Katalog

Silisyumun olağanüstü I Slllsyum, hem Insanın hem de doğanın, yüksek teknolojik ürünlerin yapımlarında kullandıkları, yeryüzü üzerlndeki biricik madde... Dünyanın llk canlılarından oldukları sanılan 2 milyar yıllık ışın hayvancıklarının yapı taşlarını oluşturan sillsyum, bugün de bilgisayar çiplerinln üretilmesinde temel madde. Derleyen: Nazlı Işıklı. Hint Okyanusu'nda bulunan tek hücreli su algleri diyatomellerden (yeşil denızsazıgıller) ince silıs tanecıklen elde edilır. Bunların Iskeletlen milyonlarca yıl deniz dıplennde bırikerek kalın katmanlar oluştururlar. Metal cilaları ve diş macununda kullanılıriar. Küçuk reslmde ise fosili görülüyor. Su duruluğunda olan neceftaşı da (dağ kristall), silisyumun blr şekll olan kuvarsın mücevher taşı biçimidlr. Silisyumdiokslt, yeryuzunde en bol olan mlneraldlr. M ikrocanlıların yapı taşlarında silisyum bileşimleri etkin bir rol oynuyor. Silisli yosunların yapıları ve kabukları, an silisyumdioksitten oluşuyor. Silisyumun sayısız şekilleri, biyologların farklı canlı türlerini sınıflandırabilmelerini sağlıyor. Diatom ve radyolitlerin türleri 100 yıldan fazla bir süredir bilinmesine karşın, bilim adamları ince silisyum yapılannı henüz çözemiyorlar. Çeşitli radyoloji uzmanları, ünlü bilim fotoğrafçısı Manfred K. Kage ile mikroskobik trama elektron olarak çekilen fotoğraflar yoluyla özel radyolitlerin sırrını çözmeye çalışıyorlar. Işın hayvancıklarının, dünyanın ilk canlılarından oldukları sarobyor. 2 milyar yıldan öncesinde bile, deniz yüzeyindeki planktonda yaşayan 110200 um küçüklüğündeki hayvancıklar, sılısyumdioksitten oluşan iskeletleri ile çoğalmayı başarmışlardı. Öyle ki, jeolojik katmanlarda rastlanan birçok büyük alan, bunların ölü kabuklarından oluşuyor. Eğer bunların kimyasal sırları çözülebilirse biyoloji ve tıbbın gelişmesi ıçin birçok olanak da sağlanabilecek Eğer silisyumdioksit çıkarımı ve solüsyonunda organik katalızatörlerin var olduğu belirlenirse, bunlar bugün çok korkulan akciğer hastalığının tedavisinde kullanılabilir. Silisyum, iç içe geçirilmiş bağlantıların ve kirecin temel maddesi olarak bir kilit nokta öneminde. Metalürjik yöntemlerle kazanılan silisyum genel olarak % 2'lik bir kirlilik içeriyor. ilk olarak klorhidrojen (HCL) ile ağırlıklı olarak triklorsilana çevriliyor (SİHCI3). Bu renksiz sı vı, 30°'de kaynamaya başlıyor ve destilasyon ile temizlenıp arılaştırılıyor. Sıvı, öylesine başarıyla arılaştırılıyor ki, destilasyon işlemi sonunda moleküllerin milyarda birinde bile yabancı bir atom bulunmuyor. 1100°'de gaz yine ayrıştırılıyor. Elektrikle ısıtılan silisyum telleri, silisyumun tel tel ayrıldığı çekirdek görevi görüyor. An silisyumdan oluşan tellerin belli bir kristal yapıları bulunmuyor, bunlar farklı polykristalinlerden oluşuyorlar. Bunlardan bıllur kristal oluşturmak değişik iki yöntemle gerçekleşıyor: Ya parçalara ayrılan madde bir potada eritiliyor ve denetim altında yine katılaştırılıyor ya da değişen manyetik alanların yardımı ile polykristalin telin sadece bir katmanı eritiliyor ve eritilen bu katman yavaşça tüm tele geçiriliyor. Sonunda 20 cm kalınlığında ve 1 m uzunluğunda billur kristaller oluşuyor, bunlardan mm olarak ölçülebilecek tabakalar yapılıyor. Böylelikle kirecin yapı maddesi de elde ediliyor. An, billur kristal şekllndekl silisyum, elektronlk maddelerin Ideal yapı taşlarını oluşturuyor. Normal derecede, bir yarı iletken olarak ızolatör görevi görüyor, ancak buna çeşitli maddeler katıldığında iletkenliği değiştirilebiliyor. örneğin fosfor, cereyan taşıyabilen fazladan elektron içeriyor, bunun yanında bor'un elektronları yetersiz. Oluşan delikler hareket edebiliyor ve elektrik taşıyabiliyor. Elektronların ve deliklerin etkileşimi ise bağlantı fonksiyonunun oluşumunu sağlıyor. Yapılması gereken^ farklı alanları, bağlantı tasarısına bağlı kalarak silisyumun içine yerleştirmekten oluşuyor. Bu da fotolltografik yöntemlerle sağlanabiliyor. Bugün, mikrometreden daha ince yapıların oluşturulmasına çalışılıyor, yani ışığın dalga boyu kadar ince yapılar. D