Katalog

B İ L İ M KÜLTÜR Bizi etkileyen gizli gücler Insan doğanın blr parçası olduğu için, doğayı yönlendiren bütün güçler bizlerl de etklllyor. Vehbı Belgıl . ir olayın belirlı aralıklarla yınelen'mesıne "rıtm" denıyor Eskt YuJnancadakı "rhythmos 'dan (akıp gıtme) alınma bır sozcuk Kalbın çarpması, gelgıt olayı, yuzmede kol ve bacakların duzenlı kullanılması, buz kayağında ayakların donuşumlu kullanılması glbı Canlı yaşamı rıtımlere bağlı Kalp çarpmazsa vucut yaşayamaz Çunku, kalbın çarpması demek hucrelere duzenlı aralıklarla kan gıtmesı demektır Kan, hucrenın yaşaması ıçın gereklı oksıjenı ve besınlerı göturur, kana verır Duzen isteyen bır Iştır bu Mıdye, ıstırıdye rıtmık olarak açılır, kapanır Bu yolla hem yıyecek toplar, hem çıkartılarını dışarı atar Canlılardakı bu "rltm"e "blorhythm" (bayorıtm) bıyorıtıum denıyor Kım yonetıyor bu rıtım lerı'? Yanı rıtımler nasıl oluşuyor? önce şunu soyleyelım Bunları her canlının kendısındekı guçler yönetıyor Kalbımızın çarpmasında nefes alıp vermemızde gozkapaklarımızı açıp kapamamızda bobreklerımızın kanı suzmesınde, kulaklarımızın gözlerımızın çalışmasında, ırademızın etkısı olmuyor Bu ozellıklerimizi dunyaya gelışımızle getirlyoruz Pekı, çevre güçlerınin bunlarda hıç etkisı olmuyor mu? Vucut sıcaklığımız, kan basıncımız (tansıyonumuz) gunun belirlı saatlerınde alçalıp yukselıyor Ruzgarın (lodos, poyraz) yön değıştırmesı, beynımızın çalışmasını ruh hallerımızi yönlendıriyor sâklnken sınırlı, neşeli iken kederlı oluyoruz Amerıkalı fılozof ve psıkolog Wllllwn Janrn (18421910) bu durumu şöyle belırtıyor "Uyanık veya yarı uykulu ıken, aç veya tokken dınlenmış veya yorgunken çevremızdeki olayları değışik bıçımde algılıyoruz Bunlar, sabahleyın veya akşam yaz veya kış çocukken, ılk gençlıkte, olgunluk yaşımızda veya yaşlanmışken bızı değişık olarak etkillyor Bir zamanlar yaşamı sevmemızın başlıca nedenı olan dostlarımız, soluk eskı zaman resımler halını alıyor Daha dun gözlerımızı kamaştıran, bızı coşturan olaylar bugun anlamsızlaşıyor kuşların ötmesi blzi şimdı sıkıyor, hafıf bır ruzgârdan uşuyor, goğun tatlı maviliğini görmuyoruz bile " kendısını hıssettırıyor Hepsı bu kadar mı? Unuttuğumuz baska bır şeyler daha yok mu' Var Yer kuremız, goğun sonsuz derinliğınde orta boy bır gezegen Buyuk boy bıle değıl Bır zamanlar kendısını dev aynasında gören bu yarı cuce, durmadan kuçulen buyuyen Ayın(gelgıt), armut bıçımındekı dış elektromanyetık guçlerın dalgalanmaları, gama ışını sağanakları, Xışınları ve kozmık ışınların sureklı bombardımanı altında Bu arada, 11 yıllık dorukları ıle guneş lekelerı nın de etkısı altında bulunuyoruz Butun bunlar her an, her dakika, her saat, her ay ve daha fazla, bızlerı etkılıyor örnakler verellm: Denizdekı ıstırıdye ve mıdyeler sımsıkı kapalı kutularını gelgıt'e göre zaman zaman açıp kapayarak yaşamlarını surduruyor Ilk akla gelen, bunların kalıtımsal özelliklerı Hayvan, bu açılıp kapanmayı turunun kalıtımsal özellıklerınden mı almış? Değıl gıbı gorunuyor Denızden kılometrelerce uzaktakı unıversıte deney laboratuvarlarında yetıştirllen Istirıdye ve midyelerde de, gelgıt olmadığı halde, bu rıtmık açılıp kapanmalara tanık oluyoruz Bunda, ayın bıçı..ılerının, ozellıkle dotun Ayın etkisi olduğu uzun araştırmalardan sonra anlaşılmıştır Ourum bu aşamaya gelınce denız yosunlarında, patateslerde havuç ve fasulyelerde toprak solucanları ve salyangozlarda da yer ve gok güçlerınin rıtmık etkılerı saptanmış oluyor Yer kuresinin ve kutup yıldızının manyetik güçlerınin pusula iğnesıne yon verdığını bılıyoruz Denızaşırı gezıler pusulanın bulunmasından sonra başladı Acaba, aynı çekım canlılarda da kendısını gosterıyor mu 9 Bır bılım adamı, hafıf mıknatısladığı çubuk demırlerı denızın "gel zamanında kıyı kumlarına gömuyor Ve besın bulmaya çalışan denız salyangozlarının bunların uzerınden geçerken çekim etkisi ile manyetık alanlara yöneldıklerının farkına varıyor Ounyanın manyetık alanı salyangozu etkıledığıne gore ınsanı etkılemez mı' Bır zamanlar Yale Unıversıtesı nde gorev yapan Dr. Harold S. Burr bunu ınceleyerek ınsanın merkezî sınır sıstemınin, elektromanyetık guçlerı kapan mukemmel bir alıcı olduğunu, 10 mılyar kusur beyın hucresının elektromanyetık guçlerın henuz tam bılınmeyen bıçlmde etkısınde kaldığını kanıtlamıştır Yukarıya aktardığımız ruh hallerınde bunun buyuk rolu var insanda dönem ritimleri Beynın sınır sıstemınde belkemığınde ve kol bacakların nöron kablolarında dırekt elektrik akımları bulunup olçulmuştu Buna aıt rapor 1962 de Syracuse Universıtesı nce yayınlanmıştı Akımların gucu 28 er gunluk dönemlere azalıp çoğclıyordu Bu azalıp çoğalmayı çevredekı elektromanyetık akımlar belırlıyordu Rapor bilım dunyasında buyuk ılgı topladı Çunku, Berlın Unıversıtesı'nden bır profesor tam 62 yıl once buna benzer bır deneme yapmış (1900) buluşlarını açıklamıştı Or VVılhelm Flıess tarafından yayınlanan bu rapor zamanla Evet yenı çalışmalar 62 yıl öncekı bır çalışmayı guncelleştırmıştı Bu şu demektı Bilımsel buluşlar, yarım kalmış unutulmuş olsa da bır gun yenıden ele alınıyordu Şımdı de oyle olmuştu Ancak, ıkı bılım adamının bırbırınden habersız buldukları 28 er gunluk rıtım"ler arasında bır bağlantı kurulamamış daha doğrusu bunların bilımsel temellerı ızah edılememişti Bazıları kadınların 28gunluk âdet donemlerı ıle ayın 28'er gunluk değışıklıklerı arasında bağlantı aramaya başlamışlardı Amerıkalı Dr Bachman ruh hallerımızın 28 er gunluk rıtımlerle değıştığını soyluyordu Alman bılgın de aynı şeyı soylemıştı Ay'ın 28 gunde bır dolunlaşması, belkı beynı elektromanyetık guçlerın çoğalması ıle etkılıyor, bu da âdet gunlerındekı sınırlılık nobetlerını belırlıyordu Sonrakl çalışmalar Rıtım kavramının bılım dunyasında yenı bır hız kazanması üzerıne Avustur'yanın Innsbruck Unıversıtesı nden Dr. Alfred Teltecher, 1928den ıtıbaren 5 000 lıse ve unıversıte oğrencısı uzerınde zekâ canlılığı ve uyanıklılığı bakımın Başka canlılar Kat kat dış güçler Bu neden boyle oluyor? Değışiklığı anlayabilmek ıçın, her an uzerınde yaşadığımız yer kuresını ve onun guçlerım bır an anımsamak gerekır Şoyle önce atmosfer denen bır hava denızının dlbinde yaşıyoruz Bu deniz bir kararda durmuyor Isınıyor, soğuyor, ağırlaşıyor, hafiflıyor Sonra, yerçekımının etkısı altında yaşıyor Bu etkı de her an değışıyor, belirlı yerlere gore şekıl alıyor Ve nıhayet, havadakı elektrık uzerımızde unutulmuştu Şımdı, Amerıkalı bılım adamının 28'er gunluk dönemsel rıtımlerı Alman doktorun 62 yıl oncekı buluşunu yenıden gundeme getırmıştı Alman profesor çocukların belırli aralıklarla hastalandıklarının farkına varmıştı Bunun uzerıne, 20 yıl ıçınde, bınlerce kışinın hastalıklarını, geçırdıklerı kazaları, evlenme, boşanma gıbı olayları hallerını, ucretlerindekı artışları ve ışten atılmalarını da ıncelemış, bunların da dönemlere bağlı olarak artıp azaldığını anlamıştı Bunlara aıt grafıkler denız dalgaları gıbı yukseklıkler, çukurlar gosterıyordu Doktor bunlardan şu sonuca varmıştı Insan yaşamında 2 rıtım vardır 1) 23 er gunluk sağlık guçluluk, mukavemet dalgalanmaları 2) 28'er gunluk duygusal dalgalanmalar dan ıncelemer yapmış 33 gunluk bır rıtım bulmuştu Bu donemlerde gençlerın zıhın çalışmaları, belleklerı, duşunme guçleri, mantıkları buyuk canlılık gosterıyordu Teltscher, buna "Kültürel RHİm" demıştı Daha da sonraları, yıne Amerıka da, Isvıçre de ve Almanya da yapılan çalışmalar bu 232833 er gunluk rııtmle rı doğrulamıştı Bunlara PSI Ritimleri toplu adı verılmıştı (Phystcal, Sensitivity ve Inteltocfajal rttimtor) Burada şunu bır kez daha vurgulamakta yarar var Ritm ler vucudumuzun otomatık çalışmalarını durdurmuyor sadece arttırıp eksıltıyor Butun bu açıklamalardan sonra şu sonuca varabılırız insan, doğanın bır parçası olduğu ıçın onu yönlendiren butun guçler bızi de etkilıyor 22773