektığı camın dortte bırı olan kuresel bır cısım c) ustu kure yukseklığı kurenın çapı kadar olan sılindırık bır cısım, d) yukseklığı odak mesafesı kadar olan parabolık bır cısım, bır fotoğrat kâğıdının ustune konup tepeden paralel ışık veren bır ışık kaynağı ıle (mesala guneş) poz verılse nasıl bır goruntu elde edılır? Camdan yapılmış yarım kure bır cismin odağı nerededır?' Okurumuzun sorusunu Boğazıçı Unıversıtesı Fızık Bolumu nden Prof. Dr. R. ömür Akyüz yanıtlıyor "Okurun verdığı şekıller aslında cevabı vermek ıçin yetersızdır Bır de kullanılan camın havaya gore olan "kırma ındısı" nı de bılmek gerekır Ama gene de ortalama bır kırma ındısı kullanılsa bu sıstemlerden hıçbirının (verılen geometrık ozellıkler ıçın) ıstenen yerde bır göruntu vermesı pek mumkun değıldır Bunların hesapları çok karışık değılse bıle buraya koyup açıklayacak kadar kısa değıldır Kendısl bır gun zıyaretıme gelırse yardımcı olmaya uğraşırım" Izmır Karşıyaka'dan yazan Sultan Kaya'nın sorusu şoyle "Benlm şikayetlm bacağıma glren kramplardan Daha oncekı yıllarda çok nadir olarak bacağıma kramp girerdi, lakat son dort aydır her gece şıddeMI ağnlarla uyanıyorum, bacaklarımı ovarak sertllklerl gldermeye çalışıyorum, sabahları da krampın etkisl gecmlyor, kaslar sert ve acı içlnde oluyor Bu konuda bana bllgl vereblllr misinlz, nasıl bir hastalık olabllir?" Okurumuzun sorusunu Istanbul Unıversıtesı Istanbul Tıp Fakultesı Norolojı Anabılım Dalı'ndan Prof. Dr. Coşkun özdemir yanıtlıyor öncelıkle şunu belırtmek gerek, kramp bır semptomdur hastalık değıl yanı çok çeşıtlı hastalıkların belırtısı olabılır Kasların anormal olarak kasılmasına kramp denir Eğer kasılma şıddetlıyse ağrılı kramp olur Kramplar bazı kas hastalıklarının, metabolık bozuklukların elektrolıt dedığımız, ozellıkle kalsıyum sodyum, potasyum, magnezyum gıbı maddelerın eksiklığinın belırtısı olabılır Bu kasılmaların sebebının bulunabılınemesı ıçın 1yı bır muayeneden, laboratuvar, hatta EMG tetkıklerınden geçmek gerekebılır Kas kasılmalarının çok çeşıtlı nedenlerı vardır Normal ınsanlarda da soğuk su kaybı vb gıbı bazı etkılere bağlı olarak zaman zaman kasılmalar olur Kas kasılmalarını tahrık eden bazı nedenler vardır, bu etkenlerın varlığı durumunda kas kasılmaları gorulur Bazı ınsanlar daha fazla etkılenırken, kımılerı daha az etkılenebılır hastalık duzeyıne varabılır ya da varmayabılır, lyı bır merkezce muayene edılmenızı salık verırım ' Izmır'den yazan Gülseren Çakır, "gecen yıllarda evde kuşkonmaz yetiştirmeye çalışmışbk, ancak bHkl sarardı, bakamadık, ne glbi bir hata yapbğımızı bllmlyoruz. Şlmdi yenlden saksıda kuşkonmaz almaya nlyeülylz. Kuşkonmaz ışığı sever ml, nasıl bir toprak ister, sularken nelere dlkkat eimemiz gerekir?" dıye soruyor Okurumuzun sorusunu Unal Seracılık Işletmelerı Sahıbı ünal Urav yanıtlıyor "Daha once bıtkıye nasıl baktığınızı, örneğın guneşlı mı yoksa serin bır yere mı koyduğunuzu bılmedığımız ıçın neden sarardığı hakkında bır şey soylemek zor Bu nedenle bıtkının genel özellıklerınden sozedeceğım Guneş ışığına hıç dayanamaz, koyu guneş ışığı alan pencere onlerını sevmez Ne kuru kalmaktan ne de çok fazla sulanmaktan hoşlanır Toprağı suzek mıneral maddelerce zengın 1yı gubrelı , gıda maddelerl yönunden kuvvetlı olmalıdır Ancak kuşkonmaz ın 1yı tarafı şudur, zayıf toprakta da oldukça iyı gelışebılır Kuşkonmaz nasıl yetiştirilir? Kadında aşırı kıllanmanın kökeni ve tedavi HİRSUTtSM /) 1 Hırsutısm/ Yd Doç, Dr Bılal Trak Onur yayıncılık, 220 sayfa, Eylül 1991 Kadınlarda ' kıllanmakıllılık' sorunu, hem tıp dunyasında hem de kosmetik sektorde sureklı araştırılmaktadır Kadınlarda gunumuzde daha çok estetik kaygı olarak belıren ve bu açıdan gıderllmeye çalışılan aşırı kıl gelişmesı, aslında çok eskl çağlardan berl bır guzellık sorunu bıçimınde ele alınmıştır Aslında bu sorun tıp bılımınde estetik kaygılardan öte başlı başına bır sağlık bır tıp bılıml konusu olarak incelenmektedır Kıllanmanın kökenınde kalıtsal etkenler/özellikler rol oynadığı gıbı, aşırı kıllanma iç salgı mekanızmasından da kaynaklanabıllr Yrd. Doç Dr.Bllal Trak çok genış kapsamlı olarak bu konuyu ele aldı ve bir kitap halinde inceledı Dr. Trak kıtabına hırsutısm ıle aşırı kıllanma arasındakı ayırım ıle başlıyor ve kıtabına derıde anatomık yapı ve kıl gelışım fızyolojısı bolumu ıle devam edıyor Bu bölumde derıyı, ter bezlerıni, kıl büyume fızyolojısını, kıl tlplerinln sınıflandırılmasını anlatan Dr Trak, ikıncı bölumde hırsutısm ıle endokrın sıstem arasındakı ılışkıyi yazıyor Dr Trak ınceledığı konuyu şemalar, çızımler ve tablolarla anlaşılır kılmış ve her bölumun sonunda da kaynakça vermlş Ciltlı ve blrınci hamur kağıda basılan kıtabın 4. bolümcle Adrenal Gland Sorunları ve Hırsutısm, 5. bölümde de Seksuel Gelişim Sorunlarıyla Bağlantılt Olarak Hirsutism anlatılıyor Dr Trak, hırsutısmi ayrıca over kokenlı sorunlarla ılışkilı olarak ıncelemekte, ıdyopatık ve iatrojenik hırsutısm uzerınde durmakta, konunun kllnık değerlendirmesını yapmakta, hlrsutısmde hormonal analız, medlkal tedavi yaklaşımları ve elektroliz bölümlerıyle kıtabını tamamlamaktadır Kıtap bu kapsamda yenı oluşu ve oldukça zengın btr lıteratur taramasının urünu olması konuyu tum yönlerıyle ele alarak tanı ve tedavi yönlerlni araştırması bakımından, ılgı duyanların edınmelerı gereken zorunlu bır kıtap nıtelığını taşımaktadır Onur Yayınları, Ankara, 229 71 54 230 5852 Spinoserebeller ataksi nin tedavisi nedip? Manlsa, Salihliden yazan A. Gülay Emlr'ın sorusu şu . "Hastalıgımın klllnlk tanısı spinoserebeller ataksi, yurüyüşümde ve hareketle Sulamaya gelınce normal olarak ev bıtkılerınin haftada ıkı, çok su ısteyenlerının de haftada uç kez sulanması normaldır Ancak kesın rakamlara gore davranmaktansa ıhtıyacın saptanıp ona gore sulanması dahı lyıdır Toprak sureklı nemlı kalacak şekılde sulanmalıdır Suyun oda sıcaklığında olması çok onemlıdır 20 derecelık odada bulunan bır bıtkıye beş derececelık soğuk çeşme suyu vermek şok etkısı yapar, aynı şekılde kaynar su vermek de bıtkıye yaramayacaktır Saksının buyukluğune de dıkkat etmek gerekır, ne buyuk ne kuçuk olmalıdır, yeterlı buyukluktekı saksılar tercıh edılmelıdır Bıtkı normal bır saksıdayken koku saksıyı lyıce sararsa bır numara buyuk bır saksıya taşınmalıdır, beş numara buyuk bır saksıya koymak olmaz Kuşkonmaz çok soğuğu sevmez ılık ortam ıster, bulunduğu ortamın bıraz da rutubetlı olması gerekır, aslında tropıkal bıtkılerın hepsı rutubetı sever Kuşkonmaz tul yapraklı bitkilerdendır, bu yuzden çok tozlu mekânlarda solu num yapması zorlaşır Bıtkı kendını iyı ozumleyemez, fotosentez yapamaz, bu yuzden toza dıkkat etmek gerekır Evlerde belırlı bır sure ıçın tozlanma söz konusu olacaksa, toz bıtene kadar bıtkının uzerıne naylon geçırılmesı iyı olur 25274