Katalog

HAYVANDÜNYASI Giganto ne yiyordu? G ıgantopıthecus, yarım ton ağırlığında uç metreye varan boyu ıle maymun aılesının yaşamış olan en buyuk orneklerının bırısıdır Fakat, 200 000 yıl once Asya'da yaşayan bu buyuk maymunun ne yedığı, nerelerde yaşadığı hakkında çok az şey bılınıyor Paleontologlar bu soyu tukenmış maymun turunden gerıde kalan dışlerı buyuk merakla ıncelıyor lowa Unıversıtesınden Russel Ciochon, tarayıcı elektron mıkroskobunu kullanarak yaptığı ıncelemelerde, Gıganto'nun fosılleşmış dışlerınde taşlaşmış bıtkı dokuları buldu Bu dokular bıtkının köklerınden ıçerı gıren çozunmuş sılıkonun hucrelerı çevreleyıp setleştırılmesıyle oluşuyor Hayvanlar bunları yedığınde taşlaşmış dokular dışlere zarar verıp oraya yerleşıyorlar Bambu, fasulye, bezelye ya da mısır bu yapılanmaya uygun bıtkılerden bazılarıdır Ciochon a gore her bırımızın dışlerı bu sert dokularla kaplı Bu taşlaşmış dokular, bıtkının şeklını alarak uzun zamanlar hayvanların doğal yıyeceklerı olarak kabul edılmışler Ciochon, dışlerdekı ınce taşlaşmış dokuların soyu tukerjmış bu hayvanın mıdesınden çıkanlarla çok benzer ozellıkler gosterdığını belırtılmektedır Bazı araştırmacılar Gıganto'nun bır yerde sabıt kalmayıp bulduğu kabuklu yıyecek ve tohumlarla beslendığıne ınanıyorlar Fakat Ciochon, Gıganto'nun tropıkal ormanlarda yaşadıgını dolayısıyla bambu yedığını duşunuyor Ciochon a gore maymunun kuvvetlı çenelerı Guneydoğu Asya ıçlerınde vahşı ormanlarda yaşayan ve bambu ıle beslenen buyuk pandayla aynı özellıklere sahıp Ciochon Giganto nun dışlerının çığneme yuzeylerını uzun sure ınceledıkten sonra bu hucrelerın, bambu dahıl, tıpık ot şeklınde olduğuna emın oldu Fakat dığer tarafta buyuk mıktarlarda bulduğu durıan adı verılen sarı, kokulu meyva ozellıklerıne sahıp konı şeklındekı taşlar onu çok fazla memnun ettı Bu meyvaların tropık ormanlarda yetışmesı Cıochon'un Giganto ve ormanlar hakkında hıpotezını doğruluyor (t.ç.dis. 5/91) Jean Michel Cousteau Mavi köpekbalığının mükemmelliği Denizlerin zarif balığı, kusursuz bir yüzme makinesidir... Üstüniüklerinin yanında en zayıf yönü kolay yaralanabilirliğidir. alıfornıa'nın açıklarında, Pasıfık kıyılarının ışıklarının sılık olduğu, kentlerın gurultusunun çok gerılerde kaldığı yerde, mavı kopekbalığı kraldır Daldığım zamanlarda, sık sık, bu balıkların ıfadesız, meraklı, ancak saldırganlıktan uzak bır bıçımde çevremde dolaştıklarını gordum 1960'ların sonlarında, soğuk kanlı köpekbalığının davranışları hakkında çok az şey bılınıyordu O zaman, plastik ve alumınyumdan bır kafes yaparak su altına ındırdık Kopekbalıklarını yemle ıçerıyeçektık ve onları gozlemledık Kısa bır sure sonra, bazı kopekbalıklarının yaşamak ıçın sınırları olmayan bır ortama gereksındıklerını öğrendık, köpekbalıkları, otekı bırçok balıktan farklı olarak, su ancak solungaçlarının altından buyuk bır hızla aktığı zaman denız suyundan oksıjen alabılıyordu Hıçbır engel olmaksızın yuzmelerı gerekıyordu, yoksa boğuluyorlardı Anatomılerı, nıçın denızlerde sureklı olarak dolaştıklarını açıklıyordu C Gücü ve mükemmelliği Doğal plastik ollanda'nın VVagenıngen Tarım Unıversıtesı nden araştırmacılar, hıçbır petrokımyasal unsur ıçermeyen suda ve karbonık asıtte çozunen ıkı tur bıyoplastık gelıştırdıklerını açıkladı Plastıklerden bırı, buğday, mısır ve patates ozunden oluşuyor ve suda tamamen çozunuyor Bu plastik paketlemede, torba yapımında gıysılerde kullanılabılecek Yıne çevreye zarar vermeyen unsurların eklenmesıyle plastik geçıcı bır sureyle suda çozunmeyecek Ikıncı plastik ıse, şışe yapımı ılaç endustrısınde paketleme, vb ıçın kullanılabılecek (m.a.) I O zamandan bu yana çok şey öğrendık Bu balığın ataları, Yeryuzu nun okyanuslarında en azından 340 mılyon yıldır (dınozorlardan bıle once) yaşıyorlardı 2,5 metre uzunluğa ulaşabılen köpekbalığının vucudu tamamen kıkırdak bır yapıdan oluşuyor, hıç kemık yok Bu nedenle, olduğu zaman arkasında dışı harıç fosılleşmış ızler bırakmıyor Doğrudur mavı kopekbalığı derın bır bıçımde ısırabılır, sonra muhteşem gucunu avını ılerı gerı savurarak kullanabılır Bununla bırlıkte, benı buyuleyen köpekbalığının gucu değıl, mukemmellığıdır Mavı kopekbalığı, mavı derısıyle, kar beyazı karnıyla ve suyu delen sıvrı burnuyla zarıf bır balıktır Bu kusursuz yuzme makınesı, saatte yaklaşık 40 km hızla ılerlerken hıçbır engelle karşılaşmadan kayıp gıderken çevreye meydan okur Hareket halındeyken, köpekbalığının derısı hıç buruşmaz Mavı köpekbalığının denız suyuna uyumu o kadar mukemmeldır kı dokunun altındakı kaslar ve doku bu zulebılır ve genleşebılır Neden? Boylece çok az bır surtunme olduğu ıçın çok az yavaşlar Bu taklıt edemeyeceğımız bır mukemmellık Mavi kopekbalığı okyanusun deninliklehnde av peşinde ilerllyor. Kazalara duyarlı Bununla bırlıkte, mavı kopekbalığı kusursuzluğunun bedelını yaralanabılırlıkle oder Suda yaralı bır kopekbalıgını çok seyrek gorursunuz Çok kotu yaralanmış bır köpekbalığının ışı bıtmıştır Hemen köpekbalıkları ve otekı avcı balıkların saldırısına uğrar Dolayısıyla mavı kopekbalığı bır anlamda mukemmellığının tuzağına yakalanmıştır Suda kayabılır Hızlanabılır Fakat bır safkan at ya da yarış arabası gıbı köpekbalıkları da o kadar ınce bır bıçımde tasarımlanmışlardır kı kazalara çok duyarlıdırlar Duyusal yeteneklerı (orneğın koklama ve duyma) o derece kabalıktan arındırılmıştır kı çevrelerındekı kalıtede bır değışıklık yeteneklerını etkıleyebılır avlanma ıçgudulerını yıtırırler ve gunluk yaşama bıçımlerı tehdıt altına gırer Boylelıkle, doğa zayıf ya da sakat kopekbalıklarının yaşamaları ıçın uygun bır ortam sunmaz Doğa, hemen hemen mukemmel olmalarını ıster Ancak, herhangı bır tur bır kere mavı köpekbalığının mukemmellığıne erıştığı zaman mukemmellığıne bağımlı olur ve bır şekılde kotu kaderınıyaşar Şansımız var kı bız ınsanlar doğayı aldatabılıyoruz Doğanın zayıf yaralı ve hastaya çok az yer tanıdığı bır yerde, bunlara yardım etmeye çalışıyoruz sakat talıhsız ve yoksula yardım ıçın kendımızı adamışız Belkı de kaynaklar azalması ve toplum ların buyumeyı surdurmesı nedenıyle kaderımız ıçın bır master plan hazırlamalıyız Kaynaklarımızı daha akıllıca kullanmak korumak her şeyden yeterınce olması ıçın kendımızı dengelemek ıçın Insanın ayrıcalığı Köpekbalığının mükemmelliği yaşamda kalmasını mumkun kılıyor Bız ıse kopekbalığından farklı olarak, yalnızca yaşamda kalmaktan çok daha fazlasını amaçlı yoruz Kalıteye ve guzellığe değer verıyoruz Serınletıcı hafıf bır ruzgâr bır flutten yayılan muzık bır bebeğın guluşundekı rnasum sevınç berrak suyun guneş ışınları altında parıldaması Bunlar hepımızın hakkı, herkesle paylaşmayı dıledığımızduygular Bızı ınsan yapan mukemmel olmayışımız Insanlığımız aramızdakı en az talıhlı ve en zayıfları nasıl gozettığımıze bakıla rakolçulebılır Doğa, mukemmel olmayan kopekbalıgını olduruyor ancak bıze yaralı dunyayı kurtarmamız ıçın zekâ ve yureğımızı bağışlamış (m.a.LATS) 23476