Katalog

TEKNOLOJİ B İ L İ M KÜLTÜR Su yosunları kirli suları temizliyor ew Mexıco State Unıversıty den Dennıs Darnall ve meslektaşları kırlı su stoklarından ağır metal lyonlarının ekstraksıyonunu sağlayan su yosunu bazlı AlgaSORB adını verdık lerı bır malzeme gelıştırdıler Darnall Amerıcan Chemıcal Socıety nın nısan ayı toplantısında malzemeyı tanımlayan bır bıldirı sundu Bakterıler ve benzerı mıkroorganızmalar toksık kımyasallar ve yağ dokuntule rını temızlemek amacıyla sıklıkla kullanı lırlar Ancak bakterılerın cıva ve uranyum gıbı ağır metal lyonlarını temızlemekte guçsuz kaldıkları bılınır Ağır metal lyonları mıkroorganızmaların hucre çeperlerıne bağlanıp metabolızmasını aksatırlar ve olumune neden olurlar AlgaSORB yontemınde yosunlar kendılerını ımmobılıze eden katı sılıkajel den oluşan sutun şeklınde bır matrıs ıçıne yerleştırılıyorlar . Yosunları katı matrıs ıçıne yerleştırme ışlemı mıkroorganızmaların olumune neden oluyor Ancak mıkroorganızmaların hucre çeperlerı çozeltıdekı metal tyonlannın asılıp kalacağı sayısız bağlanma yerı taşıyan bır kaynak oluşturuyor Bu bağlantı yerlerının yapısı AlgaSORB un getırdığı yenılığın ve arıtma gucunun de nedenı Şımdıye kadar ağır metal lyonlarının çozeltıden uzaklaştırılması ıçın lyon değıştırıcı reçıneler kullanılagelmıştır Bu arıtma yontemınde pozıtıf yuklu ağır metal lyonları lyon değıştırıcı reçıne ıçındekı polımerık ıskelet ıçındekı sulfonat ve kar boksılat grupları ıle elektrostatık etkıleşım sonunda lyon değıştırıcı ıçınde tutularak çozeltıden uzaklaştırılırlar Ancak lyon değıştırıcı reçınelerın çozeltide bulunan başka pozıtıf yuklu lyonları da tutmaları çabuk doymalarına ne den olup etkın bır şekılde kullanılmalan nı engeller Bunun yanında cıva bakır ve altın gıbı onemlı ağır metallerın yumu şak lıgandlarla daha lyı bağ yapmaları tyon değıştırıcı reçıneler ıçındekı sulfonat ve karboksılat gruplannın ıse sert lıgandlar olmaları nedenıyle bu metallerle yeterınce guçlu bağlar yapamamaları sonucu reçınede sızma olması da lyon değıştırıcı reçınelerle çalışma sırasında ortaya çıkan bır başka sorun Yosunlarla temızleme yontemınde durum oldukça farklı Agır metal lyonlarının bağlantı yerlerı oncelıkle yumuşak lı gandlar Boylece ağır metal lyonlarının tutulma oranı başka lyonlarca engellen mıyor AlgaSORB ayrıca ağır metallerı daha sıkı bağlayabıldığı ıçın çozeltıdekı uranyum ve cıvanın konsantrasyonunu mılyarda bırın altındakı duzeylere duşu rebılıyor Darnall ve meslektaşları şu anda AlgaSORB u pılot tesısler duzeyınde denıyor lar («,p/ n.s) Hirosimayı kim yoketti? Atomun sırları, bomba yapıp Japonya'ya atılmak için keşfedilmedi... Japonlar Pearls Harbor baskını ile bombayı üzerine çekti. Vehbı Belgıl ıroşımaya unlu bambanın atllmasindan bu yana 46 yıl geçtı Boylekertıklı yılda yıldonumu yapılmaz Ama ben boyle bır şey yapacak değılım Bu ışı 4 yıl sonra ellıncı yıldonumunde butun dunya basını yapacak Benım burada yapmak ıstedığım bu ara yıldonumu vesılesı ıle konuya bambaşka ıkı yonunden bakmak 1) Hıroşıma gerçekten buyuk bır felaket mı oldu (Buna Nagazakıyı de katabılırız)?2) Kentın yerle bır edılmesınden baş sorumlu kım ? Dunya komuoyu nca çoktan hukme bağlanmış bır konuya ters açıdan bakmanın guçluğunude hem duşunce ozgurluğu hem somut gerçeklerın ortaya konması bakımlarından da ınanıyorum Ingılızler 389 800 saldırı ıle 430 747 ton bomba atmışlardı Almanyaya Ingıltere nın Alman bombaları saldırıları sonucu kayıpları kadın çocuk erkek 146 000 kusur ıdı Ayrıca V1 ler 24165 V2 ler 9 277 cana kıymıştı Butun bu yakım yıkım konvansıyonel dedığımız atomsuz bombalara yapılmıştı Burada akla unlu atasozumuz gelıyor Tılkı vardır baş keser kurdun adı yamandır Durum bu ıken atom bombasının bu kadar gurultu koparmasının nedenı sılahın bılınmeyen yepyenı bır topyekun oldurme aracı olmasındandı Yenı bır sılah hep dehşet uyandırmıştır Adımayan lılar Romalı general Lukl lusun askerılerı ıle gemılerın petrol ata rak yakmıştı Fatıhın ılk buyuk toplart oka kalkana kılıca karşı ılk ateşlı sılahın (sonra da mıtralyozun) kullanılması Hiroşima olayından sonra Bınbaşı Bob Eatherly adında bır pılot muthış« vıcdan azabı ıçınde kıvranmaya başladı Bınbaşı Hıroşımanın yerle bır edılmesınden kendını sorumlu sayıyordu Sonunda delırerek oldu Aslında Eatherly bombayı bombayı ne yapmış ne atmıştı öyku şoyle dı ılk bombanın Hıroşımaya atılması kararlaştırılmıştı Amerıkan yetkılılerınce Kentın bulutla kaplı olması hallnde bomba Kokura ya o da olmazsa Nagazakı ye atılacaktı Bu yuzden saldırı gunu dort uçak yola çıkarıldı Ilk uçu bu uç kentın hava durumunu ınceleyıp baş yetkılıye bıldıricek o da bombanın atılmasına He dıyecektı Bınbaşı Bob Eatherly Hiroşımanın bulut durumunu ınceleyecektı Inceledı ve kentın havasının açık olduğunu bıldırdı Enola Gay adlı bomba uçağı da bombayı attı Ve olanlar oldu Bınbaşı kahramanlar arası na karıştı Koskoca Amerıkada namuslu bır adam bomba sorumlusunun kendısı olduğunu soyluyordu Basın tşı parmağı na doladı Adamın seruvenlerı yazışmaları kıtaplaştırıldı Bertrand Russell bır onsoz yazdı Aslında Bınbaşı Bob Eatherly bu ışde kahve doğucu nun hık deyıcısı bıle degıldı Bomba ıçın sorumlu aramak gerekırse ılk ağızda Roent gen Becquerel Curıe Eıns teın Rutherford Chadvvıck Fermı Otto Hahn gıbı hemen hepsı Nobel kazanmış buyuk bılgınler akla gelır Bunların dışında da daha bır çok laboratuvar adamı vardı Bunların ortak çalışmaları ıle doğanın en buyuk sırrı su yuzune çıktı Ikıncı ağızda akla gelenler Roosevelt ve onu atom bombasını yapmaya az mettıren Szılard ve Eınsteın ıdı Bomba oyle ılgınç bır gız lılık ıçınde yapılıyordukı bom bayı attıran Truman bıle baş kan yardımcısı olduğu halde durumu Roosevelt ın olmesı ıle başkanlığa başladıgı za man ogrenmıştı Bu durumda bombanın sorumluluğunu kıme yukleyebı lırsınız9 Bombanın atıldıgı Enola Gay adıl uçagın ılgılılcrı konu hakkında fıkırlerı soruldugunda su yanıtı vermışlerdı Bız askerı? Ustlenmızın emırlerıne uyınak bızım bas gorevımız Bu yuzden vıcdan azabı dıyo bırsey duy madık Oysa bombanın fırlatılmdsmda baş rolu onlar oynamıştı Bın uvagı yo netmış bın bombayı atıldcak duruma getırmıs bın de atmıştı Bunlardan yal ni7 ıkıncı pılot Bob Lewıs guya Aman Allahım bı^ ne yaptık? dıyesı ımış Arıtmada yenilik 1) Hiroşima gerçekten büyük felaket ml idi? Felaket olçusu olarak olu ve yaralı sa yısını alırsak Hıroşımada 75 000 kışının Nagazakıde 64 000 kısının yaşamiarını yıtırdıklerını goruruz Toplam 139 bın kışı Burada ınsanı dehşete dusuren kent başına bırer tek bombanın bu ışı yapa bılmesı Oysa 9 mart 1945 gunu Tokyoya yapılan hava saldırısından 100 bın kışı olmuştu Ama bunu bır tek bomba degıl de 325 uçagın dalga dalga bdldırısı ıle 2 000 ton yangın bombası yapmıstı Uçakların hıçbırısı atom bombası atma rnıştı Amerıkan resmı raporlarına gore Al manya uzerıne 1 350 000 ton bomba atıl mıştı Sıvıl olu yaralı sayısı toplamı 1 400 000 oldu Hava saldırıları Fransaya 58 Italyaya 64 bın cana mal oldu hep dehşet yaratmıstı Barutun dınamıt adı altında olum ararı olarak ortaya çık ması Nobel ı unlu odulunu koymaya yo neltmıstı Bıznası 800 yıl kadar oksıjen çadırında yaşatan9 grejua (Grejoıs) atesıne ne bu yurulur Suyun da kumun ve gubrenın de sonduremedıgı bu sıvı ateş us uze rınde ysnarken fazladan buyuk bır gu rultu ıle sınırlerı de bozuyordu Işın tuha lı bu atoyın sırrı bugun hala çozulmuş degıl Yukardakı açıklamalardan sonra bom bayı kımın attığı fazla bır onem taşımı yor Ama bız bu konuyu da şımdılık bır çozume bağlayalım Sonuç II) Bombayı kim attı? Açıklamdlanmi7dan da anlasılacagı gıbı atorrfun sırları bomba yapıp Japon ya uzerıne atılma ıçın kefedılmedı Bom ba belkı Almanyaya belkı Rusyaya atılacaktı Ama Pearls Harbor baskını ıle Japonya bombayı uzerıne çektı 23113