Katalog

BİLGİSAYAR DÜNYASI Evren bilgisayara sığıyor Süper bilgisayarların ekranlarında galaksiler çarpışıyor, yıldızlar ölüyor imulasyon (benzetim) teknikleri görünmeyeni görünür kılıyor. Yeni uydu ve dev teleskoplardan sağlanan zengin veri akımının bilgisayar simulasyonuyla değerlendirilmesi sonucunda, gizemli ve çelişkili fenomenler ortaya çıkmakta. Süper bllglsayarlardan çıkan kozmik modeller, kuramsal astrofiziği insan deneyiminin sınırları ötesine taşıyor. Astrofizikçilerın başında oturdukları renkli bilgisayar ekranda uzak galaksiler gürültüyle çöküyor, yıldız kütleleri uzaya savruluyor, alevli madde bulutları patlıyor. Çok çok uzaktaki gök cisimleri son kez yanıp sönüyorlar. Evrensel kıyaoyBt senaryosu bilgisayar ekranında sergileniyor. Birkaç tuşa dokunarak süpernovaların yaşamından kesitleri incelemek mümkün: Evrenin tarihi, değil insan ömrüne ekran başındaki birkaç saate sığıyor. Astrofizikçi Hlllebrand, söz konusu bilim dalının görevini "kozmik nesnelerin içinde cereyan eden olası fiziksel süreclerm çeşitliliği arasından gözlenebilir nitelikte dış fenomenlere (görüngülere) yol açabilecek olanlan seçmek" tanımıyla özetliyor. incelenen fiziksel süreçler ise düşük enerjide çekirdek reaksiyonlarından aşırı yüksek yoğunluk ve sıcaklıktaki madde durumlannın analizine kadar uzanıyor. Simulasyon (benzetim) yöntemi olayların zamansal akışını yansıtmakta veya kozmik bir nesnenin içsel yapısı ile onun dış görünümüne ilişkin veriler arasında bağıntı kurmakta. Astrofizikçilerin süper bilgisayarı Cray XMP2, daha önce otomobil geliştirme uzmanları tarafından araç geliştirme projelerinde kullanılmış. Şimdi ekranda otomo s Masaüstü yayıncılıkta standartlar savaşı M Evrende Çarpifma: Gataksllerin çarpışmasıyla milyonlarca santigrat derece sıcaktıkta gazlar oluşur. asaüstü yayıncılık sanayiinin üç devi arasında acımasız bir savaş WYSIWYG (Ekranda ne görürsen yazıcıdan onu al) çıktılar için önemli bir engeli kaldırarak farklı bilgisayarlarda aynı şekilde çalışan daha ucuz, Postscrlpt uyumlu fontlar sağlanmasını getirebilir. "Postscript", Adobe Systems Inc. tarafından geliştirilen bir sayfa tanımlama dilidir. Postscript, bilgisayarlar ve yazıcılarda fontların kodlanışında bir standart halıne gelmiştir. Geçen sonbahara kadar Adobe Systems tam bir şartname çıkarmayı reddederek diğer şirketleri yüksek bedeller ödemeye ya da yüzde yüz Postscript uyumlu olmayabilecek fontlarla çalışmaya mecbur etti. Ancak Apple Computer Corp. ile Microsoft'un bir standart geliştirme konusundaki planlan Adobe Systems'i tam bir şartname çıkarmaya yönelttı. Şımdı gözlemcilerın çoğu rakiplerinin Postscript yazılım serileri ya da yazıcıya dayalı başka ürünler yaratmalarının kolaylaştığı görüşündedir. biller yerine galaksiler çarpışıyor. Süper bilgisayar galaktik gaz akımları, gravitasyona bağlı ışık sapmaları (çekim mercekleri), kırmızı yıldızların çöküşü, galaksilerin çarpışması gibi olayları yorumluyor. Röntgen teleskobu ROSAT, Hubble Uzay teleskobu ve ESO çok büyük teleskobu devreye girdiğinde astrofizikçiler olağanüstü boyutlarda bilgi akışıyla karşılaşacak. Hillebrand teknik yönden modern teleskopların sağladığı bilgi akışı karşısında astrofizikçilerin yetersiz kalmamaları için gerçekçi simulasyonlarda 50 ile 100 defa daha güçlü süper bilgisayarlara gerek olduğunu belirtiyor. (İ.M.:bdW) C"S. . JT Astrofiztkçiler ekran başında galaksilerle oynuyor. Çeklrdeğln Çöküşü: Termonükleer çekirdeklerin içi söndüğünde kütleyoğun yıldızın içinde demir izotoplarmdan bir çekirdek oluşur. Büzülen çekirdekte oluşan basınç dalgası yıldızın kabuğunu patlatarak uzaya fırlatır. 14 Optlk AUtnımlar: Evrenin en uzak ve buna göre en genç nesnelerinden sayılan birkaç kuasar gözlemciye çitte görüntü şeklinde görünür. Bunun nedenı kuasarlardan gelen ışığın bir bölümünün, yolu üzerindeki çekim gücu kuvvetli bir galaksi tarafından saptınlmasıdır. Bu olay "çeklm merceği etkisi" olarak bilinir. Hızlı Plazma Demetl: Galaksiler arasındakı hızlı gaz akımları (galaktik /etler) evrenin ilginç görüngüleridir. Bugüne kadar 200 hızlı gaz akımı keşfedildi. Plazma demetlerinden oluşan gaz akımlarına bunlarm dağılmamasını sağlayan güçlü manyetik alanlar eşlik eder. Ancak Apple ve Microsoft'un geliştirdiği ikinci bir standart karşısında, kullanıcılar ve yazılım geliştirıciler bir tercıh yapmak zorunda kalacaklardır. San Diego/California'dan HewlettPackard'ın sözcüsü Peterson, "İşler daha karışık hale geliyor" diyor. Popüler Laser Jet yazıcı serisınin yapımcısı olan HP, Compugraphic Corp.'un Intellifont PDL'inıalternatif bir standart olarak yerleştirmeye çalışmaktaydı. Şimdi HP Apple/Microsoft standardı konusundaki talebi ölçerken Intellifont ve Postscript'i de desteklemek zorundadır. Adobe Systems yalnızca Postscript'in bir tanımını açıkladığını, gerçek programı açıklamadığını vurguluyor, rakiplerin hâlâ kendi sayfa tanımlama dili versiyonlarını geliştirmeleri gersktiğini belirtiyor. Uzun vadede masaüstü yayıncılık kullanıcıları yeni gelişen standardın ekran görüntüsü ile yazıcı çıktısı arasında daha fazla uygunluk sağlayabilir. Microsott OS/2 Presentation Manager'a eklenen fontların IBM uyumlu dünyanın grafik tabanlı bilgi işleme kayışında bir anahtar olacağını belirtiyor. (nb.) Microsott yeni outltnetont teknolojislnin masaüstü yayıncılık kullanıcılarının bltmapped (a) fontlardan fontlann aritmetik özetıne (b) geçeceğini ve bunlarm daha az bellek gerektireceğini, kullanımın daha kolay olacağını belırtıyor. •••• „