Katalog

HAYVAN DÜNYASI Doktor yöntemiyle yiyecek avı Aye aye Lemuru parmak vurarak, ağaç boşluklarındaki yemleri buluyor. yeaye (Daubenlonıa madagascariensıs) adından da anlaşıldtğı gıbı Madagaskar ın yerlısı olan bır prımal Bu garıp hayvanın soyu bugun tukenme tehlıkesıyle karşı karşıya Ayeaye lerın en garıp ozelUğı besınlerını buluş şeklı Yeryuzunun en buyuk gece prımatı olan bu lemur, ağaçlara parmaklarıyla vurarak boşluklan ve boşlukların besınle dolu olup olmadığını ayırdedebılıyor Ayeaye bu yontemı kullanan bılınen tek memelı Ayeaye nın burundan kuyruğa dek olan uzunluğu 80 cm Kocaman, tuysuz yarasayı andıran kulakları sureklı uzayan kemırıcılerınkıne benzer kesıcı dışlerı ve her elınde bırer uzun orta parmağı var Işte perkusyonla yıyeceklerını bulmasını sağlayan da bu orta parmak Ayeaye'nın besını meyva fındıkfıstık ve bocek larvaları Fındık kabuklarını ve ağaçları kemırmek ıçın kemıncı on dışlerını dehklerdekı boceklerı çıkarmak ıçınse uzun parmaklarını kullanıyor Bu açıdan ayeayelerı ağaçkakanlâra benzetmek mumkun AYeayelerın dışlerı ağaçkakanların gagalarına parmakları ıse uzun esnek dıllerıne karşılık gelıyor Bu açıdan ayeaye nın ağaçkakanı olmayan bu adada okolojık bır boşluğu dolduracak bır şekılde evrımleştığı ılerı suruluyor Jetm Michel Cousteau Eller kesilip atılabilir mi? Bermuda hükümeti balık stoklarının hızla erimesine karşı cesaretle çözüm arıyor. Bakan: ellerimizi kesip atamayız dalar bıze bırçok şey soyler ve bazen ada ne kadar kuçukse, soyledığıodereceevrenselolur ~ Atlas Okyanusu'nda yalnızca 56 km 'lık bır alan kaplayan Bermuda Adaları ıçın de bu durum geçerlı Golf Stream'ın anaforuyla ısınan Bermuda, bugun yılda yaklaşık 480 mılyon dolarlık bır gelır getıren bır turızm endustrısını kurmuş Masmavı sularıyla, pembe kumsallarıyla, bıtkılerın gehşımı ıçın uygun ıklımıyle alttropık Bermuda, hâlâ kartpostal guzellığını koruyor Ancak zengınlık adaları çevreleyen okyanusta bıtıyor Bermuda da artık balık kalmadı ve hanı balığı gıbı bazı bellı başlı turler aşırı avlanma nedenıyle tıcarı ve yerel bıyolo|ik tukenmeyle karşı karşıya Dunyanın her yerındekı balık avlanma alanları benzer bıçımde tukenır bırçok uzman dunyadakı balıkçılığın sınırlarına yaklaştığından endışe ederken, Bermu da nın durumu, yarının çok kısa bır sure sonra kapımızı çalacagını gosterıyor Bermuda hukumetının ozel olarak olusturduğu Soruşturma Kurulu nun kısa bır sure once hazırladığı rapora gore geçınme amaçlı balıkçılık Bermudalılar'ın yaşamında, adaların 17 yuzyılda Ingılız kolonısı olmasından berı onemlı bır yer tutuyor Bugun, ekonomının bırçok temel urunun ıthalıne bağlı olduğu, turızmden kazanılan dolarla ayakta durduğu ve bırçok Bermudalı nın yasamını sağlamak ıçın ıkı ışte çalıstığı bır ortamda balıkçılık hem cep harçlığını hem de rızkı kazanmada lyı bır kaynak oluyor Ancak 1970 lerın ortalarında avlanma yontemlerı tamamen değıştı Basıt donanım ve ' rastgele ye bağlı geleneksel balıkçılığın yerınj makıneleşme, daha buyuk balık ağları alabılen daha buyuk tekneler ve dondurulmus balık taşımacılığı aldı Meshur taze balık yemeklerı ıçın turıstlerın ve yerlılerın artan talebıyle tırmanan balıkçılık, gıttıkçe daha sermaye yoğun, daha etkın ve sonuçta daha yok edıcı oldu Bu tur bır tuketıcı pazarda ne kadar çok balık yakalansa o kadar lyıydı Artan balıkçılığın etkısı ıstatıstıklerde açıkça goruluyor 1950 lerde, bır yılda yakalanan beş yuz ton kalıtelı" balığın yaklaşık yuzde yetmışı hani balığıydı Yuzde yırmısıyse bır tur levrekti. Bermuda'da tuketılen bahkların uçte ıkısı bu bolgede avlanıyordu, gerısı ıthal edılıyordu 1970lerde, hanı balığı, yıllık hasadın yalnızca yuzde 45'ını olusturuyordu Levreğın payıysa yuzde 10'a duşmustu Tuketımın yarısının ıthal edılmesı gerekıyordu 1980 lerde, hanı balığının bır yılda avlanan balık ıçındekı payı yuzde 16 ya duştu Artık yerel tuketımın dortte uçu ıthal edılıyordu Hanı balığının ınışe geçmesıyle balıkçı lar sepetlerını papağan balığı gıbı resıfı mesken edınen otekı balıklar ıçın atmaya A A başladı Şnorkelle yuzen amatorler ve balıkadamlar, bu tur balıkları gormekten hoşlanıyorlarsa da, balıkçılık endustrısı bunları o zamana kadar "çop" olarak goru yordu Bu çeşıt çesıt bahklardan bırçoğu genelde tuketım ıçın beğenılmezken, derioi yuzulerek ve karışık fıleto' olarak hazırla narak Bermuda pazarındayerını aldı Balıkcılar başkaldırıyor Ayeaye lerın ağaç govdesıne parmak uçlarıyla vurarak (perkusyon) boşlukları ve bu boşluklardakı larvaları saptayışı araştırmacıların ılgısını çekmekte Bu nedenle de North Carolına da Duke Universıtesı nde bır dızı deneme yapılmış Dort ayeaye hıçbır zorluk çekmeden ve hıç yanılmadan boşluklarla dolu bır ağaç kutuğundekı larvalarla dolu olan tum boşlukları saptamış Tıpta akcığer ve karın boşluğu gıbı ıçı hava dolu organlardakı değışıklıklerı saptamak amacıyla kullanılan perkusyon yöntemiyle parmakla dık olarak ılgılı organa vurulur ve duyulan ses değerlendırılır Böylece organda bır sıvı bırıkımı olup olmadığı ya da katı bır oluşum gelışıp gleşmodığı sesın tonuyla ayırdedılır Ayeayeler de besınlerını bulmak ıçın tam da bu yontemı kullanıyorlar Ancak onların ses değışlklıklerını mı duydukıarı yoksa hassas parmaklarıyla arkası boş tahtadakı elastısıte larkını mı hıssettıklerı henuz bıhnmıyor Bılınen ayeayelerın ınsan dışında perkusyon yapan tek memelı hayvan olduğu Bır duzenleme gereklılığını goren Ber muda Çevre Bakanlığı 1984 te balık sepetlerının azaltılması ıçın bır plan belırledı Buna karşın, durum daha da kotuleştı. çunku balıkcılar daha az sayıda sepet kullanırken bunların hacmınıbuyuttuler Balıkçılık Bolumu nun raporuna gore, bu arada çok yaygın ıhlaller oldu Son olarak, Ocak 1990da, hukumet şu kararı aldı ' Bugunku programın başarısızlı gı tehlıkesı ve bunun Bermuda ya malıyetı kabul edılemeyecek kadar buyuktur Bu nedenle sepet balıkçılığını tamamıyla durdurmak tek gerçekçı seçenektır Sepetle avlanan balıkcılar ışsız kalınca, yıtırdıklerı gelırın telafı edılmesı gerektı. bu tazmınatın toplam tutarının 3,2 mılyon doları bulması beklenıyor Ancak, balıkcılar tazmınatın yetersız olduğundan yakınarak ve balık stoklarının Çevre Bakanlığı nın açıkladığı gıbı tukenmedığını savunarak kararları protesto ettıler Kutuplaşmayı azaltmak ve yasağın mutlaka gereklı olup olmadığını belırlemek amacıyla Bermuda hukumetı uç Karaıbler bolgesı balıkçılığı uzmanından oluşan bır Soruşturma Kurulu oluşturdu Bu kurulun subat ayında yayımlanan raporu, balık stokları gıbı doğal olayların durumunu yeterlı bır bıçımde olçmenın zorluklarını vurgulayarak, avlanma yasagının bır bakıma turızm endustrısının ya rarına mercan yasamını korumak ıçın uygulandığını belırttı Ancak sonuç olarak kurul Bermuda nın balık stoklarının gerçekten cıddı bır azalma ıçınde olduğunu, dolayısıyla yasağın gereklı olmanın otesınde tek ça re olduğunu açıkladı Kıyı kırlenmesının de bahkların azalmasının bır nedenı olduğu ıçın hukumet kur şunlu benzıne de yasak getırıyor (kurşun hava kırlenmesı yoluyla denıze dusuyor) Ayrıca kanalızasyon atıkları da daha sıkı bır bıçımde denetlenecek Balıkcılar hâlâ memnun değıller Fakat, Bermuda Balıkçılık Bolumu nde gorevlı Dr Brıan I Luckhurst e gore, balıkcılar kurulun raporunu kabul etmeye hazır gozuk uyorlar öte yandan Çevre Bakanlığı bır toplu eğıtım programına gırıştı bu programla hukumetın balıkçılığı kısıtlamaktan başka bır seçeneğı olmadığını ve bu nedenle bu duzenlemelerı yururluğe koyduğunu herkesın anlaması amaçlanıyor Luckhurst şunları soyluyor "Buradaki Insanlann çoğu, harekete geçmemiz gerektiğini biliyor Biyolojik bakıs açısından, potansıyel bır sıstem çokuşuyle karşı karşıya olduğumuz açık ve hiç kımse bunun gerl çevrilebillr olup olmadığını bılmiyor. Ellerinizi kesip atamazsınız." Tabıı kı atamazsınız Bermuda nın verdığı mesajı tum dunyanın ışıtmesı gerekıyor (m.aLATS) 23116