Katalog

TIP Bir virüs portresi u renklı anlamsız çızgıler labırentı, hayvanlarda olume göturen bır hastalığa neden olan blr virusun, ılk "yuksek çozumlu' goruntusu Her yıl yuzbınlerce ınek, koyun, domuz ve keçıyı etkıleyen bu hastalık, hayvanın ağzında, boğazında ve ayaklarında belıren kabarcıklarla anlaşılır Aşısı bulunmasına karşın soğukta korunması gerektığınden, hastalığın en yaygın olduğu sıcak Uçuncu Dunya ulkelerınde ışe yaramamaktadır Bu ayrıntılı resım, ımmunologların daha gelışkın aşılar bulmalarında çok yararlı olacak Bu göruntuyu elde etmek ıçın Oxford Unıversıtesı ve Vellcome Bıotech'ten ıkı Ingılız araştırma grubu, ıkı yılı, virusun katı krıstallerını Xışınıyla bombardıman ederek geçırdıler Radyasyon, virusun yuzeyınde proteın molekullerını dağıtırken, araştırmacıların bılgısayar yardımıyla virusun proteın zıncırlerının yapısını saptayabıleceklerı şekıller oluştu Resımde rnavı, yeşıl, kırmızı ve sarıyla gosterılen dort ayrı proteın, virüsün kabuğunu oluşturuyor Her proteının 60 kopyası bırleşerek kendını tekrarlayan altbırımlerı oluşturuyor Araştırmacılardan Davlt Stuart, sımetrı dolayısıyla virusun 1/60'ını ıncelemenın yeterlı olduğunu soyluyor Ancak resım oldukça şaşırtıcı Mevcut kurama gore bu tıp vırusler, ımmun sıstemden korunmak ıçın yuzey molekullerını değıştırırler Sadece hedef hucreye tutunacakları noktaların değışmemesı gerektığınden, bunlar kabuğun derınlıklerınde gızlıdır Orneğın soğuk algınlığına neden olan rhınovıruslerın, söz konusu tutunma noktalarını gızledıklerı vadımsı kıvrımları bulunur Oysa bu virusun yok! nsanlığa, toplumsal yaşama ve Hişkilere yeni soluklar kazandıran bilimsel/teknolojik devrimlerin arasmdaki surenin çok kısalması, güntimüzün niteliğini belirleyen temel gerçeklerden biri. Bilimsel bilginin gıderek yoğunlaşması, geleceği sır olmaktan çıkartıyor: Bilimin bu sınır tanımaz gelişmesı karşısında, ıvme hızlanacak, teknolojik /bilimsel devrımler arasmdaki sureler daha kısalacak ve imkânsız kavramının içeriği daha daralacak. Aslında bu süreci yaşıyoruz. Bir Alman fizikçi "Daha ömrümüzü yarılamadan yeryüzünü tanıyamaz hale geldık. Dünya kendini, uzerımızdekı elbıselerden daha hızlı ve çabuk yenılıyor" demekte. Nıtekım bu hafta 20. yıldönümu kutlanan Ay yolculuğu ıçin gereken hazırlık süresinin sadece 810 yılla sınırlı olduğunu ammsamakla gelişmenin hızını düşuncelerimizde somutlaştırabilıriz. Bugun ise bu hız, ikiye uçe katlanmıştır. Aya yolculuğu gerçekleştiren uzay teknolojisinin yeryüzundekı "ızduşümlerine" hemen her bılım dalında, çağdaş yaşamın hemen her unsurunda rastlamak olası. En sıradan bir örnek, haberleşme teknolojisidir. 60'lardaki atılım, ufukları genişlettı, duşuncelere yenı boyutlar kattı. Ama Reagan'ın "Yıldız Savaşları"projesinın ve dünya çevresinın bir çöpltiğe döntismesının de bu gelışmelerın bır urunü olduğunu söylemek zorundavız. Bılim ve teknolojı daha uzun süre bu "paradoksuyla" birlıkte yaşayacağa benzıyor... Ne yazık ki sılahlanma, savaş, düşmanlıklar, ezıyet ve ışkencenin eksik olmadığı dünyamızda, bilimin gelişme hızının siyasal ve toplumsal duşuncedeki "izdüşümlerine" rastlamak ıse o kadar kolay ve o hızda olmuyor. Bazen hiç olmuyor bıle diyebilıriz. Bu da ne zaman ve ne nasıl aşılacağı pek bıhnmeyen ınsanın "parudoksu" • •• Mutlu bır hafta dileklenmizle.. İ HAFTANIN GÜNDEMT B U Beyinle iletişim olası mı? zayda kendı eksenı etrafında dönen uç boyutlu bır nesne duşunun Şımdı kendınızı rahat bırakıp bır kır manzarası duşunun Son olarak ıkı sayıyı aklınızdan çarpın Böylece, Colorado Eyalet Unıversıtesı'nden muhendıslerın yaratmaya çalıştıkları dılde uç harflı bır sozcuğun harflerını sıralamış bulunuyorsunuz Soz konusu dıl, cıddı olçude sakat insanların bilgisayar aracılığıyla iletişim kurmalarında kullanılabılecek Beyındekı elektrıksel faalıyetın şeklı, farklı mental ışlerde bıraz değışebılıyor Colorado Eyalet Unıversıtesı Elektrık Muhendıslığı Bolum Başkanı Jorge Aunon "Eğer EEG bu şekıllerı ayırt edebılırse" dıyor, "alfabenın başlangıcını yarattınız demektır" Aunon, beş ayrı mental ış ustlenmış beş kışınm kafatası derısıne bağladığı elektrotlarla beyındalga şekıHerını kaydederek bu duşuncesını sınadı Bununla beraber, deney ıkı hafta sonra tekrarlandığında her ınsanın EEG şekıllerı değıştığı ıçın bılgısayar okuyamadı Ancak Aunon, ınsanın her sabah kendı belırlı beyınsel alfabesını saptayacak şekılde "eğıtılecek" bır bılgısayar programıyla bu sorunun aşılacağını duşunuyor Tutunma noktaları açıkta Bu noktalar resımde, mavı noktalardan oluşmuş kureler olarak gorunuyor Bu da şu gerçeğı ortaya koyuyor Vıruslerıri ımmun sıstemden korunmak ıçın kullandıkları başka yöntemler olmalı (g.a.) O K U R D A N Yöntemsel bilgi Ben bır fen lısesı oğrenasıyım Dergınızı beğenıyorum Genelde son gunlerde gundemde olan ınsanlıkla ugılı hemen her konuya değınmeye çalısıyorsunuz Ancak bu deŞınme, reor/fc duzeyde kalıyor Yanı farklı bılım daHarının farklı konuları hakkında doyurucu teorık bılgı verılıyor, ancak bu teorık bılgının deneylerle nasıl pratığe aktarılabtleceğı onlafı/mıvor örneğın, dunyada yenı bır konu hakkında çeşıtlı deneyler yapılıyor ve bu haber, dergınızde yayımlamyor, ancak bu deneylenn yapılıs yontemlen hakkında yeterlı bılgı verılmedığınden, o bulusun nasıl gerçekleştırıldığı hakkında pek bılgı edınemıyoruz Kısaca benım ısteöım bıraz daha ışlemsel, yontemlı bılgı BİZE l tartışmalarını Bılım Teknık Dergısı'nde de gormek ısterdım Hacettepe Unıversıtesı'ndekı bır grup bılım adamının soğuk fuzyonu gerçekleştırdıklennı açıklamaları, soğuk fuzyon tartışmalarını ulkemızde de arrtırmıştır Aydın Çelık I ArdesenRIZE Küçük evde geniş yaşam 104. sayınızda yayımladığınız "Kuçuk Evde Ruyuk ve Genış Yasamak" başlıklı yazınıza ı/gı duydum Turkıye koşullarında boyle bır yapıyı gercekleşttrmek ıçın basvurahıleceğım yerler konusunda benı aydınlatırsanız sevınınm Ayrıca yapının altyapısı konusunda da bılgı eainmek ıstıyorum Doğayı seven ve koruyan bır ınsanım Eğer yapının altyapısı "denıze" açılıyorsa ve bunun ıçın "denızı ve aenızdekı dostlarımızı" rahatsız etmeyecek bır yöntem gelıştınlırse gonulden sevınır, noffo ılk uygulayıcısı olabılınm Uzay Sezen I Selcuklzmır Cumhurlyet Blllm Taknik • Sahıbı Cumhurıyet Matbaacılık ve Gazetecılık Turk Anonım Şırketı adına Nadir Nadl • Genel Yayın Muduru Hasan Camal • Muessese Muduru Emln* Usaklıgll • Yazı Işlerı Muduru Okay Gönensin • Yayın Yönetmenı Orhan Bursalı • Grafık Yönetmen Tules Hasdemlr • Caner Doğan I KırıkkaleANKARA Soğuk füzyon Dergınızı, yayımlanmaya başladığı gunden ben ılgıyle ızlıyorum önceltkle, bızlere ılgınç yazılarla dolu bır dergı sunduğunuz ıçın tesekkur edenm.Yalnız, so$uk fuzyonla ılgılı yazılarda bilimsel tarafsızlığı gosterdığınızı soyleyemem Tüm dunyada halen tartışılmakta olan ve tam olarak aydınlatılamayan soğuk fuzyon