Katalog

SORUN Y A N I T L A Y A L I M DÜŞÜN BUL Radyoaktif atıklar nasıl işleniyor? Okurumuz Barış Gokturk, "Duşuk seviyeli radyoaktif artıklann nasıl işlendiğlnl merak ediyorum? Türkiye'de bu sistemler kullanılıyor mu?" dıye soruyor Bu soruyu Turkıye Atom Enerjısı Kurumu'ndan Dr. Gurcan Yulek yanıtlıyor Ulkemızde 1960lı yıllardan başlamak uzere çeşıtlı radyoaktif maddeler, değışık uygulama alanlarında kullanılmaktadır Bu uygulamalar sonunda meydana gelen radyoaktif artıklar duşuk sevıyelı artıklar grubuna gırmektedır Bır nukleer guç tesısı veya bır yakıt tesıs: kurulmadığı surece de yurdumuzdakı artıkıarın sevıyesı genelde duşuk sevıyelı artıklar duzeyınde olacaktır Ulkemızde son yıllarda ıthal edılen radyoaktif maddelerın sayısının hızla arttığı ve bunların yuzde 65'ınin tıpta, yuzde 30'unun endustrıde /uzde 5'ının de araştırma amacıyla kullanıldığı görulmektedır narak zararsız hale getırılecektır Çımentolamaya elverışlı olmayanlar ıse bugunku şartlarda aynen muhafaza edılerek (kapalı radyoaktif kaynaklar) daha sonrakı tarıhlerde tesısın gelıştırılmesınden sonra ayırma hucrelerınde ışleme tabı tutulacaklardır BuMUM Somm OLMAH£ l biP, Done* V4BHM. THA Nasıl çalışıyor Sıvı radyoaktif artıklar ıse plastık bıdonlar veya eşanjörlu tankı olan kamyon ıle (ozellıkle ÇNAEM ıçı) artık ışleme tesısıne getırılecektır Artıklar dıyafram pompa vasıtası ıle gırış tankına basıldıktan sonra, çökturulecek ızotopların cınsıne gore yeterlı laboratuvar deneylerı yapılarak çokturmenın yapılacağı cam çokturme tankına transfer edılecektır Burada gereklı PH ayarlamaları yapıldıktan sonra, çokturme metotları uygulanacaktır Cam tanktakı sıvı, jet karıştırıcı ve hızlı kanştıcı pomba ıle karıştırılabılmektedır Bu tankın ozellığı, dışarıdan çokelmenın ve dığer kımyasal olayların ızlenebılmesıdır Çokelmeyı takıben, cam tankın ıçerısınde ıkı faz oluşmaktadır Bunlar sıvı faz ve çamur fazıdır Sıvı faz dıyafram pompa vasıtası ıle temız su tankına alınarak gereklı olçumler yapıldıktan sonra ya başka bır amaçla mesela çımentolama makınesınde kullanılabılmekte veya tekrar cam tanka basılabılmektedır Aktıvıtenın toplanacağı çamur faz ıse karıştırıcı pomba ıle çımentolama makınasına gönderılerek çımento ıle karıştırılıp 200'er lıtrelık varıller ıçerısınde emnıyet altına alınmaktadır Boylece buyuk hacımler halındekı sıvı artık, ıçındekı aktıvıtenın kuçuk hacımlı ve katı artık olarak depolanması sağlanmaktadır Çımentolama unıtesınde optımum harç (vımentosu) ve çamur karışımının tayınt ve çımentonun donma noktasının belırlenmesı ıçın, vıkat ığnelerı kullanılmaktadır. ü BME KİLO /o/dultça. >o(o<uymuş(W: sW4eri ©(an do«r«l«nn Armağanlı bulmaca Kaç tane siyah çini kullanılmalı? Bır duvar şekılde görulduğu gıbı 36 çınıyle kaplanacaktır Yalnızca sıyah ve beyaz çınıler bulunmaktadır ve uç beyaz çınının duz bır hat oluşturacak bıçımde (dıkey, yatay ve çaprazlama olarak) bırbırının ardı sıra gelmesı ıstenmemektedır Bu koşullar altında en az kaç sıyah çını kullanılabılır? • Çözümler ve kazananlar Tren kaç yoldan gidebilir. Yanıt Tren 16 farklı yol ızleyebılır Şehirden 30 km. uzakta Radyoaktif artık ışletme tesısı, Çekmece Nukleer Araştırma Merkezı bunyesınde kurulmuş olup, şehır merkezının 30 kılometre uzağındadır Artık ışleme tesısı ıkı ana bınada oluşmakta olup bunlar ofıs ve ışleme bınalandır Ayrıca ışlenmış artık varıllerının depolanacağı uzun surelı artık bekletme deposu da yaptırılmıştır Bu deponun alanı 120 metre kare olup 600 varıl kapasıtelıdır Yapılan ön hesaplaşmalara göre 2000 yılına kadar ıhtıyacımızı karşılayacak kapasıteye sahıptır "Baraganın Devedikenleri" kitabını kazananlar Volkan Çilingiroğlu • Izmır, Şekif Karahan Ankara, Ahmet Yenftr iskenderun, Serdar Özçtnar Çanakkaı , Mustafa Uslan Çanakkale, Gul Unur Istanbul, Pervin Sorunlar Denızlı, Yener Yenı Ankara, Hasan Doğdu Ankara Alı Gezer Ankara, Sellm Son Istanbul Ahmet Çelikran Dıkmen Ankara, Mustafa inan Zonguldak, Mustafa Temiztaş Izmır, Altan Koçyiğıt Ankara, Celal Saraçoğlu Nazıllı Aydın, Oktay Tuğ Ankara, Hakan Sannav istanbul, Murat Kavak istanbul, Anıl İnan Zonguldak Bılmeceyı doğru olarak çozen 20 okurumuza "Yunan Dosyası" kıtabını armağan edıyoruz İşletme binası Işleme binası 200 metre karelık bır alanı kapsamaktadır Içerısınde bır platform ve asma vınçlerı bulunmaktadır Ayrıca kaza durumlarına karşı, ıçerısınde ıkı adet çukur yaptırılmış olup sıvıların çukurlarda toplanması ıçın zemıne yuzde 12'lık bır eğım verılmıştır Çukurlardakı sıvı, pompalar ıle basılarak sıstemde ışlenebılecek veya kullanılabılecektır işletme bınasından ofıs bınasına geçışte, soyunma odaları ve duşlardan sonra, kontamınasyon monıtoru bulunmaktadır Işleme bınasının ıçınde bır hıdrolık sıkıştırıcı, bır çımentolama unıtesı ıle sıvı atıklar ıçın kımyasal çokturme sıstemı mevcut olup, zemın döşemesı asıt ve baza dayanıkh mekanık mukavemetı olan dekontamınasyon ışlemlerıne uygun, kauçuk malzeme ıle kaplanmış ve havalandırma ışlemı sağlanmaktadır Artık ışleme tesısıne getırılen katı artıklar, once sıkıştırılabılır veya sıkıştırılamaz şeklmde ıkıye ayrıldıktan sonra sıkıştırılabılır ozellıkte olanlar sıkıştırma presınde 200 It lık varıller ıçerısınde hacım kuçultmesıne tabı tutulacaktır Sıkıştırılamaz özellıktekı atıklar mumkun olduğu ölçude 200'er lıtrelık varıller ıçerısinde çımentola Bale ve kilo 1. llk adım olarak Gargan ve Tua'yı G ve T çemberlerıne ındırgeyelım "Madem çapları eşit, G'nın T'nın çevresınde bır tur atması esnasında, çevresı kadar (2 R) yol alır" denebılır Makul, ama yanlış tıakltsın, hıçbır şey hıssetmıyorum! 2. G çemberınde sabıt bır P noktası belırleyelım Bunun tekrar aynı pozısyona gelmesı G'nın kendı merkezı çevresınde bır tur atmış olması demektır Ikı madenı parayla da sınanabılecek olan bu duruma gore, daha T'nın çevresınde yarım tur atmışken, G kendı çevresınde bır turu tamamlamış oluyor Sonuçta, Gargan, Tua'nın çevresınde ona teğet blr donuş yapmak ıçın kendı çevresınde Iki dönuş yapmalı 15