Katalog

GERİYE BAKIŞ DÜŞÜNBUL Dev lokomotif 6 tekerlekli ve 85 ton ağırlığı olan bu dev ulaşım aracı 1891 yılında Avrupaya tanıtıldığında şaşkınlık yaratmıştı. Bu model hem su ve kömür tasarrufu sağlıyor hem de dağlık arazîde dik rampaları kolaylıkla tırmanıyordu. Yü* yıl önce 1891de tlustrierte Zeitung gazetesi Isviçre demiryollarının Gotlhard hattında çalışan dev bir lokomotifi tanıtmıştı Ağırlığı 85 ton olan dev lokomotifin 6 çift tekerleği vardı. Tanıtılan lokomotif Avrupa'nın en büyük kara taşıtıydı Yüzyıl önce Avrupa demıryollarında çalışan lokomotifler genelde 4 çift tekerlekli ve 60 ton ağırlığındaydı Dağlık arazide dik rampaları kolaylıkla tırmanan Gotthardt lokomotıfı, özellikle bölgedeki çetin kış şartları göz önüne alınarak yapılmıştı. Dört silindırli, yüksek verimli buhar makinesi su ve kömür tasarrufu sağlıyordu. Virajlı demiryollarında daha yüksek hareket yeteneği kazanması ıçin lokomotifin 6 çift tekerleği ayrı dıngil mekanizmalarına sahıptı. Tekerlekler, motorları ayrı olan ıki grupta toplanmıştı. Bu gruplar karşılıklı yatay hareket yeteneğine sahipti. Böylece altı dingilli dubleks lokomotif, virajları daha kolay alıyor ve eskı makinelerdekı gibi surtünme artışı olmuyordu Cenevre'de Isviçreli mühendis Anatole Mallet tarafından tasarlanan bu model Fransız ordusu tarafından büyük topların taşınmasında da kullanılmıştı. Yirmıncı yuzyılda buharlı lokomotifler saatte 120 km hıza erişti Boyutları ve ağırlıkları büyüyen lokomotiflerın devındirıcı tekerleklerinin çapı 2 metreye, tekerlek sayısı ise 16'ya kadar çıktı Buharlı lokomotiflerın çoğunda komür ve su lokomotifin arkasına bağlı bır vagonda taşınıyordu Buhar enerjisini harekete dönüştüren basıt bır tekniğe dayanan buharlı lokomotifler, aşırı kullanıma dayanıklı araçlardı Enerji kayıpları nedenıyle bu lokomotiflerın ısı verimleri yuzde 6yı nadırcn aşıyordu 1932 yılında Almanya'da ılk di?el lokomotif ana hatlarda hızmete girdi Dizel lokomotiflerın ısı verimleri, buharlılardan yaklaşık dört kat daha fazlaydı, bu nedenle aynı hız içın daha az yakıt harcıyorlardı. Dizeller ayrıca daha kısa sürede hızlanabilıyor, yuksek hızda demıryoluna daha az zarar verıyor, daha az bakım gerektırıyorlardı Buharlı lokomotifler II. Dunya Savaşı'nın sonuna kadar yaygın olarak kullanıldıktan sonra yerlerini dızel lokomotiflere bıraktı* Bugün Çin ve Hindistan gibi kala balık ülkelerde buharlı lokomotifler kara taşımacılığında hâlâ önemlı bır rol oynamaktadır Bunun dışında demiryollarında artık elektrıklı, dizel ve dizelelektriklı lokomotifler kullanılmaktadır Elektriklı lokomotifler ancak bol ve ucuz elektrik sağlandığında ekonomık olabilir Elektrik akımını lokomotife ıleten yüksek voltajlı (10 bin Vvoltun uzeri) havai besleme hatları ve rayların bakımı da daha pahalıdır Ilk elektrıkli lokomotif 1902 yılında Italya'da hizmete girmıştir Dizelelektrikli lokomotiflerde ise tekerleklere bağlı çekış motorların için elektrik üreten jeneratöru çalıştırmak için dizel motorundan yararlanılır. Armağanlı bulmaca Harflibölme Yukarıdakı bolme ışleminde, harfler rakamların yerını almıştır Ancak bolen unutulmuştur Tum öteki harfler yerlı yerınde olduğuna göre, bu bölme ışlemını rakamları yerine koyarak yazabılir mısinız? qdsqrxv Lkduvpg rs BO vwq vwk kr VX ux U5 XV .BehiçAk Bulmacayı doğru olarak çözen 20 okurumuza Martln Walker ın "Dev Uyanıyor" adlı kitabını armağan edıyoruz Çözümler ve kazananlar Yansıtılmış sayı Bu sorunun bırden fazla yanıtı vardır. Bu yanıtlardan ıkisi şöyledir: 21x58=1218 25x85=2125 "Hukukun Üstünlüğüne Saygı" adlı kitabı kazananlar: j££&^.vftr.. Sadettln Yılmaz Çorlu, Elza Erkip Ankara, Haluk Aygül Isparta, Volkan ArıözKırşehir, Timuçin Yarkın Tokat. Kızıltan Ulukavak Ankara, Utku FıratExlırne, Osman Çelebl Zonguldak. Hakan Ertürk Istanbul, Arzu Damirbaş Samsun, Berat Okay Adapazarı, Yasemin Çakıcı Ankara, TİJen Köselloglu Istanbul, Hakan Ipek Adana, Yücel Büyüktezgel Balıkesir, Cem Tanır Istanbul, Kubllay ÖztürkAnkara, Ayşen Güneş Istanbul, Seçil Tanin Ankara, Necatl Demlral Istanbul Zar zar 1 (Gerçekten fırsat mı?) Kesinlikle değil. Her ne kadar toplam 41 olasılıktan (zarların ustundekı sayıların tutarı), yırmı tanesı ya puan getiriyor ya da kazandırıyorsa da olasılıklar çok küçük. Ilk atışta 8 veya 9 ya da 47 veya 48 tutturmak neredeyse imkânsız. 8 ve 48 milyonda bir olasılık 9 ve 47 de "mılyonda sekiz" diyelim. Dığerlerıde aynı Inanmıyorsanız, oturun hesaplayıni Ya da fırsatı yakalayın ve soyulun... 23115