Katalog

YAŞAM Yaşlıların kutsal vadisi M avı gıysının ıçınde kuçuk bır kız ço cuğunu andırıyordu Basıt Panama şapkasının altındakı canlı gozlerı, "Tengo cıento veınte y seıs anos" (126 yaşındayım) dedığınde ışıl ışıl parlıyordu Carmen Camacha, dünyanın en yaşlı kadını Yıllardır doğum gununde kendısını alı şılmadık konukların zıyaret etmesını artık kanıksamış, çunku her yıl sayısız doktor, bılım adamı ve gazetecı, Carmen'ın adlarını bıle bılmedığı ulkelerden sadece onun doğum gununu kutlamak ıcın gelıyorlar Tum bu insanlar Andların kutsal vadısı Vilcabamba da uzun yasamın sırrını araştırıyorlar çunku ekvatorun guneyındekı 819 kışılık kuçuk koyde Carmen'ın 100 yaşını aşmış olması bır ıstısna değıl Burası, 1971 yılında yapılan bır nufus sayımından berı 100 yaşını aşmıs kışılerın toplanma havzası olarak bılınıyor Vilcabambanın 819 sakınınden 9'u 102 132 yaşları ara sında 1971 yılından bu yana, sayısız bılım adamı ve doktor, ortalamanın çok ustundekı yaşam uzunluğunun sırrını ogrenmek ıçın yaptıklan çalışmalarda şaşırtıcı sonuçlar elde etmışler Başkent uuıto'dan gelen kalp uzmanı Dr. Mlguel Salvador, muayene eltığı 338 Vilcabamba sakınınden hıçbırınde ufacık bir kalp rahatsızlığına dahı rastlamamış Dr Salva Uzun yaşamanın sırları Ekvatorun güneyinde bir köy olan Vilcabamba'daki insanlar dünyanın en uzun yaşayan kişileri. Bu vadi halkı arasında kanser ve yüksek tansiyon hiç görülmedi. Çeviri: Nazlı Işıklı dor'un meslektaşı Ingılız doktor Davıd Davis ıse, araştırmaları sonucu bura sakınlerının hıçbırının yuksek tansiyon ve kanser dıye bır sorunu tanımadıklarını, çunku Vılcabamba'da ıkısının de hiç gorulmediği sonucuna varmış Yaşlılarda sık gorulen ve bır olum nedenı olan yuksek tansiyon ve kalp krızı, buradakı kışılerde hiç gorulmedığınden, kısmen de olsa uzun yaşamanın sırrı cozulmuş Başka araştırmacılar da, And vadısınde bu hastalıkların neden hiç gorulmediği sorusu na bır yanıt aramışlar Kanser, yuksek tan sıyoıi ve kalp krızının bu bolge ınsanlarında hiç rastlanmamasında doğal çevrenın bu yuk rol oynadığı sanılıyor 1500 m'lık yukseklik, yıl boyu 19° sıcaklık, ne fazla kuru ne de fazla yağışlı olmayan bır ıklim, gecegıınduz suresınin yıl boyu eşit olması gıbı dogal ozellıkler bolgenın neredeyse ıdeal olmasını sağlıyor Amerıkalı ve Japon araştırmacılar daha çok, bolgenın Chamba nehrıne dokulen su kaynakları ve derelerıyle ılgılenmışler ve bolge suyunda fluor dışında hemen her mıneralın bulunduğunu keşfetmışler Vilcabamba nın demır, bakır, altın, kalsıyum, mangan magnesıyum gıbı sayısız madde ıceren venmlı toprağı ıse tum bıtkılerın sebze ve meyvelerın sağlıklı besınlerle yetışmelerını sağlıyor Bolge halkının ileri yaşlara kadar çalışması da uzun yaşamlarının bır dığer nedenı 103 yaşındakı Mıguel Leon, her akşam 19 00'da yattığını, sabah 05 00 te kalkıp kahvaltı ha zırlatiığını ve guneş doğarken karısı çocuk ları ve torunları ıle şekerkamışı mısır tarla larına gıttıklerını soyluyor Mıguel Leon, çalışmasaydı çoktan olmuş olacağına ınanıyor Carmen Camacha dünyanın en yaşlı kadını rafta yetışıyor Yaşlılar "matıcoyu" sındırımı kolaylaştırmak ve ulserı lyıleştırmek curabayı' mesane ' quebrachoyu" ve 1 rudayı" dızanterı ' conduradoyu" romatızma, "barra|oyu" grıp ve ' jınkayı" cıldı gençleştırmek ıçın kullanıyorlar Bolgenın kalp uzmanı Guillermo del Pozo, koylulerın uzun yaşamalarının nedenının bu otlara da bağlanabıleceğıne ınanıyor ve bu doğal ılaçların kullanışlarının unutulmaması ıçın bunlar hakkında ayrıntılı bılgıyı yazılı olarak tutmak ıstıyor çunku her 100 yaş uzerındekı bırı olduğunde, bu bılgılerın bır bolumu bır daha gerı getırılemeyecek şekılde yıtıyor dece 1910 yılından berı ışlenıyor Dr del Pozo, hastalarının yaşını saptamak ıçın bunların çocuklarının doğumlarının nufus kutuğjne ışlenış tarıhını kullanıyor 90 yaşındakı bırının babasının ve annesının 100 yaşını aşmış olmaları ıse tartışmasız bır gerçek Vadı halkının uzun yaşamasının ayrıca bir de efsanesı var: Vilcabamba vadısı, son Inka Kralı Althapulpa'nın sığındığı yermış Burada halkı o zamanlar onu, ılerleyen Ispan yollardan sakladıklan ıçın "güneşin oglu" onlara sonsuz olmasa da 100 yaşı aşan bı rer omur armağan etmış Yiyecekleri Vılcabambalılar yaşamlarının yarısını uykuda geçırıyorlar 100 yaşını geçmış olan lar tarlada çalışmalarına kaışın kendılerını fazla yormuyorlar ve aşırı yememeye de ozen gosterıyorlar Vılcabambalıların besınlerı genelde fazla kalorı ıçermıyor Kahvaltıda mısır, yumurta, peynır, kara ekmek, oğlen meyve ıle kahve, akşam ıse patates ve "repe" (pırınç mısır, (asulye ve muzdan olu şan koyu bır çorba) başlıca besınlerını olusturuyor Burada şeker, yağ ve et çok az tuketılıyor Belkı de bu yuzden Vılcabambalıların kolesterolleri ortalamanın çok altında bulunuyor Bılım adamlarını Vılcabamba'da en çok etkıleyen, yaşlıların kullandığı "kocakarı ılaçlarını" ıçeren ecza kıtabı Bu ılaçların yapımında kullanılan bıtkıler de hemen her ta Kalabalık aile Tum bu sozu edılenler halkın uzun yaşamasında etkısı olan maddesel etmenler Ancak koylulerın boylesıne sağlıklı olmalarında ve uzun yaşamalarında, yaşam tarzlannın yarattığı psikolojlk rahatlığın da payı buyuk. Carmen Camacho, 126 yaşına gelmesının ve hâlâ sağlıklı olmasının nedenı olarak, kalabalık bır ailede yasamasını gosterıyor Carmen, 8 cocuğu. 22 torunu ve torunlarının 38 çocuğu ıle bırlıkte yaşadığını ve boyle bır ortamda ınsanın kendını asla yalnız veya gereksız hıssedemeyeceğını soyluyor Bılım adamlarının tam olarak yanıtlayamadıkları bır soru ıse Vilcabamba koylulerının gerçekten de soyledıklerı yaşlarda olup olmadıklan Çunku bolgenın nufus kutuğu sa Andlar'ın kutsal vadısınde 100 yaşını aşmış olmak bir istısna değıl Uzmanlar Vılcabamba'da uzun yaşamın sırlarını araştırıyorlar