Katalog

Bi L İ M K Ü L T Ü R Buradakı X ve Y değerlerı, ıkı yıldızın parlaklıklarını kıyaslamak ıçın kullandığımızı belırttığımız numaralandırma sıstemındekı beş numaradan herhangı ıktsıdır Yalnızca bu verı ve C ıle D yıldızlarının bılınen parlaklıkları ıle değışken yıldızın parlaklığını gozumuzun yapabıleceğınden çok daha hassas bır bı çımde bulabılırız Astronomıde yıldızın ısmının başına konulan M harfı, o yıldızın parlakığını belırtmek ıçın kullanılır öyleyse değışken yıldızın parlaklığını şu şekılde belirtebılırız MV= MC+ (MD MC) X X+ Y Elımızdekı değerlerı bu denklemde yerine koyarsak, bıze bır sayı verecektır kı bu da değışken yıldızın o ankı parlaklığına eşıttır Bır sure gozlem yaplıktan sonra elımızdekı bırıkmış verılerı denkleme koyarız ve her belırlı zaman ıçın bır parlaklık değerı buluruz Eğer parlaklıkların zamana karşı bır grafığını çızecek olursak yıldızın değışım surecını rahatlıkla ızleyebılırız Hemen belırtelım kı, bır gece gozlem yaparak bır yıldızın butun perıyodunu bulmamız her zaman mumkun olmayabılir, ama bu yıldızın perıyodunu zaten bıliyorsak ve aldığımız her verı ıçın bır zaman değerıne sahıpsek, yıldızın grafığını 45 gecelık bır çalışma ıle oluşturabılırız Yapacağımız ış, yıldızın her perıyod suresınce aynı şeyı yapacağını varsayarak çeşıtlı gecelerde aldığımız verılerı ust uste bındırmektır Konuyla ılgılenenler ıçın şu anda gokyuzunde rahatlıkla gozleyebıleceğımız bır yıldız olduğunu hatırlayalım Bu yıldız "Lyra" takımyıldızında bulunan "Beta Lyr" Parlaklığı 3,3 ıle 4,3 arasında değışen bu yıldızı çıplak gözle veya ufak bır durbun ıle rahatlıkla gozlemleyebılırsınız Lyra takımyıldızı, yaz uçgenı adıyla anılan üç parlak yıldızdan bırını ıçermektedır Vega ısmındekı bu yıldız 0,0'lık parlaklıkla gokyuzunun en parlak cısımlerınden bırıdır Vereceğımız harıtanın da yardımı ıle değışken yıldızı ve karşılaştırma ıçın önerdığımız yıldızları rahatlıkla bulabılırsınız Karşılaştırma Yıldızları: Gamma Lyr M 3,2 Zeta Lyr M 4,0 Eta Lyr M 4,4 Epsılon Lyr M 5,1 Bu yıldızın perıyodu 13 gun olduğundan 13 gun boyunca her gece aynı saatte bır verı almanız yeterlı olacaktır Tabıı daha hassas bır grafık ıçın gozlem sayısı arttırılabılır Eğer gozlem sonuçlarınızı bıze yollarsanız Beta Lyr'ın bılgısayarla çızılmış grafığını adresınıze gonderebılırız Açık geceier ve lyı gözlemler dılıyoruz [ 1 İş yaşamında başarının şartları değişiyor!.. Uluslararası gerginliğin azaldığı dönemlerde işadamlarının tutumları ne olman? İşadamlarımn, teknik bilgller ve araştırma gellştirme yetenekleri ile donatılması gerekiyor. Vehbi Belgil I ş yaşamında başarı nereden kaynaklanır? Yanıt, uluslara göre değıştığı gıbı kışılere ve zamanlara gore de değışıyor Zamana gore değışıklığe ıkı orneğı bırden verebılırız 100 yıl oncesıne kadarkı formul ADAM olmaktı "A" eskı yazıda ' I " harfı ıle yazılırdı ve çırkın bır sozcuğun ılk harfı yerine geçerdı "D" damadın, ' M" mensubun on harflerı ıdı Mensup, sonradan "adamı olmak' şeklını aldı Daha sonraları formul değıştı, "Madenı has (altın), delku temas (seks), ıltımas" oldu Bunlar omurlerı boyunca hep yuksek mevkılere getırılen on para etmez kımselerın yukselış nedenlerını ızah ıçın halkın bulduğu nukteler tabıı Eh, sadece memurluğa ozenılen bır ulkede boyle yakıştırmalar olur Ama aynı yakıştırmaların Osmanlı ış yaşamında da görulduğunu hemen ekleyelım Osmanlı ış yaşamı azınlıkların elınde ıdı Bunlar Turku aralarına almazlardı Tercıh kendı adamlarına ıdı Damatlık, mensupluk (akrabalık), dındaşlık gıbı Iş mızah alanında kalınca daha ne kadar soz bulunabılır Bır tanesı şu "Rumun karısı kocasını besler (drahoma verır), Yahudının zengını fakırını besler, Ermenının fakırı zengınını besler, Turkun ölusu dırısını besler (maaşı kalır) du Istanbul sokaklarına (dampıng) Uluslararası gerginliğin azaldığı ve azalacak gıbı gorunduğu yakın bır geiecekte işadamlarının tutumu ne olmalı, ne olacak? Columbıa Busıness School (ış okulu) ıle Korn/Ferry adlı bır uzman bu konuda hazırladıkları bır raporda Amenkan ışadamları ıle Avrupalı ve Japon ışadamları arasında ayrım yapıyor Rekabet artıyor Japon ve Avrupa ışadamları, yakın gelecekte, rekabetın çok artacağı goruşundeler Bunlara Çınlılerı, Korelılerı, HongKongluları ve obur Guney Asya kıyı devletlerını (Malaysıa, Sıngapur ) ekleyebılırız Butun bu ulkelerın ortak yanı, geçımlerının en az yarısını dış pıyasalardan beklemelerı Avrupa, Ikıncı Dunya Savaşı'ndan sonra somurgelerını guya tasfıye etmesıne rağmen yıne de dışa bağlı Ortak Pazar bu bağımlılığı azaltmak ıçın kurulmadı mı 9 Bu durumda, Avrupalı ve Uzakdoğulu ışadamları nasıl bır taktık uygulamalı9 Yenı buluşları ve kalıtelı malı one, fıyatı arkaya, (ıkıncı plana atarak) alarak Nasıl olur mu denecek? Gayet basıt Bır fırmanın ılk uç boyutlu televizyonu pıyasaya surduğunu bır duşunun Boyle bır aracın malıyetı cep hesap makınesı kadar ucuz dahı olsa sız buna en yuksek parayı vermekte tereddut etmezsınız Başka ulkeler ve fırmalar aynı yola dökulunce sız parsayı toplamış olursunuz Ondan sonra yenı bır buluş, yenı :mkânlar getırır Ve bu boyle surup gıder Işte bu nedenlerledır kı Uzakdoğulular ve Avrupalılar, işadamlarının teknik bılgıler ve "araştırma gelıştırme" yetenekleri ıle donatılmasını ıstıyorlar Batıdaki uygulama Batı, dana baştan, ışte başarının kurallarını bulmaya çalışmış ve bunlara gore adam yetıştırmış Ancak bunlar başarının sadece öğretılebılen yanlarını gösterıyor Ogretılmeyenlerı ışadamı kendı buluyor Sonunda bunlar da kural halıne gelıyor Bır ışadamı kalıteye onem vermış, en lyı kumaşı saatı, arabayı yapmış Hınt kumaşı (bulunmaz Hınt kumaşı), Bursa kumaşı (bulunmaz Bursa kumaşı) gıbı sozler o donemlerden kalma 'Asılırsan Ingılız sıcımı ıle asıl" sozu de oyle Sonra "London", "Serkısof" saatlerı unlenmış (sarkaçlı duvar saatlerı) Eylül ayında gezegenler M erkur, ay başlarında guneşten bır saat kadar sonra batarken, ay sonunda batış farkı hemen hemen sıfır olacak Gezegenın guneşle yaptığı açı gıttıkçe azalıyor Venüsun batışı, ay boyunca, guneş batımının hemen ardından bır saat kadar ızlenebılecek Gökyuzunde görduğumuz en parlak cısımlerden olan gezegenın guneşle yaptığı açı artıyor Bu ay Mars'ı hıç göremıyoruz Jupiter ıse geceyarısından sonra doğacak ve gun doğana kadar bızımle bırlıkte olacak Saturn, Uranus ve Neptun ay boyunca gece yarısının hemen ardından batacaklar, bu gezegenlerın guneşle yaptıkları açı ay başında artarken ay sonunda azalmaya başlayacak Sadece kalite yetmiyor Ancak, sadece kalite yetmemış Baska bır ışadamı daha az kalıtelı, fakat ucuz mal uretmeye başlamış Kım alır az kalıtelı malı demeyın Sanayının çok gelışmedığı donemde sağlam mal hep prım yapmış Ama 6 ayda, bır yılda bır model değıştırılen bır yerde "pahalısağlam" malı kım ne yap sın? Mal evınıze gelene kadar eskıyor Yenı model ıçın gene para odemeye mecbur kalıyorsunuz Borulu ve 45 devırlı sonra 78 devırlı plakları sonra uzunçalarları, daha sonra kasetlı gramofonları, daha sonra da vıdeo kasetlerını hatırlayalım Aynı gelışmeyı televızyonda goruyoruz Once sıyahbeyaz, bıraz sonra renklı, şımdı duvar perde, genış ekran, ınce ayrıntı, belkı uç boyut Yakın bır gelecekte belkı SEKAM, PAL ve NTSC gıbı yayın sibtemlerı tek bır sısteme ındırılıp dunyaya uydulardan yayın yapacak Buna para mı dayanır? Bazı ışadamları pazarlamaya ve fınansa onem vermış Kadın vucudu veya kadın vucut parçaları ıle reklam başta gelıyor Ne demış adam? Erkek mallarını bıle kadınla sat Ve Amerikan işadamları Buna karsılık Amerikan pıyasası, 250 mılyon nufusu ıle, Uzakdoğulu ulkelerın toplam nufusu kadar nufusa sahıp Ulke o kadar buyuk kı başka ulkelerden buraya ış kurmaya gelenler var Japonlar bır haylı kabarık bır kıtle Bu durumda, Amerikan ışadamları buyuk pazarlar aramaya değıl, pazarlama ve fınansa daha çok onem verıyor buluşu ıkıncı planda sayıyorlar Ama Amerıka'nın buluşçuluk geleneğını surdurmeyı de ıhmal etmıyorlar Çunku Amerıka'yı Amerıka yapan hep yenı buluşlar oldu Hangı tutum daha doğru9 Ikısı de yanlış, ıkısı de doğru mu? Galıba oyle Her şey durumlara ve durumlardan yararlanmasını bılmeye bağlı Yazımızı Cenap Şehabeddın'ın "Tıryakı Sozlerı"ndekı ozdeyışle bıtırelım "Yaşam savaşını kazanmak ıçın sağlam kafa gereklıdır Insanlar da koçlar gıbı kafa kafaya dovuşuler " Yeni bir rapor Bugun dunya pıyasalarına'Amerıka, Avrupa ve Japonya egemen Uzakdoğu ulkelerı, ışçı bolluğu nedenıyle, sağlam, ucuz mal uzerınde duruyor Bu mallar, pahalı semtlerın gorkemlı vıtrınlerınde değıl, kaldırımlarda sergılenıyor 30'lu yıllarda Japonya, okka ıle saat, bısıklet dokuyor