Katalog

BİLİM DÜNYASINDAN HABERLER Kalpazanlığa kapşı görünmez mürekkep Yeni bip * • T* •••(•.. G örünmeyen mürekkep. sahte belgelere ve kalpazanlığa karşı geliştirilen en son sılah Ûzel kâğıtlara basılmış gerçek yazışınalarda bu mürekkep sıyaha donüşüyor, sahte belgelerde ıse görünmez oluyor Günümüzde artık kâğıtlar baskı surecınde değıl hamur halındeyken taklıtçiliğe karşı özel nılelıklerle donanıyor Ingılız banknotlarında kullanılan (ilıgranlar ve nıelal markalar en hassas kopya makınelerıyle bile taklıt edılemıyorlar Avrupanın en buyuk kâğıt üreticisi olan Wiggins Teape murokkebı ve bununla kullanılması gereken kâğıdı üretıyor. IV adıyla pazarlanan mürekkep keçe kalemlerde ya da ıstampalarda kullanılabılıyor Gorunuş bakımından herhangı bır ozellık taşımayan bu kâğıt, murekkeple tepkıyıp sıyah bir iz oluşturan kımyasal bır madde ıçerıyor VVıggıns Teape ve Posta Kuruluşu görünmeyen mürekkep fıkrını 1974 yılında patentledıler ancak bu ış ıçın gereklı kımyasal maddelerın bulunarak uretım aşamasına geçılebilmesi günumuze kadar surdu Paul Thornton ve Wiggıns Teape kımyasal madde turlerının gızlı tutulduğunu belirtiyorlar Bunlar kâğıt uretımının başlangıç aşamasında dikkatlice ışlenerek tüm kâğıda dağıtıhyurlar Kimyasal maddelerı gelıştıren Joe Cassıdy, mürekkebin uçmaması ıçın bu maddenın bozulmaması gerektiğini söylüyor. Kağıdı ve mürekkebı 9 ay boyunca deneyen kuruluş her ikisinın de yıllarca dayanabıleceğıne daır garanti veriyor. Thornton, mürekkep dışında herhangı bır şeyin kâğıttaki kimyasal maddeyle tepkıyemeyeceğını belırtıyor. (ah.ns.22.6) sivrisinek kovucu eçenlerde Honolulu'da düzenlenen Pasifik Bilim Kongresi'nde tanıtılan bir cihazın dünyadaki en etkili sivrisinek kovucusu olduğu ileri sürüldü. Bu alet, sivrisinekleri ince bir ağ üzerine çeken emici bir vantilatör içeriyor; böcekler daha sonra dönen naylon bir ip tarafından tutuluyor. Cihaz kızılötesi bir ışık yayarak sivrisinekleri çekiyor. Bu küçük makine evin içinde ya da dışında kullanılabiliyor Kongrede tanıtılan cihaz, 46 cm. çapı olan küçük bir vantilatör içeriyordu ancak dışındakı kullanımlar ıçi bu ölçü en az 3m.'ye kadar genişletilebiliyor Dinamik uçan böcek imha edicisi (DYNEX) adıyla tanıtılan bu cihaz, Uluslararası Pasifik Yuksek Araştırma Merkezi'nden (PICHTER) James VVoodruff tarafından geliştirtldi. Beyni küçük ama akıllı Vücuduna oranla beyni çok küçük olan deniz memelisi Manatee, bilim adamlarını şaşırtıyor. anatee, Amerika'nın batı sahillerinde yaşayan bir memeli olup ı yaklaşık 1,5 ton ağırlığında bir deni7 hayvanıdır Beyni ise insan beyninin, şaşırtıcı ölçüde geri zekalı olmadıkça, aynı oranda büyük olması geretiğini vurguluyor. Florida Universitesi'den Roger Reep tarafından Florida sahilinde ölü olarak bulunan hayvanlar incelenerek yapılan ilk ciddi çalışma yeni tamamlandı. Her beyin, iç bölgelerini gösteren kesitler halinde kesilerek, dijıtal fotoğrafları çekilip, bılgısayara girildi. Buradaki amaç, beynin her bölgesinin, (beynin en yüksekzihinsel fonksiyonlarının olduğu yer olan beyin zarı da dahil) kapasitesinin ölçulmesiydi gın bir çelişki var öte yandan Reep bu çelişkinin, manateenin pek sıradan olmayan evriminin incelenerek çözülebileceğıni düşünüyor. Manateenin ataları ufak vücutlu ve ufak beyınli ilk otobur kara memelilerindendir. Okyanus hayatına girdiği zaman yaşadığı ortam çok değişti Suda vücut ısısını korumak karada korumaktan daha zordur Bu durumda deniz memelilorı daha fazla ısı ürütmek zorundaydı. Fakat, manateenin yediği su canlıları ve bitkileri ona gerekli enerjiyi sağlayamıyordu Reep, bu baskı altında manateenin daha büyük miktarlarda besin sindirmek zorundaydı, dolayısıyla daha büyük bir bağırsak yapısına gereksinimi vardı. Reep'e göre, bilim adamlarının çıkış noktası yanIış Asıl önemlı nokta, manateenin ufak beyinli değil, büyük vücutlu olması (t.ç.DİK.) Ekranın karşısındaki emici vantilatör Enzimler, fabrikaları temizliyop Ultravlyole ışığı F ınlandıya'da bukınan bır kâğıt fabrıkası biyoteknolojının sunduğu en gelışmış yöntemle temızleniyor. Kâğıdı hamura donuşturen değırmenlerde kalan artık sıvı maddeler yuksek oranda zehırlı klorlu organik bileşikler ıçerirler Genelde klor. yuksek kalitede kâğıt uretmek ıçın ışlenmeden önce yeterince beyazlatılması gereken ağaç ozııne katıhr. Fınlı bilım adamları, zehırlı atık maddelerı oluşumunu onlemek amacıyla bu ışlemı enzimlerle yapmayı tasarlıyorlar Bılım adamlarının bu konuyla ilovli denemesı, gunde 1000 ton ağaç hamuru ureten bır kuruluşta tum bır Nısan ayı boyunca surduruldu. Uygulama suresınce işlem için kullanılan klor %25, klor ve klor dıoksit bileşimi ise %15 oranlarındaazaltıldı Finlandıya'dakı ekıp bu uygulama ıçın bır mHntar türu olan Trichoderma longıbrachıatum'dan elde edilen xylanase enzımlerıni kullandı Vııkari ve meslektaşlan, yararlandıkları enzimlerin asit ortamında ve 55"C'nın altında etkınlık kazandıklarını belirtiyorlar. Ayrıca enzımlerın alkalı ortamında harekete geçmeleri daha oluınlu sonuçlar doğurabılecek çünkü bazı yarı selülozlar asıt ıçınde yokolabılıyorlar. Oığer kuruluşlar da benzer yöntemler geliştırmeye çalışıyorlar Amerıkan kimya kuruluşu Sandoz. ağaç özünün ışlenrnesı ıçın enzıme dayalı bır madde üretti Cartozyme adıyla tanıtılan bu urün yarı seluloz enzımlerının karışımından elde edılıyor ve klorun yerını tutabılıyor. Pekçok kâğıt üreticisi kuruluş Cartozyme'le ılgili denemeler yapıyor. (a.h.ns,15,2) Ekranın ortasırdaki emici vantilatör Toplamaaralığı Sonuç şaşırtıyor Sonuç çok şaşırtıcıydı Reep, manateenın beyin zarının küçük olmasından dolayı beyinlerinin küçük ve basit olacağını düşündüklerini açıklamıştı Fakat, Manateenin beyin zarı oranları maymunlarınkiyle başabaştı. Manateenin beyninin %64'ü beyin zarından oluşmaktaydı Bu oran Yeni Dünya Maymununda %69'dur Bununla birlıkte, maymun beyninde olduğu gıbi, manateenin /an da üst kısımlannda sınir hücreleri bulunan karmaşık bir yapıya sahipti. Reep'in de söylediği gibi ufak beyin hacmı ile karmaşık yapı arasında belir ölen böcekler aletin altında bulunan ufak bir torba içinde toplanıyor. Dönen ip insan elinde herhangi bir zarar vermediği için çocuklar açısından tehlike oluşturmuyor. VVoodruff, diğer sivrisinek öldürme yöntemleriyle karşılaştırıldığında bu cihazın çevre açısından olumsuz bir etki yaratmadığını belirtiyor. Sessiz çalışan bu alet böcek ilacı kullanımını da gerektirmiyor. 8. cilt kapağı hazır Cumhuriyet Bilim Teknik'in 8. cilt kapağı satışa sunuldu. Cilt kapaklarını Cumhuriyet Kitap Kulübü temsilcilik ve şubelerinden, Cumhuriyet Gazetesi'nin Ankara, izmir, Adana ve Bursa bürolarından edinmek mümkün. Kapakları posta ile edinmek isteyenler 13.600 TL'yi "Posta Çeki no: 14tf 784 Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik TAŞ" adına yatırmalı ve bıze gönderecekleri havale bölümünün arkasına "Bilim Teknik Cilt Kapağı" kodunu unutmadan yazmalılar 2312